فلسفه بعضی از احکام حج

گفتاری در فلسفه حج و اسرار معنوی آن

سر طواف کعبه

وقتی که خدا خواست در زمین خلیفه، قرار دهد، فرشتگان اعتراض کردند، برای جبران این اعتراض مقرّر شد که فرشتگان بر بیت المعمور (خانه ی آباد) که در آسمان هست طواف کنند، و فرشتگان مأمور شدند بر سجده ی بر آدم و همین آدم خودش در جنت خطا کرد و برای جبران آن خطا وقتی که به زمین آمد مقرر شد که بر کعبه طواف کند. بنابراین طواف کعبه یکی از اسرارش جبران خطای آدم هست، خطائی که قبلاً مرتکب شده است.

معیار قبولی حج

اما تو خلیفه الله بالقوه، باید به او برسی و متصل شوی تا تو را هم ارتقاء بدهد و به خدا برساند: «السلام علیک یا داعی الله و ربانی آیاته» (زیارت آل یاسین)، الان او دارد همه را به سوی خدا فرامی خواند، پس از حج باید به محضر او برسی، اما الآن او در غیبته، لذا باید سعی نمود که اگر خدا حجی نصیبمان کرد با پاکی از خطاها خود را به حضرتش نزدیک کنیم. در سطح متعارف، معیار قبولی حج از منظر پیامبر اکرم(ص) این است، که اگر حج رفتی آیا می خواهی بدانی که حجّت مقبوله یا نه، بدان که پس از حج میل به گناه داری یا نداری، اگر میل به گناه آمد و اقدام شد، معلوم میشود که حجت قبول نبوده، وگرنه بهره عمومی از حج را همه دارند. اگر امام حاضر است شرعاً حاجی باید به محضر امام برسد، و کسب فیض کند تا حقیقت حج را بدست بیاورد.

کعبه، نماد دل آدمی

خداوند می فرماید با ابراهیم و اسماعیل عهد کردیم که بروند و خانه ی مرا پاک کنند.

خانه ی خدا کجاست؟ کعبه.

کعبه تمثیلی از آن خانه ی درونی هست، در واقع کعبه نماد دل آدمی هست که بیرونی شده. فرمود که بروید آنجا را پاک کنید، آنجا جای خداست، دل جای خداست، دل حرم خداست، لذا گفته می شود «بیت الله» بروید آنجا را پاک کنید برای چی پاک کنی؟ در معنای ساده اش یعنی هیچ وقت آنجا آلوده نباشد. ابراهیم(ع) با اسماعیل کعبه را پاک کرد، سپس آلوده شد، پیامبر اکرم(ص) با امیرالمؤمنین(ع) پاک کرد کعبه را و هرچه بت بود شکست و ریخت بر زمین، باز کنید راه را، پاک کنید خانه را چرا؟ چون حاجی دارد می آید اگر می خواهی اینجا بیایی اول برو عرفات آنجا بمان، وقتی که پاک شدی بیا. از حضرت امیرالمؤمنین(ع) سئوال کردند، کعبه که اینقدر قداست دارد. چرا وقوف در کعبه جزو مناسک نیست، اما وقوف در عرفات که خارج از حرم است واجب شده؟ این چه اسراری دارد؟ حضرت فرمود: حج اسراری دارد تبهکاران و آلودگان(که همه آلوده و تبهکاریم و تباه کردیم) باید بیرون در بایستند و بنالند آنگاه که پاک شدند وارد حرم شوند.

مقام ابراهیم(ع)

بعد فرمود: «واتخذوا من مقام ابراهیم مصلی» از مقام ابراهیم هم مصلی انتخاب کنید انتخاب مصلی یک وقت بحث مکانی است که کجا نماز واجب حج خوانده می شود؟ در مقام ابراهیم. از نظر محتوا هم یعنی به ابراهیم(ع) اقتدا کنید نمازتان مثل نماز ابراهیم باشد. مقام ابراهیم یعنی نماز ابراهیم گونه، مقام ابراهیم یک سنگی هست که جای دو پای ابراهیم را دارد، پای ابراهیم به زمین نخورد و آن مقام را اگر می خواهی تا نمازت پرواز باشد و به معراج بروی باید پاهایت زمین نباشد، یعنی تعلّق و وابسته نباشی، اگه می خواهی نماز ابراهیمی اقامه کنی باید وابسته نباشی.

اسرار قربانی

قربانی هم اسرار زیادی دارد. هر عملی که برای تقرب به خدا و نتیجه اش مقرب به خدا باشد قربانی است. عملی که خدا از تو پذیرفت آن یک نوع قربانی است، باعث قرب انسان به خداست، ذبح قربانی هم علاوه بر آن فوائد اجتماعی، اخلاقی، عرفانی اش به خاطر این است که انسان از تعلق ها رها بشود.

دست خدا در زمین

حجرالاسود هم دست خدا در زمین است. و به عبارت دیگر حجر الاسود امانت الهی در زمین است. یعنی در عالم میثاق که خدا با ما عهد بست و پیمان گرفت که «الست بربکم» همه گفتیم: «بلی» خدا این عهد را به شکل امانت سپرد به فرشته ای که آن فرشته هم در طبیعت به شکل حجرالاسود ظاهر شد. همه عهد و پیمان ها و امانت ها پیش اوست، لذا مستحب است انسان به آن دست بکشد، وقتی که دست کشیدی مثل این است که آن پیمان را داری تجدید می کنی، لذا گواه روز قیامت هم خواهد شد که چه کسانی و به این سفر معنوی حج مشرف شده اند و چه کسانی چه مقدار به آن عهدی که بسته بودند پایبند شدند، لذا کسی که امکانش را داشته اما به حج نرود از منظر پیامبراکرم(ص) به عنوان یهود امت شناخته می شود.

فلسفه بعضی از احکام حج

مطالب مشابه :

قدم اول بعد از ثبت نام حج

مراسم تودیع و معارفه

فردی که هر روز این آیات را بخواند، در آن روز هیج بلایی به او نمی رسد .

دلنوشته هایی از حج ( مکه و مدینه)

"عید قربان" روزی كه انسان از خداوند نمره قبولی گرفت

ریاست حج وزیارت بدست سعید اوحدی سپرده شد

فلسفه بعضی از احکام حج

شعائر حج و پرهیز از شرک

پیام تبریک به حجت الاسلام حاج شیخ مصطفی رییسی و حاجیان بیت الله

پیام تبریک