سفر به روستای تاریخی و شگفت انگیز چنشت -خراسان جنوبی

سفر به روستای تاریخی و شگفت انگیز چنشت

سفر به روستای تاریخی و شگفت انگیز چنشت / سرزمین رنگها، سرزمینی که زنان حکومت می کنند!
روستای چِنِشت، (Chenesht) یکی از روستاهای بخش نهارجان شهرستان سربیشه در استان خراسان جنوبی است.

نمای کلی روستای چنشت

جمعیت این روستا بنا به سرشماری مرکز آمار ایران 1009 نفر بوده که از این تعداد، 620 نفر باسواد می باشند.
این روستا به علت جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری در استان خراسان جنوبی شناخته می شود.
چنشت در میان رشته کوه باقران قرار گرفته و فاصله آن تا بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، 60 کیلومتر است.
در مورد وجه تسمیه این روستا، چنین می گویند : (در این باره، پی نوشت را نیز مطالعه نمایید)

- به علت وجود 4 رودخانه فصلی در این روستا، نام آن “چند شط” بوده که به مرور زمان تبدیل به چنشت شده است.
- چنشت را هم وزن “بهشت” می دانند، که پیش از این به علت زیبایی طبیعی و وجود 4 رودخانه فصلی و نیز سرسبزی آن، گروهی از دامداران در سالیان دور، این منطقه را جهت سکونت خود برگزیدند و به مرور زمان، نام کنونی را به خود گرفته است. دخترانی از چنشت

همانطور که اشاره شده این روستا دارای ویژگیهای طبیعی، تاریخی و فرهنگی قابل توجه ایست که به اختصار به آن اشاره می شود:
ویژگیهای طبیعی:
روستای چنشت به علت قرار گرفتن در میان 4 رودخانه و نیز کوهستانی بودن آن، دارای باغات و مزارع بسیاریست. آب و هوای آن معتدل کوهستانیست که از زمستانهای سرد و تابستانهای خنک برخوردار است. ارتفاع آن از سطح دریا برابر 2150 متر است.
غارهای تاریخی چنشت:

آرامگاه سیدحامد علوی

در این روستا و در دامنه کوه، 2 غار به نام غار چنشت و غار چهل چاه قرار گرفته است.
غار چنشت، در شمال روستا قرار گرفته و بر اثر زمین لرزه های رخ داده در طول تاریخ، پدید آمده است. غار حدود 60 متر طول دارد و عبور از مناطق مختلف آن به سختی امکان پذیر است. در این غار بازمانده اجساد، استخوانهای درهم شکسته انسان ، ابزار و پارچه، چرخ نخ ریسی و ظروف مربوط به هزاره دوم و سوم پیش از میلاد، به چشم می خورد.
دختری از اهالی چنشت

همچنین بازمانده اجساد سید حامد علوی و فرزندانش در این غار یافت شد و به بیرون غار انتقال پیدا کرد.
غار چنشت بنا به اسناد تاریخی در سال 614 هجری قمری توسط سیدمحمد مشعشع کشف شد. وی پس از کشف، نسبت به انتقال اجساد سیدحامد علوی و فرزندانش (که از خاندان وی بودند) به بیرون این غار اقدام نمود و آرامگاهی برای آنها در روستای چنشت بنا نمود.
سید حامد علوی و فرزندانش از شیعیان دوران خلافت عباسی بودند که به ناگزیر در این غار پنهان شده و سرانجام توسط سربازان حکومت عباسی در داخل غار کشته می شوند.
همچنین درغار چهل چاه که در نزدیکی غار چنشت قرار دارد،اجساد 14 نفر مرد، زن و کودک مشاهده می شود که احتمالا

نمایی از باغات چنشت و زنان چنشت

در غار پناه آورده اند و بر اثر گل گرفتن ورودی غار و بستن راه فرار آنها در داخل غار کشته شده اند.
آنچه که شخصا از بزرگان خراشاد شنیدم، چون راه ارتباطی آن زمان چنشت از خراشاد بوده، در دهه 40 خورشیدی، گروهی از زمین شناسان و باستان شناسان آمریکایی و ایرانی را مشاهده می کنند که جهت مطالعات بیشتر غارهای چنشت، به این منطقه می آیند.
آداب و رسوم:
1- لباس محلی
لباس مردم اين روستا از نوع خاصی است كه كمتر در نقاط ديكر استان يافت می شود. البته لباس مردان در چند سال اخير به لباس ساير مردم منطقه شبيه شده است. اما بزرگان و پيران از لباس ديگري كه شامل يك پالتوي بلند كه تمام بدن را مي پوشد و شال سر و در برخي مواقع از كلاه معمولي استفاده مي كنند.

نمونه ای از لباس محلی زنان چنشت

لباس زنان آنها كه در نوع خود يك جاذبه است ، از رنگهای شاد و متنوع تشکیل شده و شامل سه قسمت چارقد قرمز يا آبي گلدار، كلاه نقره ای و نقره دوزی شده و پیراهن زنانه به رنگهای سبز و قرمز يا آبی است كه امروزه بيشتر در مراسمها از ان استفاده می نمایند.
2- حرفه و پیشه:
با اینکه حرفه اصلی مردم روستا، کشاورزی و دامداریست … با این حال، از قدیم الایام برخی مردان این روستا به حرفه گدایی اشتغال داشتند و گدایی جزیی از حرفه برخی از اهالی این روستاست. بوِیژه در فصل زمستان که فعالیت های کشاورزی امکانپذیر نبوده است.
این حرفه نه تنها از جانب اهالی روستا، منفور نیست بلکه شغلی شریف است و نشاندهنده مردانگی یک مرد به شمار می رود به طوریکه خواستگاری از یک دختر در چنشت، نیازمند گذراندن دوره گدایی در شهرهای بزرگ است ، در غیر اینصورت جواب خانواده عروس به خواستگار منفی خواهد بود!
بافت مسکونی و قدیمی چنشت

در فصل پاییز و زمستان، مردان چنشت برای انجام حرفه خود به شهرهای بزرگ می روند و تنها زنان، کهنسالان و کودکان هستند که باقی می مانند در نتیجه عملا اداره روستا در نیمی از سال، بدست زنان می افتد.
یکی از آشنایان بنده که قریب به 25 سال پیش به عنوان مدیر و معلم مدرسه چنشت بود، می گوید، در آن زمان تنها مرد این روستا ، من بودم و روستا، روستای زنان بود!
هنوز هم حرفه گدایی در میان برخی از مردان این روستا باقیست به طوریکه گسترده تر، حرفه ای تر و حتی بین المللی شده و بنا به سخن مدیرکل اجتماعی استانداری خراسان جنوبی، برخی در خارج از کشور از جمله دبی، نیز به گدایی مشغولند.
لازم به ذکر است که حرفه گدایی از سر احتیاج نیست بلکه به صورت یک فرهنگ و رسم اجتماعی درآمده که می بایست توسط اهالی رعایت شود.

نمایی از باغات چنشت

آثار تاریخی:

پیرزنی از اهالی چنشت

بافت مسکونی روستا ، آرامگاه یا مزار سیدحامد علوی و فرزندانش، غار چنشت و چهل چاه از جمله آثار تاریخی این روستا هستند.

این روستا به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری استان خراسان جنوبی شناخته شده است در نتیجه به مانند ماخونیک، گردشگرانی از سایر نقاط ایران به این روستا می آیند.

پی نوشت 1 :
در رابطه با نام “چنشت”؛ دکتر واعظی راد، ایمیلی فرستادند و نظرشان را در مورد نام این روستا بیان کردند…. که احتمال درست بودن نظرشان هست و بنده نیز موافق هستم: سلام استفاده کردیم مبسوط. لکن عرض بنده این است که فرمایش شما در مورد وجه تسمیه چنشت نمیتواند چندان صحیح باشد چون کلمه شط بر لسان مردم ما جاری نبوده ونیست و در چنین مواقعی مرسوم ایران و نیز خراسان بوده که از کلمه رود استفاده میکرده اند مثل ماهیرود و بمروددر همین منطقه خودمان. من احتمال میدهم که این نام دارای منشائ زردشتی یا حداقل مربوط به دوره اشکانیان باشد بر سیاق الباقی نام ها در این منطقه مثل خوسف، خراشاد، استانست(که شاید استادذیس اوستا باشد) چاچ که در شاهنامه نیز امده است: بمالید چاچی کمان را به دست.. خروش از خم چرخ چاچی .. (البته این چاچ نیست منظورم این نام است)و مثلا پسوک که نام فرشته ای است دردین زردشت به عنوان نگهدارنده دام و دستگرد و بشکز ونیز گیو و اصقول که در همسایگی چنشت هستند ونامهای شناخته شده ایران قدیمند.
و یا چهکند و دریباغ و اسپورگ و رزگ و ماژان و .. میبینید که همه اسامی اصیل ایرانی هستند لذا دلیلی ندارد که این ده که قطعا قدمتی دیرینه دارد نامی ماخوذ از عربی داشته باشد. ما مشابه این کلمه رادر زبانهای کهن ایرانی زیاد داریم که باید زبانشناسان بیشتر به ان بپردازند من هم صرفا فضولی کردم موفق باشید…

سفر به روستای تاریخی و شگفت انگیز چنشت -خراسان جنوبی

مطالب مشابه :

نقشه های تقلبی فرش خراسان جنوبی را تهدید می کند

اگهی استخدام ادارات دولتی در استان خراسان جنوبی

استخدام ۵۳۲ نفر در سازمان زندانها از همه استانها

جذب پذیرفته شدگان آزمون استخدامی وزارت نیرو به زودی!

استخدام روزنامه خراسان در مشهد

آخرین اخبار استخدامی وزارت نیرو+آغاز بکار قبول شدگان

سفر به روستای تاریخی و شگفت انگیز چنشت -خراسان جنوبی

دیدار دکتر عبداله زاده رییس مجمع نمایندگان خراسان جنوبی با معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس

آشنایی مختصر با دکتر قربان محمد پورقاز