اطلاعات کامل سیستان و بلوچستان

استان سیستان و بلوچستان
مختصات: °۶۰٫۸۶۶۹شرقی °۲۹٫۴۹۲۴شمالی (نقشه) سیستان و بلوچستان مرکز زاهدان مساحت ۱۸۷٬۵۰۲[۱][۲] کیلومترمربع جمعیت (۱۳۹۰) ۲۵۳۴۳۲۷ نفر[۳] پراکندگی ۱٫۲۰۶ تعداد شهرستان‌ها ۱۴ شهرستان منطقه زمانی IRST (گرینویچ+۳:۳۰) -تابستان (دی‌اس‌تی) IRDT (گرینویچ+۴:۳۰) زبان(های) گفتاری بلوچی
فارسی گویش سیستانی
استان سیستان و بلوچستان در جنوب خاوری ایران واقع است. این استان با حدود ۱۸۷٬۵۰۲ کیلومتر مربع وسعت، پهناورترین استان ایران می‌باشد و بیش از ۱۱ درصد وسعت این کشور را دربرمی‌گیرد. سیستان شامل زابل و شهرهای اطرافش است و بلوچستان دربرگیرنده بقیه شهرها از زاهدان تا چابهار می‌باشد.
سیستان و بلوچستان ۱۱۰۰ کیلومتر مرز با کشورهای پاکستان و افغانستان و ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد و به دلیل قرار گرفتن در موقعیت راهبردی و ترانزیتی از اهمیت فراوانی برخوردار است به ویژه بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسانترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد است.
مردم استان سیستان و بلوچستان از قومیتهای بلوچ، سیستانی و پیرو اهل سنت و تشیع می‌باشند. این استان بیشتر آب و هوای گرم و خشک دارد اما در عین حال از تنوع آب و هوایی و اقلیمی ویژه‌ای برخوردار است و مناطق کوهستانی، جنگلی و باتلاقی نیز در این استان پهناور به چشم می‌خورد.
زاهدان مرکز این استان است که از طریق راه‌آهن با میرجاوه پاکستان ارتباط دارد و از سوی کرمان هم به راه‌آهن سراسری ایران متصل است. به زودی قرار است خط راه‌آهنی از سوی چابهار به مشهد و از آنجا به کشورهای آسیای میانه کشیده شود که این خط آهن نقش مهمی را در توسعهٔ این استان و خاور ایران ایفا خواهد کرد.
استان سیستان و بلوچستان با داشتن موقعیت راهبردی بازرگانی و ترانزیتی و دارا بودن کشاورزی و باغبانی (به ویژه میوه‌های استوایی و گرمسیری) و همچنین جاذبه‌های فراوان تاریخی و طبیعی و نیز صنعت در حال رشد از توانایی و ظرفیت فوق‌العاده‌ای برای توسعه و آبادانی برخوردار است و هم‌اکنون دولت ایران و بخش خصوصی، سرمایه‌گذاری‌های فراوانی را در این منطقه انجام می‌دهند. دلیل نامگذاری
سیستان که صورت تغییر یافته سجستان یا سکستان است به معنای سرزمین قوم سکا است و بلوچستان نیز محل سکونت قوم بلوچ است. پیشینه پیش از اسلام قلعه کافرها واقع در کوه خواجه قلعه زاهدان (زاهدها) در استان سیستان و بلوچستان
سرزمین اساطیری سیستان و بلوچستان از دو ناحیه شمال و جنوب تشکیل شده‌است. سیستان امروزی که قسمت شمالی استان را در برمی گیرد، در کتاب اوستا، یازدهمین سرزمینی است که «اهورامزدا» آفریده. همچنین زادگاه رستم دستان قهرمان حماسی شاهنامه فردوسی می‌باشد. تاریخ نگاران سیستان را به گرشاسب، یکی از نوادگان کیومرث نسبت داده‌اند. نام سیستان از نام اقوام آریایی «سکا» اخذ شده‌است. «سکاها» در حدود سال ۱۲۸ قبل از میلاد، سیستان را به تصرف خود در آورده و در پهنه آن استقرار یافته‌اند.
«نیمروز» نام دیگر سیستان است. همچنین بنای بیشتر شهرهای سیستان را به پهلوانان اسطوره‌ای ایران چون زال، سام و رستم نسبت داده‌اند. زمانی سیستان جزو متعلقات دولت ساسانی به شمار می‌آمد که به دست اردشیر بابکان فتح شد و در سال ۲۳ هجری قمری، مسلمانان عرب این سرزمین را فتح کردند. قلعه ناصری در ایرانشهر
اولین فرمانروای معروف ایرانی این سرزمین بعد از اسلام، «یعقوب لیث» صفاری بود. همچنین یعقوب لیث صفاری پس از شکست اعراب زبان فارسی را به عنوان زبان رسمی کشور اعلام کرد بعد از صفاریان، سامانیان، غزنویان و سلجوقیان نیز هر یک، مدتی در این سرزمین فرمان رانده‌اند.
سر زمین سیستان دارای مکان‌های باستانی ودیدنی فراوانیست مانند کوه خواجه که نام دیگر آن به زبان پهلوی (اوشیدا) است و به معنای کوه ابدی است. این کوه تنها بلندی دشت سیستان است و مورد تقدس زرتشتیان هم قرار دارد زیرا آنان بر این باورند که پیامبر دین زرتشت از آنجا ظهور می‌کند. کوه خواجه از سه سلسله زمانی در خود آثاری بجا دارد از سه سلسله اشکانیان ساسانیان و حکومت‌های اسلامی بعد از آن.
سرزمین بلوچستان امروزی که ناحیه جنوبی استان را تشکیل می‌دهد، در قدیمی‌ترین اسناد تاریخی به اسم «مکا» مشهور بوده و در نوشته‌های هرودت تاریخ نگار یونانی از آن به عنوان «گدروزیا» یاد شده‌است. به دنبال سقوط هخامنشیان توسط اسکندر مقدونی (۲۳۰ پ- م) وی مسیر بازگشت خود از هند را «گدروزیا» انتخاب کرده‌است. پس از ساسانیان توسط اعراب مسلمان، در زمان خلیفه دوم، اکثر مردم این سرزمین بلافاصله به اسلام گرویدند. پس از اسلام
از زمان ساسانیان به بعد این سرزمین همواره جزیی از ایران محسوب می‌شد تا اینکه با دخالت بریتانیا در قرن نوزدهم میلادی عملاً به دو بخش غربی و شرقی تقسیم شد. از این به بعد بلوچستان مانند سایر ایالت‌ها و ولایت‌های کشور حکومت خانی داشت تا در سال ۱۳۰۷ ه. ش. پس از شکست دوست‌محمدخان بارکزایی قدرت حکومت مرکزی در این بخش کشور تثبیت شد. جغرافیای استان
استان سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود ۱۸۷٬۵۰۲ کیلومتر مربع، پهناورترین استان ایران می‌باشد،[۹] که با قرار گرفتن در بین ۲۵ درجه و ۳ دقیقه تا ۳۱ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی از خط استوا و ۵۸ درجه و ۵۰ دقیقه تا ۶۳ درجه و ۲۱ دقیقه طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ، از نظر جمعیتی از کم تراکم‌ترین استان‌های کشور است.
استان سیستان و بلوچستان از دو منطقه سیستان و بلوچستان تشکیل می‌شود و از شمال به استان خراسان جنوبی و کشور افغانستان، از شرق به کشورهای پاکستان و افغانستان، از جنوب به دریای عمان و از مغرب به استان‌های کرمان و هرمزگان محدود می‌شود.
شمال استان، برآمده از آبرفتهای رودخانه هیرمند، که بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین جهان را در خویش جای داده‌است. کوه خواجه تنها پشتهٔ بلندی می‌باشد که در منطقه مسطح سیستان خود نمایی نموده و نزد اهالی از قداستی خاص برخوردار است. دشت سیستان که در گروه اقلیم بیابانی میانه قرار دارد، بارشی کمتر از ۶۵ میلی متر را در سال دریافت می‌کند و میزان تبخیر در آن به بیش از ۵۰۰۰ میلی متر می‌رسد. این شرایط در مجموع باعث خشکی فیزیکی شدید محیط بوده و در سالهایی که میزان ورودی آب رودخانه هیرمند کاهش می‌یابد، خشکسالی‌های مخرب توسعه پیدا می‌کند. شریان حیاتی منطقه یعنی هیرمند نوسانات سالیانه قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد. وزش بادهای ۱۲۰ روزه که از اواخر بهار تا پایان تابستان می‌وزد در تشدید نیاز و خشکی محیط موثر است.
جنوب استان که وسعت متنوع اش را با دریای عمان گره زده‌است. این وادی دارای طبیعتی کوهستانی می‌باشد. مناطق جنوبی استان با توجه به مجاورت با دریای عمان و بهره‌گیری از بادهای موسمی اقلیم متفاوتی دارند. بالا بودن میانگین دما و پایین بودن نوسانات آن از مشخصه‌های اساسی اقلیم منطقه‌است. با توجه به پایین بودن بارش و عدم وجود منابع برفی کوهستانی اکثر جریانات رودخانه‌ای، موقتی و فصلی بوده و در بخش وسیعی از استان منابع محدود آب‌های زیر زمینی تنها امکانات تأمین آب بشمار می‌آیند. وجود مخروط آتشفشانی تفتان با ۳۹۴۱ متر ارتفاع در شمال بلوچستان مرکزی، شرایط اقلیمی متنوع و جالبی را فراهم آورده‌است (۱). با توجه به دوره آماری ۱۳۷۵- ۱۳۵۹ میانگین بارش سالیانه استان ۸/۱۳۹ میلی متر و میانگین دمای سالیانه ۶/۲۲ درجه سانتی گراد، می‌باشد (۲). لباس محلی بلوچستان لباس اصیل و محلی بلوچ بر تن کودک بلوچ
لباس محلی در بلوچستان بر میگردد به اقلیم و آب و هوای بلوچستان که حالت گرم و خشک دارد لباسشان هم را از قدیم الایام بیشتر برهمین اساس انتخاب کرده اند.پوشاک و لباس بلوچی نیز می تواند برای بررسی قدمت تاریخی این قوم و مطالعات فرهنگی و تبار شناسی مورد توجه قرار گیرد. لباس بلوچی، لباسی است که در یک منطقه بزرگ جغرافیایی از قدیم مورد استفاده مردم بوده است. مناطقی چون ناحیه سیستان و بلوچستان ایران، بخش‌هایی از خراسان (به خصوص جنوب آن)، بخش‌هایی از استان کرمان و هرمزگان، کشورهایی چون پاکستان، هندوستان، افغانستان و ... از جمله نواحی هستند که مردمان ملبس به این لباس را در آن‌ها مشاهده می کنیم. شباهت لباس برخی دیگر از اقوام ایرانی با لباس بلوچ به دلیل ریشه‌های مشترک مردمی، قومی، تبارشناسی، فرهنگی و تاریخی مردم ایران است. زمین‌شناسی آب و هوا منابع طبیعی
وسعت استان و تنوع آب و هوایی، موجب بروز تنوع در پوشش گیاهی و غنای منابع طبیعی تجدید شونده گردیده‌است. جنگلهای حرا در گواتر بلوچستان بینظیر می‌باشد و انجیر معابد یکی از کهنسالترین درختان کشور بوده که در لیپار چابهار واقع است. حدود ۵۵ درصد از کل مساحت استان معادل ۰۰۰/۲۵۰/۱۰ هکتار را مراتع در برگرفته‌است که ۳۰۰ هزار هکتار مراتع خوب، ۷۵۰ هزار هکتار مراتع متوسط و ۲/۹ میلیون هکتار مراتع فقیر و خیلی فقیر می‌باشد. در استان بیش از ۱۲۰۰ گونه گیاهی که حدود ۷۰ گونه آن دارای ارزش دارویی و صنعتی می‌باشد شناخته شده‌است. از جمله می‌توان گونه‌های کهور، کنار، بنه، بادام، جش و گز روغن را نام برد. مساحت جنگل‌های استان که عمدتاً نیمه متراکم و کم تراکم هستند قریب به یک میلیون هکتار می‌باشد. همچنین حدود ۳/۶ میلیون هکتار را بیابان و شنزار در بر گرفته‌است. مکان‌های تاریخی و مذهبی قلعه سب
• قلعه دوست محمد خان • قلعه چهل دختر • قلعه دزک (بلقیس) • مسجد دزک سراوان • موزه تاس و کپل دزک (موزه آب) سراوان • موزه زنده سفال کلپورگان سراوان • موزه محلی سراوان • موزه محلی چابهار • گل فشان تنگ • باغ سرو سرجو، سراوان • قبرستان اسپیدژ • کوه خضر • قلعه سرباز • سد پیشین • سد زیردان • مسجد کهنه قلعه • قلعه چهل دختر • قبرستان اسپیدژ • کوه خضر • قلعه سرباز • کوه بیرک مهرستان (زابلی) • کوه آتشفشانی تفتان • قلعه سیب سراوان • بقایای آتشکده کرکویه • شهر سوخته • کوه خواجه • چاه نیمه • تخت عدالت • زاهدان کهنه • سه کوهه • دهانه غلامان • قلعه رامرود • قلعه خاش • قلعه مچی • قلعه سام بازارها
یکی از جذاب ترین دیدنی‌های استان بازارهای سنتی شهرهای مختلف استان است که به خوبی نشانگر فرهنگ، سبک زندگی، تولیدات و مصارف و خلق و خوی مردم استان است. انواع لباس‌های بلوچی، سوزن دوزی، شیرینی‌ها، میوه و سبزی جات و حصیر محصولات خاص استان اند که در کنار نیازمندی‌های عام و خاص استان عرضه می‌شوند. بازارهای معروف و دیدنی استان عبارت اند از بازار چابهار، بازار سراوان، بازار ایرانشهر، بازار زابلی منابع مکتوب و سفرنامه‌ها
رد سیستان و بلو چستان را در نوشته‌های قدیم و جدید نویسندگان و مسافران ایرانی و غیر ایرانی می‌توان یافت. آثاری که ذکری از سیستان یا بلوچستان در آنها درج گردیده یا به صورت خاص به این مناطق می‌پردازد به شرح زیر اند. آثار زرتشتی و پهلوی اوستا کهن ترین سرودهای ایرانیان، جلیل دوستخواه، ۱۳۷۰ اوستا کتاب مقدس ایرانیان، گلدنر، ۱۸۸۶ یشت‌ها، پورداوود، ۱۳۵۶ گرامر لغت نامه و متون فارسی قدیم، کنت، ۱۹۵۳ پایکولی شرح بنا و کتیبه ساسانیان، ۱۹۲۴ یک کتیبه جدید پهلوی، کعبه زرتشت، اشپرنگلینگ، ۱۹۴۰ بندهشن ایرانی، مهرداد بهار، ۱۳۶۹ متن کامل دینکرت پهلوی، مادن، ۱۹۱۱ ابدیه و سهکیه سیستان، اسانا، ۱۹۱۳ داتستان مینوی خرد، تفضلی، ۱۳۵۴ ایاتکار زریران، هدایت، ۱۳۲۲ ویچیتکیهای زاتسپرم، راشد، ۱۳۶۶ زند وهمن یسن، هدایت، ۱۳۲۳ ایاتکار جاماسپیک، هدایت، ۱۳۲۲ داتستان دینیک، میر فخرایی، ۱۳۶۷ شکند گمانیک ویچار، هدایت، ۱۳۲۳ آثار جغرافیایی کلاسیک پیش از اسلام تاریخح هرودوت، هرودوت، وحید مازندرانی جغرافیایی استرابو، استرابو، نجیب اله تورایانا آناباسیس و ایندیکا، آریان، رابسون، ۱۹۵۴ پاسگاه‌های پارت، خاراکسی، ژاکوبی ۱۹۵۸ جغرافیا، بطلمیوس، فیشر، ۱۹۳۲ پرسیکا، کتزیاس، ژاکوبی، ۱۹۵۸ کتابخانه تاریخ، سیسیلی، فوگل و فیشر، ۱۹۰۶ ایرانشهر، خورنی، مارکوارت ۱۹۰۱، مریم میراجمدی شهرستان‌های ایران، متن پهلوی، مارکوارت ۱۹۳۱، هدایت تاریخ اسکندر، کنت کورث، قرن اول میلادی، باردون ۱۹۴۸ اثار تاریخی و جغرافیایی نویسندگان ایرانی و عرب مسلمان المسالک والممالک، ابن خردادبه، ۸۶۴ م، حسین قره چانلو، ۱۳۷۰ فتوح البلدان، بلاذری، ۸۶۹ م، آذرتاش آذرنوش، ۱۳۶۴ کتاب الخراج، قدامه بن جعفر، ۸۸۰ م، حسین خدیو جم، ۱۳۲۵ البلدان، یعقوبی، ۸۹۱ م، محمد ابراهیم آیتی، ۱۳۵۶ مختصر البلدان، ابن فقیه، ۹۰۳ م، ح مسعود، ۱۳۴۹ الاعلاق النفیسه، ابن دسته، ۰۸۹ م، حسین قره چانلو، ۱۳۶۵ اشکال العالم، جیهانی، ۹۲۲ م، کاتب-منصوری، ۱۳۶۸ المسالک والممالک، اصطخری، ۹۵۱ م، ایرج افشار، ۱۳۶۸ صوره الارض، ابن حوقل، ۹۷۸ م، جعفر شعار، ۱۳۶۶ حدودالعالم، ۹۸۲ م، منوچهر ستوده، ۱۳۶۲ احسن التقاسیم، مقدسی، ۹۸۵ م، علینقی منزوی، ۱۳۶۱ جهان نامه، بکران، ۱۲۰۸ م، امین ریاحی، ۱۳۴۲ معجم البلدان، یاقوت حموی، ۱۲۲۵ آثار البلاد، قزوینی، ۱۲۷۵ م، جهانگیر میرزا-محدث، ۱۳۷۳ تقویم البلدان، ابولفدا، ۱۳۲۱ م، عبدالمحمد آیتی، ۱۳۴۲ تاریخ سیستان، ۱۳۲۴ م، ملک الشعرا بهار، ۱۳۶۶ نزهت القلوب، حمدالله مستوفی، ۱۳۴۰ م، لسترنج-دبیر سیاقی، ۱۳۶۲ جغرافیای حافظ ابرو، حافظ ابرو، ۱۴۱۷ م، صادق سجادی، ۱۳۷۵ ظفرنامه، شرف الدین علی یزدی، ۱۴۲۴ م، محمد عباسی، ۱۳۳۶ احیاالملوک، ملک شاه حسین، ۱۶۱۸ م، منوچهر ستوده، ۱۳۴۵ تاریخ افغانستان، اعتضادالسلطنه، ۱۸۵۶ م، میرهاشم محدث، ۱۳۶۵ عملیات قشون در بلوچستان از مرداد تا بهمن ۱۳۰۷, امان الله جهانبانی, ۱۳۳۶ سرگذشت بلوچستان و مرزهای آن, امان الله جهانبانی, ۱۳۳۸ تاریخ کرمان, سلجوقیان و غزنویان در کرمان, محمد بن ابراهیم آصفی, محمد ابراهیم باستانی پاریزی, طهوری, ۱۳۴۲ سفرنامه کرمان و بلوچستان, فیروز میرزا فرمانفرما, منصوره نظام مافی, شرکت کتاب های ایران, ۱۳۴۲ بلوچستان, ذبیح اله ناصح, ابن سینا, ۱۳۴۴ جغرافیای نیمروز، ذوالفقار کرمانی، ۱۸۷۲ م، عزیزاله عطاردی، ۱۳۷۴ مراه البلدان، اعتمادالسلطنه، ۱۸۷۷ م، نوائی-محدث، ۱۳۶۷ خاطرات حاج سیاح، حاج سیاح، ۱۸۷۸ م، حمید سیاح، ۱۳۵۶ مقالات تقی زاده, بلوچستان, حسن تقی زاده, ۱۳۴۹ نظری به بلوچستان, محمد برقعی, سپید, ۱۳۵۱ نقشی از سیستان, مسیح الله توحیدلو, ۱۳۵۲ جای پای اسکندر, اسلام کاظمیه, ۱۳۵۲ مقدمه ای بر جامعه شناسی مردم بلوچستان, ایرج مهدویان, پیوند, ۱۳۵۲ نظری بر طابفه گمشادزهی, محمد ابراهیم امین, سازمان برنامه و بودجه, ۱۳۵۳ دست پنهان سیاست انگلیس در ایران, خان ملک ساسانی, بابک, ۱۳۵۳ فرماندهان کرمان, شیخ یحیی احمدی, محمد ابراهیم باستانی پاریزی, دانش, ۱۳۵۴ امیر شوکت الملک علم, محمد علی منصف, امیرکبیر, ۱۳۵۴ درآمدی بر تاریخ بلوچستان, رضا دانشور, سازمان برنامه و بودجه زاهدان, ۱۳۵۵ دیار حبیب و بلاد غریب, پژوهشی در علل و چگونگی مهاجرت در سیستان و بلوچستان, مرتضی داوری و دیگران, سازمان برنامه و بودجه, ۱۳۵۵ سازمان سیاسی حکومت محلی بنت در ایام حکمرانی خاندان ایرانی, محمد برقعی, مازیار, ۱۳۵۶ دیدار بلوچ, محمود دولت آبادی, پیوند, ۱۳۵۶ زار و باد بلوچ, علی ریاحی, زبان و فرهنگ ایران, ۱۳۵۶ جای پای اسکندر و سفری در بلوچستان, حسین ملک, جاویدان, ۱۳۵۶ مقدمه ای بر شناخت سیستان و بلوچستان, ناصر عسکری, دنیای دانش, ۱۳۵۷ صف آرایی نیروها در بلوچستان, استار بامئی, ۱۳۵۸ از نیمروز تا تفتان, عبدالحسین فیروزکوهی, وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی, ۱۳۵۸ فرهنگ مردم بلوچ, عبداله ناصری, ۱۳۵۸ فهرست ایلات و طوایف ایران, مرکز عشایری ایران, سازمان برنامه و بودجه تهران, ۱۳۶۱ عشایر سیستان و بلوچستان, اسدالله اکبری, سازمان برنامه و بودجه, ۱۳۶۲ پنج ارغن, غلامعلی رییس الذاکرین, ۱۳۶۳ بلوچستان و علل خرابی آن, امیر توکل کامبوزیا, مروی, ۱۳۶۳ سفرنامه بلوچستان, علاء الملک, محمود دیبا, وحید, ۱۳۶۴ بلوچستان یادگار مطرود قرون, کمال الدین غراب, کیهان, ۱۳۶۴ کتابنامه سیستان و بلوچستان, حسن لاریجانی, سازمان برنامه و بودجه, ۱۳۶۵ مقدمه ای بر شناخت طوایف سرگلزایی و بارکزایی سیستان و بلوچستان, ایرج افشار سیستانی, نشر هنر, ۱۳۶۶ بزرگان سیستان, ایرج افشار سیستانی, مرغ آمین, ۱۳۶۷ از سیر تا پیاز, محمد ابراهیم باستانی پاریزی, علم, ۱۳۶۷ بررسی تغییرات ساختارهای اقتصادی-اجتماعی در جامعه روستایی نشینان, سیامک زند رضوی, دانشگاه سیستان و بلوچستان, ۱۳۶۸ مسئله ملی و هویت ملیت ها, بناب, پارسا, ۱۳۶۹ ادم های سه قران و سه شاهی, محمود زند مقدم, مولف, ۱۳۷۰ تاریخ روابط انگلیس و ایران در قرن نوزدهم, محمود محمود, اقبال, ۱۳۷۰ مردم نگاری شهرستان خاش, محمد مکاری, سازمان میراث فرهنگی کشور, ۱۳۷۰ سفرنامه بلوچستان, عبدلحمید میرزا ناصرالدوله, مرکز کرمان شناسی, ۱۳۷۰ بلوچستان و تمدن دیرینه آن, ایرج افشار سیستانی, وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی, ۱۳۷۱ اختلاف دولتین ایران وافغانستان در مورد رود هیرمند, غلامرضا فخاری, وزارت امور خارجه, ۱۳۷۱ تاریخ و زبان افغانستان, نجیب مایل هروی, بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار, ۱۳۷۱ بررسی تغییرات ساختارهای اقتصادی-اجتماعی در جامعه سیستان و بلوچستان, سیامک زند رضوی, دانشگاه سیستان و بلوچستان, ۱۳۷۲ نگرشی بر تحولات استان سیستان و بلوچستان پس از انقلاب اسلامی, سازمان برنامه و بودجه استان سیستان و بلوچستان, سازمان برنامه و بودجه, ۱۳۷۲ بلوچستان در سالهای 1307 تا 1317, عبدالرضا سالار بهزادی, بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار, ۱۳۷۲ پژوهشی در تاریخ معاصر بلوچستان, دادشاه, عظیم شه بخش, نوید, ۱۳۷۳ گردآوری قصه های مردم در استان سیستان و بلوچستان, عبدالحسین یادگاری, میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان, ۱۳۷۳ مردم نگاری شهرستان ایرانشهر, محمد سعید جانب الهی, سازمان میراث فرهنگی ایرانشهر, ۱۳۷۴ باستان شناسی و تاریخ بلوچستان, منصور سجادی, سازمان میراث فرهنگی کشور, ۱۳۷۴ تاریخچه روابط فرهنگی بلوچستان ایران با شبه قاره هند, عباس سرافرازی, اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی, ۱۳۷۴ آهنگ بلوچستان, سعید نیکبختی, هامون, ۱۳۷۴ مروج الذهب و معادن الجواهر, ابولحسن علی بن حسین مسعودی, ابولقاسم پاینده, بنگاه ترجمه و نشر کتاب بلوچ و بلوچستان, عبدالصمد سربازی, کردستان, ۱۳۷۸ تخریب گورناک, حادثه یا توطئه, محمد آرمیان, ۱۳۷۹ استان سیستان و بلوچستان, حسن زنده دل, ایرانگردان, ۱۳۷۹ سبک نگارش زبان بلوچی, سید ظهور شاه هاشمی, اخرداد بلوچ, انتشارات بلوچی کراچی, ۱۹۸۲ مردم نگاری شهرستان چابهار, ضمیرا مانگلدی, سازمان میراث فرهنگی کشور, ۱۳۷۶ مقایسه زبان بلوچی با زبانهای ایرانی باستان, موسی محمودزهی, اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی زاهدان, ۱۳۷۶ اداب عامه بلوچستان, عبدالحسین یادگاری, سازمان میراث فرهنگی کشور, ۱۳۷۶ کثرت قومی و هویت ملی ایرانیان, ضیا صدر, اندیشه نو, ۱۳۷۷ قومیت و قومیت گرایی در ایران از افسانه تا واقعیت, نشر نما, ۱۳۷۸ آثار سیاحان و خاورشناسان غربی ضمیمه کتاب مسافرت به بلوچستان و سند از پاتینجر، کریستی، ۱۸۱۶ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ سفرنامه پاتینجر, هنری پاتینجر, شاپور گودرزی, کتابخانه ملی ایران, ۱۳۴۹ جغرافیای سیستان، کانلی،۱۸۴۰ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ سفر با کاروان، فریه، ۱۸۵۷ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ ایران شرقی، اسمیت، ۱۸۷۸ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ مقدمه و پیوست‌های کتاب ایران شرقی، گلداسمیت، ۱۸۷۶م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ سفر به مشهر از طریق سیستان، گلداسمیت، ۱۸۷۳ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ یاداشت‌های سیستان، راولینسون، ۱۸۷۳ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ ایران و قضیه ایران، کرزن، ۱۸۹۰ م، وحید مازندرانی خراسان و سیستان، تیت، ۱۹۰۰ م، رهبری، روشنی هشت سال در ایران، سایکس، ۱۹۰۲ م، سعادت نوری سفر چهارم به ایران، سایکس، ۱۹۰۲ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ جغرافیای تاریخی ایران، بارتولد، ۱۹۰۲ م، حمزه سردادور از دجله تا سند، بیلو، ۱۸۷۲ م توصیف کاسه ایران شرقی و سیستان، هانتیگتون، ۱۹۰۵ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ سیستان:در باب تاریخ، تیت، ۱۹۱۰ م، احمدی موسوی سیستان: در باب توپوگرافی، تیت، ۱۹۱۰ م سیستان: خرابه‌ها و مردم، تیت، ۱۹۱۰ م، رییس الذاکرین مرزهای بلوچستان، تیت ،۱۹۰۹ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ گزارش‌های هیات حکمیت، مک ماهون، ۱۹۰۵ م مرزهای جنوبی افغانستان، مک ماهون، ۱۸۷۹ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ نقشه برداری و اکتشافات جدید در سیستان، مک ماهون، ۱۹۰۶ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ در سرزمین‌های محسود، لندور، ۱۹۰۳ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ گردش در افغانستان، لاکوسه، ۱۹۰۹ م کویرهای ایران،سون هدین، ۱۹۱۰ م، پرویز رجبی جغرافیایی تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، لسترنج، ۱۹۰۵ م، محمود عرفان آبزیان سیستان، آنندال، ۱۹۲۱ م، حسن احمدی، ۱۳۷۸ راهنمای توریستی ایران، خارگات، ۱۹۳۵ م امپراطوری صحرانوردان, رنه گروسه, عبدالحسین میکده, بنگاه ترجمه و نشر کتاب, ۱۳۵۳ سفری به ایران, لونی امیل دوهرسه, منوچهر فرمانفرماییان, بنیادفرهنگ ایران, ۱۳۵۴ دوسفرنامه درباره بلوچستان, ادموندز بارون دوبر, سکندر امان الهی بهاروند, بابک, ۱۳۶۲ تاریخ ایلات ایران, آن لمبتون, آگاه, ۱۳۶۲ جغرافیایی تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی, لسترنج, محمود عرفان, شرکت انتشارات علمی و فرهنگی, ۱۳۶۷ تاریخ سیستان, ادموند باسورث, حسن انوشه, امیرکبیر, ۱۳۷۰ خویشاوندان و بیان دوستی عشایر بلوچ, فیلیپ کارل سالزمن, محمد دانشور, سازمان برنامه و بودجه, ۱۳۷۵ مهاجمان سرحد, رویارویی نظامی انگلستان با سرداران بلوچ ایرانی, رجینالد دایر, حمید احمدی, نشر نی, ۱۳۷۸ پژوهش زبان بلوچی از طریق ادبیات عامه آن, زاروپین, فرهنگ و علوم اتحاد شوروی مردم
مردم این استان از اقوام بلوچ‌های عمدتا سنی و سیستانی‌های عمدتا شیعه هستند. نظرسنجی سال ۱۳۸۹
طی پژوهشی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونه گیری شد در استان سیستان و بلوچستان به قرار زیر بود: ۳۳ فارس (۳۲٫۳% مرد، ۳۵٫۹% زن)، ۰٫۴ کرد (۰٫۹% مرد)، ۶۵٫۴ بلوچ (۶۵٫۹% مرد، ۶۲٫۸% زن)، ۰٫۲ سایر و ۱ بدون‌جواب بودند: صنایع دستی سوزن دوزی سکه دوزی سفالگری
سفال کلپورگان سراوان و سفال کوه میتیک سرباز حصیربافی موسیقی سنتی
سازهای مختص این استان عبارتند از دونلی و قیچک تقسیمات کشوری
این استان براساس آخرین تغییرات شامل ۱8 شهرستان است: ایرانشهر - چابهار - خاش - دلگان (به مرکزیت گلمورتی) - زابل - زابلی - زاهدان - زهک - سراوان - سرباز (به مرکزیت راسک) - سیب سوران (به مرکزیت سوران) - قصرقند - کنارک - هیرمند (به مرکزیت دوست محمد) -و نیک شهر- میرجاوه - نیمروز - هامون
همچنین این استان پهناور از ۴۳بخش و ۳۶ شهر تشکیل گردیده‌است. بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر استان زاهدان با بیش از ۵۶۷ هزار نفر جمعیت می‌باشد و کم جمعیت‌ترین شهر این استان شهر کوچک سرباز است که فقط ۱۰۴۷ نفر جمعیت دارد.
در سال ۱۳۷۸ خورشیدی ۹۹ درصد شهرهای سیستان و بلوچستان از شبکه لوله‌کشی و آب آشامیدنی سالم بهره‌ند بودند. کشاورزی و دامپروری
سیستان و بلوچستان با گستره‌ای افزون بر هفت میلیون هکتار آب و هوایی متغیر از گرم و خشک تا معتدل سرد و کوهستانی دارد. ۴۰۰ هزار هکتار از زمینهای استان قابل کشت بوده و آب مورد نیاز نیز از ۱۱ هزار و ۳۰۰ منبع آبی شامل چاه، قنات، چشمه و رودخانه‌های هیرمند، سرباز لادیز و بمپور تامین می‌شود. سه میلیون و ۴۰۰ واحد دامی در این استان وجود دارد.
۳۰۰ کیلومتر نوار ساحلی دریای عمان و راه‌یابی به آب‌های آزاد، دریاچه هامون، چاه نیمهها و هفت هزار و ۸۰۰ منبع آبی داخلی ظرفیت‌های آبی این استان هستند.
این استان چهار کارخانه تولید شیر پاستوریزه و فرآورده‌های لبنی، ۳۴ مرکز جمع‌آوری شیر روستایی و دو مجتمع بزرگ پرورش گاو شیری با ظرفیت ۱۲ هزار راس گاو دارد. تولید انواع خرما در این استان سالانه ۱۶۷ هزار تن است که ارزش اقتصادی آن ۲۱۸ میلیارد ریال می‌باشد.
بزرگ‌ترین پایگاه تولید نهال میوه‌های گرمسیری جنوب شرق ایران نیز در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد که با تأمین نیاز داخلی استان به ۹ استان دیگر کشور نیز نهال صادر می‌شود. «خرما، موز، مرکبات، انبه، پاپایا، گوآوا، چیکو، پسته و انگور یاقوتی» از جمله میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری سیستان و بلوچستان است. اوضاع اقتصادی
سیتان و بلوچستان از جهت رشد و توسعه اقتصادی از مناطق در حال توسعه کشور است. زراعت اشکال متعددی دارد و صنعت آبی آن وابسته به رود هیرمند است. صنایع موجود در استان به دو دسته صنایع ماشینی و دستی تقسیم می‌شوند که صنایع ماشینی استان عبارتند از صنایع غذایی، نساجی، پوشاک و صنایع شیمیایی و کارگاههای فلزکاری، ریخته‌گری، ساخت لوازم خانگی و تانکرسازی. معادن این استان عبارتند از معادن مس، کرومیت، منگنز، سنگ مرمر. سنگ آهک و غیره.
به دلیل همسایه بودن سیستان و بلوچستان با پاکستان و افغانستان و همچنین وجود تنها بندر اقیانوسی ایران (چابهار) در آنجا، این استان از ظرفیت بالایی برای پیشرفت برخوردار است. زمین‌لرزه سراوان سال ۱۳۹۲
در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۳۹۲ زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۷٫۵ ریشتر منطقه سراوان در استان سیستان و بلوچستان را لرزاند . راه و ارتباطات جاده ها بنادر و کشتیرانی فرودگاه
فرودگاه‌های زاهدان، چابهار و ایرانشهر راه آهن

اطلاعات کامل سیستان و بلوچستان

مطالب مشابه :

پک کامل نرم افزارهای GPS

دانلود؛ نقشه شهرستانها

نسخه کامل نقشه های جی پی اس شهرهای ایران

دانلود پروژه کامل ساختمان بتنی 4 طبقه همراه با تمام محاسبات و توضیحات

اطلاعات کامل سیستان و بلوچستان

دانلود نقشه های جهان