گیاهپزشکی- نماتدهای مهم در کشاورزی

نماتد ساقه و پياز stem and bulb nematode

نماتد ساقه و پياز Ditylenchus dipsaci(Kuehn) Filip گسترش جهاني دارد. بيشتر در مناطق معتدل شيوع دارد و خسارت مي‌زند. بيماري اولين بار در هلند درسال1883 ودر ايالات متحده درسال 1931 گزارش شده است.

در ايران نماتد Ditylenchus dipsaci در روي يونجه گزارش شده است. علاوه براين نماتد به 400 گونه گياه حمله مي‌كند. اما نژاد خاصي از نماتد به پياز حمله مي‌كند. سبزيهائي از قبيل،سير، لوبيا، باقلا، كلم، هويج، كرفس، مارچوبه، جعفري، نخود، سيب‌زميني و كدو مورد حمله نماتد Ditylenchus dipsaci قرار مي‌گيرد.

مرفولوژي و بيولوژي

عامل بيماري نماتد Ditylenchus dipsaci(Kuehn) Filip مي‌باشد كه طول آن3/1-1 ميليمتراست وحدود30 ميكرومترقطر دارد. روي بدن استوانه‌اي آن خطوط اريب ديده مي‌شود. دم نماتد نر و ماده تيز است هر نماتد ماده 200تا500 تخم مي‌گذارد. اولين پوست‌اندازي در تخم انجام مي‌شود. پوره مرحله دوم از تخم خارج شده، به سرعت پوست دوم و سوم را نيز انداخته و پوره قبل از بلوغ يا عفونت‌زا را توليد مي‌كند.اين پوره مي‌تواند شرايط يخبندان و خشكي شديد را تحمل كرده و در داخل بافتهاي گياهي مثل ساقه‌ها، برگها، پيازها، بذرها يا درداخل خاك به سر مي‌برد.هنگامي كه قسمتهاي هوايي گياه ميزبان با غشائي از آب پوشيده مي‌شود،نماتدها به طرف بالا حركت كرده و خود را به سر شاخه‌ها و برگهاي جديد و جوان مي‌رسانند و سپس از طريق روزنه‌ها، شكافها يا مستقيما به داخل پايه ساقه‌ها يا محور برگ رخنه مي‌كند. بعد از ورود به گياه ميزبان پوست چهارم را انداخته ،تبديل به نر يا ماده مي‌شود. چرخه كامل زندگي حدود19تا25 روز طول مي‌كشد. توليدمثل فقط مواقعي كه هوا سرد است متوقف يا كند مي‌شود. وقتيكه پيازها شديدا آلوده شدند ،مي‌پوسند، پوره‌هاي قبل از بلوغ ازآنها خارج شده و گاهي اوقات دراطراف ساقه زيرزميني پيازهاي خشك شده به صورت توده سفيد خاكستري پنبه‌اي كه پشم نماتد خوانده مي‌شود اجتماع كرده وبراي سالهاي سال در همين جا مي‌تواند زنده بمانند.

وقتي كه نماتد‌ها به بذر در حال جوانه زدن يا گياهچه جوان حمله مي‌كنند، از نزديكي كلاهك ريشه هيپوكوتيل يا از نقاطي كه هنوز داخل بذر است وارد مي‌شوند. نماتدها بيشتر روي سلولهاي پارانشيمي پوست تغذيه مي‌كنند. در همين حال سلولهاي اطراف نماتدها شروع به تقسيم شدن و بزرگ شدن مي‌كنند. نتيجتا برجستگيهايي روي گياه بوجود مي‌آيد. گياهچه‌ها بسته به اندازه و تراكم اين برجستگيها ممكن است ناقص‌العضوشده پيچيده شوند،انحنا حاصل كنند ويا بصورت ديگري تغيير شكل دهند. شكاف برداشتن اپيدرم اغلب راه ورود براي مهاجمين ثانوي از قبيل باكتريها و قارچها باز مي‌كند. بعد از رخنه نماتد سلولها بزرگ مي‌گردند، كلروپلاستها ناپديد، فضاها بين سلولي داخل بافت پارانشيم افزايش مي‌يابند. اين اثرات اغلب قبل از تماس نماتد باسلولها ايجا مي‌شود. واين دال براين است كه تراوشات بزاقي قبل از پيشرفت نماتد منتشر مي‌گردند.

علائم و نشانه‌هاي خسارت :

در مزارع آلوده به نماتد Ditylenchus dipsaci ظهور گياهچه‌هاي پياز به كُندي انجام گرفته، ميزان سبز شدن گياه بطور قابل ملاحظه‌اي تقليل مي‌يابد. بيشتر از نصف تعداد گياهچه‌هاي ظاهر شده بيمار و زرد رنگ هستند، پيچ خورده و هلالي بنظر رسيده ودر امتداد كوتيلودون نواحي برجسته‌اي ديده مي‌شود. كوتيلودونها معمولا باد كرده‌اند و اپيدرمشان به صورت توري ترك برداشته و بيشتر گياهچه‌هاي مريض ظرف سه هفته بعد از كاشت از بين مي‌روند و بقيه بعدا مي‌ميرند. وقتي كه در داخل خاك آلوده پياز كاشته مي‌شود علائم روي گياهان درحال رشد تقريبا بعد ازسه هفته شروع مي‌گردد وشامل كوتولگي، لكه‌هاي زرد كم رنگ، آماس و زخمهاي باز روي برگهاست.

روي ساقه،جوانه‌ها يا گياهان جوان برآمدگيها‍يي بوجود مي‌آيد وبرگها كوتاه وپيچيده مي‌شوند. نوك برگها از بين مي‌رود و برگهاي مسن‌تربه دليل ازبين رفتن تيغه‌ي مياني سلولها چنان ضعيف مي‌شوند كه نمي‌توانند خود را قائم نگهدارند و روي زمين مي‌غلطند. ساقه و گردن پياز نرم مي‌گردد. پيازهاي آلوده ممكن است شكاف بردارند يا اينكه جوانه زده و دوپيازه و ناقص شوند. پيازهاي آلوده گاهي از بيرون سالم به نظر مي‌رسند اما در انبار مي‌پوسند.

كنترل:

1- تناوبهاي طولاني (2-3 سال) با گياهان مقاوم از قبيل اسفناج، چغندر، كاهو و گياهان خانواده غلات

2- استفاده ازپيازو بذرعاري ازنماتد

3- ضد عفوني پيازو بذرآلوده با قراردادن درآب 46 درجه سانتيگراد به مدت يك ساعت

4- مبارزه درمزارع بوسيله فوميگاسيون خاك

5- بعداز كاشت سموم نماتدكشDD

6- براي جلوگيري ازآلودگي مجدد ضد عفوني وسايل كشاورزي

نماتد سیست چغندر قندCyst nematode

نماتد چغندر قند ابتدا در آلمان در سال 1859 توسط Hermans Schact در مزارع چغندر كاري كشف شد و بعداً در سال 1871 اشميدت Schmidt اين انگل را تحت نام Heterodera schachtii نامـگذاري كرد. اين نماتد علاوه بر چغندر قند به سبزيهاي مختلف مثل چغندر لبويي ، كلم بروكلي ، كلم ، گل كلم ، شاهي ، ترب ، مارچوبه،تربچه، اسفناج، گوجه فرنگي ، و شلغم حمله مي‌كند در حال حاضر در اروپاي شمالي ،انگلستان ، امريكا ، كانادا و ژاپن گزارش شده است . اين نماتد اولين بار در ايران در سال 1348 توسط شفر و اسماعيل پور از مزارع چغندر قند تربت حيدريه استان خراسان جمع آوري گرديده است . علاوه بر استان خراسان ،اين نماتد در آذربايجان ، اصفهان كرمانشاه ، و فارس شيوع دارد . در ايران انواع كلم ، ترب ، تربچه ، شلغم ، و شاهي و اسفناج نيز از ميزبانهاي آن تعيين و شاخته شده است .

بر اساس مطالعات كلاكلي و فريور ميهن (1358) نماتد Heterodera schachtii شكل جنسي ماده و نر مي باشد ماده هاي جوان و كامل به طور طبيعي ليموئي شكل و در ابتداي امر رنگ آنها سفيد شيري است كه به آساني و با چشم غير مسلح بر روي ريشه گياه ميزبان ديده مي شود و معمولاً بين 0.6 تا 0.8 ميليمتر طول و 0.4 تا 0.5 ميليمتر عرض آنها مي باشد . رنگ سفيد ماده هاي جوان پس از افتادن در خاك بدون گذراندن مرحله زرد رنگشان از سفيد تبديل به قــهوه‌اي مي‌گردد. در اين مواقع به آنها سيست اطلاق مي شود . هر سيست محتوي تعداد 5 تا 300 تخــم ( لارو سن يك داخل تخم مي باشد ) و لارو سن دوم مي باشد كه بسته به شرايط اين تعداد متفاوت است نماتد نر بر خلاف ماده كرمي شكل مي باشد و طول آنها بين 1.3 تا 1.6 ميليمتر و اسپير spear آن گره دار و قوي است.

چرخه زندگي نماتد شامل تخم ، لارو نر و ماده كه قبل از بلوغ داراي چهار مرحله لاروي بوده و سرانجام سيست ماده مي باشد تخم كوتاه ، استوانه اي ، دو طرف گرد و تعداد كمي فقط در سيست ماده مي باشند تعدادتخم از 50 تا 600 عدد تغيير مي‌كند آنها در داخل سيست مادر تفريخ مي شوند و يا اينكه در داخل ماده ژلاتيني چسبيده به بدن مادر كه از بدن مادر به خارج هدايت شده است تفريخ مي گردند.

نماتدها در خاك آلوده گسترش يافته و همچنين نشاهاي آلوده ، وسايل كشاورزي و ماشين آلات براحتي بيماري را انتقال مي دهند.Globodera در يك طيف درجه حرارت نسبتاً محدود تكثير مي‌كند . تفريخ تخمها و نفوذ لارو بداخل ميزبان در پايين تر از 14 درجه ساتيگراد بندرت اتفاق بيافتد . تفريخ و نفوذ در دماي 16 درجه شروع شده و دماي بهينه آن 25 درجه سانتيگراد مي باشد و تقريباً در بالاتر از 29.5 درجه هيچ تفريخ يا نفوذ صورت نمي‌گيرد. رطوبت زياد و دماي بالا سيست ها را به آساني از بين مي برد . بيشتر آنها در آب 54 درجه سانتيگراد به مدت 5 دقيقه از بين مي روند.

علائم و نشانه‌هاي خسارت :

علائم اندام هوايي گياه ارتباط به سن ، فصل و دما دارد . اولين علائم بيماري در روي چغندر قند در اوايل فصل تابستان و در هنگام تابش آفتاب به صورت پژمردگي برگهاي بوته چغندر بروز مي كند و در هنگام شب ودر هواي خنك برگها مجدداً حالت عادي و شادابي خود را باز مي يابند .شكل عمومي بوته عقب افتاده و زرد و كم رشد است

بعد از حمله Globodera roostochiensis ريشه اصلي كوچكتر از معمول ولي داراي ريشكهاي فرعي زياد از حد و افشان مي‌باشند. تقريباً در همه موارد بعد از نفوذ نماتد قارچها حمله كرده و سبب سياهي بافت ريشه مي‌شود. اگر تعداد زيادي لارو به ريشه حمله كند، سبب از بين رفتن ريشه‌ها مي‌گردد. مهمترين علائم حمله نماتد وجود سيست (Cyst)هاي سفيد رنگ به اندازه حدود يك ميليمتر يا ته سنجاق است كه با چشم عادي و غير مسلح قابل رؤيت هستند. اگر چه بافت مورد حمله نماتد قدري ضخيم مي‌شود اما هيچ برآمدگي يا غده‌اي در درون بافت گياه مانند نماتد مولد غده بوجود نمي‌آيد.

کنتــــــــــــرل:

اگر چه تناوب زراعي كاملاً در حذف Globodera موثر نيست ولي اگر هر 4 سال يك بار محصول حساس كاشته شود سيست ها به ندرت مي‌توانند آلودگي ايجاد كنند تناوب طولاني ترنيز بهتر است اگر به مدت 12 سال گياه حساس در زمين كاشته نشود ، آلودگي تقريباً از بين خواهد رفت تناوب بايد همراه با حذف همه علفهاي هرز حساس باشد.

روش ديگر مبارزه اين است كه به محض اينكه دما اجازه دهد بايد كاشت انجام شود بعضي از ارقام سيب زميني و كروسيفر در دماي زير 15درجه مي‌توانند رشد كنند و اين گياهان قبل از اينكه خسارت بزنند بخوبي رشد نموده و محصول توليد مي‌نمايند.

PH پايين خاك يعني حدود 4 و يا PH بالا سبب كندي تفريخ تخم ها مي شود اما PH=6 براي تفريخ بسيار مناسب است استفاده از بخار آب در مواردي از قبيل خزانه ، گلخانه و شاسي ها امكان پذير است. در مزرعه بايد از سموم نماتدكش استفاده نمود . كيسه ها ، وسايل كشاورزي و ماشين آلات بايد در زير پوشش با سموم گازي شكل ضد عفوني شوند موقعي كه وسايل و ماشين آلات از مزرعه اي مشكوك انتقال داده شده و مورد استفاده قرار گيرند ، بايد ضد عفوني شود . متيل برومايد يك گاز بسيار خطرناك بوده بايد با احتياط از آن استفاده گرد. فضايي كه بايد ضد عفوني شود بايد حتماً محاسبه گردد و به نسبت 380 گرم در متر مكعب بايد گاز متیل برومايد استفاده شود حداقل به مدت 16 ساعت بايد وسايلي كه ضد عفوني مي‌گردد پوشانده شود. دماي محيط كمتر از 15 درجه سانتيگراد نباشد . در هنگاميكه پوشش برداشته مي شود بايد از ماسك ضد گاز استفاده نمود . برچسب كپسول گاز بايد بخوبي مطالعه گرد.

خاك مزرعه را با نماتد كش هاي مختلف مي‌توان ضد عفوني نمود. يكي از بهترين سموم نماتد كش كه تاكنون عرضه شده است عبارتست از (Dichloropropene + Dichloropropane) D-D. خاك مورد ضدعفوني بايد رطوبت متوسطي داشته ودماي آن حداقل 15 درجه سانتيگراد باشد . مواد فرار بايد در عمق 15 تا 30 سانتيمتر در خاك تزريق شود اين ماشينها بايد خوب كاليبره شده تامواد سمي با غلظت معيني در خاك تزريق گردد. براي ساير نماتدها بايد غلظت دو برابر استفاده شود. گاهي دو نوبت سمپاشي به فاصله 3 تا 4 هفته توصيه مي‌گردد. هيچ گياهي حداقل تا دو هفته بعد از استعمال سم نبايد كاشته شود .

اگر امكان داشته باشد، تناوب طولاني بعد از ضد عفوني خاك بايد رعايت شود سموم متام سديم (Metham sodium ) ، دازومت (Dazomet ) مي توانند مورد استفاده قرار گيرد. گاهي اوقات D-D درعمق 20سانتيمتري در خاك تزريق مي شود و سپس سم متام سديم در عمق كمتري تزريق مي‌گردد تا نماتدها سطح خاك نيز از بين بروند.

نماتد گالی توتون و تنباکو(نماتد ریشه گرهی) Root Knot nematode

گونه های مختلف Meloidogyne شامل M. javanica، M. hapla، M. incognita و M. arenaria عامل بیماری هستند.

از بیماریهای مهم توتون و تنباکو در ایران محسوب میشود و در بعضی مناطق خسارت به گونه ای است که تمام مزرعه ضعیف و کوتوله شده، ریشه تغییر شکل داده و روی آن گره تشکیل میشود. میزبانهای این نماتدها خیلی زیادند (حدود 3000 گونه گیاه) و بیشتر علفهای هرز میزبان این نماتد هستند. بنابراین مبارزه با آن خیلی مشکل است.

علایم بیماری در مواقع گرم سال بصورت پژمردگی دیده میشود که با خنک شدن هوا گیاه حالت شادابی خود را باز می یابد که نشاندهنده نامتعادل و ضعیف کار کردن ریشه هاست. گیاه آلوده زرد و پزمرده میشود و سلولهای ریشه حجیم و بزرگ شده و بعد از مدتی از بین می روند. نماتد به صورت تخم و لارو در خاک زمستانگذاری میکند. نماتد ماده گلابی شکل است و تعداد زیادی تخم تولید کرده که در زیر بدن آنها جمع میشود لارو سن دوم به گیاه حمله میکند. نماتد ماده بدون جفت گیری هم تولیدمثل میکند و نیازی به نماتدهای نر کرمی شکل ندارد.

کنتـــــــــرل:

1- استفاده از نشاء سالم (خزانه سالم).

2- استفاده از ارقام مقاوم. زیرا نماتد نزاد دارد. پس با تشخیص نزاد میتوان نوع میزبان و ارقام را مشخص کرد.

3- تناوب با گیاهان غیر میزبان مثل غلات. نباتات مورد استفاده در تناوب باید علف هرز میزبان را نداشته باشند. 4- دفع علفهای هرز.

5- استفاده از نماتدکش در کشورهایی که اقتصادی است.

6- مبارزه ی بیولوزیکی با قارچ که هنوز موفق نبوده است.

7- استفاده از گیاهان تله.

نماتد مركبات citrus nematode
نماتد مركبات Tylenchulus semipenetrans اولين بار در سال1912 توسط يك بازرس اداره باغباني كاليفرنيا به نامR.Hdges در يكي از باغات لس‌آنجلس مشاهده شد. اولين نمونه‌برداري در ايران درشيراز انجام شد. نماتد درفسا، جهرم، كازرون، برازجان، انديمشك، اهواز، آبادان نيزنمونه‌برداري شده است.

مرفولوژي و بيولوژي

داراي دو شكل جنسي بوده و ماده‌ها تخم‌مرغي شكل و درخارج ريشه روي آن قرار مي‌گيرد.نرها باريك مي‌باشند. Bursa ديده نمي‌شود. ماده‌ها بروي ريشه‌هاي فرعي ضخيم كه رشدشان متوقف شده ويك لايه از خاك روي آنها را پوشانده است قرار مي‌گيرند.اين توده خاك در اثر ترشح مخاطي ريشه باقي مي‌ماند و نماتد را در مقابل شكارچي‌ها و دشمنان طبيعي محافظت مي‌نمايد.

طول بدن ماده‌ها بين 0.35 تا 0.40ميليمترمتغير بوده و داراي بدني كيسه‌اي شكل است،كه معمولابه سمت شكم در ناحيه vulva درست در سمت جلو ودر فاصله كوتاهي از دم خم شده است. حفره دفعي خوب رشد يافته ودر جلو vulva قرار گرفته است. Ovary معمولا داراي دو خميدگي بوده و به ناحيه مري مي‌رسد.

اولين پوست اندازي درون تخم انجام مي‌شود. از مجموع پوره‌ها در حدود26% تبديل به نماتد نر مي‌شود.مرحله دوم پورگي قبل ازتوده تخم خارج شوند بوجود مي‌آيد و طول آنها بين 0.28 تا0.34 ميكرون تغيير مي‌كند. مرحله دوم پورگي نرها 48ساعت مرحله سوم 108 ساعت ومرحله چهارم پورگي180 ساعت طول مي‌كشد.معمولا نرها يك هفته پس از تفريخ به سن بلوغ مي‌رسند. درسن چهارم طول بدن به0.26 تا 0.33 ميليمتر مي‌رسد و Testis و Spicule قابل رويت مي‌باشد،اما stylet نامشخص باقي مي‌ماند و مري باقي مي‌ماند.

مرحله دوم پورگي ماده در حدود 14 روز وقت لازم دارد تا ظاهر شود واز سلولهاي ريشه تغذيه نمايد و خود را براي پوست اندازي آماده نمايد. در اين مرحله وقتي خاك مورد مطاله قرارمي‌گيرد نماتد مشاهده مي‌شود و در صورت نبود گياه ميزبان مي‌تواند به زندگي خود ادامه دهد.

Vulva بصورت يك شكاف عميق وحفره‌ي دفعي خيلي برآمده است. دم نسبتا مخروطي و به سمت پشت برگشته است و به يك نوك كلفت خاتمه مي‌يابد.anus و rectum مشاهده نمي‌شود.ماده‌هاي جوان وماده‌هاي سن چهارم 21 روز بعد از ورود نماتد به داخل ريشه گياه ظاهر مي‌شوند. پس از يك هفته ماده‌هاي جوان به لايه pericycle ريشه نفوذ كرده و در حدودسه چهارم طويلتر مي‌شوند.

براي تكميل دوره‌ي ز‌ندگي از مرحله تخم تا خاتمه دوره بلوغ8-6 هفته طول مي‌كشد. در اثر حمله اين نماتد برگها وشاخه‌هاي مركبات زرد شده و محصول كاهش مي‌يابد. تعداد تخمي كه يك ماده مي‌گذارد75-100 عدد مي‌باشد. درجه حرارت مناسب براي آلودگي ميزبان31-25 مي‌باشد. تحت شرايط خشك لاروها ونرها پس از 9 روز كه در آب فرو برده شوند مجددا به زندگي خود ادامه مي‌دهند.

علائم و نشانه‌هاي خسارت :

براثر حمله نماتد به ريشه مركبات،درختان به تدريج روبه زوال مي‌روند. برگها كم پشت وسبز مايل به خاكستري وكدر مي‌شوند. سرشاخه‌ها خشك شده ميوه‌ها كوچك و كم بوده و اغلب مي‌ريزند.ريشه‌هارشد طبيعي نداشته، ضخيم به نظر مي‌رسند. و يك لايه خاك روي آنها فرا گرفته است كه به آساني شسته نمي شود. اين علائم مويد آن است كه نماتد ريشه مركبات را آلوده كرده است. هيچگونه تورم يا گال روي ريشه‌ها ديده نمي‌شود. ولي ريشه‌هاي آلوده كلفتر هستند.

نرهاي بالغ نماتد مركبات انگل نبوده وتغذيه و خسارت به ماده‌ها ولاروهاي نر وماده محدود مي‌شود.تغذيه لاروها بطور پارازيت خارجي روي بافتهاي پوست است. ماده‌هاي جوان از ناحيه سر تا گردن در پوست فرورفته است. سرآنها داخل حفره‌اي كه دريك ناحيه گياهي ساخته شده به اطراف حركت مي‌كند. تغذيه از6-10 سلول مجاور اين حفره كه بنام ياخته‌هاي پرستار معروفند صورت مي‌گيرد. درگياهان مقاوم پس ازنفوذ لاروها به ياخته‌هاي پوستي اين سلولها نكروز شده و درنتيجه تغذيه صورت نگرفته و نماتد از بين مي‌رود. درشيره گياهان مقاوم و غير ميزبان مواد مسموم كننده نماتد نيزديده شده است. معمولا تاوقتي كه جمعيت نماتد روي ريشه درخت به حد نصاب (40000 لارو ) نرسد درخت كاملاً از بين نمي‌رود. ازطرفي نشانه‌هاي بيماري روي اندامهاي فوقاني 3-5 سال بعد از آلودگي ريشه ظاهر نخواهد شد. وسرانجام براثر فساد ريشه و عدم جريان شيره گياهي به بالاي درخت از بين خواهد رفت.

كنترل :

1- شناسایی باغهای آلوده و جلوگیری از انتقال خاک و نهال آلوده

2- استفاده از پایه های مقاوم از جمله نارنج سه برگ

3- فومیگاسیون خاک به صورت موضعی

4 - سم دايتراپكس SL100% قبل از كشت، ضدعفوني خاك

توصيه‌ها:

اين سم داراي گياه سوزي شديد مي‌باشد و در ضد غفوني خاك كاربرد دارد. براي جلوگيري از گسترش بيشتر نماتد مركبات بايد اقداماتي در جهت تهيه نهالهاي سالم و جلوگيري از كاشتن نهالهاي آلوده انجام گيرد. استفاده از پايه‌هاي مقاوم از قبيل نارنج سه برگي نيز موثر است. براي ضد عفوني از متيل برومايد نيز استفاده مي‌شود. اينكار بوسيله اپليكاتور و در زير پوشش پلاستيكي انجام مي‌ شود.

نماتد گالي گندم seed gall nematode

نماتد گالي گندم Anguina tritici، اولين نماتدي است كه به عنوان انگل در غلات شناخته شده است. اين نماتد علاوه بر گندم،ممكن است چاودار، تريتيكاله و ديگر گونه‌هاي مشابه را نيز مورد حمله قرار دهد. نماتد گالي در خاور ميانه و خاور دور خسارت زيادي به مزارع گندم مي‌زند.

علائم:

در مراحل اوليه رشد گياه،علائم به صورت چروكيدگي برگها ظاهر مي‌شود. در مراحل رشد نهايي گياه ،گالها در داخل اندامهاي گل،شكل گرفته، جايگزيندانه مي‌شوند. دانه‌هاي آلوده تقريباً شبيه دانه‌هاي سالم هستند؛ ولي رنگ آنها كمي تيره‌تر واندازه آنها كمي كوچكتراز دانه‌هاي سالم است و بسيارسخت‌ترند. در هر گال تعداد بسيار زيادي پوره نماتد وجود دارد. وجود گالها به صورت مخلوط با بذر سالم، باعث انتشار نماتد مي‌شود.

مناسبترين روشهاي كنترل:

1- تناوب زراعي

2- استفاده از ارقام مقاوم

3- استفاده از بذر سالم و عاري از گال نماتد( بهترين روش پيشگيري )

نماتـــــــــد سیستی توتون Tobacco cyst nematodeگونه Globodera tabacum و یا G. solanacearum که در توتون باعث کوتولگی بوته، توقف رشد ریشه و تشکیل کیستهای سفید تا قهوه ای ریشه می شود.

گیاهپزشکی- نماتدهای مهم در کشاورزی

مطالب مشابه :

آزمون کارشناسی ارشد فراگیر سال ۹۲ پیام نور فاقد نمره منفی / زمان اعلام نتایج

برنامه 9 ترمه مهندسي كامپيوتر(نرم-افزار) 90-89

دانشگاه های هتلداری و مدیریت جهانگردی در ایران

دانشگاههاورشته جهانگردی

دانشگاه ها و رشته مدیریت جهانگردی و توریسم و هتلداری ایران

آموزش مجازی دانشگاه پیام نور!!!

گیاهپزشکی- نماتدهای مهم در کشاورزی