اپیدمیولوژی عفونت های بیمارستانی

اپیدمیولوژی عفونت های بیمارستانی تنها آن گروه از عفونتها به عنوان عفونتهای حقیقی بیمارستانی تلقی می شوند که بیماری در بیماران بیش از 48 ساعت به طول انجامد. در این صورت می توان چنین پنداشت که عفونت در اثر تماس با عوامل بیماریزا در نتیجه مستقیم بستری شدن در بیمارستان بوده است. پیشگیری از عفونتهای اکتسابی به همکاری و تشریک مساعی پرسنل بیمارستان بستگی دارد بویژه اشخاصی که با بیماران در تماس هستند. مسئله پیشگیری از عفونت در بیمارستانها نیاز به شناخت و درک بعضی از پارامترها از جمله نوع منبع عفونت ، راههای غیرمعمول سرایت عفونتهای فرصت طلب و نیز وضعیت بیمار مستعد به بیماری دارد. وسایل و تجهیزات پزشکی در بیمارستانها به منزله شمشیرهای دو دم هستند . به عبارت دیگر می توانند از یکسو باعث بهبود حال بیمار شده و از سوی دیگر با بوجود آوردن عفونت در بیمارستان سبب بیماری افراد گردند. براساس مطالعات انجام شده هرساله در امریکا حدود 5/1 میلیون نفر در طی اقامتشان در بیمارستان به بیماریهای عفونی مبتلا می شوند. به عبارت دیگر از هر 7 نفر بیمار یک نفر بعد از ورود به بیمارستان به عفونتهای ثانویه مبتلا شده و بطور متوسط فرد مبتلا به بیماری 7 روز اضافه در بیمارستان می ماند که هزینه روزانه آن 300 دلار است. انواع عفونتهای بیمارستانی: 1- عفونت با منشاء داخلی : منشأ این عفونتها میکروبها و اجرام موجود در بدن خود بیمار است. این بیماران که دچار عفونتهایی با منشاء داخلی هستند خود یکی از منابع آلودگی برای سایر بیماران بوده و میکروبها توسط افراد و وسائل مختلف به سایر افراد بستری شده منتقل و ایجاد عفونتهایی با منشاء داخلی را می نمایند. 2- عفونت با منشاء خارجی : این عفونتها بطور غیرمستقیم به علت تماس بیماران با پرسنل بیمارستان ملاقات کنندگان و یا سایر بیماران و یا بطور غیرمستقیم از طریق داروها ، وسایل جراحی ، تزریقات و پانسمان ، لباسها و ملحفه ها، استفاده از توالتها و دستشویی ها عمومی ، سیستم های تهویه و در نهایت از طریق آب و مواد غذایی ،حشرات و یا حیوانات شیوع پیدا می کنند. عوامل زمینه ساز برای بروز عفونتها : این عوامل عبارتند از : نوع بیمارستان – نوع بخش و نوع بیمار 1- نوع بیمارستان : بیمارستانهایی که از روشهای تشخیص و درمان پیچیده تری استفاده می کنند هم به علت روشهای اعمال شده روی بیماران و هم به علت نوع بیماران تحت مراقبت بیشتر در معرض خطر قرار دارند. 2- نوع بخش : به علت نوع بیماران تحت مراقبت و نیز ماهیت کار و شلوغی بعضی بخشها عفونتهای بیمارستانی در آنها بیشتر اتفاق می افتد. مثلاً در اتاق بهبودی بخش سوختگی ، مراقبتهای ویژه ، دیالیز و بانک خون 3- نوع بیمار : بیمارانی که بیشتر از دیگران در معرض ابتلا می باشند، عبارتند از : - افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند. - افرادی که در آنها وسایلی از قبیل سوند ، تجهیزات تنفسی و غیره به کار رفته است. - بیماران مبتلا به امراضی مانند دیابت ، سرطان ، سوء تغذیه، سوختگی و اختلالات ایمنی مي باشند - بیماران تحت درمان با استروئیدها یا آنتی بیوتیکها با طیف گسترده - بیماران بسیار پیر و نوزادان منابع عفونت : تعدادی از عفونتهای بیمارستانی از طریق بیماران آلوده ، ملاقات کنندگان یا پرسنل بیمارستان ایجاد می شوند. دستهای آلوده به عوامل بیماریزا از ناقلین مکانیکی متداول در محیط بیمارستان هستند. تحقیقات نشان داده است که دستهای شاغلین حرفه پزشکی می تواند به عوامل بالقوه خطرناک و مقاوم به آنتی بیوتیک ها باشند و بدین طریق آلودگی ها را منتقل نمایند. عفونتهای بیمارستانی همچنین در اثر تماس با اشیا آلوده به انسان منتقل می شوند. تجهیزات تنفسی آلوده نیز از جمله عوامل اپیدمی های شدید مجاری تحتانی تنفسی هستند. در بعضی موارد گندزداها و آنتی سپتیک هایی که برای کاهش یا کنترل عوامل میکروبی مورد استفاده قرار می گیرند. توسط باکتری های مقاوم آلوده می گردند. گلدانهای گل نیز می توانند محل مناسبی برای باکتریهای بیماریزا باشند . بعضی عوامل بیماریزای بیمارستانی فلور طبیعی خود بیمار است و این عفونتها زمانی اتفاق می افتد که عامل زمینه ساز مکانسیم دفاعی طبیعی بدن بیمار را ضعیف کرده یا اینکه به طور طبیعی به محل هایی از بدن فرد مستعد که تحت عمل جراحی قرار گرفته است منتقل گردد. کمیته کنترل عفونت : بازرسی و نظارت بیمارستانها نشان داده است که بیشتر عفونتهای بیمارستانی در نتیجه کوتاهی ما در اجراي تدابیری است که بتواند تماس بیماران با عوامل و اشیا عفونی را به حداقل برساند. گر چه نمی توان از عفونتها بطور صد در صد جلوگیری نمود اما با تشکیل کمیته کنترل عفونت تعیین مسئول بهداشت و پرستار کنترل عفونت و نظارت کمیته بر وضعیت بهداشتی بیمارستان می توان به طور قابل ملاحظه ای از شیوع عفونت جلوگیری نمود. کنترل عفونتهای بیمارستانی به آموزش پرسنل بیمارستان در مورد اهمیت ضدعفونی دقیق منابع عفونت و نیز چگونگی کنترل آنها بستگی دارد. تکنیکهای ضدعفونی باید در تمامی اوقات اجرا شوند و پرسنل نباید هرگز خود را عاری از میکروب فرض کنند. بهترین راه مبارزه با این خطر رعایت بهداشت فردی است. هر کس در تماس با بیماران است باید قبل و بعد از تماس با بیمار دستهایش را بشوید. وظایف کلی کمیته کنترل عفونت : 1- آموزش بهداشت به پرسنل بیمارستان ، راهنمایی مدیران و پيگيري مسائل بهداشت در بیمارستان 2- جستجوی منابع و عوامل مؤثر در ایجاد عفونت و ارائه راه حل مناسب جهت از بین بردن منبع آلوده 3- مطالعه عفونت اندمیک و اپیدمیک بیمارستان با توجه به چگونگی اتفاق و منابع مؤثر در ایجاد و انتشار آن 4- راهنمایی پرستار کنترل عفونت برای تهیه گزارش از موارد عفونت 5- نمونه برداری و کشت از محیط های مختلف بیمارستان جهت بررسی میزان آلودگی بخش ها و واحدهای بیمارستان 6- کنترل وسایل و تجهیزات بهداشتی در واحدهایی مثل استریلیزاسیون مرکزی آشپزخانه و رختشویخانه 7- بررسی کارآیی و کاربرد مواد گند زدا و ضدعفونی کننده و آموزش و نظارت بر کاربرد آنها 8- نمونه برداری از حلق ، بینی و مدفوع پرسنل بیمارستان بویژه در موقع شروع عفونت های بیمارستانی 9- جداسازی بیماران عفونی یا بیماران ضعیف در معرض خطر از سایر بیماران 10-کنترل دقیق و نظارت بر بهداشت و نظافت محیط داخل و خارج بیمارستان 11- ترتیب جلسات آموزشی برای پرستاران و سایر افرادی که به نحوی در ارتباط با عفونت بیمارستانی هستند. 12- تهیه دفاتر برای حفظ اطلاعات جمع آوری شده از بیماران پرسنل و محیط بیمارستان راههای انتقال بیماریهای عفونی 1-انتقال قطره ای قطرات معمولا از طریق سرفه –عطسه و صحبت کردن تولید می شوند. انتقال قطره ای زمانی رخ میدهد که ذرات بزرگتر (بیش ازum 5)حاوی عوامل عفونت زا از طریق هوا به جلو رانده می شوند و در ملتحمه چشم مخاط بینی ویا دهان میزبان جدید مستقر می شوند. قطرات بزرگتر دراین روش معمولا مدت زیادی در هوا معلق نمی مانند و بنا براین به تهویه هوا نیازی نیست. 2-انتقال تماسی انتقال تماسی می تواند یا از طریق تماس مستقیم پوست با پوست صورت گیرد یا از طریق تماس غیر مستقیم با ویروس در محیط ورود به ملتحمه چشم –مخاط بینی و دهان که معمولا از طریق دست آلوده صورت میگیردتماس مستقیم شامل تماس بدنی سطح به سطح و انتقال فیزیکی میکروارگانیسم بین فرد الوده و میزبان مستعد است. مثلا هنگام جابه جایی بیمار در تخت توسط پرستار یا هنگام حمام بیمار یا سایر مراقبت های مربوط به بیمار که نیاز به تماس مستقیم با بیمار وجود دارد. همچنین این نوع انتقال می تواند بین دو بیمار نیز رخ دهد که یکی منیع میکرو ارگانیسم و دیگری میزبان مستعد محسوب می شوند. تماس غیر مستقیم شامل تماس میزبان مستعد با یک شیء آلوده به میکرو ارگانیسم مانند سطح آلوده،تجهیزات آلوده مراقبت از بیمار ،ابزارها یا دست های آلوده ای که شسته نشده باشده اند یا دستکش آلوده که بین دو بیمار تعویض نشده می باشد. 3-انتقال از راه هوا انتقال از راه هوا با انتشار هسته های مولکولی قطرات(ذرات کمتر از 5 میکرون ناشی از قطرات تبخیر شده میکرو ارگانیسمی که می تواند در هوا به مدت طولانی معلق بماند)یا ذرات گرد و غباری که حاوی عامل بیماری زا است رخ می دهد. انتقال از راه هوا می تواند منجر به گسترش وسیع عامل عفونی شود که از طریق جریان هوا واستنشاق آن توسط میزبان مستعد در یک اتاق مشترک یا کمی دور تر از منبع بیماری زا با توجه به عوامل محیطی صورت می گیرد.بنابر این تهویه صحیح و کافی هوا برای پیشگیری از انتقال از راه هوا ضروری است. احتیاط های استاندارد احتیاط های استاندارد احتیاط های معمول کتنرل عفونت می باشد که باید برای تمام بیماران در کلیه مراکز درمانی به کار گرفته شوند . این احتیاط ها برای به حداقل رساندن انتشارعفونت حین ارائه مراقبت و برای دوری جستن از تماس مستقیم با خون و مایعات ،ترشحات بدن ،پوست خراشیده و با جراحت طراحی شده اند و باید به عنوان یک الویت در کلیه مراکز درمانی در نظر گرفته شوند تهدید مواجهه با بیماریهای عفونی تنفسی اهمیت رعایت احتیاط های استاندارد را افزایش میدهد . احتیاط های استاندارد شامل: 1-بهداشت دست بهداشت دست به طور معمول شامل ضد عفونی دست با استفاده از مواد حاوی الکل یا شستن با آب و صابون و خشک کردن ان با حوله یک بار مصرف می باشد. قبل و بعد از هر تماس با بیمار بعد از در اوردن دستکش و سایر وسایل حفاظت فردی در صورت کثیف بودن و آلودگی دستها به خون و سایر ترشحات بدن تماس با پوست دارای جراحت و خراش بعد از اجابت مزاج چگونگي شستن دست فقط زماني كه چرك قابل مشاهده بر روي دست ديده مي‌شود دست خود را بشوييد، در غير اين صورت از پاك كننده‌ها استفاده نماييد! مدت زمان اين فرآيند 40 تا 60 ثانيه است. Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin;} 1) دست‌ها را با آب خيس نماييد. 2) مقدار كافي صابون بريزيد، بطوري كه تمامي سطوح دست را بپوشاند. 3) كف دست‌ها را به هم بماليد. 4) با كف دست راست پشت دست چپ و لاي انگشتان آن را بشوييد. همين كار را براي دست ديگر تكرار نماييد. 5) كف دو دست را درحالي كه انگشتان دست‌ها بين هم قرار گيرند شستشو كنيد. 6) در حالي كه انگشتان به هم قفل هستند پشت انگشتان يك دست را به كف دست مخالف بماليد. 7) شست دست چپ را در كف دست راست با حركت چرخشي بشوييد. اين كار را براي دست ديگر نيز انجام دهيد. 8) با حركت چرخشي، پشت و روي دست راست را در حالي كه انگشتان آن به هم چسبيده است به كف دست چپ بماليد و اين كار را با دست ديگر تكرار نماييد. 9) دست‌ها را آب بكشيد. 10) تمامي قسمت‌اي دست‌ها را با حوله يكبار مصرف خشك كنيد. 11) از حوله براي بستن شير استفاده نماييد. 12) اكنون دست‌هاي شما تميز هستند. چگونگي ضدعفوني كردن دست‌ها براي نظافت دست‌ها آنها را ضد عفوني نماييد! فقط براي پاك كردن چرك قابل مشاهده از شستن استفاده كنيد. مدت زمان اين فرآيند 20 تا 30 ثانيه است Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin;} 2- انتخاب وسایل حفاظت فردی بر اساس ارزیابی خطر با توجه به خطر آلودگی دستها و تماس البسه و پوست کارکنان با خون و مایعات و سایر ترشحات بدن استفاده از وسایل حفاظت فردی ضروری است. وسایل حفاظت فردی تجهیزاتی هستند که برای حفاظت کارکنان از صدمات شغلی و یا بیماریهای ناشی از تماس با مواد بیولوژیکی ،شیمیایی ،فیزیکی ،رادیولوژیک ، الکتریکی و ...طراحی شده اند. این تجهیزات با توجه به نوع صدمه مورد انتظار و تماس شغلی متفاوت است. وسایل حفاظت فردی به عنوان بخشی از احتیاط های کنترل عفونت برای تامین سطحی از محافظت کاربرد دارند وسایل حفاظت فردی مورد استفاده جهت پیشگیری از عفونت ضمن محافظت کارکنان و پیشگیری از ابتلای آنان، مانع انتقال عفونت به سایر بیماران و افراد می گردد. 3- کاربرد مناسب تجهیزات مراقبت بیمار و کیسه های حاوی زباله 4- پیشگیری ازNEEDL STICK و جراحات پوست 5- نظافت صحیح محیط 6- نحوه مواجهه صحیح با پسماند ها نکات مورد توجه در به کارگیری وسایل حفاظت فردی احتمال عفونت را کاهش میدهند ولی این احتمال را کاملا از بین نمی برند. فقط در صورتی که درست استفاده شوند موثرند. جایگزین اصلی ترین جزو کنترل عفونت (شستن دست )نمی شوند. وسایل حفاظت فردی عبارتند از محافظ صورت- عینک ماسک گان پیش بند پلاستیکی دستکش رو کفشی کلاه دستکش هنگام تماس با خون و مایعات و ترشحات بدن ،غشاهای مخاطی ،پوست آسیب دیده و یا اجسام آلوده باید دستکش تمیز وغیر استریل پوشید. دستکش باید: مچ ،آستین گان را بپوشاند. فقط یکبار استفاده گردد. بین هر بار انجام مراقبت از بیماری که حامل میکروارگانیسم است تعویض گردد. در صورت پارگی و آلودگی قابل مشاهده تعویض گردد. پس از استفاده از دستکش و پیش از ارائه مراقبت به بیمار دیگر باید آنها را خارج و بلا فاصله دستها راشست تا از انتقال میکروارگانیسم ها به محیط یا سایر بیماران جلوگیری شود. گان برای حفاظت از پوست و جلوگیری از آلوده شدن لباسها طی انجام اقداماتی که احتمال پاشیده شدن خون یا ترشحات بدن وجود دارد باید ازگان تمیز و غیر استریل استفاده کرد.نوع گان انتخاب شده به میزان مایعی که احتمال مواجهه با آن میرود بستگی دارد .گان آلوده را باید بلافاصله پس از اتمام کار خارج ودستها را کاملا شست.تا انتقال میکروارگانیسم ها به بیماران دیگر و یا محیط رخ ندهد. گان باید یکبار مصرف و یا از جنس قابل شستشو باشد. آستین گان باید بلند ومچ آن کش دار باشد. گان باید یقه بسته باشد. اندازه گان باید مناسب باشد به طوری که نواحی مورد نیاز بدن را بپوشاند. گان باید ضد آب باشد در غیر این صورت باید یک پیش بند پلاستیکی روی آن پوشیده شود. در صورت آلودگی قابل مشاهده بلافاصله تعویض شود . ماسک برای حفاظت از غشای مخاطی بینی ودهان طی انجام اقداماتی که احتمال پاشیده شدن خون،ترشحات یا مایعات بدن وجود دارد،لازم از ماسک استفاده شود. پس از استفاده ماسک معدوم گردد(مثل آنفلونزای پرندگان) وقتی ماسک مرطوب می شود تعویض گردد. ماسک هرگز به گردن آویزان نشود. پس از استفاده از ماسک دست ها شسته شوند. انواع ماسک 1-ماسک ساده مثل ماسک جراحی 2-ماسک تنفسی مخصوص مثلFFP2*N95)) ماسک ساده یاجراحی ماسک ساده یاجراحی هنگام مراقبت از بیمار مبتلا به بیماری منتقله از راه قطرات و یا به عنوان بخشی از محافظت طی فعالیت های مراقبت ازبیمار که احتمال پاشیده شدن خون،ترشحات یا مایعات بدن وجود دارد،...استفاده می شود.این ماسک ها حفاظت کامل را در برابر آئروسل های کوچک ذره ایجاد نمی کنندونبایددر این موارد استفاده شوند مکر اینکه ماسک تنفسی مخصوص در دسترس نباشد و در این شرایط لازم است از 8-12لایه گاز در داخل ماسک ساده یا جراحی استفاده نمود. ماسک تنفسی مخصوص کارکنانی که اقدامات تولید کننده آئروسل را برای بیماران آلوده انجام می دهند،باید از وسیله ای که بالا ترین سطح محافظت تنفسی را داشته باشد،ترجیحاماسک تنفسی مخصوص استفاده کند.ماسک های تنفسی مخصوص برای محافظت فرد از ذرات ریز تنفسی که توسط دیگران ایجاد می شود وبدون در نظر گرفتن اندازه ذره،بکار می روند. افرادی که از ماسک استفاده می کنند باید روش استفاده از آنرا بیاموزند تا بهترین تاثیر را دریافت نمایند. ماسک یکبار مصرف،پیش از استفاده باید از نظر سالم بودن کنترل گردد. پیش از استفاده از ماسک باید تست تناسب ماسک با صورت انجام گردد. موهای صورت ممکن است مانع از قرار گرفتن ماسک روی صورت شود.افرادی که مشکلات ساختاری در صورت دارندنیز ممکن است نتوانند از آن به درستی استفاده کنند. عینک/محافظ صورت همیشه هنگام انجام اقدامات تولید کننده آئروسل از عینک محافظ استفاده شود. هنگام مراقبت ودر تماس نزدیک با بیماری که دچار علائم حاد تنفسی است (مانند سرفه وعطسه)ودر زمانی که احتمال پاشیدن ترشحات وجود دارد،وهمچنین در هنگام کار در فاصله یک متری ویا کمتر با بیمار که بیماری حادتنفسی دارد،باید از عینک محافظ استفاده شود. صرف نظر از تشخیص بیماری،زمانی که خطر آلودگی چشم ها وملتحمه دراثر پاشیده شدن خون یامایعات بدن وجود دارد،باید از عینک محافظ استفاده کرد.استفاده از عینک محافظ بر اساس ارزیابی وضعیت بیماری در زمان ارائه مراقبت، تعیین می شود. حفاظت از چشم ها می تواند با وسایل زیر صورت گیرد: محافظ صورت کلاه ایمنی با محافظ صورت عینک محافظ ترتیب پوشیدن وسایل حفاظت فردی 1-شستن دست (مطابق با احتیاطات استاندارد) 2-پوشیدن گان 3- -پوشیدن کلاه یا محافظ موهای سر 4-پوشیدن ماسک 5-پوشیدن محافظ صورت یا عینک 6-پوشیدن دستکش ترتیب درآوردن وسایل حفاظت فردی 1-درآوردن دستکش 2- درآوردن گان 3- شستن دست ها 4- درآوردن عینک یا محافظ صورت 5- درآوردن کلاه یا پوشش مو در صورت استفاده 6- درآوردن ماسک 7-شستن دست ها

اپیدمیولوژی عفونت های بیمارستانی

مطالب مشابه :

شاخص های اندازه گیری عملکرد بخش ها

اپیدمیولوژی عفونت های بیمارستانی

راهکارهای کنترل سوختگی با کوتر در اتاق عمل بیمارستان بقیه الله(عج) بررسی شد

دسترسی عروقی و عوارض ان در همودیالیز مزمن