ساز بادی (2)
اُبوا
اُبوا (فرانسه: hautbois، ترجمه: چوب اعلا) ساز بادی چوبی دو قمیشی است که معمولاً در موسیقی کلاسیک غربی بکار می‌رود.
تاریخچه گفته می‌شود که ابوا (از طریق ساز قرون وسطایی شاوم که بعد از جنگ‌های صلیبی به اروپا آورده شد) ریشه در سرنای عربی و ایرانی دارد .در دوره باروک
اولین ابوای باروک در اواخر سدهٔ ۱۷ در فرانسه ظهور کرد. ابواهای اولیه از سازی به نام شاون گرفته شده است؛ شاون سازی بود که در دوره‌های قرون وسطا و رنسانس بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفت.
نواختن ابوا سخت‌تر از نواختن سازهای بادی دیگر مانند فلوت و کلارینت است ومهارت زیادی لازم دارد.
موتزارت، باخ و ریچارد اشتراوس از آهنگسازانی هستند که برای ابوا کنسرتو نوشته‌اند.
یوسف لطیف اولین نوازنده‌ای بود که در موسیقی جاز تکنوازی ابوا اجرا کرد (سال ۱۹۶۳). بعد از او این ساز گهگاه در گروه‌های جاز دیده می‌شود.
کُر آنگلهکُر آنگله سازی بادی و قمیش‌دار است و از دید شکل و طرز نواختن و صدا بسیار شبیه ابوا است ومی‌توان آن را ابوای بم دانست. انتهای گلابی شکل و دهنی خمیده آن‌را از ابوا متمایز می‌کند.
در کشورهای انگلیسی‌زبان (بجز آمریکا) به این ساز کر آنگله (cor anglais) می‌گویند که از زبان فرانسوی گرفته شده و به معنای «کُر انگلیسی» است. در آمریکا ترجمه انگلیسی همین نام یعنی «انگلیش هورن» (English Horn) بکار می‌رود. اما احتمالاً نام این ساز از عبارت فرانسه cor anglé گرفته شده که به معنی کُر زاویه‌دار است (با اشاره به خمیده بودن دهنی و قمیش در آن.) کسی که یکبار این ساز (یا عکس آن) را دیده باشد می‌داند که کر آنگله ربطی به کُر یا هورن، که ساز بادی برنجی است، ندارد
کُر یا هورن یا فرنچ هورنکُر یا هورن یا فرنچ هورن نام‌های سازی است از خانواده سازهای بادی برنجی. این ساز در سال ۱۶۵۰ میلادی در فرانسه از روی شیپور شکار ساخته شد. به‌همین دلیل در کشورهای انگلیسی زبان به فرنچ هورن (شیپور فرانسوی) معروف است، اگر چه بیشتر نوازندگان آن را فقط هورن می‌نامند. خود فرانسوی‌ها به آن کُر می‌گویند.
این ساز از لوله‌ای نسبتاً طولانی درست می‌شود که برای سادگی دست گرفتن و نواختن آن را به صورت مارپیچ خم می‌کنند. کلیدهائی برای کوتاه و بلند کردن طول لوله نیز روی آن نصب شده‌است. قطر لوله این ساز مانند کورنت یا ساکسوفون به‌تدریج گشاد می‌شود، یعنی لوله آن در نزدیک دهنی باریک است و به طرف انتهای ساز گشادتر می‌شود.
کورنتکورنت از سازهای بادی برنجی و بسیار شبیه به ترومپت است.
فرق کورنت با ترومپت این است که لوله ترومپت (بجز در انتها) در همه طول مسیرش قطری یکسان دارد، در حالی‌که لوله کورنت از قسمت دهانی تا انتهای ساز بتدریج گشادتر می‌شود. همین تفاوت باعث صدای گرم و متفاوت کورنت با ترومپت می‌شود.
کورنت در واقع نوع کلیددار شیپور است و از قدیم در دسته‌های موسیقی نظامی بکار می‌رفت و می‌رود.
نی
نی، از سازهای ایرانی است و جزو سازهای بادی می‌باشد.
نی ایرانی بر چند نوع است: دوزله، قره نی، نای هفت بند و ...
نای هفت‌بند از گیاه نی ساخته می‌شود و طوری آن را می‌برند که از سر تا ته آن شامل هفت بند شود. نی هفت‌بند یا به اصطلاح نی متشکل از ۵ سوراخ در جلو و یک سوراخ در پشت آن است که توسط انگشتان دوم و چهارم از یک دست و انگشتان اول تا چهارم از دست دیگر پوشیده می‌شوند. وسعت صدای آن به ۳ اکتاو و چند صدا می‌رسد. ۵ صدای بم(۱)، بم نرم (1p یا 1 piano)، زیر، غیث و پس غیث (تا فا) دارد که نت Si در صدای بم آن روی نی وجود ندارد و نوازندگان آن را با لب می‌نوازند.
به طور کلی نی را با جا گرفتن بین دو دندان نیش و گرد کردن زبان در پایین و پشت آن می‌نوازند اما اساتیدی همچون جمشید عندلیبی زبان را در بالا می‌گذارند.
برعکس سازهای دیگر، نی کوک ندارد و برای کوک‌های مختلف سازهای متفاوت ساخته می‌شود. به طوری که Do بلندترین و Do با ۷ فاصله کوتاهترین نی هستند. کوک نی به معنی بم‌ترین صدایی است که از خود بروز می‌دهد، مثلاً کوک Sol در حالت دست بسته (وقتی تمام سوراخ‌ها پوشیده باشند) هارمونیک Sol دارد.
در کل شیوه نی‌نوازی به دو گونه نایب اسدالله و کسایی است. از اساتید می‌توان حسن کسایی، حسین عمومی، جمشید عندلیبی، محمد موسوی، حسن ناهید و محمد علی کیانی نژاد را نام برد.
فاگوت
فاگوت از سازهای بادی چوبی است که قمیش دو زبانه ای دارد. صدای این ساز در ناحیه باس است. فاگوت را در کشورهای انگلیسی‌زبان «باسون» می‌خوانند.
ترومبون
ترومبون یکی از سازهای بادی برنجی است.
از نظر ظاهری با لوله کشوئی آن شناخته می‌شود. ترومبون‌های رایج عملاً ترومپت‌های آلتو و باس هستند.
نام ترومبون از ایتالیائی می‌آید و به معنی «ترومپت بزرگ» است. ترومبون از دوره رنسانس در موسیقی مذهبی کلیساها بکار می‌رفت ولی در آثار ارکستری چندان رایج نبود. بتهوون با استفاده از این ساز در موومان آخر سمفونی پنجم خود آن را رایج کرد و بسیاری از آهنگسازان بعد از او به ترومبون نقشی در آثار خود دادند.
ترومبون در موسیقی جاز هم بسیار بکار رفته است. از نوازندگان مشهور ترومبون جاز می‌توان از گلن میلر، جی جی جانسون، کی وایندینگ و تامی دورسی نام برد.
مطالب مشابه :
دانلود شمشال نوازی با ساز نی سبکی جدید از محسن نهانی
تکنوازان نــــــــــــــــــــــــــی - دانلود شمشال نوازی با ساز نی سبکی جدید از محسن
top10 شماره 15 - Traditional
تکنوازی: بداهه ســــاز های ساز دهنی
از شنیدن کدام تکنوازی بیشتر لذت میبرید؟
نابخشوده - از شنیدن کدام تکنوازی بیشتر لذت میبرید؟ ساز دهنی.
عود(بربط)
می دهد که عود در آن زمان ساز رایجی بوده ظاهر می شد و تکنوازی های آن خیلی نادر ساز دهنی
ساز بادی (2)
یوسف لطیف اولین نوازنده‌ای بود که در موسیقی جاز تکنوازی و دهنی خمیده آن ساز از لوله
برچسب :
تکنوازی ساز دهنی