تاریخ مختصر ایل کلهر ازابتداتامشروطیت

زیستگاه و وضعیت اجتماعی ایل کلهر

ایل کلهر از شمال به محدوده ایلهای کرند گوران وگوران بان زرده،ازناحیه جنوب به حوزه حکومتی والی پشتکوه،ازطرف مغرب به خاک کشورعراق(مندلی وخانقین)،همچنین به قشلاق ایل سنجابی وایل کرند، از جانب مشرق به ییلاق ایل زنگنه وقسمتی از ییلاق سنجابی(ماهیدشت)ودر واقع جنوب شهر کرمانشاه، محدود می شود.

افراد این ایل که در واقع بزرگترین ایل کرد است،درشهرستان های گیلانغرب(امله)،اسلام آباد(شاباد یا هارون آباد)وبخش هایی از کرند،نفت شهر(نفت شا)،سومار،گهواره،ایوان،ماهیدشت،دهستان قلعه شاهین سرپل ذهاب ونصرآبادوتمامی اطراف نواحی ذکر شده ساکن هستند و عغیر از مناطق نام برده تعداد زیادی از مردم کرمانشاه از کلهرها هستند.

مردمان این ایل با توجه به این که ازطریق دامپروری امرار معاش می کنند برای بدست آوردن علف برای چرای احشام خود باید در فصول مختلف سال دست به کوچ بزنند.

در تعیین حدود گرمسیر وسردسیر ایل کلهر کوه های قلاجه وسر کش در شمال گیلانغرب وحومه آن را می توان مرز به حساب آورد. یعنی جنوب این کوه ها گرمسیرو شمال آنها سردسیر کلهر ها بوده.دراین مناطق گروهی از افراد ایل به صورت یکجا نشین هستند که معیشت آنها از طریق کشاورزی ودامپروری تامین میشود.

با توجه به درگیری های منطقه ای ونا امنی راه ها و دخالت های گاه وبی گاه حکمرانان کرمانشاه ایل به صورت دسته جمعی کوچ کرده و در مکان های سردسیر وگرمسیر نزدیک به هم سکونت اختیار می کرده اند.

طوایف تابعه ایل کلهر عبارتند از:خالدی(دیره)،شیانی،سیاه سیاه(گیلانغرب وشاباد)،کاظم خانی،تلش،کرگا،خمان،کله پا،قوچمی،هارونآبادی،منصوری،کله جوب،الوندی،شوان،ماهیدشتی،بلاغ بیگی،زینل خانی،شاهینی،ایوانی،گیلانی،زویری،منشی،گلینی و شیرگ(دیره ای،ورمزیار)و در آخر طایفه عبد المحمدی(اولمامی) که در گیلانغرب ساکن هستند(که داود خان کلهر،عباس خان قبادیان و بقیه خوانین رجال سیاسی و جنگی کلهر عمدتا جز این طایفه هستند).هر کدام از طوایف نامبرده دارای محدوده مشخص بوده وبه نام همان طوایف نامگذاری شده است.به گفته معمرین جایگاه هر ال بیشتر با توافق ایلخان وکلانتر طایفه تعیین می شده است.

از گفتگو با معمرین چنین استنباط می شود که قلمرو ایل بستگی به نفوذ ایلخان ونفوذ او در منطقه داشته است.در دوره موردبحث کا داود خان ایلخان ایل کلهر بوده به دلیل نفوذ زیاد او ایل کلهر در میان سایر ایلات بیشترین قلمرو را داشته است.نفوذ داود خان تا آنجا بود که حکمران کرمانشاه بدون جلب نظر او نمی توانست روسای دیگر ایلات رامنصوب یا معزول نماید.

علت نامگذاری

در علت نامگذاری این ایل اصیــل کــرد بانام کلــــهر گروهی را عقیده بر این است که بایـددرسـاخت،ریشـه ومعـانی آن دقیق شـد تا بتوان آن را آنچـنان که واقعیت داشـته است معنی نمود.لفظ کلهر با فتح کاف وضم ها از دو بخش ((کل)) و ((هور))یا((هر)) تشکیل شده است این کلمه با تلفظ های مختلف درمنابع متعدد آمده است ازقبیل کلهور،کلهر،((کردی آن کلر)).
کل به معنای آهوی کوهی نر میباشد واز خصوصیات این حیوان همانا شجاعت وجنگندگی وجست وخیز فراوان است.قسمت دوم کلمه، هور یا هر ((خوه ر)) میباشد که در لغتنامه ها به معنای خورشید وآفتاب آمده است.از ویژگی های خورشید درخشندگی وسرعت وجذابیت آن است.حال اگر بهدنبال وجه شبه این دو کلمه کل و هور با مردمان ایل کلهر بگردیم باید نظری داشته باشیم به زیستگاه وقلمرو آنها یعنی دامنه ها وارتفاعات پر فراز ونشیب زاکرس.مردمان این ایل در طول تاریخ با ناملایمات طبیعی دست وپنجه نرم کرده باشجاعت وجنگندگی همانند آهو و کل،کوه ها وصخره هارا درنوردیده ورام خواسته های خویش کرده اند و مهاجمانی را که از صفهات غربی ایران قصد سوئی نسبت به ایران داشته وخواسته اند از سرزمین آنها عبور کنند وآنجا را ویران کنند عقب رانده وآنهارا به خاک مذلت نشانده از طرف دیگر گروهی عقیده دارند که کلهر ها شاخه ای از نژاد کرد های اصیل آریایی میباشند و این ها به خاطر چهره های بشاش وجذاب وهمچنینسرعت فوق العاده ای کهدر پیمودن کوهها وگردنه های صعب العبور داشته و دارند،به خورشید که مظهر جذابیت وآهوی کوهی تشبیه کرده اند.

تاریخ مختصر ایل کلهر ازابتداتامشروطیت

مطالب مشابه :

تحصن پاوه ای ها در تلگرافخانه کرمانشاه علیه حاکم وقت (سان) -1از2

علیخان زنگنه امیر کل حکمرانان کرمانشاه در شهرستان پاوه

برخی از مسولان و شخصیتهای محلی پاوه (7)

شیخ حبیب الله امام مردوخی - نماینده چهار سال پاوه در مجلس شورای ملی

ماموسا سید حسین مسعودی خانگاه و خلیفه محمد صالح محمدی

تاریخ مختصر ایل کلهر ازابتداتامشروطیت

کردستان در گذر تاریخ