خط مشی بخش عمومی چیست؟
امروزه مردم از دولت‌ها انتظار دارند كارهاي زيادي برايشان انجام دهند. در واقع به ندرت مي‌توان يك مشكل اجتماعي يا فردي را پيدا كرد كه يك گروه براي آن تقاضاي يك راهكار دولتي ننمايد. طي سال‌ها، به موازات اين كه شهروندان بيشتري براي حل مسائل اجتماعي به دولت مراجعه كرده‌اند، اندازه دولت نيز رشد پيدا كرده و خط‌مشي‌هاي عمومي به تمام حوزه‌هاي زندگي نفوذ يافته‌اند.
نويسندگان مديريت و علوم سياسي، خطمشي عمومي[1] را به شکل‌های مختلف تعريف کرده‌اند اما به طور كلي می‌توان گفت: خطمشي عمومي، تصميم دولت يا حكومت در مواجهه با يك موضوع، چالش يا يك مساله عمومي است. همان‌طور كه هدف‌ها، نتايج مورد انتظار را مشخص می‌کنند و برنامه‌ها، راه رسيدن به آن‌ها را روشن می‌سازند، خط‌مشی‌ها راهنماي عمل بوده، اولویت‌ها، بايدها و نبايدها را معين می‌کنند. خط‌مشی عمومي همچنين نشان دهنده خطوط كلي در فعالیت‌ها و اقدامات بخش عمومي است.
خطمشي عمومي عبارت است از آن چيزي كه دولت‌ها تصميم دارند انجام دهند يا انجام ندهند. دولت‌ها كارهاي زيادي انجام مي‌دهند. تعارضات را در جامعه نظم مي‌دهند، جامعه را سازماندهي مي‌كنند تا تعارض با ساير جوامع را رفع كنند؛ مقدار زيادي از پاداش‌هاي نمادين و خدمات مادي را بين اعضاي جامعه تقسيم مي‌كنند؛ و اغلب در قالب ماليات از جامعه پول دريافت مي‌كنند؛ بنابراين خط‌مشي‌هاي عمومي ممكن است رفتارها را نظم‌دهي كنند، بوروكراسي‌ها را سازماندهي كنند، منافع را توزيع كنند، و يا ماليات‌ها را جمع‌آوري كنند؛ يا اينكه همه این‌ها را هم‌زمان انجام دهند.
خطمشي عمومي تصميمي است كه در قبال يك مشكل عمومي اتخاذ مي‌شود، اما خطمشي صرفاً اتخاذ تصميم نيست، بلكه فرآيندي است شامل تمام اقدامات كه از زمان احساس مشكل شروع مي‌شود و به ارزيابي نتايج حاصل از اجراي خطمشي ختم مي‌گردد.
خطمشي دو ويژگي بارز دارد. اول اينكه خطمشي يك الگوي عملي است و نه يك رويداد مجرد و انتزاعي. مثلاً راه‌حل مسائلي كه فقط يك بار در تاريخ يك كشور اتفاق مي‌افتد، خطمشي نيست. دوم اينكه اجراي خطمشي، به دليل نياز به هماهنگ ساختن عوامل ناسازگار يا ايجاد انگيزه براي اقدام جمعي در افرادي كه اهداف مشترك دارند و با يكديگر همكاري مي‌كنند، يك عمل اجتماعي محسوب مي‌شود.
خطمشي عمومي عبارت است از تصميم‌ها و سياست‌هايي كه به وسيله مراجع مختلف بخش عمومي از قبيل مجالس، دولت و قوه قضائيه كه نماينده حفظ منافع عمومي هستند اتخاذ می‌شوند. در رويكردي كه به خط‌مشي‌گذاري عمومي مي‌پردازد، به ساختار یا رفتار بازيگران سياسي يا آنچه دولت‌ها بايد يا مجبورند انجام دهند، توجه چنداني نمي‌شود، بلكه كانون اصلي آن معطوف به موضوع است كه دولت‌ها واقعاً انجام مي‌دهند. متفكران اوليه اين رويكرد، آن را علم خطمشي ناميدند. به اعتقاد لاسول[2] علم خطمشي داراي سه ويژگي منحصر به فرد است كه آن را از رويكردهاي پيشين متمايز مي‌كند: چند رشته‌اي است، به دنبال حل مشكل است و قویاً هنجاري است.
جنكينز[3] در تعريف خط‌مشی به چند نكته مهم اشاره دارد. وي خط‌مشی را به عنوان «مجموعه تصميمات متعامل بازيگر يا گروهي از بازيگران سياسي در مورد انتخاب اهداف و ابزار دست‌یابی به آن‌ها در شرايط مشخص، به شرط آن كه اين تصميمات قانوناً در چارچوب اختيارات بازيگران اتخاذ شده باشند» تعريف نموده است. جنكينز در تعريف، خط‌مشی‌گذاري را عملي با حضور جمعي از بازيگران می‌داند نه يك تصميم انفرادي، البته اين بازيگران قانوني می‌داند، در حالي كه خط‌مشی‌گذاري را عمل بازيگران سياسي می‌داند. در واقع ممكن است بازيگراني در اتخاذ خط‌مشی به عنوان يك عمل سياسي دخالت داشته باشند اما به صورت قانوني و رسمي جزء بازيگران خط‌مشی عمومي به حساب نيايند. نكته مهم ديگر اين كه وي خط‌مشی را يك فرآيند می‌داند كه راه خود را به جلو می‌گشاید و زماني به نتيجه مي‌رسد كه مجموعه فعل و انفعال‌ها صورت گرفته باشد. در همين راستا وي خط‌مشی‌گذاري را دولتي می‌داند، در حالي كه پست مدرنيسم شرايط اداره داخلي كشورها را به صورتي توصيف می‌نماید كه بر كثرت گرايي و مشاركت تأكيد دارد، يا حداقل اين كه نتيجه اين كثرت گرايي و مشاركت به فعاليت گسترده بازيگران غيردولتي خواهد انجاميد.
جيمز اندرسون تعريف کلی‌تری از خط‌مشی ارائه می‌دهد و خط‌مشی را مجموعه اقدامات هدف‌دار توصيف می‌کند كه (به وسيله يك يا مجموعه‌ای از بازيگران براي برخورد با مشكل يا مساله مورد توجه در نظر گرفته شده است. وي نيز بر مجموعه بازيگران تأكيد دارد، اما با رويكرد حل مساله خط‌مشی را تعريف نموده و خط‌مشی را متمركز بر حل مساله و رفع مشكل می‌داند.
[1] - Public Policy
[2] - Lasswel
[3] - Jenkins
مطالب مشابه :
خط مشی بخش عمومی چیست؟
تـصـــمـيــم: مقالات و مطالب مدیــریــتی - خط مشی بخش عمومی چیست؟ - پايـــگاه جامع دانش
ارزیابی و کنترل اجرای خط مشی
خط مشی گذاری در بخش عمومی به مثابه یک رشته دانشگاهی شامل رشته ها و مفاهیم فراوانی مانند
خط مشی کد احیاء
حاکمیت بالینی(وبلاگ سلامت) - خط مشی کد احیاء - پرستاران هاجر
خط مشی فرایند پذیرش، انتقال درون و برون بخشی، ارجاع و ترخیص
حاکمیت بالینی(وبلاگ سلامت) - خط مشی فرایند پذیرش، انتقال درون و برون بخشی، ارجاع و ترخیص
شرح وظایف منشی بخش
شرح وظایف منشی بخش. 1) شرح وظایف منشی بخش, شرح وضایف سازمانی در بیمارستان, خط مشی های
خط مشی روش صحیح دارو دادن
حاکمیت بالینی(وبلاگ سلامت) - خط مشی روش صحیح دارو دادن - پرستاران هاجر
خط مشی (Policy)
خط مشی Policy. معنای دراین بخش دولت اساسا ًوسعت فعالیت های درآمدسازاعم ازفعالیتهای تولیدی
خط مشی گذاری
ج- خط مشی قیمت گذاری و توسعه فعالیتهای بانک را به دو بخش عام و خاص می توان تقسیم نمود.
خط مشی تکمیل برگ شرح حال توسط پزشک معالج در محدود زمانی تعیین شده
حاکمیت بالینی(وبلاگ سلامت) - خط مشی تکمیل برگ شرح حال توسط پزشک معالج در محدود زمانی تعیین
یک نمونه کامل خط مشی منطبق با اعتباربخشی بیمارستانها
1- ارتباط خط مشی با سیاست های کلی هر بخش در حد امکان برای آموزشهای حضوری خود مکان
برچسب :
خط مشی بخش