دانشکده معماری

برنامه فیزیکی
فعالیت های پشتوانه آموزشی

این فعالیت ها شامل مجموعه خدماتی است که جهت ارتقا کیفیت آموزش و پژوهش در دانشگاه انجام می شود و هر چند به طور مستقیم در این امور نقشی ندارند،لیکن به عنوان پشتوانه فعالیت های آموزشی و پژوهشی از اهمیت خاصی برخوردار می باشند.حجم این فعالیت ها و خدمات مربوطه به طور معمول بستگی به اهداف آموزشی و پژوهشی و سیاست های دانشگاه دارد.
در این گروه خدمات زیر پیش بینی می شود.

- خدمات اداری:
مجموعه فعالیت های مربوط به مدیریت،سازماندهی و نظارت بر امور اجرایی دانشگاه را شامل می شود.

- خدمات اطلاع رسانی و کتابخانه ای:
مجموعه فعالیت هایی که امکان دسترسی دانشجویان و اساتید به کلیه منابع آموزشی اعم از نوشتاری و غیر نوشتاری،فراهم نمودن فضاهای مطالعاتی،آشنایی با آخرین روش های آموزشی و فراگیری و به کارگیری آخرین تکنولوژی های آموزشی را در دانشگاه فراهم می آورد.

- خدمات انتشاراتی:
مجموعه فعالیت هایی که جهت چاپ و تکثیر منابع آموزشی نوشتاری از قبیل کتب،مجلات،گاهنامه های دانشگاهی،مقالات و سخنرانی ها در مقیاس دانشگاه و خارج دانشگاه انجام می شود.

- خدمات گردهمایی،سخنرانی و سمینار:
این فعالیت ها جهت برگزاری اجتماعات علمی و مبادله اطلاعات علمی در سطح دانشگاه در ارتباط با سایر دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی به عنوان فعالیت های تکمیلی و پژوهشی از اهمیت زیادی برخوردار است.

- خدمات فرهنگی و هنری:
در هر دانشگاهی به منظور فراهم نمودن امکاناتی که شرایط لازم را برای رشد فکری دانشجویان و کار در زمینه های غیر تخصصی آن ها فراهم می آورد ضروری می باشد.این فعالیت ها متناسب با زمینه های فرهنگی و علایق دانشگاهیان در دانشگاه های مختلف می توانند متفاوت باشد ولی به طور کلی انواع فعالیت های هنری اعم از نمایش و موسیقی را در برمیگیرد.

خدمات کامپیوتری:
این خدمات با توجه به نیاز روزافزون و دامنه عملکردی سریع کامپیوتر چه در زمینه سخت افزار و یا نرم افزار جز لاینفک در یک دانشگاه هستند،ارائه اصولی این خدمات با توجه به کاربرد وسیع آن در بخش های اداری و آموزشی و پژوهشی با توجه به اهداف بلند مدت دانشگاه به ویژه زمینه های آموزشی و پژوهشی بسیار ضروری خواهد بود.

- خدمات ورزشی:
در دانشگاه ها فراهم نمودن امکانات و تسهیلات لازم برای انجام فعالیت های ورزشی به صورت آموزشی،تفریحی و اجرای مسابقات،تربیت ورزشکاران ضروری می باشد.
این خدمات به طور مختلف متناسب با ویژگی های دانشگاه در سالن های ورزشی سرپوشیده،مجموعه زمین های ورزشی،زمین های ورزشی تمرینی فضای باز و استادیوم قابل ارائه خواهد بود.

- فعالیت های رفاهی:
عبارت است از مجموعه فعالیت هایی که به منظور تامین و ارائه انواع خدمات رفاهی و برآورده نمودن نیازهای روزمره،فرهنگی،مذهبی،درمان ی و...اعضا جامعه دانشگاهی انجام می شود.اهم این فعالیت ها عبارتند از:

1.خدمات غذایی:
این خدمات دربرگیرنده کلیه فعالیت هایی است که جهت ارائه انواع غذاهای مختلف به دانشگاهیان می گیرد.ارائه این خدمات از لحاظ کمی و کیفی طیف وسیعی را در برمیگیرد.چه از لحاظ نوع غذا(ارائه انواع غذاهای مختلف اعم از غذاهای سبک،آشامیدنی ها،غذاهای اصلی)و چه از لحاظ نوع افرادی که از این خدمات استفاده می نمایند(کلیه افراد اعم از دانشجویان مقیم،کادر علمی،کادر اداری،فنی و خدماتی و مهمانان دانشگاه را در بر خواهد گرفت)،لذا در ارائه این خدمات عوامل مختلفی باید در نظر گرفته شود،تا افراد در هر زمان و مکانی در دانشگاه امکان استفاده از این خدمات را داشته باشند.

2.فعالیت های فوق برنامه دانشجویان:
برای ایجاد یک رویه سالم در محیط زندگی دانشگاهی علاوه بر ایجاد امکانات آموزشی و پژوهشی باید خدماتی نیز جهت ایجاد انواع فعالیت های فرهنگی و مذهبی ،تفریحی،ورزشی دانشجویان در اوقات فراغت آنها ارائه شود.ارائه این قبیل خدمات

خلاصه ای از شرح موضوع
آشنایی با نحوه سازماندهی فضایی دانشگاهی
برای شروع کار سازماندهی فضاهای دانشگاهی،بهتر است با چگونگی جانمایی فضاهای مختلف در دانشگاه ها و چگونگی توسعه و نیز با جانمایی نمونه ای از سایت های دانشگاهی آشنا شویم تا راه برای طراحی مناسب هموار شود.

بررسی دانشگاه ها در مقیاس کلان
به طور کلی ارزیابی از زوایای مختلفی صورت می گیرد که عبارتند از:

الف)موقعیت نسبت به شهر:
برای دانشگاه سه نوع استقرار امکان دارد:استقرار درون شهر،حاشیه شهر و خارج شهر.
استقرار در درون بافت شهری علاوه بر مشکلات خرید زمین مناسب،مسئله انطباق با زندگی پیرامون خود را در بر دارد زیرا در این حالت اراضی وسیع دانشگاه با عملکردهای مختلف شهری و سطح وسیعی از بافت مسکونی و تجاری همسایه می شوند و ایجاد هماهنگی مابین این مجموعه شهری تا حد زیادی دشوارتر است.از طرف دیگر استقرار در خارج شهر موضوع حمل و نقل،ارتباط با شهر و برخورداری از خدمات شهری را با مشکل مواجه می سازد.در نتیجه استقرار نوع دوم یعنی در حاشیه شهر در مجموعه حاوی مسائل کمتری نسبت به دو نوع دیگر می باشد.

ب)رابط با محیط اطراف:
این رابطه شامل نحوه اتصال دانشگاه به شبکه اطراف،محل ورودی ها و ارتباط با عملکردهای مجاور می باشد.

ج)نحوه توزیع فعالیت ها:
در برنامه فیزیکی یک دانشگاه فعالیت ها به صورت عام و برای گروه های بزرگ جمعیتی شناسایی می شوند و پس از شناخت و بررسی امکانات تفکیک و تجمع این فعالیت ها،تسهیلات مورد نیاز آنها پیش بینی می شود.فعالیت هایی که دارای قرابت های عملکردی باشند و یا هدف مشترکی را دنبال نمایند در یک گروه جای می گیرند.نحوه توزیع این گروه های فعالیتی نقظه آغازین سازماندهی فضایی دانشگاه می باشد.

د)زیرساخت ها:
چهارمین زاویه ارزیابی شبکه دسترسی پیاده و سواره،حمل و نقل عمومی و توقف وسایل نقلیه از یک طرف و سیستم تاسیسات مکانیکی و الکتریکی از طرف دیگر می باشد.
شبکه دسترسی پیاده و سواره در دانشگاه به سه نوع طرح شده است:گونه اول،جدایی کامل سواره از پیاده،گونه دوم،آمیختگی کامل سواره و پیاده و گونه سوم،راه حل میانی،هریک از راه حل های یک طرف و انتخاب سیستم های تاسیسات زیربنایی از طرف دیگر،ساخت مجموعه را تعیین می کنند.

ه)سیستم ساختمانی:
پنجمین زاویه ارزیابی شامل سیستم فنی ساختمان(پیش ساخنگی یا اجرا در محل)،شبکه مدولاسیون و مصالح ساختمانی می باشد

نور و روشنایی در فضاهای داخلی

میزان شدت روشنایی مورد نیاز
مقادیر شدت روشنایی مطلوب نسبت به روشنایی طبیعی که چشم انسان به آن عادت نموده با قضاوت تجربی می تواند به صورت فرمها یا نیازهای روزمره طبقه بندی گردد. ازاین رو میزان پیشنهاد شدت روشنایی برای عملکردهای مختلف در محیط های آموزشی کشورهای مختلف متفاوت می باشد. بر اساس آیین نامه 1848 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شدت روشنایی مورد نیاز در فضاهای تئوری و آزمایشگاهی بین 400-500 لوکس می بشد.

_مقدار انعکاس سطوح
میزان انعکاس مواد مختلف به جنس و رنگ و کیفیت سطح آنها بستگی دارد. این عوامل بخصوص رنگ در فضاهای آموزشی دارای اهمیت خاصی می باشد. با دانستن مقادیر انعکاس مواد و رنگ های مختلف و انعکاس مطلوب

سطوح یک فضا می توان در انتخاب این سطوح تصمیم گرفت. عامل رنگ در فضاها از چند نظر دارای اهمیت است:
*دانشجویان از نظر روانی بطور شهودی به صورتهای گوناگون عکس العمل نشان می دهند، مثل هیجان، آرامش، خستگی
*در تعریف فضاها از نظر فرم و تفکیک آنها از یکدیگر نقش بسزایی دارد. مقدار روشنایی داخلی فضا قابل کنترل می گردد و ناراحتیهای ناشی از خیرگی نور را کاهش می دهد.
باید توجه داشت در فضایی با ارتفاع زیاد انعکاس دیوارها دارای تاثیر بیشتری بوده و در فضایی با ارتفاع کم و طول و عرض زیاد انعکاس سقف نقش اصلی را ایفا می کند.

کنتراست سطوح
جهت تامین دید عادی و مناسب، باید اختلاف درخشندگی سطوح یک فضا مورد کنترل قرار گیرد. از آنجایی که چشم دانشجویان در فضای تدریس دائما بین سطوح مختلف در حرکت است تا جایی که ممکن است باید سعی نمود اختلاف درخشندگی سطوح مختلف را در حد نسبتا پایین و ثابتی حفظ کرد. در این زمینه آیین نامه های مختلف موارد زیر توصیه شده است:
_ اختلاف درخشندگی سطح مطالعه نباید بیش از سه برابر میز، حوزه آن وتخته کلاس باشد.
_ اختلاف درخشندگی نور طبیعی سطح میزها نباید بیش از 10 برابر سطح مطالعه باشد.

در حوزه دید از سطوح و رنگهای براق که سبب انعکاس منابع نوری و خیرگی چشم می شوند استفاده نشود.
اگر تخته تدریس سیاه باشد از گچ سفید هر گاه آبی باشد از گچ زرد و اگر آبی مایل به سبز باشد از گچ زرد یا سفید استفاده شود.

_فرم و اندازه پنجره

تامین روشنایی طبیعی در فضاهای داخلی بخصوص فضاهای آموزشی یکی از اهداف عمده و از اصول اولیه معماری است تامین روشنایی طبیعی در فضاهای آموزشی هم از نظر روانی و هم از نظر صرفه جویی در مصرف انرژی حائز اهمیت است اما بدلیل توام بودن نور مخصوصا نور مستقیم با حرارت نمی توان در کلیه مناطق و به هر میزان نور طبیعی را به فضاهای داخلی هدایت نمود از طرف دیگر برای افزایش میزان نور طبیعی در فضاهای داخلی لازم است مساحت بیشتری برای سطوح شفاف پیش بینی می شود اما پنجره ها در مواقع سرد باعث اتلاف حرارت داخلی می شوند. بعلاوه در مناطق گرم هرچه پنجره ها بزرگتر باشند میزان اشعه خورشیدی (مستقیم و غیر مستقیم) وارد شده به فضا بیشتر و تاثیر آن در گرم کردن فضاهای داخلی نیز بیشتر خواهد بود بنابراین اندازه پنجره باید در حدی انتخاب شود که در مجموع میزان حرارت مبادله شده بین فضای داخلی و محیط اطراف بهینه باشد.
نورپردارزی طبیعی و کنترل نور یکی از مهمترین مسائل در ساختمان های آموزشی است و تامین روشنایی طبیعی در فضاهای آموزشی هم از نظر روانی و هم ازنظر صرفه جویی در مصرف انرژی حائز اهمیت است، اماگذشته از مسائل حرارتی ناشی از ورود مستقیم نور خورشید به این فضاها و انعکاس آن در سطح کار یا لوی کلاس موجب درخشش نور و باعث
ناراحتی می شود.

دانشکده معماری

مطالب مشابه :

برنامه فیزیکی ، سرانه و ریز فضاهای دانشکده معماری

مطالعات دانشکده هنر معماری دانشکده معماری طراحی دانشکده هنر و معماری طراحی فضاهای آموزشی

مطالعات دانشکده هنر معماری دانشکده معماری طراحی دانشکده هنر و معماری طراحی فضاهای آموزشی

ضوابط و معیار های طراحی دانشکده معماری

استاندارد های طراحی دانشکده هنر و معماری

ضوابط و معیار های طراحی دانشکده معماری

دانشکده معماری

مطالعات دانشکده هنر معماری دانشکده معماری رساله دانشکده هنر معماری دانشکده معماری مطالعات رساله خانه

ضوابط طراحی مدارس ܓܨܓ

ظوابط و معیارهای طراحی دانشکده معماری