مشخصات طبيعي و تقسيمات كشوري استان کرمان

استان كرمان بامساحتي حدو د ١٨٠٧٢٦ كيلومترمربع بين ٥٤ درجه و ٢١ دقيقه تا ٥٩ درجه و ٣٤ دقيقه طول شرقي و ٢٦ درجه و ٢٩ دقيقه تا ٣١ درجه و ٥٨ دقيقه عرض شمالي از نصف النهارگرينويچ قرار گرفته است .

حدشمالي استان كرمان به استان هاي خراسان جنوبی ، يزد، حد جنوبي به استان هرمزگان، حد شرقي به استان سيستان و بلوچستان و حد غربي آن به استان فارس محدود است .

استان كرمان تا پايان سال ١٣٨٧ داراي ١٧ شهرستان، ٤٦ بخش, ٦٠ شهر, ١٤٣ دهستان بوده است.

شهرستان هاي استان عبارتند از : بافت، بردسير، بم، جيرفت، راور , رفسنجان، رو دبارجنوب ,ريگان , زرند، سيرجان، شهربابك، عنبرآباد ، قلعه گنج , كرمان ، کوهبنان, كهنوج و منوجان و مركز است ان شهركرمان است كه از نقاط تاريخي ايران مي باشد .استان كرمان با در برگرفتن حدود ١١ درصد از مساحت كشور، بخش وسيعي از پيكره جنوب شرقي فلات مركزي ايران را مي پوشاند و بدان واسطه كليه فعل و انفعالات پيچيده و خشن طبيعي مربوط به شرايط آب و هوايي خشك و شديد كويري را دارد . اما از آنجا كه دو سوم اين سرزمين را كوه ها مي پوشانند وجود گستره وسيع ارتفاعات از نفوذ و تسلط كامل شرايط مرگبار كويري ( چون كوير لوت ) بر پهنه كرمان تا حد قابل ملاحظه اي كاسته است.

استان كرمان در محل تلاقي رشته كوه هاي مر تفع زاگرس و مركزي و مناطق پست كويري درجنوب شرقي كويرمركزي بزرگ ايران به طول تقريبًا ١٦٠ كيلومتر واقع شده است و عرض اين كوير، كرمان را از سيستان و بلوچستان جدا مي كند .اين تلاقي استثنايي بين بلندي وپستي، بين ناحيه كوهستاني و كويري، بين گرمي و سردي ويژگي هاي محيطي كم نظير و اوضاع طبيعي خاصي را به وجود آورده است كه دركمتر منطقه اي ازفلات استثنايي ايران مي توان مشاهده كرد.

امتدادسلسله جبال زاگرس و كوه هاي مركزي، استان پهناور كرمان را به دو بخش متمايز : خشك كويري و معتدل كوهپايه اي تفكيك نموده اند كه درتلاقي بايكديگر از لحاظ اقليمي سه منط قه كويري و حاشيه كويري،گرمسيري و سردسيري و كوهستاني راشكل داده اند .به همين علت اين استان از معدود مناطقي است كه داراي چهره هاي گوناگون محيطي مي باشد و به علت وسعت منطقه و وجود پستي و بلندي ها و شرايط خاص اقليمي آب و هواي آن در نواحي مختلف متفاوت است .كوه هاي مركزي و غربي كرمان دنباله كوه هاي مشرق فارس و كوه هاي مركزي است . كوه هاي غربي از شمال غربي شروع تا جنوب شرقي ادامه پيدا كرده و از آنجا به ارتفاعات غرب پاكستان منتهي مي شوند.

مهمترين كوه هاي كرمان عبارتند از : كوه جبالبارز، كوه جوپار، كوه لاله زار ، كوه هزار . وجود اين كوه ها و گسترش آنها باعث گشته كه بيشترين دهستان هاي كرمان محدود به نواحي كوهستاني و دره هاي مرتفع مانند دره زرند باشد . و اين موقعيت به علت ارتفاعات كوه لاله زار و كوه هزار تا جنوب كرمان حفظ مي شود . از ارتفاعات ديگر اين استان، رشته كوه سربيژن و جبالبارز در جيرفت،كوه مسجد صاحب الزمان، كوه سعيدي، كوه جوپار در كرمان را مي توان نام برد . كوه شمال داوران است كه ارتفاع آن ٢٧٤٥ مترمي باشد. « كوه دره » بين جلگه رفسنجان وزرند واقع شده است و مرتفع ترين قله آن به نام « كوه بابك » كوه جنوبي از دنباله سلسله جبال شيركوه يزد شروع و به كوه جوپار منتهي مي شود . مرتفع ترين قله آن ارتفاع ٣٤٧٣ متر است كه بين شهر بابك و رفسنجان قرار دارد . كوه چهل تن و كوه پنج تن از ارتفاعات شهرستان سيرجان به شمار مي رود.

ارتفاعات راين و جبالبارز در جنوب غربي شهرستان كرمان و شمال شهرستا ن بم و كوه هاي شاه و غداد در جنوب شهرستان بم واقع شده است . دنباله سلسله جبالبارز و كوه هاي نامبرده از جنوب شهرستان بم گذشته و به كوه هاي نصرت آباد زاهدان متصل مي گردد.

رشته كوه ديگري به نام كوه كشيت در شمال شهرستان بم قرار دارد كه دشت لوت را از تهرود جدا مي سازد . ارتفاع متوسط قلل كرمان در حدود ٣٠٠٠ متر است . در استان كرمان به علت وزش بادها از سوي كوير و كمي وزش بادهاي مرطوب دريايي مقدار ريزش باران كم و زمانش كوتاه مي باشد ودر نتيجه رودها عمومًا كم عمق و سيلابي هستند.

رودخانه هاي اين استان عبارتند از :

١- هليل رود كه از ارتفاعات كوه شاه و لاله زار سرچشمه گرفته، بعد از مشروب نمودن حوزه و اراضي اطراف وارد شهرستان جيرفت مي شود. سد هليل بر روي اين رودخانه بسته شده است.

٢- در شهرستان بم چندين رودخانه دائمي وجود دارد كه مهمترين آنها عبارتند از رودخانه نساء، رودخانه آدوري .

رودخانه هاي ديگر اين شهرستان گراغانو و ده بكري مي باشند كه در سال هاي خشك و در فصل تابستان فاقد آب دائمي هستند.

٣- در شهرستان كرمان چندين رودخانه دائمي وجود دارد كه عبارتند از :

رودخانه سيرچ، شهداد، چهارفرسخ كه به سوي كوير لوت و روستاهاي حاشيه آ ن جريان دارد . رودخانه راور و قدروني در راور كه پس از شرب دشت راور سيلاب هايش به كوير لوت در بالادست شهداد مي ريزد.

٤- رودخانه شور از قلل كوه هاي بارز، فاشكوه و گور سرچشمه گرفته و در شمال شرقي وارد جيرفت مي شود و در ٣ كيلومتري شرقي جيرفت به رودخانه هليل ملحق شده پس از مشروب نمودن قراء اطراف وارد جلگه رودبار مي شود و از آنجا به هامون جازموريان سرازير مي گردد . در شهرستان بردسير رودخانه آب بخشاء ( لاله زار ) قرار دارد كه دشت بردسير و رفسنجان را سيرآب مي كند و همچنين رودخانه چاري دراين شهرستان واقع مي شود كه سرانج ام به دشت باغين مي ريزد. از رودخانه هاي دائمي در سيرجان مي توان رودخانه تنگوئيه را نام برد.

٥- از كوهستان هاي جنوبي رفسنجان چندين رودخانه سرچشمه مي گيرد كه آب آنها به جلگه نمي رسد . يكي از اينها رودخانه دهنه راويز مي باشد.

٦- رود گيودري از كوهستان پاريز و بارچي سرچشمه گرفته، پس از مشروب نمودن قراء اطراف در حدود ناصريه به جلگه سرازير مي شود . اين رودخانه در مواقع بارندگي زياد ايجاد سيلاب كرده، قراء رفسنجان را تهديد مي نمايد . رودخانه مزبور پس از عبور از رفسنجان در دهستان نوق به نام رودخانه شور معروف شده به كوير بافق منتهي مي گردد. استان كرمان به صورت قلمرو بسته اي است كه در داخل فلات ايران قرار گرفته است . اين استان داراي قديمي ترين تشكيلات زمين شناسي تا جوانترين آن مي باشد از اين رو سرزمينهاي واقع در محدوده كرمان شامل تمامي دوران هاي زمين شناسي است و از لايه متنوع رسوبي و آتشفشاني و گچي و انواع سنگ هاي معدني تشكيل شده است. اين سرزمينها را امتداد شرقي سلسله جبال زاگرس و كوه هاي مركزي و بستر قسمتي از درياي خشك شده تتيس كه امروزه كوير محسوب مي شود، فرا گرفته است.

اين استان عليرغم تنوع اقليمي از نظر منبع آب و ميزان ب ارندگي جزء مناطق فقير كشور محسوب مي شود و منابع عمده تأمين آب در منطقه از عهد كهن تا به امروز آبهاي زيرزميني بوده و مي باشد.

از نظر تقسيمات آب شناسي محدوده استان كرمان در چهار حوزه آبريز اصلي كشور قرار دارندكه عبارتند ا ز :

حوزه آبريز باتلاق بافت، حوزه آبريز باتلاق گاوخوني، حوزه آبريز حاشيه كوير لوت و حوزه آبريز جازموريان

منبع: سالنامه آماری استان کرمان_ ١٣٨٧

مشخصات طبيعي و تقسيمات كشوري استان کرمان

مطالب مشابه :

رسالت کرمان مشتری اقتدار نوین فردوسی مشهد شد

سرمربی مس نوین کرمان:حوادث نقش زیادی در نتایج مسابقات فوتبال دارند.

پیروزی مس کرمان برابر مس نوین کرمان

استان کرمان

کرمان(عکس)

بازیکن گنجانی در تیم فوتبال مس نوین کرمان

نقشه پهنه بندی اقلیمی استان کرمان

فناوری های نوین

مشخصات طبيعي و تقسيمات كشوري استان کرمان

عکس هایی از بازار کرمان