اشنای با عملیات نصر8
عملیات نصر ۸
آزادی قله مهم«گرده رش» و شهرماووت- معروف به عملیات ماووتاجرای عملیات‌هایی چون «کربلای۱۰ » و «نصر۴» در جبهه شمالی و مشخصا محور شرق رودخانه “قلعه‌چولان” تا بلند‌های «سورکوه» استان سلیمانیه کردستان عراق، زمینه را برای گسترش و پیشبرد مواضع خودی به سمت غرب و در دل کوه‌های مرتفع منطقه و کوتاه کردن دست افراد ضدانقلاب و مخالف از خرابکاری در درون خاک ایران فراهم ساخت. در تداوم سلسله عملیاتی که در جبهه شمال غرب انجام شد، ضرورت اجرای عملیات به منظور فراهم سازی عملیات بزرگ و گسترده در این جبهه بیش از پیش احساس می شد. به همین دلیل به رغم دشواری های موجود، عملیات نصر ۸ از سوی سپاه پاسداران طراحی شد.
هدف عمده از عملیات تصرف ارتفاع گرده رش و در نتیجه تسلط بر بخشی از رودخانه قلعه چولان و تسهیل عبور نیروها.
همچنین نزدیک ساختن خطوط نیروهای منظم خودی در داخل کشور و نیروهای نامنظم قرارگاه «رمضان» و کردهای معارض عراق با یکدیگر، به انجام عملیات «نصر۸» بستگی پیداکرد. برای نفوذ به قلب دشمن در این محور، می‌بایست از رودخانه قلعه چولان عبور صورت می‌گرفت و این امر مشروط به در دست گرفتن کوه «گرده‌رش» بود.
بنابراین نیروهای ایرانی با هدف فتح این قله و گسترش حضور نیروهای خودی در غرب شهر «ماووت» عراق، در ساعت۱ و۱۶ دقیقه بامداد روز۲۹ آبان ماه۱۳۶۶ با رمز «یامحمد بن عبدالله(۹) ادرکنی» از سه محور کوهستانی به مواضع نیروهای عراق حمله‌ور شدند. رزمندگان نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیجیان، تحت امر قرارگاه «نجف» پس از۸ ساعت راهپیمایی در مسیرهای صعب‌العبور و مالرو، زیر بلندی‌های مورد نظر استقرار یافته و همزمان با اعلام رمز عملیات، به طور هماهنگ یورش خود را آغازکردند.
منطقه عملیاتی در شمال سلیمانیه واقع و توسط ارتفاعات بلند گرده رش، گوجار، قمیش، دولبشک، الاغلو، ویولان، گرده شیلان و نیز دشت هرمدان و تپه های جنگاوی احاطه شده است. در این میان، ارتفاع گرده رش از اهمیت بیشتری نسبت به سایر ارتفاعات برخوردار است؛ چرا که برای ورود به منطقه غرب رودخانه قلعه چولان و انجام عملیات های بعدی می بایست این ارتفاع تصرف می شد.
از جمله ویژگی های این منطقه نیز می توان از کوهستانی بودن، محدودیت عقبه، نبود جاده – به طور خاص در مورد ارتفاع گرده رش – و سرما نام برد.
استعداد دشمن
مسئولیت منطقه عملیاتی بر عهده سپاه یک ارتش عراق بود که با لشکر ۴۴ پیاده از این منطقه – به ویژه ارتفاع گرده رش – دفاع می کرد. تعدادی گردان خفیفه و گروه هایی از نیروهای جاش (کردهای محلی) نیز در مناطقی همچون ارتفاع گوجار، ویسی و الاغلو استقرار داشته و تحت امر این لشکر از مناطق مذکور حفاظت می کردند. تنها نیروی احتیاط لشکر ۴۴ در آغاز عملیات، گردان کماندویی آن بود و حتی سپاه یکم نیز که پدافند منطقه دربندیخان – شاخ مامند را با چهار لشکر بر عهده داشت، فقط توانست تیپ ۷۷ پیاده و یک گردان کماندویی را جهت پاتک به منطقه اعزام کند. در مجموع، یگان هایی که تحت امر لشکر ۴۴، قبل و حین عملیات در منطقه حضور یافتند، به قرار ذیل می باشد:
- تیپ های ۳۹، ۷۴، ۷۷، ۸۳ و ۶۰۳ پیاده.
- گردان کماندویی تابع سپاه یکم و گردان کماندویی تابع لشکر ۴۴ پیاده.
- گردان تانک ابن حارث تابع لشکر ۲۷ پیاده.
- گردان های ۵۳ و ۶۹ توپخانه.
قوای خودی
نیروهای عملیات بر اساس استعدادی برابر با ۱۱ گردان پیاده به شکلیک قرارگاه ثابت و یک قرارگاه احتیاط سازماندهی شدند.
قرارگاه نجف اشرف هدایت نیروهای زیر را به عهده داشت:
لشکر ۱۱ امیرالمومنین (ع)
لشکر ۲۱ امام رضا (ع)
لشکر ۵۷ اباالفضل (ع)
لشکر ۱۵۵ ویژه شهدا
تیپ مستقل ۱۲ قائم (عج)
هم چنین، لشکرهای ۷ ولی عصر (عج)، ۵۲ قدس و تیپ های مستقل ۳۵ امام حسن(ع) و مسلم به عقیل به عنوان احتیاط قرارگاه در نظر گرفته شدند.
طرح عملیات
مانور عملیات برای تصرف ارتفاع گرده رش به شرح زیر طراحی گردید:
- تصرف نیمه جنوبی ارتفاع ۱۴۱۸ (قله دوم) توسط لشکر ۲۱٫
- تصرف نیمه غربی ارتفاع ۱۴۲۶ (قله اول) توسط لشکر ۱۱٫
- تصرف نیمه شمالی ارتفاع ۱۴۱۸ (قله سوم) توسط لشکر ۵۷٫
- تصرف نیمه شرقی ارتفاع ۱۴۲۶ (قله اول) توسط تیپ ۱۲٫
- تصرف ارتفاعات ۱۳۱۷ و ۱۳۴۸ (قله چهارم) توسط لشکر ۱۵۵ ویژه.
هم چنین ، در صورت فراهم شدن شرایط مشاعه، یگان های احتیاط برای تصرف ارتفاع ویولان و دشت هرمدان وارد عمل می شدند.
ضمناً، نیروهای اتحاد میهنی کردستان عراق می بایست روی ارتفاع ویولان و شمال آن وارد عمل شود تا ضمن تجزیه توان دشمن، راه ورودی قرارگاه رمضان به داخل خاک عراق بیشتر تامین گردد.
شرح عملیات
نیروها با حرکت از محورهای مختلف پس از ۵ الی ۸ ساعت راهپیمایی، در نزدیکی مواضع دشمن استقرار یافته و به انتظار فرمان آغاز عملیات نشستند. سرانجام عملیات در ساعت ۰۱:۱۶ بامداد ۲۹/۸/۱۳۶۶ با رمز مبارک یا محمد بن عبدالله، ادرکنی آغاز شد و یگان های عملیاتی به طور هماهنگ و هم زمان به مواضع دشمن یورش بردند و پس از یک ساعت موفق شدند قلل ۱۴۲۴، ۱۴۲۶ (قله اول)، ۱۴۱۸ (قله دوم) و ۱۳۹۱ (قله سوم) و قرارگاه تاکتیکی تیپ ۳۹ را تصرف کنند. از ساعت ۵ صبح، دشمن با بکارگیری عناصر باقیمانده از تیپ ۳۹ پاتک کرده و توانست یکی از یگان های خودی را حدود ۳۰۰ متر عقب براند.
با روشن شدن آسمان، پاتک دوم عراق نیز شروع شد که با مقاومت قوای خودی سرکوب گردید. پس از آن، هیچ تحرک موثر و مهمی از دشمن در طول روز اول مشاهده نشد.
در شب دوم، نیروهای خودی مجددا وارد عمل شده و سه قله دیگر گرده رش را تصرف کرده و در نهایت موفق شدند به طور کامل این ارتفاع را در اختیار بگیرند.
دشمن که ارتفاع گرده رش را از دست داده بود، از روز سوم عملیات شروع به پاتک برای بازپس گیری این ارتفاع کرد که هر یک از آن ها با مقاومت طرف مقابل خنثی شد.
از تاریخ ۲/۹/۱۳۶۶ نیروهای اتحاد میهنی کردستان عراق روی ارتفاع ویولان وارد عمل شد. این اقدام موجب شد دشمن توجه خود را به آن محور معطوف نماید و پس از دو روز درگیری آن ها را به عقب براند.
یک ساعت پس از شروع حمله، در همان تاریکی شب، سه قله حیاتی و مهم منطقه را آزاد و مقر قرارگاه تاکتیکی تیپ۳۹ و گردان یک این تیپ را در اختیار گرفتند. تنها مقر گردان۲ این تیپ در ادامه یال شمالی کوه گرده رش همچنان در دست دشمن باقی ماند که آن هم در شب دوم و در مرحله پایانی عملیات آزاد شد. با پاتکهای یک هفته‌ای، دشمن نتوانست نیروهای ایرانی را به عقب براند و این نقاط حساس را دوباره در دست بگیرد.
از این رو با تثبیت خطوط خودی، شرایط برای انجام عملیات «بیت‌المقدس۲» در بدترین وضعیت جو‌ی زمستان و در زیر بارش برف و با وجود سرمای کشنده کردستان مهیا شد. در این عملیات دو روزه علاوه برگرفتن جای پا و سرپل در آنسوی رودخانه قلعه چولان و آزادسازی شهرماووت،۴ روستا نیز آزاد و چندین دستگاه تانک و نفربر زرهی، ده هادستگاه خودروی نظامی، انواع ماشین‌های مهندسی و راه‌سازی، چندین قبضه آتشبار توپخانه و شماری انبار مهمات منهدم و۴ تیپ پیاده،۳ گردان توپخانه،۲ گردان کماندویی و۱ گروهان تانک ارتش عراق نیز متلاشی شد. و بیش از۲۲۰۰ تن از نیروهای دشمن کشته و زخمی شدند و یا به اسارت درآمدند. همچنین چند دستگاه تانک، یک دستگاه رادار «رازیت» و مقداری سلاح و مهمات به غنیمت رزمندگان اسلام در آمد.
نتیجه عملیات
- تصرف ارتفاع گرده رش
- کشته و زخمی شدن حدود ۳۰۰ تن از نیروهای دشمن
- به اسارت در آمدن ۲۰۰ تن از نیروهای دشمن
در این عملیات حسن آغاسی‌زاده معاون مهندسی قرارگاه خاتم‌الانبیأ(۹) به شهادت رسید.
نام عملیات: نصر ۸ (نفوذی – انهدامی)
زمان اجرا: ۱۳۶۶/۸/۲۹
تلفات دشمن (کشته، زخمی و اسیر): ۲۲۰۰
رمز عملیات: یا رسول الله
مکان اجرا: قله گرده‌رش در غرب شهر ماووت عراق – محور شمالی جنگ
ارگان‌های عمل‌کنافزودن نوشتهنده: رزمندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
اهداف عملیات: گسترش وضعیت جبهه خودی و فتح قله مهم و کاربردی گرده‌رش و نفوذ به قلب دشمن
منابع:
- کتاب کارنامه عملیات های سپاهیان اسلام
- سایت تبیان
مطالب مشابه :
اشنای با کشور عراق
نقشه راههای تقسیم شده است که از این میان حکومت کردستان بر سه استان اربیل،سلیمانیه
ترانزیت به عراق
نقشه جامع راههای ایران مرکز مدیریت راههای کشور روزنامه نقشه ایران - پرتال مکانی نقشه
نگاهی به عملیاتهای دوسال اخر جنگ
نقشه راههای عملیات کربلای 8 و کربلای 10 در جنوب و شمال سلیمانیه صورت گرفت.
اشنای باعملیات ولفجر4
نقشه راههای در خط خودی ، از روز 27 مهرماه 1362 به مدت 33 روز در منطقه جبهه شمالی « سلیمانیه و
اشنای باعملیات کربلای10
نقشه راههای ، قوای نظامی ایران با تقویت نیرو به سمت «ازمر» و سپس «سلیمانیه
اشنای با عملیات نصر8
نقشه جامع راههای منطقه عملیاتی در شمال سلیمانیه واقع و توسط ارتفاعات بلند گرده رش
نگاهی به عملیات فتح7
نقشه راههای نقشه های سیاسی وجغرافیای استانهای ایران وکشورهای
شرکت خدمات هوایی آسمان
نقشه راههای نقشه های سیاسی وجغرافیای استانهای ایران وکشورهای استانبول سلیمانیه
فهرست عملیات زمینی گسترده ایران در جنگ ایران و عراق
نقشه راههای پیشروی کند نیروهای ایرانی در راههای سخت‌گذر ارتفاع قمیش- سلیمانیه-
شهر کرج
نقشه جامع راههای مجموعه سلیمانیه کرج به این مقطع زمانی تعلق دارد.
برچسب :
نقشه راههای سلیمانیه