جاذبه های گردشگری استان یزد قسمت اول
گردشگاههاي طبيعي استان يزد
استان يزد با قدمتي 3000 ساله و مساحت 131551 كيلومتر مربع، در ميان استانهاي اصفهان،
فارس، خراسان، سمنان و كرمان احاطه شده و به تعبيري قطب مركزي راههاي كشور
محسوب مي گردد. اين استان كه داراي آب و هواي نيم گرم و خشك در تابستان و
زمستانهاي سرد و عمدتا خشك مي باشد نه تنها از نظر منابع انساني و صنعتي غني است بلكه
داراي ميراث فرهنگي و منابع طبيعي گردشگري متعددي بالغ بر 4000 جاذبه گردشگري
ملموس شامل منحصر به فردترين بافت تاريخي بكر مدني و زنده دنيا، آثار متعلق به دوران
قبل از اسلام و معماري دوران اسلامي و نيز سرمايه هاي فرهنگي غير ملموس شامل:
هنرهاي صنايع دستي، پوشاك، غذاهاي محلي، اداب و رسوم و سنتهاي خاص مي باشد.
استقرار اين خطه كويري در دو زيست كره بياباني- كوهستاني، منابع گردشگري طبيعي
ارزشمند و متنوعي نظير: رشته كوههاي شير كوه و دشت كوير، مناطق حفاظت شده،
ييلاقات تفت، روستاهاي تاريخي شهرستانهاي ده گانه استان، غارها، كويرها، آبشار دره
گاهان و... را پديد آورده است.
يزد را در حال حاضر از نظر جذب جهانگرد در رتبه چهارم كشور قرار داده است.
كوير
مهمترين كويرهاي استان يزد، كوير سياه كوه، كوير ابركوه، كوير دره انجير، هرات و
مروست و بهشت آياد بهادران مي باشد.
كوهها
بلندترين قله يزد شيركوه با 4075 متر ارتفاع مي باشد. از ديگر كوههاي استان يزد مي توان
سياه كوه ساغند و عقابكوه را نام برد.
قناتها
در استان يزد بيش از 737 رشته قنات وجود دارد كه در دشتها و سرزمينهاي نيمه كوهستاني
و كوهستاني قرار دارند.
منطقه حفاظت شده كالمند- بهادران
در حدود 250 هزار هكتار با پوشش گياهي پسته، گون و وحوش متفاوتي نظير آهو، جبير، و
پرندگان كمياب و نادر چون هوبره و... در شهرستان مهريز واقع مي باشد.
حيات وحش و منطقه حفاظت شده بافق
منطقه حفاظت شده بافق داراي 3500 راس كل، قوچ و ميش مي باشد و حيات وحش آن
زيست گاه يوزپلنگ آسيايي بافق( يوز- بافق) است.
شكارگاهها ( مناطق آزاد شكار)
شكار: قوچ، كل، خرگوش، كبك، تيهو و... با كسب مجوز و شرايط لازم و پرهيز از صيد
گونه هاي جانوري حمايت شده نظير: آهو، جبير، هوبره و... آزاد است.
گردشگاههاي بافق
درياچه و پارك تفريحي آهن شهر و نيز نخلستانهاي بافق از جاذبه هاي گردشگري اين
شهرستان محسوب مي شود.
روستاهاي ديديني و مناظر ييلاقي اطراف تفت
ييلاقهاي ميانكوه شهرستان تفت، روستاهاي ييلاقي پشتكوه و سروهاي كهن روستاهاي چم
و مباركه كه از جاذبه هاي ديدني اين منطقه است.
عقابكوه
حدودا در فاصله 40 كيلومتري شهرستان يزد واقع شده و نماي ظاهري كوه به شكل عقاب و
پديده اي زيبا و نحصر به فرد مي باشد.
آبشار دره گاهان
اين آبشار مهمترين آبشار استان يزد مي باشد كه در شهرستان تفت واقع شده است.
فضاهاي روستايي اردكان
خرانق و عقدا از روستاهاي تاريخي استان يزد محسوب مي شوند. غارهامانه در خرانق و غار
اشكفت يزدان در عقدا قرار دارد.
فضاي روستايي ميبد
ركن آباد، مهرجرد و فيروز آباد از روستاهاي تاريخي شهرستان ميبد مي باشد.
فضاهاي استان اشكذر
اين روستا به دستور اشكين زال و در زمان اشكانيان بنا شده است.
چشمه غربالبيز
در نزديكي مهريز 40- كيلومتري يزد، همه ساله در اوايل بهار، آبي گوارا و زلال از
كوههاي اين منطقه جاري و به درياچه اي طبيعي تبديل مي شود.
سرو ابركوه
اين سرو 4000 سال قدمت دارد و در شهرستان ابركوه واقع مي باشد.
معرفی غارهای تاریخی و ییلاق های استان یزد
غار شکفت یزدان
این غار باستانی در نزدیکی عقدا قرار دارد و از غارهای مقدس زرتشتیان است. هر سال تعدادی از زرتشتیان کشور هند به این محل می آیند و شبی را در این غار به سر می برند.
راه ورودی غار صعب و دشوار است، اما در داخل غار محوطه وسیعی است که گنجایش هزاران نفر را دارد. چندین حوض کوچک و بزرگ و آثاری از ساختمان در آن دیده می شود. در غار خاکستر زیادی به چشم می خورد و نشان دهنده آن است که سال های متمادی آتش مقدس را در این غار محافظت می کردند.
غار زمرد (چرخ الماس تفت)
در باره این غار چنین می گویند: هنگامی که "شداد" برای ساختن بهشت خود از تمام طلا و جواهرات روی زمین استفاده کرد، برای بدست آوردن طلا به غار زمرد آمد.
"خانیکف" بازدید دوازده ساعته یک گروه از درون این غار را شرح می دهد و می نویسد: "نمونه سنگ های غار نشان دهنده رگه های نقره و سنگ فیروزه است." مردم در مورد این غار افسانه های بسیار نقل می کنند.
علاوه بر این غارها که جنبه تاریخی دارند، غارهای جالب و دیدنی بسیاری در این استان وجود دارد. این غارها عبارتند از:
غارچک وعلا (ابرکوه)، غار ابر کوه (ابرکوه)، غار ماهانه (هامانه خرانق)، غار اسلامیه فراشاه (اسلامیه)، غار با معصوم (اسلامیه)، غار نباتی (ندوشن)، غار چهار طاقی (یزد) و غار ایوب (دهج).
غار فراشاه (اسلامیه)
غار فراشاه (اسلامیه) نیز جزء غارهای مورد احترام زرتشتیان است که در آن آتش مقدس را محافظت می کردند و به نام "معبد مویدان فیروز" مشهور بود.
ییلاق ها
شیرکوه، هوای گرم و خشک یزد را در نواحی جنوبی با رطوبت خود می آمیزد و آن را ملایم و مطبوع می کند. در جنوب یزد ییلاق های خوش آب و هوای بسیاری وجود دارد که آن ها را در قدیم "قهستان" می نامیدند و امروزه به آن ها "کوهستان" و به گویش یزدی "کوهسون" می گویند. این ییلاق ها به سه بخش "میان کوه" "پشت کوه" و "پیش کوه" تقسی می شوند.
ییلاق های میان کوه
ییلاق های "میان کوه" در شهرستان تفت قرار دارند. "ده بالا"- معروف ترین و خوش آب و هواترین ییلاق یزد- در این منطقه قرار گرفته است. "ده بالا" دارای باغ ها و مزارع خرم و پرطراوت و درختان میوه و چشمه سارهای متعدد است و در کتب تاریخی از آن نه نام "هدش" یاد شده است.
"طزرجان" روستای ییلاقی دیگری در مجاورت روستای "ده بالا" است که مسجد جامع آن از اهمیت خاصی برخوردار است. دره های سرسبز "منشاد"، "بنادک سادات"، "باقی آباد"، "فخرآباد"، "ثانی آباد" و ... از دیگر ییلاق های مهم این منطقه است. امامزاده شاهزاده علی "بنادک سادات"، مسجد جامع "منشاد" و مقبره پیرشاه حسین "دربید" از جاذبه های دیدنی این ییلاق ها است.
ییلاق های پشت کوه
منطقه "پشت کوه" – بین "نیر" و "گاریزات"- در جنوب سلسله جبال شیرکوه قرار دارد و از سه طرف محاصره و در میان دره ای از سنگلاخ واقع شده است. بخش دیگر آن جلگه وسیعی است که در آن جایگاه بلند و زیبایی به نام "سنگ عروس" قرار دارد و از آن می توان زیبایی های منطقه "نیر" را بهتر مشاهده کرد.
بنادک دیزه، سخوید، شواز، بیداخوید و ... از جمله ییلاق های این منطقه است.
ییلاق های پیش کوه
از منطقه "پشت کوه" می توان به منطقه "پیش کوه" رفت. این منطقه بخش بزرگی از آبادی های رشته جبال یزد را در بر گرفته و میان "ندوشن". "دهشیر" و "تفت" قرار دارد. از جمله ییلاق های آن نصرآباد، مزرعه آخوند، علی آباد، شاه آباد، شریف آباد، صادق آباد سانیچ است.
مناطق حفاظت شده
سه منطقه حفاظت شده "کالمند"، "بهادران" به وسعت دویست و پنجاه هزار هکتارو "کوه بافق و آریز" با وسعت صدهزارهکتار به سبب قرار گرفتن در حاشیه کویر و برخورداری از تنوع گونه های گیاهی و حیات وحش، حایز اهمیت است.
منطقه "کالمند" دارای ارتفاعات متعدد مشرف به تپه ماهورهای پراکنده و زمین های پوشیده از گیاهان و بوته های مناطق کویری است. کالمند در هجده کیلومتری شهرستان مهریز و پنجاه کیلومتری مرکز استان قرار دارد. بلندترین قله یا نقطه این محدوده دوهزار و دویست متر ارتفاع دارد. راه های دسترسی به منطقه عموماً جیپ رو و در بعضی از نقاط، برای دیدن سنگاب ها، باید پیاده رفت.
حیات وحش
ویژگی های متعدد مناطق حفاظت شده "کالمند" و "بهادران" از نظر اقلیمی و پوشش گیاهی، شرایط زیست محیطی و امکان زاد و ولد و حوش و پرندگان مختلف را در این مناطق به وجود آورده است. آهوی ایرانی، جبیر، کل، بز، قوچ و میش، پلنگ، کفتار و انواع روباه مثل روباه شنی، گرگ و خرگوش از مهم ترین گونه های حیات وحش این مناطق به شمار می روند.
کبک، تیهو، هوبره، باقر قره، زاغ بور و انواع عقاب را می توان در این مناطق مشاهده کرد. کل و بز که از پستانداران قابل شکار هستند با جمعیتی قابل ملاحظه در حوزه کالمند و بهادران و در ارتفاعات زیست می کنند و قوچ و میش در تپه ها دیده می شوند.
مهم ترین کانون تمرکز آهو، دشت "بهادران"، دشت "چاه مورتینی"، دشت "خالقی" و دشت "معدن" است. مهم ترین کانون تمرکز قوچ و میش و جبیر منطقه تپه ماهورهای سرخ رنگ رودخانه "لاغره" است. این منطقه انواع خزندگان مناطق کویری را در خود جای داده است. خزندگان معروف این منطقه عبارتند از: لاک پشت، بزمجه، مارهای سمی، افعی و مارجعفری.
منبع : میراث فرهنگی استان یزد
معرفی مدرسه های تاریخی استان یزد (2)
گشت و گذری در استان یزد
مدرسه بدر
بنای تاریخی مدرسه بدر (آموزشگاه استثنایی پیام) در محله "ابوالمعالی" شهر یزد قرار دارد. این مدرسه در سال 1279 شمسی به صورت واحد مسکونی احداث شد و در سال 1299 شمسی به مدرسه تغییر کاربری داد و از نوع خانه های قاجاری یزد است.
این بنا حیاط نسبتاً وسیع در مرکز و فضاهایی شامل اتاق و راهرو با ارتفاع شصت سانتی متر از کف دارد. در بدنه های شمالی و جنوبی، دو دودری با درهای چوبی وجود دارد که اتاق های نسبتاً بزرگی را در میان گرفته اند. حد فاصل دو دری ها و اتاق مرکزی، راهروهایی قرار دارد. اتاق بزرگ بدنه شمالی، دارای در چوبی خورشیدی و اتاق بزرگ بدنه جنوبی در چوبی بدون هلال دارد. در ضلع شمالی و جنوبی ساختمان نیز زیرزمین تعبیه شده است. نماسازی بنا تا ارتفاع یک متری از ازاره، هره آجری و مابقی سیم گل بادم گیری گچ است. ورودی مدرسه راهرویی کم عرض، طولانی و مسقف است و پوششی از نوع طاق و تویزه دارد.
دبستان مهر نرسی آباد
دبستان مهر در کوی نرسی آباد ( نصرآباد) شهر یزد قرار دارد. بر اساس سنگ نوشته نصب شده بر دیوار ایوان مدرسه، تاریخ بنای آن سال 1313 هجری شمسی است.
دبستان مهر دارای نقشه ای مربع شکل با یک تالار مرکزی است که ورودی کلاس ها به آن باز می شود. در ضلع شمالی و جنوبی بنا، دو ایوان به قرینه هم ساخته شده است. ورودی اصلی تالار و زیرزمین از ایوان ضلع جنوبی است. زیرزمین مدرسه در قسمت زیرین تالار اصلی قرار دارد و در حال حاضر به عنوان نماز خانه از آن استفاده می شود. نمای ایوان جنوبی از آجر است. دو ستون آجری، ایوان جنوبی را به سه دهانه با قوس های آجری هلالی تقسیم می کند. معماری این ساختمان شبیه به معماری ساختمان های مربوط به زرتشتیان یزد است.
مدرسه ایرانشهر
این مدرسه در برزن گودال مصلی شهر یزد قرار دارد. ساختمان سازی این مدرسه در سال 1315 هجری شمسی آغاز و در سال 1317 شمسی پایان یافت. طرح این دبیرستان از "آندره گدار" معمار فرانسوی است. این مدرسه، اولین مدرسه دولتی در شهر یزد است و علاوه بر آن به عنوان مرکز تجمع فرهنگی نیز محسوب می شود. قوس های تخم مرغی- مشخصه معماری عصر ساسانی- و قوس های خیزدار- مربوط به عصر صفوی- در این بنا استفاده شده است. در جان پناه رواق ها، از کاشی های رنگی لعاب دار استفاده شده است. یکی از فضاهای با ارزش این ساختمان، تالار اجتماعات آن است.
مدرسه رستمی مریم آباد
مدرسه رستمی مریم آباد در مرکز محله "مریم آباد" شهر یزد قرار دارد. طبق نظر انجمن زرتشتیان "مریم آباد" و "رحمت آباد"، بانی این مدرسه "تهمینه رستم" است و بنای آن در سال 1315 هجری شمسی ساخته شد.
این مدرسه دارای یک تالار اصلی مرکزی با پوشش ضربی ساده است و کلاس های مدرسه در طرفین این تالار به قرینه قرار گرفته اند. در ضلع جنوب شرقی، ورودی اصلی مدرسه، ورودی تالار و نیز یک ایوان کوچک با پوشش ضربی که در طرفین آن دو اتاق کوچک به قرینه ساخته شده، قرار دارد. دو ستون آجری، پیشانی ایوان را به سه دهانه مساوی تقسیم می کند و دو حیاط یکی کم وسعت در ضلع جنوبی و دیگری نسبتاً وسیع در ضلع شمالی قرار دارد. دو فضای کم عرض در ضلع شمالی و غربی ساختمان، دو حیاط مدرسه را به هم مرتبط می سازد. پنجره های نورگیر به حیاط ها و دو فضای کم عرض باز می شود. نمای جنوبی مدرسه آجری است. کتیبه پیشانی نما که احتمالاً سال تاسیس بنا و غیره را در خود جای داده بود، اکنون وجود ندارد. دو قاب آجری قرینه در طرفین نمای جنوبی به چشم می خورد که داخل آن با آجر تخت گل و بوته دار، نماسازی شده است.
سایر بناهای تاریخی
مریضخانه مرسلین انگلیس: عمارت مشهور به مریضخانه مرسلین انگلیس در محله "گازرگاه" شهر یزد قرار دارد.
براساس کتاب یادگارهای یزد، کشیشان مقیم یزد در سال 1899 میلادی این مریضخانه را ساختند و تاریخ تاسیس آن روی سنگ مرمر سر در آن درج شده است. پس از برچیده شدن کار آن ها، تا مدت زمانی از این مکان به عنوان مدرسه استفاده می شد. این بنا، عمارتی از خشت و گل با حیاط مرکزی است.
ساختمان مرکز فرهنگی دانشگاه یزد (استانداری سابق): این ساختمان در ابتدای خیابان فرمانداری، نزدیک "برج ساعت" مسجد جامع کبیر شهر یزد قرار دارد و مربوط به دوره قاجار است.
این ساختمان دارای حیاطی نسبتاً وسیع و بناهایی در پیرامون آن است. مصالح به کار رفته دربنا خشت و گل، با کاربرد آجر در قسمت هایی از بنا است. بخش اصلی آن در ضلع جنوبی حیاط قرار دارد. هشتی بنا دارای کلاه فرنگی، بادگیر، حوضی در میان، اتاق هایی در اطراف (با اختلاف حدود سه پله از سطح زمین)، نیم طبقه و درهای چوبی هلالی با شیشه های رنگی است. سقف آن نیز دارای اندود سیم گل و کاربندی گچی است.
نماسازی بیرونی مشرف به حیاط، ترکیبی از آجر فرش و سیم گل است و به صورت طاق نماهایی، ورودی اتاق ها را در خود جای داده است.
معرفی مدرسه های تاریخی استان یزد (1)
گشت و گذری در استان یزد
مدرسه شاه کمالیه
این مدرسه در محله "شاه کمالیه" شهر یزد قرار دارد. این بنا در گذشته مدرسه بزرگ و آب انباری بود که گنبد و بقعه کنونی در میان آن قرار داشت. متاسفانه به مرور زمان قسمت هایی از این مدرسه به صورت خانه های مسکونی در آمده است.
این بنا در سال 720 هـ. ق توسط "کمال الدین ابوالمعالی" پسر "برهان الدین لطف الله" وزیر "محمد مظفر" ساخته شد. گنبد آن از داخل با نقوش مختلف تزیین و رنگ آمیزی شده بود. بخشی از رنگ های لاجوردی و طلایی این گنبد، هنوز باقی مانده است. این مسجد دارای درگاهی با ایوان بلند و دو مناره در طرفین آن بود و تنها چهار صفه زیر گنبد که مدفن بانی و فرزندان اوست، بر جای مانده است. در داخل محوطه، روبه روی بقعه، پایابی است که دو نهر آب در آن جاری است و در حال حاضر از آب آن استفاده می شود. در مجاورت این بنا حمامی دایر بود که هنوز باقی است.
مدرسه ضیاییه
مدرسه ضیاییه – معروف به زندان اسکندر- در محله فهادان و کنار بقعه دوازده امام شهر یزد قرار دارد. اصل این بنا در سا ل 631 هـ. ق ساخته شد و در سال 705 هـ. ق به وسیله "ضیاء الدین حسین" پدر "شرف الدین علی یزدی" تکمیل شد. گنبد بلند بنا با خشت خام ساخته شده و دارای تزیینات و آرایش گچبری و نقاشی با آبرنگ طلایی و لاجوردی است.
شبستان مدرسه، دارای محراب است و در اطراف صحن مدرسه رواق هایی ساخته شده و ضلع غربی آن دارای رواق بزرگ تر و محراب گچبری شده است. معماری گنبد مدرسه ضیاییه نمونه ای از گنبدهای دوره مغول در ایران است. بناهای مدرسه های "کتیبه" و "حسینیان" تقلیدی از این ساختمان است.
دبستان خسروی
دبستان خسروی مجاور بلوار بسیج شهر یزد واقع شده است. براساس سنگ مرمر منقوش به نشان فروهر و منصوب بر دیوار دفتر دبستان، بانی آن "خسرو شاه جهان" و تاریخ گشایش آن فروردین ماه 1285 هجری شمسی و از بناهای دوره قاجار است.
این ساختمان دارای نمای آجری و پوشش ضربی ساده است. در حیاط مرکزی آن، در سه جهت شمال، جنوب و شرق، ساختمان کلاس ها و امور اداری مدرسه دیده می شود.
بخش اعظم ساختمان مدرسه در ضلع شمالی است و ایوانی مسقف بر ستون هایی با سطح مقطع مربع و قوس های هلالی با خیز کم، در سرتاسر آن مشهود است. سنگ تاریخ بنا در یکی از اتاق های همین بدنه در ضلع شمالی غری نصب شده است. کتیبه سنگی باریکی با متن زیر در ایوان مدرسه دیده می شود:
توانا بود هر که دانا بود / ز دانش دل پیر برنا بود
در بدنه جنوبی و ضلع شرقی فضایی تالار مانند قرار دارد. ورودی مشرف به حیاط تالار با دو ستون به سه دهانه تقسیم شده است. در زیر قسمت اعظم این ساختمان، زیرزمین است.
مدرسه امام خمینی (ره)
مدرسه علمیه امام خمینی (مدرسه شاهزاده) در ضلع جنوب شرقی مسجد جامع کبیر یزد و جنب چهار سوق و بازار شاهی قرار دارد. این مدرسه و حسینیه همجوار آن، از بناهای شاهزاده "محمد ولی میرزا" است و ساخت آن در سال 1240 هـ. ق به اتمام رسید. این مدرسه دارای سه حیاط: حیاط همکف، حیاط تحتانی (باغچه سرا) و حیاط کوچک ضلع شمال غربی- مدرسه بانوان- است.
نمای کلیه قسمت های مدرسه آجری و تنها حیاط کوچک ضلع شمال غربی، نمایی با اندود کاهگل دارد. سقف مدخل های چهارگوشه بنا با آجر کاربندی شده است. هشتی ورودی در ضلع جنوبی بنا است. ساختمان مسجد و مدرسه نیز در همین ضلع قرار دارند و دو راهروی ورودی که به هشتی متصل است، در طرفین مسجد دیده می شود. در حیاط تحتانی مدرسه حوض آب و با غچه ای پوشیده از درختان گوناگون وجود دارد.
ورودی اصلی مدرسه در انتهای کوچه مشروطه در داخل حسینیه کوچک امام خمینی (شاهزاده) قرار دارد. بدنه های ساختمان منتهی به حیاط اصلی به صورت همگون قرینه سازی شده است.
این بنا در طول زمان کاربردهای مختلف از جمله مدرسه علوم دینی، بیمارستان و نوانخانه داشته است و هم اکنون به عنوان مدرسه علمیه از آن استفاده می شود.
دبیرستان کیخسروی
این بنا در خیابان شهید چمران شهر یزد قرار دارد. بانی آن "کیخسرو مهربان رستم"، بین سال های 1300 تا 1306 هجری شمسی این دبیرستان را بنیاد نهاد. این بنا مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است.
نمای این ساختمان از آجر است و از سطح زمین حدود دو متر ارتفاع دارد. بیست پله سنگی تیشه ای، حیاط مدرسه را به هشتی ورودی و از آن جا به تالار مدرسه ارتباط می دهد.
کلاس ها و بخش اداری در طرفین تالار قرار دارند و در انتهای تالار در ضلع شمالی، تالار اجتماعات دبیرستان- که الحاقی است- دیده می شود. ورودی اصلی تالار دارای سردری نسبتاً بلند است که با آجر نماسازی شده و یک کتیبه کاشی با نشان "فروهر" را در خود جای داده است. در اطراف این نشان بیت زیر دیده می شود:
توانا بود هر که دانا بود / به دانش دل پیر برنا بود
در نمای آجری بیرونی بنا، در اطراف برخی از پنجره ها، نوار باریکی از کاشی هفت رنگ با طرح مارپیچ دیده می شود. در ضلع شرقی و غربی ساختمان، دو حیاط نسبتاً وسیع وجود دارد. علاوه بر ورودی اصلی، دو ورودی دیگر نیز در ضلع های شمالی و جنوبی، ساختمان مدرسه را به حیاط ارتباط می دهند
گشت و گذاری در استان یزد ( صدوق ، خاتم ، تفت ، بافق ، اردکان، ابرکوه
صدوق
شهرستان صدوق با وسعت 5486 کیلومتر مربع در شمال غربی استان قرار دارد. جمعیت این شهرستان در سال 1375 بالغ بر 27924 نفر بوده است. مرکز این شهرستان «اشکذر» است و دارای دو بخش «مرکزی» و «خضرآباد» و سه دهستان است.
مراکز دیدنی: مجموعه حجت آباد وزیر شامل حمام، آب انبار و بازار، مجموعه سلطانیه در بندرآباد، مسجد ریگ، مسجد امیرالمومنین زارچ، مجموعه آثار تاریخی ندوشن و ...
خاتم
شهرستان خاتم 931/7 کیلومتر مربع وسعت و جمعیتی معادل 947/27 نفر دارد. آب و هوای «خاتم» بیابانی و نیمه بیابانی است. بخش عمده این شهرستان، زیر پوشش جنگلی قرار دارد. جنگل های پسته وحشی «باغ شادی» و جنگل های بادام کوهی «چنار ناز» از جمله پوشش گیاهی این منطقه به شمار می روند.
این شهرستان مهم ترین قطب کشاورزی استان یزد محسوب می شود. وجود منابع آبی فراوان از جمله سفره های وسیع آب های زیرزمینی، همجواری با شهرستان سرسبز بوانات و قرار گرفتن در مسیر رودخانه بوانات، چشم انداز نوید بخشی را برای کشاورزی این منطقه ترسیم کرده است. چاه آرتزین شهرستان خاتم نمونه ای از وفور آب در این منطقه است. صنایع دستی شهرستان خاتم عبارت اند از: قالی بافی، گیوه بافی، گلیم بافی، جوال بافی و ...
پرنده زیبا و نادر «هوبره» در شهرستان خاتم بسیار یافت می شود.
مراکز دیدنی: قلعه مروست، بقعه شیخ عبدالله، بقعه شیخ بهاء الدین، مسجد شاه حسین، قلعه محمد کریمخان هرات و ...
تفت
شهرستان تفت با وسعت شش هزار کیلومتر مربع در هجده کیلومتری جنوب غربی استان قرار دارد و یکی از مناطق خوش آب و هوای این استان است. این شهرستان دارای دو بخش و نه دهستان است. مساحت عمومی این شهر بیش از پانزده کیلومتر مربع است و بیشتر فضاهای آن را، به ویژه در محلات قدیمی، باغ ها تشکیل می دهند. بافت کلی و قدیمی شهر، باغ – محله و خانه – باغ است.
جمعیت این شهرستان در سال 1375 هجری شمسی بالغ بر 603/56 نفر بود. قله شیرکوه با ارتفاع 075/4 متر در این شهرستان قرار دارد.
65% جمعیت این شهرستان به کشاورزی و باغداری اشتغال دارند. در تاریخ یزد، همواره آب تفت زبانزد عام و خاص بوده و اکنون نیز کوچه ای به نام «آب تفت» در شهرستان یزد وجود دارد که نشانه ای از توجه به طراوت شهرستان تفت است.
شهرستان تفت یکی از بزرگترین مراکز پرورش کرم ابریشم و تولید انار در استان است و انار آن به مناطق مختلف صادر می شود.
مراکز دیدنی: آب انبار سرده، آب انبار برسه، سنگ قبر صفی قلی بیک، حسینیه شاه ولی، سنگ قبر خانش بیگم، خانقاه یا بقعه شاه خلیل ثانی، مسجد شاه ولی، حسینیه غیاث آباد، مسجد و حسینیه محله گرمسیر، قلعه گرمسیر، مسجد شاه یحیی، مسجد جامع بیدا خوید، مسجد شیخ علی بنیمان، مسجد توران پشت، بقعه سید گل سرخ توران پشت، بقعه پیرمراد توران پشت، بقعه چهل دختران توران پشت، بقعه شیخ جنید توران پشت، مزار توران پشت، قلعه شواز، مسجد اسلامیه (فراشاه) و ...
بافق
ین شهرستان با مرکزیت شهر بافق، در فاصله یک صد و بیست کیلومتری جنوب شرقی یزد و در ارتفاع 927 متر از سطح دریا قرار دارد. وسعت این شهرستان 15298 کیلومتر مربع و جمعیت آن بیش از 41835 نفر است و از دو بخش و شش دهستان تشکیل شده است.
به علت وجود درختان خرما در این منطقه، صنایع دستی وابسته به نخل در این شهرستان رونق فراوان دارد. همچنین این شهرستان به لحاظ وجود معادن غنی بسیار حائز اهمیت است و شغل بسیاری از مردم آن معدن کاری است.
مراکز دیدنی: امامزاده عبدالله بن موسی بن جعفر(ع)، مسجد جامع (قرن 12هـ. ق)، مسجد سراستخر، مسجد امام حسین (ع)، مسجد حاج حسین، مسجد چهارده معصوم(ع)، مسجد فاطمیه بافق و مسجد فاطمیه آهن شهر، مسجد صاحب الزمان (ع) مبارکه، حسینیه امامزاده، مسجد حاجی سید حسن و ...
اردکان
شهرستان اردکان با وسعت بیش از بیست و سه هزار کیلومتر مربع و ارتفاع هزار و سیصد متر از سطح دریا، در شصت کیلومتری شمال غرب استان و در حاشیه کویر نمک قرار دارد و دارای 61717 نفر جمعیت است. گفته شده که اردکان در قرن هفتم هـ. ق در محل «زردک» (قدیمی ترین آبادی این منطقه) بنا شده است. این شهرستان دارای سه بخش «مرکزی»، «خرانق» و «عقدا» است. مرتفع ترین قسمت شهرستان قله «میل» و پست ترین ناحیه آن کویر «سیاه کوه» است.
آب و هوای اردکان عمدتاً صحرایی است. کمی نزولات جوی، بالا بودن میزان تبخیر، پدیده بیابان زایی و حرکت شن های روان از ویژگی های خاص این منطقه است. بیشتر مردم این منطقه به کشاورزی و باغداری اشتغال دارند.
مراکز دیدنی: مسجد جامع اردکان، مسجد زیرده، تکیه بازار نو، امامزاده میر سید محمد (ع)، امامزاده سید نور الدین (ع)، موزه مردم شناسی، چهار سوق، آب انبار دو راه، آب انبار قلعه، تکیه بازار نو، سنگ قبر ملا عارف و مراکز مذهبی زرتشتیان عبارت از: پیرشاه اشتادا یزد، پیرشاه تشترا یزد، پیر شاه مهرایزد، پیرشاه مراد، پیر شاه فریدون، پیرهریشت، پیر سبزچک چک، زیارتگاه پارس بانو و ...
ابرکوه
شهرستان ابرکوه با وسعت 5641 کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 41000 نفر در یک صد و چهل کیلومتری غرب شهرستان یزد قرار دارد. مرکز این شهرستان، شهر ابرکوه با وسعت شش کیلومتر مربع است و بیشتر اهالی آن به کشاورزی اشتغال دارند.
ابرکوه یکی از شعب راه ابریشم است که در گذشته آباد و پرجمعیت بود. نام آن در منابع قدیم و جدید به صورت های «ابرقو»، «ابر قویه»، «برقوه» و «در کوه» آمده است.
در نزدیکی ابر کوه تپه های سیاه رنگی وجود دارد که به آن «تل خاکستر» نیز می گویند. برخی از مردم معتقدند که آتش «ابراهیم (ع)» در این مکان افروخته شد و عده ای نیز آن ها را به آتش «سیاوش» نسبت می دهند.
اگر چه این روایات جنبه افسانه دارد، اما سرو پنج هزار ساله ابرکوه نشان دهنده قدمت و دیرینگی این شهر است.
مراکز دیدنی: گنبد عالی، مزار پیر حمزه سبزپوش، مقبره حسن بن کیخسرو، گنبد سیدون و گنبد گل سرخی، قطبیه، مسجد حاجی کامل، امامزاده احمد بن جعفر(ع)، مناره های مسجد نظامیه، مسجد جامع ابرقو، مسجد بیرون یا مسجد امام رضا(ع)، پریشک یا پیرصدق، پیر حسین، مقبره اشرف الدوله حسن بن شمس الدین مهر، امامزاده عباس بن علی بن الحسین بن علی ابی طالب(ع)، یخچال دوره قاجاری، تل های خاکستری، بی بی سارا خاتون، بناهای کوه صفه، بادگیرها، محله های قدیمی چون : در قلعه، بنادان، جرمدین، صفاییه، جهانستان، دروازه میران، گل کاران، نظامیه، طاووس، بازار، پشت آسیاب، محله خواجه و ...
منبع : سازمان میراث فرهنگی استان یزد
در حال حاضر این استان دارای ده شهرستان، بیست و یک شهر، بیست و یک بخش، پنجاه و یک دهستان و حدود پنج هزار روستا است که تعداد 1323 روستای آن دایر و بقیه به علت مهاجرت متروک شده است.
یزد
یزد با وسعت 2397 کیلومتر مربع اولین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان است. این شهرستان به دلیل وجود جاذبه های شغلی، رفاهی و تمرکز اداری، پرجمعیت ترین شهرستان این استان به شمار می رود و با جمعیتی حدود چهارصد و پنجاه هزار نفر، تقریباً نیمی از کل جمعیت این استان را تشکیل می دهد.
این شهرستان شامل شهرهای شاهدیه، زارچ، حمیدیه و یزد با دو بخش و چهار دهستان است.
مراکز دیدنی: مجموعه امیر چخماق، مسجد جامع کبیر، زندان اسکندر، مجموعه حمام و بازارخان، خانه لاری ها، بقعه دوازده امام، باغ دولت آباد، موزه آیینه و روشنایی، مجموعه تاریخی هشت، مسجد چهل محراب، مسجد یعقوبی، دخمه زرتشتیان، آب انبار شش بادگیر، آتشکده زرتشتیان، مسجد ملا اسماعیل، خانقاه نعمت اللهی، خانه محمودی، بقعه سید شمس الدین، مسجد ریگ، گنبد مصلی عتیق، بقعه شیح احمد فهادان و...
میبد
شهرستان میبد در پنجاه کیلومتری شمال غربی شهرستان یزد قرار دارد. این شهرستان با 1271 کیلومتر مربع وسعت، کوچک ترین شهرستان استان است ولی به لحاظ تراکم نسبی جمعیت، بعد از یزد قرار دارد. در حال حاضر جمعیت این شهرستان بالغ بر 62286 هزار نفر است.
میبد شامل یک بخش «مرکزی» و دو دهستان «بفروییه» و «شهدا» است. اگرچه بافت سنتی این شهرستان در طول زمان گزندهای فراوان دیده است، اما یکی از نمونه های نادر شهرهای باستانی ایران به شمار می رود.
یک روایت افسانه ای حکایت از آن دارد که میبد در زمان «کیومرث» بنیان گذاری شد و نخستین آدمیان از راه آب و دریا به این سرزمین پا گذاشتند. راه های باستانی آن را سواران مادی، پارسی، اشکانی و ساسانی درنوردیدند. «نارین قلعه» میبد، کهن ترین سند تاریخی و شهرسازی استان یزد است.
سکه های به جای مانده از دوران «پورانداخت ساسانی» که در این شهرستان ضرب می شد، از جمله اسناد تاریخی است که اهمیت سیاسی و مدنیت میبد را در دوران ساسانی نشان می دهد.
مراکز دیدنی: نارین قلعه، مسجد جامع میبد، مسجد جامع فیروزآباد، مسجد جامع بفروییه، مسجد جامع زیرگ بیده (معماری بوکنی)، قلعه های پراکنده، مجموعه کاروانی رباط، زیارتگاه های امامزاده خدیجه خاتون، میر صدرالدین قنبر، پیر چراغ پیربفرو و ...، موزه زیلو، آسیاب ها، حسینیه های قدیمی، آب انبارها، برج ها، مراکز مذهبی زرتشتیان، خانقاه، باروی شهر قدیم شامل برج ها، حصارها، خندق ها و دروازه های شهر از دوره ساسانی به بعد و ...
مهریز
مهریز در سی کیلومتری جنوب شهرستان یزد و در همسایگی شهرستان های تفت، بافق و خاتم و استان کرمان قرار دارد. این شهرستان با وسعت 14684 کیلومتر مربع و جمعیت بیش از 45770 نفر دارای دو بخش «هرات- مروست» و «مرکزی» و پنج دهستان است.
بنای شهرستان مهریز را به «مهرنگار» دختر «انوشیروان» نسبت داده اند. به دلیل حاصلخیزی اراضی این شهرستان، بیشتر مردم این منطقه به کار کشاورزی اشتغال دارند. یکی از چشمه های پر آبی که بخش عمده آب کشاورزی منطقه مهریز و یزد را تأمین می کند، چشمه زیبا و تماشایی «غربالبیز» در نزدیکی روستای «مذوار» است.
مراکز دیدنی: مسجد جامع مهرپادین، مسجد جامع بغداد آباد، مسجد جامع خورمیز، قلعه تاریخی خورمیز، پیرنارکی، کاروانسرای زین الدین، مسجد جامع خونزا(هنزا)، چشمه غربالبیز، قلعه، کاروانسرا و چاپارخانه سریزد، قلعه باغ دهک، سرو تاریخی منگ آباد، باغ پهلوان پور، موزه مردم شناسی و ...
طبس
طبس با 55464 کیلومتر مربع وسعت، بزرگترین شهرستان این استان است و در دامنه غربی ارتفاعات «شتری» در حاشیه کویر نمک قرار دارد و از شمال و شرق با استان خراسان همسایه است. این شهرستان دارای دو شهر و هشت دهستان است و حدود 63400 نفر جمعیت دارد.
آب و هوای طبس گرم و خشک و کویری و از لحاظ پوشش گیاهی و جانوری فقیر است. محصولات کشاورزی طبس عبارت اند از: خرما، مرکبات، زعفران، پنبه، گندم، جو و پسته. مهمترین صنعت دستی این شهر قالی بافی است و معادن ارزشمندی از خاک نسوز، ذغال سنگ و بارتین دارد. مرکز طبس، شهر جدید طبس با ارتفاع 690 متر از سطح دریاست. شهر قدیم طبس و بسیاری از روستاهای توابع آن، در زلزله 25 شهریور سال 1357 به کلی ویران شد و حدود 2500 نفر در این حادثه جان باختند.
مراکز دیدنی: باغ گلشن، مدرسه دو مناره گلشن، بقعه امام زاده حسین بن موسی (ع)، حسینیه عماد الملکی، مزار پیر حاجات و ...
مطالب مشابه :
خبر ...
الماس. به نام او نوید امیری مهدی با داوران همایش منطقه ای تئاتر سوره ماه در یزد
کمترین قیمت خرید کاشی ...
( بازرگانی کاشی و سرامیک امین یزد ))) مفتخریم به شما این نوید را الماس رفسنجان
نمونه محصولات کاشی کیمیا سرام میبد 2
((( بازرگانی کاشی و سرامیک امین یزد ))) - نمونه محصولات کاشی کیمیا سرام میبد 2 - عرضه کاشی و
چگونه قیمت طلا را پیش بینی کنیم؟
طلا سکه نقره و جواهر یزد آید و زمزمه رکود را نوید می دهند، دولت ها را وامی یا الماس
Layman's 10 Commandments قوانيـن ليـمن (بسیـار آموزنـده)
گروه زبان های خارجی استان یزد. خانم اشرفیان نوید - اگر یک الماس به دست آوردی طلا را
Contentment
گروه زبان های خارجی استان یزد. خانم اشرفیان نوید - الماس و سنگي قيمتي ان را نياراسته
جاذبه های گردشگری استان یزد قسمت اول
دانستنیها ی تاریخ وجغرافیایی ایران وجهان - جاذبه های گردشگری استان یزد قسمت اول - اشنایی
تعدادی از شرکت ها در برترین های صنعت ساختمان ایران
مجتمع سفالیران یزد. شرکت فتحی الماس. يراق آلات نوید صنعت
برچسب :
الماس نوید یزد