فاصله كما تا مرگ چقدر است؟

مجله سیب سبز: سام تاجبخش را به خاطر دارید؟ پسر جوانی که 4 سال پیش بر اثر یک تصادف دلخراش به کما رفت؟ او هنوز به هوش نیامده اما پدر و مادرش با تمام توان و امید، از او مراقبت می‌کنند و منتظر روزی هستند تا او دوباره به زندگی باز گردد.

بیایید همه با هم، دست به دعا برداریم و از خداوند متعال بخواهیم زندگی دوباره‌ای را به سام تاجبخش عطا کند...

بیـرون آمــدن دختر 16 ساله بروجنی از کما بعد از چندماه، یکبار دیگر این پرسش را به ذهن‌ها آورد

چند درصد از افرادی که به کما می‌روند شانس ادامه زندگی دارند؟ علت فرو رفتن در کما چه تاثیری در بازگشت بیمار دارد؟

مریم باباخانیان، دختر16 ساله بروجنی 29 مهرماه با واژگون شدن اتوبوس دانش‌آموزی به کما رفت.

سطح هوشیاری مریم در تمام این مدت به گونه‌ای در نوسان بود که گاهی اشک شوق به چشم‌های خانواده مریم می‌آورد و گاهی آنچنان آنها را ناامید می‌کرد که گویی این آخرین بار است که آنها مریم را می‌بینند.

با همه این اوصاف، اواخر آذر ماه این خبر منتشر شد: سرانجام هوشیاری مریم بالا رفته و او چشم‌هایش را بعد از چند ماه به روی پدر و مادرش گشوده است.

او در حال حاضر قدرت تکلمش را از دست داده اما برای به دست آوردن دوباره آن تلاش می‌کند.

مریم تلاش می‌کند تا عوارض ناشی از بیهوشی 2 ماهه‌اش را از جسمش دور کند و دوباره سلامت از دست رفته‌ خود را به دست آورد.

شاید برخی از ما در میان نزدیکان و آشنایانمان با چنین صحنه‌هایی روبه‌رو بوده‌ایم و این لحظات را تجربه کرده‌ایم اما بی‌شک تعداد کمی از ما درباره وضعیت کما، شرایط بیماری که در کما فرو رفته و شرایط زندگی برای افرادی که از کما خارج می‌شوند، اطلاعات داریم.

در این گزارش درباره کما و عوارض آن و مشهورترین شخصیت‌هایی که در سراسر جهان به کما فرو رفته‌اند، مطالبی را می‌خوانیم.

متخصصان چه می‌گویند؟

«کما» دقیقا چیست؟

فردی که به کما می‌رود، در حقیقت بیماری است که هوشیاری‌اش مختل شده و در بیهوشی به سر می‌برد.

دکتر علیرضا یاراحمدی، متخصص مغز و اعصاب در این‌باره به «سیب‌سبز» می‌گوید: «چنین فردی نمی‌تواند ارتباط کلامی، چشمی و حرکتی با دیگران برقرار کند.

توانایی باز کردن چشم‌هایش را ندارد و در مجموع هیچ پاسخی به تکانه‌هایی که از بیرون دریافت می‌کند، نمی‌دهد.

در مورد بیمارانی که بر اثر تصادف و ضربه به کما رفته‌اند معیاری برای سنجش میزان هوشیاری‌شان داریم که آن را با نام GCS یاد می‌کنیم.

وقتی بیماری بر اثر تصادف به کما رفت با چشمانی بسته روی تخت خوابیده است و هیچ پاسخی به محرک‌ها نمی‌دهد؛ اگرچه برخی از بیماران می‌توانند با تحریک دردناک تولید صدا كرده، چشم‌هایشان را باز کنند یا دستشان را به سمت موضع درد ببرند.

قرار گرفتن در وضعیت کما معمولا به دلیل ضربه مغزی و تخریب بافت مغزی و خونریزی یا به دلیل فشارهایی که ناشی از بزرگ شدن تومور در ناحیه مغز است به وجود می‌آید.»

GCS ابزاری برای اندازه‌گیری سطح هوشیاری

این سیستم سطح هوشیاری را از 3 تا 15 تقسیم می‌کند.

معیار بیداری در انسان 15 است؛ بنابراین اگر GCS بیماری عدد 15 را نشان دهد او بیدار است و به لحاظ سطح هوشیاری در شرایط نرمال قرار دارد و در مقابل آن، فردی که GCS او 3 باشد کمترین میزان هوشیاری را دارد و شرایط او به مرگ نزدیک‌تر است. دکتر یاراحمدی در این‌باره می‌گوید: «برای بررسی میزان هوشیاری فردی که در کما فرو رفته، به واکنش‌های کلامی و چشمی حرکتی او باید توجه کرد، فرد اگر بتواند چشمانش را حرکت دهد 4 امتیاز برای هوشیاری کسب می‌کند.

اگر بتواند به طور کامل بدنش را تکان دهد 6 امتیاز کسب می‌کند و در صورتی که صحبت کند، 5 امتیاز دیگر به دست می‌آورد.

بنابراین فردی که تمامی این امتیازها را کسب کند در مجموع 15 امتیاز هوشیاری و بیداری را کسب می‌کند.

از طرفی در شرایطی که بیمار در کما فرو رود و حداقل سطح هوشیاری را داشته باشد، امتیازش از هریک از محرک‌های چشمی، بدنی و کلامی يك‌است و در مجموع 3 امتیاز برای هوشیاری دریافت می‌کند.»

کمایی که به دلیل سکته، خونریزی، ضربه مغزی، خونریزی ناشی از بزرگ‌شدن و فشار تومور مغزی به وجود می‌آید از نوع بدخیم‌ترین کماهاست

مرگ مغزی چیست؟

دکتر یاراحمدی متخصص مغز و اعصاب درباره تفاوت کما و مرگ مغزی می‌گوید: در صورتی که پس از معاینه و بررسی‌ نوار مغزی یا انژیوگرافی مغزی مشخص شد که فرآیندهای عالی مغز متوقف شده در این حالت بیمار دچار مرگ مغزی شده است. تشخیص نهایی مرگ مغزی باید تمامی واکنش‌های ساقه مغز بیمار هم بررسی شود و در حقیقت برخلاف وضعیت نباتی که فعالیت قسمت‌های عالی مغز مختل شده و تنها بخش ساقه مغز فعال است در مرگ مغزی ساقه مغز بیمار هم در مقابل محرک‌ها هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد و آنژیوگرافی بیمار نیز هیچ گونه گردش جریان خون را در مغز نشان نمی‌دهد.

در این حالت امیدی به بازگشت بیمار به زندگی وجود ندارد.»

علت کما احتمال مرگ را تعيين مي‌كند

علت کما تاثیر زیادی در افزایش امید خانواده به بازگشت بیماری که در کما فرو رفته، دارد.

برخی از کما‌ها به دلایل ارگانیک مغزی به وجود می‌آیند که بر بافت و ساختمان مغز تاثیر می‌گذارند، این نوع از کما به دلیل سکته، خونریزی، ضربه مغزی، خونریزی ناشی از بزرگ‌شدن و فشار تومور مغزی به وجود می‌آید كه از نوع بدخیم آن است و اما کماهایی وجود دارند که از نوع غیرارگانیک هستند.

در این گروه از کماها، ساختمان و بافت مغز بیمار آسیب ندیده ‌است و بروز اختلال در شرایط متابولیک بدن مانند بالا و پایین شدن یون‌ها یا PH بدن، افزایش قند خون یا مسمومیت دارویی در فرد ایجاد می‌شود.

افرادی که در این شرایط هستند در گروه کماهای بدخیم قرار نمی‌گیرند و احتمال بازگشت آنها در مدت زمان کوتاه‌تری وجود دارد.

تفاوت کما با زندگی نباتی؟

دکتر یاراحمدی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به زندگی نباتی که معمولا توسط همراهان بیمار با وضعیت کما اشتباه گرفته می‌شود، به «سیب سبز» می‌گوید: « بیماری که به کمای عمیق فرورفته و از کما خارج می‌شود، چشم‌هایش را باز می‌کند اما هیچ فرآیندی که انسان را از زندگی گیاه متمایز می‌کند، از خود نشان نمی‌دهد. گاهی اطرافیان این بیماران تصور می‌کنند که این افراد متوجه عملکرد اطرافیانشان هستند در حالی که این گونه نیست.

اگر چه ممکن است با کف زدن کنار گوش این افراد شاهد چشم برهم زدن آنها باشیم اما باید بدانید که این واکنش از ساقه مغز صادر شده که مربوط به فعالیت‌هایی نظیر خواب و بیداری، گرسنگی و پلک زدن است و بخش عالی مغز و سلول‌های خاکستری مغز دچار آسیب جدی شده اند.

تعداد اندکی از بیمارانی که در وضعیت نباتی هستند به زندگی عادی بازمی‌گردند.»

معروف‌ترین شخصیت‌هایی‌که به کما رفتند و برگشتند

بازیگران، هنرمندان و شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی بسیاری در یک دهه گذشته در سراسر جهان تجربه کما را از سر گذرانده‌اند.

برخی از آنها با موفقیت این دوره را پشت سر گذاشتند و دوباره زندگی را در آغوش کشیدند و برخی از آنها متاسفانه جان خود را از دست داده‌اند.

پروفسور علی‌اصغر خدادوست، بزرگ‌ترین جراح چشم ایرانی مقیم ايالات‌متحده مردادماه 91، به دلیل عارضه قلبی در یکی از بیمارستان‌های ايالات‌متحده بستری شد و پس از جراحی بای‌پس به کما رفت.

او بعد از یک ماه با روند بهبود از این وضعیت خارج شد.

بوریس ووکویچ، بازیکن 22 ساله تیم فوتبال هوفنهایم که 25 آبان ماه گذشته به دلیل تصادف با یک کامیون به کما رفت، پس از یک هفته از کما خارج شد.

او در زمان حادثه دچار افت سطح قند خون بوده و در حال حاضر روزانه 2 ساعت در هوشیاری به سر می‌برد و با خانواده‌اش ارتباط برقرار می‌کند.

شارون استون، بازیگر سينماي تجاري در سال 2001 به دلیل حادثه دچار ضربه و خونریزی مغزی شد. این مسئله موجب شد که او 9 روز به کما برود. او 7 ساعت تحت عمل جراحی قرار گرفت و با ترمیم عروق آسیب‌دیده دوباره به زندگی طبیعی بازگشت.

رضا ایرانمنش، بازیگر سینما و تلویزیون تجربه 17بار کما دارد. او که 50 درصد جانبازی دارد برای آخرین‌بار به حالت بی‌هوشی به بیمارستان منتقل شد و مدت یک ماه در کما ماند.

او پس از یک ماه از کما خارج و به زندگی بازگشت.

شاه‌علی سرخانی، بازیگر سینما و تلویزیون مهرماه سال 90 از پله‌های منزلش پایین افتاد و پس از چند ساعت بیهوش شد و به کما رفت.

او به بیمارستان منتقل شد و یکی، 2 روز پس از این حادثه درگذشت.

مارتین لارنس، کمدین آمریکایی در سال 1999 دچار گرمازدگی شد و این مسئله موجب شد تا به کما برود.

او 3 روز به کما رفت و بعد از آن با همراهی تیم پزشکی و مراقبت‌هایی که از او صورت گرفت دوباره به زندگی بازگشت.

عجیب‌ترین تجربیات مردم بعد از کما

افرادی که از کما جان سالم به در می‌برند اغلب مشاهدات و داستان‌های جالبی از دورانی که در کما بودند، دارند یا با خروج از کما تغییرات زیادی در روند زندگی‌شان مشاهده می‌کنند.

آنچه می‌خوانید برخی از باورنکردنی‌ترین خاطرات افرادی است که در نشریه‌های اینترنتی منتشر شده است.

لیلا توی سی، دختر خردسال انگلیسی است که پس از ابتلا به مننژیت به کما رفت و خانواده‌اش امیدی به نجات او نداشتند.

لیلا 3 سال بعد از کما خارج شد و پس از به هوش آمدن، قطعه شعری را که مادرش در دوران کما برایش می‌خواند، زمزمه می‌کرد.

یا وین، دختر تایلندی در 3 سالگی بر اثر تصادف به کما رفت.

او بعد از يك ماه از کما خارج شد اما تغییرات زیادی در روند زندگی‌اش به وجود آمد.

پدر و مادر وين درباره دخترشان می‌گویند: او بعد از بیرون آمدن از کما روزی يك بسته سیگار می‌کشیده و با گریه از اطرافیانش سیگار می‌خواسته است.

لیز سیکیز، زن23 ساله‌ای است که به دلیل آسیب بافت مغزی در اثر ابتلا به نوعی عفونت در سال 2008 به کما رفت.

او برای چند هفته در کما بود و بعد از آنکه از کما خارج شد، هیچ چيزي از زندگی گذشته‌اش حتی دقیقه‌ای را به یاد نداشت.

این زن حافظه‌اش را از دست داد.

تری والیس در سال 1984 در مزرعه‌اش با تراکتور تصادف کرد.

او از ناحیه سر و گردن آسیب دید و به کما رفت.

تری به مدت 19 سال در کما بود و وقتی بعد از 19 سال چشمانش را گشود،

مادرش را صدا کرد.

او امروز سلامتش را به دست آورده و تنها حافظه کوتاه‌مدتش کمی ضعیف شده است.

فاصله كما تا مرگ چقدر است؟

مطالب مشابه :

رئيس دانشگاه آزاد بندرگز به کما رفت

جنبش دانشجویی در کما ‍!

تفاوت کما با مرگ مغزی چیست؟؟

مقیاس کمای گلاسکو (Glascow Coma Scale)

اطلاعیه شماره 28

کما، زندگی نباتی و مرگ مغزی

دکتر خدادوست چشم پزشک حاذق به کما رفت

فاصله كما تا مرگ چقدر است؟