سونوگرافی شکم

برخی از موارد کاربرد معمول این روش کدامند؟

سونوگرافی شکمی برای ارزیابی موارد زیر به کار می رود:

کلیه ها

کبد

کیسه صفرا

پانکراس

طحال

آئورت شکمی وسایر عروق شکمی

سونوگرافی شکمی همچنین برای تشخیص سایر مشکلات شکمی زیر به کار می رود:

درد ویا اتساع شکمی

کارکرد غیر طبیعی کبد

بزرگ شدن ارگانهای شکمی

سنگ های کلیوی ویا کیسه صفرا

آنوریسم آئورت

به علاوه سونوگرافی شکمی ممکن است برای تهیه بیوپسی مورد استفاده قرار گیرد.

تصاویر داپلر به پزشک در موارد زیر به پزشک کمک می کند:

ارزیابی انسداد جریان خونی مانند لخته خونی

تنگی عروق (که ممکن است به وسیله پلاک به وجود آمده باشد)

ارزیابی تومور وبد شکلی های مادرزادی

من چگونه برای این آزمون آماده شوم؟

برای انجام این آزمون به شما لباس نسبتاً راحت وگشاد داده می شود.ممکن است برای این آزمون همه لباسها وجواهر آلات این ناحیه در آورده شوند و یا ممکن است در طول آزمون به شما گان (لباس بیمار) داده شود.

اگر شما در طول دو روز گذشته آزمون باریوم انما ویا سریوگرافی ویا ترانزیت روده باریک داشته اید، به پزشکتان اطلاع دهید.چون باریوم باقیمانده در روده ها باعث مزاحمت در تصویر برداری سونوگرافی شکمی شود.

سایر آمادگی های شکمی بستگی به ناحیه مورد آزمون دارد؛

برای سونوگرافی کبد،کیسه صفرا،طحال وپانکراس از شما تقاضا می شود یک روزقبل از آزمون از خوردن غذای چرب خودداری فرمایید وبه مدت 12 ساعت ناشتا باشید.

برای سونوگرافی کلیه ها از شما خواسته می شود که 6-4 لیوان آب یک ساعت قبل از آزمون برای پر کردن مثانه بنوشید و برای جلوگیری از تولید گاز شکمی به مدت 12-8 ساعت ناشتا بمانید.

برای سونوگرافی از آئورت لازم است 12-8 ساعت قبل از آزمون چیزی نخورید.

تجهیزات مربوطه چه شکلی هستند؟

اسکنر های سونوگرافی ترکیبی از کنسول (کامپیوتر و الکترونیک)،صفحه نمایشگر ویدوئی و یک ترانسدیوسر(پروب) هستند.پروب یک وسیله دسته دار کوچک مشابه میکروفون است که به وسیله رابط(سیم) به اسکنر متصل می باشد.پروب امواج صوتی پر فرکانس را به بدن می فرستد وسپس امواج برگشتی (اکو) را از بافت بدن می گیرد.اصول کار شبیه سیستم سونار مورد استفاده در قایق ها و زیر دریایی است.

تصویر سونوگرافی بلافاصله در صفحه مانیتور که شبیه مانیتور کامپیوتر وتلویزیون است، نمایش داده می شود . تصویر خلق شده بر پایه نوسان(دامنه)،فرکانس وزمان می باشد که این همان سیگنال صوتی برگشتی از بیمار ارسال شده توسط پروب است.

کارکرد این روش چگونه است؟

تصویر سونوگرافی بر پایه همان اصول به کار رفته در سونار مورد استفاده در قایق،کشتی و ماهیگیر است. زمانی که امواج صوتی به شئی برخورد می کند به عقب برمی گردد(اکو تولید می کند ).

با اندازه گیری این امواج اکو می توان فاصله واندازه،شکل،ترکیب(پایداری) –جامد یا مایع ویا ترکیب هر دو جسم مورد نظر را تخمین زد.

درپزشکی سونوگرافی برای نمایش تغییرات ظاهری ارگانها،بافت ها وعروق ویا توده های غیر طبیعی مانند تومور به کار می رود.

در آزمون سونوگرافی پروب هم امواج صوتی می فرستد وهم اکوهای برگشتی را ضبط می کند. زمانی که پروب روی پوست بدن فشار داده می شود پالس های کوچک غیر قابل شنیدن(امواج صوتی پر فرکانس) به داخل بدن فرستاده می شود .

زمانی که امواج صوتی از داخل بدن،بافت هاو مایعات برگشت داده شد، میکروفون حساس در پروب تغییرات کوچک مربوط به زیر وبم صدا وجهت آنرا ضبط می کند.

این امواج به دست آمده بلافاصله اندازه گیری شده وبه وسیله کامپیوتر نمایش داده می شوند وبه صورت زمان واقع real time خواهند بود که یک ویا چند فریم از تصاویر به صورت ثابت هستند.

سونوگرافی داپلر یک روش سونوگرافی تخصصی است که مسیر و سرعت سلول های خونی در حال حرکت در عروق خونی را اندازه می گیرد.حرکت سلول های خونی باعث تغییر در تن صدای امواج صوتی برگشتی می شود(این عمل اثر داپلر نام دارد).

کامپیوتر صوت ها را جمع آوری کرده ومورد پردازش قرار می دهد وتصاویر رنگی ویا نوشتاری را که نمایانگر سرعت جریان خون است به نمایش می گذارد.

این آزمون چگونه انجام می شود؟

برای بیشتر آزمون های سونوگرافی، بیمار به صورت خوابیده به پشت، روی تخت قابل انعطاف قرار می گیرد. ژل آبکی شفاف بر روی ناحیه مورد آزمون مالیده می شود. این کار به منظور تماس درست پروب و بدن بوده و باعث حذف هوای فشرده بین پروب وبدن نیز می شود.

سونوگرافر(تکنولوژیست سونوگرافی) و یا رادیولوژیست سپس پروب را نسبتاً محکم بر روی پوست ناحیه مورد نظربه صورت رفت و برگشت فشار می دهد.

سونوگرافی داپلر نیز به همان شیوه انجام می شود.

زمانی که آزمون تمام شد، بیمار لباس های خود را می پوشد وتا زمان مرور تصاویر باید منتظر بماند.اگر سونوگرافر یا رادیولوژیست قادر به مرور ومطالعه تصاویر حین انجام سونوگرافی باشد در آن صورت بلافاصله بیمار ترخیص می گردد. آزمون سونوگرافی معمولاً 30 دقیقه طول می کشد.

در طول آزمون وبعد از آزمون من چه چیزی را تجربه می کنم؟

بیشتر آزمون های سونوگرافی بی درد ،سریع وآسان هستند.

بعد از قرار گرفتن بیمار روی تخت ،رادیولوژیست یا سونوگرافر مقداری ژل روی پوست ناحیه مورد آزمون ریخته وسپس پروب را روی آن ناحیه می گذارد وبه جلو وعقب حرکت داده تا زمانی تصویر مورد دلخواه به دست آید.

معمولاً هیچ ناراحتی ناشی از فشار پروب روی پوست احساس نمی شود. اگر اسکن روی ناحیه ای انجام شود که تندرنس(درد ناشی از لمس) دارد مقداری احساس فشار ودرد پیش می آید.

در آزمون سونوگرافی داپلر ممکن است شما اصوات شبیه پالس به گوش برسد که تغییرات در تن صدا همان جریان خون اندازه گیری ونمایش داده شده می باشد.

زمانی که آزمون تمام شد ژل روی پوست با دستمال پاک می شود.بعد از اتمام آزمون شما می توانید به فعالیت های روز مره خود برگردید.

چه کسی نتایج را تفسیر می کند و من چگونه می توانم به آنها دسترسی داشته باشم؟

رادیولوژیست، پزشک متخصص تعلیم دیده در امر نظارت وتفسیر آزمون های رادیولوژی،تصاویر را آنالیز کرده ویک گزارش امضا شده به پزشک اولیه یا پزشک ارجاع دهنده بالینی می فرستد .پزشک بالین نتایج را با شما در میان خواهد گذاشت. در برخی موارد رادیولوژیست ممکن است با شما راجع با نتایج آزمون صحبت کند.

منافع این آزمون در مقابل مضرات آن چیست؟

مزایا:

بیشتر سونوگرافی ها غیر تهاجمی و بی درد هستند.

سونوگرافی به وفور و به راحتی در دسترس است واستفاده از آن آسان بوده ودر مقایسه با سایر متدهای تصویر برداری، ارزان است.

درسونوگرافی از اشعه های یونیزان استفاده نمی شود.

سونوگرافی تصویر شفاف از بافت نرم نشان میدهد در حالی که بافت در رادیوگرافی به خوبی دیده نمی شود.

سونوگرافی سلامت فرد را به خطر می اندازد بنابراین بارها آنرا می توان انجام داد.

سونوگرافی، تصاویر را به صورت زمان واقع real time تهیه می کند بنابراین ابزار خوبی برای انجام روش های نسبتاً غیر تهاجمی مانند بیوپسی و آسپیراسیون سوزن می باشد.

مضرات:

سونوگرافی تشخیصی استاندارد هیچ گونه اثر مضری روی انسان ندارد.

محدودیت های این آزمون چیست؟

امواج التراسوند به وسیله هوا و گاز شکسته(جذب) می شوند،بنابراین سونوگرافی روش اید ه آلی برای بررسی روده وارگانهایی که به وسیله روده پوشانده می شوند، نیست. در این موارد باریوم انما ،سی تی اسکن و ام آر آی کاربرد دارند.

بررسی بیماران خیلی تنومند، به خاطر ضریب تضعیف بافتی آنها با این روش مشکل می باشد. در این افراد موج صوتی باید به عمق بیشتری فرستاده شوند

سونوگرافی شکم

برخی از موارد کاربرد معمول این روش کدامند؟

مطالب مشابه :

تفسیر گلباد(windrose) توسط کارشناس پیش بینی هواشناسی استان اردبیل

دانلود نقشه های گلباد چند ماه کل ایستگاههای استان خراسان رضوی، جنوبی و شمالی(مهندس حسن فراهانی)

گُلباد

نحوه ترسیم گلباد با نرم افزار WRPLOT view

سونوگرافی شکم

منابع آزمون دکتری رشته آب و هواشناسی

بررسی بازتاب طیفی محصولات کشاورزی

آموزش چند نرم افزار

ارتقا عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه یزد به درجه استادی