از فرآیند صدور قبض برق خود خبر دارید؟

اما تا به حال از خود پرسیده اید که صادرکنندگان این قبوض که نقش آفرینان اصلی فرآیند محاسبه قیمت برق هر مشترک هستند، براساس چه مکانیزمی قیمت برق منزل شما را محاسبه می‌کنند؟ چرتکه آن‌ها برای محاسبه این قیمت چیست؟ و یک قبض برای اینکه به درب منزل شما برسد، چه فرآیندی را باید طی کند؟

این روزها که لایحه هدفمند کردن یارانه ها در مجلس در حال بررسی و تصویب نهایی است، چگونگی محاسبه مبلغ قبض آب و برق، به یکی از دغدغه های اساسی مشتریان خدمات وزارت نیرو تبدیل شده است.

در این میان به جرات می توان گفت که "جدول تعرفه های برق، از جدول مندلیف هم سخت تر است"، مصداق همان جمله معروف پرویز فتاح، وزیر نیروی دولت نهم که در خلال گلایه های خود از واقعی نبودن قیمت برق در کشور، بارها این گلایه را به گوش مسئولان و مردم رسانده است.

واقعیت این است که نحوه محاسبه قبض برق هر مشترک با مشترک دیگر یکی نیست، اگرچه ممکن است هر دو مصارف یکسانی داشته باشند، اما نوع کنتور محاسبه کننده میزان مصرف، منطقه ای که مشترک در آن زندگی می کند، میزان و چگونگی مصرف و آب و هوای منطقه، ممکن است فاصله معناداری میان رقم درج شده به عنوان "سهم پرداختی توسط مشترک" ایجاد کند.

به هرحال، از روزی که فروش برق در کشور آغاز شده است، صدور قبض برای مشترکان نیز به مرور و با شیوه های مختلف، رشد و تکامل یافت تا به شکل امروزی که متشکل از فاکتورهای متعدد چاپ شده بر روی آن است، برسد.

مکانیزم صدور قبض فرآیند ساده ای نیست. در این فرآیند، دو ورودی و یک خروجی وجود دارد. ورودی اول آن، تعرفه های برق است که توسط دولت و طبق فرمولهای خاص توانیر، تعیین می شود و ورودی بعدی، قرائت کنتور است.

این فرمولها که مصوبه قانونی دارد، پیچیدگی های خاصی دارد. به همین دلیل است که پیچیدگی تعرفه ها، مهمترین چالش پیش روی صنعت برق به شمار می رود؛ چراکه وزارت نیرو می باید برای رعایت این مصوبات ، جدول پیچیده ای را برای تعرفه های برق تدوین کند.

اما وجود این پیچیدگی ها دلیل بر بروز خطا در فرآیند صدور قبض ها و محاسبه اشتباه قیمت تمام شده برق برای مشترکان نیست. هر قبض قبل از صدور، چندین بار چک می شود و پس از حصول اطمینان از صحت اطلاعات مربوط به آن، اطلاعات در فایل های محاسباتی کامپیوترهای مخصوص قرار می گیرد و خطاگیری می شود. هر چند که احتمال بروزخطا در قرائت کنترها به علت خطای انسانی به صورت محدود وجود دارد ولیکن احتمال بروز خطا در پردازش اطلاعات به شدت پایین ودر حد صفر است.

خبرنگار مهر برای پرسش به سئوالات احتمالی که در این میان وجود دارد،‌ به سراغ یکی از شرکت‌هایی رفته است که کار صدور قبوض برق برای 5/3 میلیون مشترک تهرانی را به عهده دارد.

این شرکت بیش از 40 سال است که تاسیس شده و از اولین روزی که فرآیند قبض گیری در کشور انجام شده است، مشغول به فعالیت بوده است. در آن زمان تهران تنها 300 هزار مشترک برق داشت و اکنون این میزان، به 3 میلیون و 500 هزار مشترک رسیده است. در این میان برای مشترکان کل استان تهران و قم، روزانه بالغ بر 150 هزار قبض صادر می شود.

نکته قابل توجه این است که به دلیل پایین بودن قیمت تمام شده در ایران، هزینه صدور یک قبض برای یک مشترک کم مصرف، ممکن است بسیار بسیار بالاتر از رقمی باشد که آن مشترک باید به عنوان قیمت برق یارانه ای خود،‌ به دولت بپردازد. اینجاست که ضرورت واقعی شدن قیمتهای برق، بیش از پیش، ‌نمایان می شود.

در این میان وزارت نیرو برای صدور هر قبض برق، به طور متوسط 100 تومان به شرکتهای پیمانکار می‌پردازد که این رقم، بدون احتساب هزینه نیروی انسانی و قرائت کنتور است.

اما نکته حایز اهمیت این است که محاسبه یک قبض، جزئیات بسیاری دارد. حتی کبیسه بودن یک سال نیز می تواند بر روی نحوه محاسبه مصرف یک مشترک و صدور قبض برای آن، تاثیرگذار باشد.

این پیچیدگی از آن جهت وجود دارد که دولت برای ملاحظه حال مردم، تعرفه های مختلفی را در نظر گرفته است که بسته به نوع مناطق محروم و غیرمحروم، برخوردار و غیربرخوردار، با آب و هوای گرم و سرد و در فصول مختلف سال،متفاوت است.

به دلیل همین پیچیدگی ها همواره ابهاماتی در ذهن مردم نسبت به قیمت درج شده در قبض خود وجود دارد و چون یک مشترک نمی تواند به شیوه محاسبه به راحتی تسلط یابد، دچار شک و تردید می شود.

در ادامه "مهر" به تشریح نحوه محاسبه قیمت برق قبض یکی از مشترکان تهرانی پرداخته و جداول مربوط به شیوه محاسبه این رقم را نیز منتشر می کند. هر یک از مشترکان با پیاده سازی این روش به صورت تقریبی می توانند به قیمت درج شده در قبض خود دسترسی یابند.

گام اول در شیوه محاسبه یک قبض،‌ توجه به نوع کنتور آن مشترک است که ممکن است ساده یا چند تعرفه ای (اوج بار، میان باری، کم باری) باشد. پی بردن به این نکته از آیتم های درج شده در ستون دوم قبض برق میسر است.

نگاهی به قبض فوق نشانگر این است این قبض برای یک کنتور یک تعرفه ای صادر شده است. (تنها آیتم اوج بار) برای آن درنظر گرفته شده است.

البته یکی از منفعتهای نصب کنتورهای چندتعرفه برای مشترکان این است که قیمت برق آنها در سه مقطع زمانی روزانه، به صورت جداگانه محاسبه می شود و اگر مشترکی، مصارف خود را به ساعات غیراوج مصرف منتقل کند، به طور قطع باید مبلغ کمتری را نیز بپردازد.

براساس قبض این مشترک، کل مصرف این دوره 809 مگاوات است که به دلیل صدور قبض در تاریخ 19/7/88،‌ مصرف در دو دوره تابستان و پاییز صورت گرفته است، بنابراین باید مصارف هر دوره را به صورت جداگانه و با استناد به جدول خاص خود، محاسبه کرد.

بر اساس زمان قرائت کنتور این مشترک که در گوشه پایین سمت راست قبض درج شده است، 41 روز از دوره 60 روزه مصرف این مشترک در تابستان و 18 روز آن در پاییز بوده است. بنابراین تعرفه ها متفاوت است.

نحوه محاسبه مصرف تابستان= کل مصرف دوره * روزهای مصرف در تابستان، تقسیم بر کل روزهای دوره صدور قبض

میزان مصرف دوره تابستان این مشترک: kw562 = 59/41*809

نحوه محاسبه مصرف پاییز= کل مصرف دوره منهای مصرف تابستان

نحوه محاسبه مصرف پاییز این مشترک= Kw 247= 562- 809

برای تعیین پله مصرف یک مشترک در محاسبات قیمت برق باید ابتدا میزان متوسط مصرف برق یک مشترک را محاسبه کرد.

متوسط مصرف= مصرف یک مشترک * 30 تقسیم بر کل روزها

متوسط مصرف این مشترک: 411 = 59/ 30*809 ( * علامت ضرب و / علامت تقسیم است)

براساس جدول زیر که مربوط به مصارف غیرتابستان است، مشاهده می شود که مصرف این مشترک در تابستان، در پله (500-401) قرار می گیرد که عدد مربوط به آن در ستون میان باری،( 5/81644- ) است. این عدد را باید به 411 که متوسط مصرف این مشترک (C) است، تقسیم کرد.

مبلغ میان باری این مشترک در پاییز: 35035= 64/198 * 46/176

در مرحله بعد، برای به دست آوردن تعرفه برق این مشترک در ایام پاییز باید، عدد 64/198 را از عدد ستون آخر در آیتم میان باری پله مصرف این مشترک، کم کرد تا بتوان میزان دقیق نرخ برق را برای این مشترک در ایام پاییز به دست آورد.
مبلغ میان باری این مشترک در پاییز: 35035= 64/198 * 46/176

به گزارش مهر، براساس جدول زیر که مربوط به مصارف تابستان است، مشاهده می شود که مصرف این مشترک در 41 روز تابستان، در پله ( 450-376) قرار می گیرد. بنابراین بر اساس این جدول، عددی که در پله مذکور برای این مشترک در نظر گرفته می شود، ( 53/81644- )است. این عدد را طبق فرمول جدول،‌ باید بر 411 که متوسط مصرف یا همان C نشان داده شده در جدول است، تقسیم کرد.

در مرحله بعد، برای به دست آوردن تعرفه برق این مشترک در ایام تابستان باید، عدد 64/198 را از عدد ستون آخر در آیتم میان باری پله مصرف این مشترک، کم کرد تا بتوان میزان دقیق نرخ برق را برای این مشترک در ایام تابستان به دست آورد.

تعرفه برق این مشترک به ازای هر کیلووات ساعت:
1- 64/198 = 411/( 53/81644) ( علامت / نشانگر تقسیم است)
2- 46/176= 64/198 – 375

مشاهده رقم مذکور نشانگر این است که یک مشترک به جای پرداخت 773 ریال که بهای واقعی هر کیلووات ساعت برق است، تنها در حدود 176 ریال به دولت می پردازد.

بر این اساس، برای یافتن مبلغ میان بار تابستان برای مشترک مذکور باید میزان مصرف را در 45/176 که تعرفه برق این مشترک به ازای هر کیلووات ساعت است، ضرب کرد تا مبلغ پرداختی توسط این مشترک در تابستان به دست آید.

مبلغ پرداختی این مشترک در تابستان( به ریال): 99170= 562 * 46/176 (* علامت ضرب است)

حال برای به دست آوردن مبلغ کل پرداختی توسط این مشترک در این دوره از قرائت کنتور،‌ باید هر دو مبلغ به دست آمده در تابستان و غیرتابستان را با هم جمع کرد:
مبلغ میان باری کل دوره(تابستان و غیرتابستان): 134223= 99170+ 35035

البته این اعداد به دلیل اینکه براساس گردشده اعداد مندرج در جداول فوق محاسبه شده است، ممکن است درصدی خطا داشته باشد.

به عنوان مثال رقم مندرج در قبض این مشترک به عنوان مبلغ میان باری، 142888 است که در محاسبات خبرنگار مهر به صورت تقریبی، 134223 به دست آمده است. اما محاسبات دقیق ماشین حساب های تعرفه، این خطا را نخواهد داشت.

در همین حال، نکته ای که در قبض این مشترک به چشم می خورد، 280 کیلووات ساعتی است که مازاد بر الگو، مصرف شده است.

طبق مصوبه هیئت وزیران، مصارف بالاتر از الگو براساس جداول تعیین شده، مشمول جرایم می شود. این مشترک نیز از این مصوبه در امان نمانده است.

میزان عوارض= مبلغ میان بار کل دوره ضرب در 3 درصد مالیات بر ارزش افزوده

میزان عوارض این مشترک: 69/4026= 3% * 134223

حال برای محاسبه جریمه عدم رعایت الگوی مصرف باید به پله جرایم، مراجعه کرد. این محاسبه فرمولی خاص دارد که شامل عدد جریمه مندرج در پله مربوط به مشترک تقسیم بر (متوسط مصرف ماهانه به توان دو) است.

جریمه عدم رعایت الگوی مصرف این مشترک براساس جدول مربوطه: 25/65= 2^(411)/ 11022011
مبلغ جریمه تابستان= جریمه تابستان* مصرف تابستان
مبلغ جریمه غیرتابستان= جریمه غیرتابستان* مصرف غیرتابستان
جریمه عدم رعایت الگوی مصرف= مبلغ جریمه تابستان+ مبلغ جریمه غیرتابستان

روش مذکور، تنها یکی از ده ها شیوه محاسبه نرخ برق مشترکان در مناطق مختلف کشور است که مشاهده می شود، پیچیدگی های خاصی دارد. بنابراین اگر نرخ برق واقعی شود، به طور قطع این پیچیدگی ها نیز وجود نخواهد داشت و مشترکان مصارف خود را کنترل خواهند کرد و قبضی با شیوه محاسبه آسان را دریافت خواهند داشت.

این در حالی است که رقمهای مذکور با احتساب یارانه هایی است که دولت به مشترکان ارایه می دهد. در غیر این صورت، این مشترک اگر می خواست بهای واقعی برق را بپردازد، به طور قطع باید رقم 625 هزار و 357 ریال را به جای رقم 173 هزار و 606 ریال می پرداخت. بنابراین دولت برای وی، 451 هزار و 751 ریال یارانه پرداخت کرده است.

از فرآیند صدور قبض برق خود خبر دارید؟

مطالب مشابه :

قابلیت چاپ آخرین قبض آب بها مشترکین

اخطار / آخرین اخطاریه /قطع /قطع انشعاب/جریمه

از فرآیند صدور قبض برق خود خبر دارید؟

معاون شرکت آبفای شهری مازندران: مشترکان برای پرداخت آب بها با سامانه 1522 تماس بگیرند

اطلاع از حساب خود در بانک بوسیله موبایل…

راههاي پرداخت غير حضوري قبوض آب-برق-گاز-تلفن-مبايل-عوارض شهرداري و پسماند شهرداري و عوارض خودرو

قبض تلفن ثابت شهرستان کاشان

راهنمای استفاده از نرم افزار تولید شناسه قبض و پرداخت

نحوه دریافت شناسه قبض و شناسه پرداخت قبض جریمه رانندگی

تلفنبانک بانک ملی ایران، 100 گردش آخر حساب سیبا را ارائه می دهد