درس1:تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل

برای انجام تجزیه واریانس و تجزیه کوواریانس در آزمایش های فاکتوریل ، طرح کرت های خرد شده ، طرح کرت های دو بار خرد شده ، آزمایش های فاکتوریل _ اسپلیت پلات ، آزمایش های اسپلیت _ فاکتوریل و تجزیه مرکب آزمایش های انجام شده در چند مکان یا چند سال بر پایه طرح های کاملا تصادفی ( RCD ) و بلوکهای کامل تصادفی ( CRBD ) از زیر برنامه شماره

19 . FACTOR استفاده می گردد .

بدین منظور پس از وارد کردن یا فعال کردن داده ها از طریق زیر منوهای شماره 20.FILES و

41.SEDIT ، با زدن کلید Esc به صفحه اصلی MSTAT- C بر می گردیم و بر روی زیر برنامه شماره 19 . FACTOR کلید Enter را فشار می دهیم . پس از مشاهده راهنمای مختصر ، مجددا با زدن کلید Enter پنجره زیر باز شود .

در پنجره فوق برای انجام تجزیه کوواریانس از ما سوال می گردد در صورت تمایل حرف Y و در غیر اینصورت حرف N را تایپ می نمایم ، سپس با فشار دادن کلید Enter پنجره زیر باز می شود .

تذکر : در پنجره فوق با بردن مکان نما بر روی هر مدل ، توضیح مختصری در مورد آن مدل در بالای صفحه مشاهده می گردد

در زیر توضیح مختصری درمورد برخی از مدل های مهم ارائه شده است

2 Factor ( a ) 1 – CRD : برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل با دو فاکتور A و B بر پایه طرح کاملا تصادفی بکار می رود .

2 Factor ( b ) 2 – CRD : برای تجزیه طرح کرت های خرد شده ( اسپلیت پلات ) با دو فاکتور A ( فاکتور اصلی ) و B ( فاکتور فرعی ) بر پایه طرح کاملا تصادفی استفاده می شود .

3 Factor ( a ) 3 – CRD : برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل با سه فاکتور A ، B و C بر پایه طرح کاملا تصادفی کاربرد دارد .

3 Factor ( b ) 4 – CRD : برای تجزیه واریانس آزمایشات اسپلیت پلات _ فاکتوریل با سه فاکتور A ( فاکتور اصلی ) ، B و C ( فاکتور فرعی بصورت ترکیبی ) بر پایه طرح کاملا تصادفی بکار می رود .

3 Factor ( c ) 5 – CRD: برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل_ اسپلیت پلات با سه فاکتور A و B ( فاکتور اصلی بصورت ترکیبی ) و C ( فاکتور فرعی) بر پایه طرح کاملا تصادفی استفاده می گردد .

4 Factor 6 – CRD : برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل با چهار فاکتور A ، B ، Cو D بر پایه طرح کاملا تصادفی بکار می رود .

1 Factor 7 – CRBD : برای تجزیه طرح بلوک های کامل تصادفی با یک فاکتور ( طرح بلوک معمولی ) بکار می رود . و تفاوت آن با زیر برنامه شماره 4. ANOVA-2 این است که آزمون غیر افزایشی بودن برای خطای آزمایشی در این قسمت انجام نمی گیرد .

2 Factor ( a ) 8 – CRBD :برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل با دو فاکتور A و B بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی استفاده می گردد .

2 Factor ( b) 9 – CRBD : برای تجزیه طرح کرت های خرد شده ( اسپلیت پلات ) با دو فاکتور A ( فاکتور اصلی ) و B ( فاکتور فرعی ) بر پایه طرح طرح بلوک های کامل تصادفی بکار می رود .

3 Factor ( a ) 10 – CRBD: برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل با سه فاکتور A ، B و C بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی کاربرد دارد .

3 Factor ( b ) 11 – CRBD :برای تجزیه واریانس آزمایشات اسپلیت پلات _ فاکتوریل با سه فاکتور A ( فاکتور اصلی ) ، B و C ( فاکتور فرعی بصورت ترکیبی ) بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی بکار می رود .

3 Factor ( c ) 12 – CRBD: برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل_ اسپلیت پلات با سه فاکتور A و B ( فاکتور اصلی بصورت ترکیبی ) و C ( فاکتور فرعی) بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی استفاده می شود .

3 Factor ( d ) 13 – CRBD : برای تجزیه واریانس آزمایشات اسپلیت _ اسپلیت پلات ( طرح کرت های دو بار خرد شده ) با سه فاکتور A ( فاکتور اصلی ) ، B ( فاکتور فرعی) و C ( فاکتور فرعی فرعی ) بر مبنای طرح پایه بلوک های کامل تصادفی بکار می رود .

4 Factor 14 – CRBD: برای تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل با چهار فاکتور A ، B ، Cو D بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی بکار می رود .

1 Factor combined (a) 15 – CRBD : برای تجزیه مرکب یک آزمایش پیاده شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چند مکان یا چند سال استفاده می شود .

1 Factor combined (b) 16 – CRBD: برای تجزیه مرکب یک آزمایش اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چند مکان یا چند سال بکار می رود .

1 Factor combined (c) 17 – CRBD: برای تجزیه مرکب یک آزمایش فاکتوریل_ اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چند مکان یا چند سال کاربرد دارد .

1 Factor combined (d) 18 – CRBD : جهت تجزیه مرکب یک آزمایش بلوکی یک فاکتوره در چند سال و در یک مکان با راندومیزاسیون ثابت (گیاهان چند ساله ) بکار می رود.

2 Factor combined (g) 25 – CRBD : برای تجزیه مرکب آزمایشات اسپلیت _ پلات در چند سال و چند مکان با مکان های یکسان در سالها ولی با راندومیزاسیون متفاوت در هر سال استفاده می شود .

2 Factor Strip plots 31 – CRBD : برای تجزیه طرح کرت های نواری با دو فاکتور در قالب طرح بلوک بکار می رود .

Other Type of Design 35 – : هرگاه برای تجزیه آزمایشی هیچ کدام از مدل های فوق مناسب نباشد از این قسمت استفاده می شود که در فصل 17 بطور کامل شرح داده می شود .

مثال : حال فرض کنید یک آزمایش فاکتوریل 3 × 3 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام داده اید ، برای تجزیه آن بصورت زیر عمل می کنید

با مکان نما بر روی مدل 2 Factor ( a ) 8 – CRBD رفته و کلید Enter را فشار می دهیم . پنجره ای بصورت زیر باز می شود که منابع تغییر و درجه آزادی مدل مزبور نمایش داده می شود ، در صورت عدم صحت منابع تغییر و درجه آزادی مدل ، حرف N را تایپ کرده وکلید Enter را

می زنیم تا به صفحه بالا بر گردد و مدل صحیح را انتخاب می نماییم .

در صورت صحت ، حرف Y را تایپ نموده و کلید Enter را می زنیم.

درسطر اول پنجره فوق ، شماره ستون بلوک ( تکرار ) ، در سطر دوم و سوم به ترتیب کوچکترین و بزرگترین شماره تکرار وارد می شود ( در مثال فوق آزمایش دارای 4 تکرار بود ) آنگاه کلید Enter را فشار می دهیم.

درسطر اول پنجره فوق ، شماره ستون فاکتور A ، در سطر دوم و سوم به ترتیب کوچکترین و بزرگترین شماره فاکتور A تایپ می گردد . ( در مثال فوق فاکتور A دارای 3 سطح بود ) سپس کلید Enter را می زنیم.

درسطر اول پنجره فوق ، شماره ستون فاکتور B ، در سطر دوم و سوم به ترتیب کوچکترین و بزرگترین شماره فاکتور B تایپ می گردد . ( در مثال فوق فاکتور B دارای 3 سطح بود ) آنگاه کلید Enter را فشار می دهیم .تا پنجره زیر باز شود ، در صورت صحت تعدادتکرار و تعداد سطوح فاکتور A و B حرف Y را تایپ نموده و کلید Enter را می زنیم.

در صورت عدم صحت تعدادتکرار و تعداد سطوح فاکتور A و B در پنجره فوق ، حرف N را تایپ نموده و کلید Enter را فشار می دهیم تا مجددا پنجره های سه گانه فوق باز شوند .

در پنجره فوق تعداد ردیف ها پرسیده می شود ، در صورت عدم صحت حرف N را تایپ نموده و کلید Enter را فشار می دهیم و در پنجره زیر تعداد صحیح ردیف ها وارد می شود .

در پنجره زیر متغیر یا متغیرهای مورد نظر جهت تجزیه واریانس را با Space bar انتخاب نموده و کلید Enter را می زنیم.

در پنجره زیر ، پیغامی مبنی بر ذخیره میانگین متغیر یا متغیرها در انتهای فایل داده پرسیده می شود ، که حرف Y را تایپ نموده و کلید Enter را می زنیم.

از پنجره زیر منوی اول ( view output on screen ) را انتخاب می كنيم تا اطلاعات بصورت زیر نمایش داده شود .

************

درس1:تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل

مطالب مشابه :

نمونه فاکتور

درس1:تجزیه واریانس آزمایشات فاکتوریل

فـاکـتــــ ـــــور 3-2

نرم افزار چاپ فاکتور فروش عنکبوت

آموزش MSTATC

طرح توجيهي تولید کودهای شیمیایی اوره ، دی آمونیم فسفات (DAP) و کودهای پتاسه (اولویت دار بخش کشاورزی

نکته