تاریخچه آموزش و پرورش شهرستان عجب شیر

تاریخچه آموزش و پرورش شهرستان عجب شیر

بعد از نهضت مشروطه در ايران و اصلاحات و تغييرات بنيادي كه در اركان فرهنگ و معارف صورت گرفت، افراد لايق و آگاه عهده دار تدريس و اداره مدارس و مكاتب شدند . با تصويب قانون معارف در 28 ماده در سال 1290 شمسي تحصيلات ابتدايي براي هر فرد ايراني اجباري گرديد و در سال 1300 شمسي قانون شوراي عالي معارف به تصويب رسيد كه هدف از آن «توسعه دواير علوم و اشاعه معارف و فنون و رفع نقايص تحصيلات علمي و فني بود.»

از همين تاريخ به تدريج سازمان مدارس، دوره تحصيلات و برنامه هاي تحصيلي، امتحانات و نحوه استخدام معلمان نظم و ترتيب يافت و تعداد مكتب خانه ها در شهرها كاسته شد ولي در شهرهاي كوچك ازجمله در شهر عجب شير در كنار مدارس دولتي كماكان به كار خود ادامه مي داد . و به علت حسن مديريت بعضي از اين مكتب خانه ها تعداد شاگردان آن از مدارس دولتي بیشتربود.

به عنوان مثال در مكتب خانه شادروان حاج حسين شاهين كه در سراي مرحوم حاج سيفعلي در محله حمام كوچه داير كرده بود، بيش از 140 نفر مشغول تحصيل بودند . اين در حالي بود كه در مدرسه دولتي سروش 70 نفر به تحصيل اشتغال داشت. از ديگر كسانيكه داراي مكتب خانه بودند، مرحوم ملا مهدي ساجدي بود كه در مسجد شيرلو كودكان را آموزش مي داد. مرحوم آقا ميرزا حسن، مرحوم آقاميرزا علي اكبر علمي و مرحوم بيوك آقا فرشي از جمله افرادي بودند كه در محله تپه (كوچه فرين نياي امروزي) و محله ديزج (كاروانسراي حاج محمد مرادي) و كوي مسجد جامع (شيرلو) مكتب خانه داشتند . تنها مكتب خانه دخترانه شهر، مكتب خانه ملا كبري (مالا باجي) بود كه در محله تپه و در منزل مرحوم مشهدي آقا بابا داير كرده بود به زنان و دختران درس قرآن و احكام مي داد .

در اواخر سلسله قاجاريه يعني روزگاري كه تأسيس و راه اندازي مدارس به سبك جديد از طرف عوام الناس، متحجرين، ملاكين و بعضي افراد متعصب به شدت تهديد مي شد يكي از فرهنگيان خوش نام تبريزي به نام ميرزا احمد وطن با وجود مشكلات و موانع عديده اي كه در اين راه وجود داشت، قدم جلو گذاشت و مقدمات تأسيس اولين مدرسه دولتي را در شهر عجب شير فراهم نمود.

اين مدرسه كه سروش نام داشت، در سال 1305 به مديريت خود احمد وطن شروع به فعالیت کرد و تني از چند از معلمين يعني آقايان: پرويزبصیرپور، حسين شاهين، ميرزا علي اكبر ميلاني، حسين ممقاني، قربان لنگي، دكتر آستاني، عزيز ملك قاسمي، فيروز ملك قاسمي، حسن مرندي، پرويز ملك قاسمي، مهديقلي ميرزا ملك قاسمي و محمد تقي نظمي نیز با وی همکاری می کردند.

اين مدرسه در سال 1309 از خانه آقاي رشاد به ساختمان نسبتاً مجهز حاج مير جعفر رضوي منتقل گشت و رازي ناميده شد .

در سال تحصيلي 32- 33 با اهتممام آقاي جمشيدي رئيس فرهنگ وقت، كلاسهاي اول و دوم و سوم متوسطه در آن داير و آقاي كریم فضلي به مديريت آن انتخاب گرديد. اين موسسه در سال 1338 به ساختمان جديدي كه در جنب پمپ بنزين از طرف اداره فرهنگ ساخته شده بود، انتقال و به فعاليت خود ادامه داد .

بناي نخستين دبستان دخترانه به سبك نوين در شهر عجب شير با مساعي آقاي رشيدي بخشدار وقت و معتمدين محل در سال 1323 شمسي به نام (ناهيد) در ساختمان آقاي شاكري واقع در محله حمام كوچه پي ريزي گرديد .

با وجود امتناع بعضي از خانواده ها از فرستادن دختران خود به مدرسه و كار شكني ها و تبليغات سوء بعضي از عناصر متحجر، كلاسهاي اول و دوم آن در مهر ماه همان سال رسماً تشكيل گرديد . روساي ادارات، فرهنگيان و بعضي از معتمدين شهر از نخستين كساني بودند كه دختران خود را به اين مدرسه فرستادند .

اولين مدير اين مدرسه خانم اصلان نام داشت كه به اتفاق خانمها طالب و منتي آن را اداره مي كرد . اين دبستان در سال 1325 به ساختمان آقاي سرمست منتقل گرديد و در اين محل چهار كلاسه شد. دو سال بعد يعني سال 1327 به ساختمان آقا ميرزا حسن عملي نقل مكان نمود و روشنك نامگذاري گرديد . اين موسسه امروزه با نام (پروين اعتصامي) يك از قديمي ترين واحدهاي آموزش دخترانه محسوب مي شود .

چنان كه اشاره شد در چنين روزگاري كه احداث مدارس جديد و پيشرفت روز افزون آن و مبارزه با عوام الناس و افكار و عقايد خرافي آنها، دشمنان و مخالفان معارف و فرهنگ روز را به وحشت انداخته بود، و هر آن احتمال آن مي رفت كه با کوچكترين بهانه اي به مدرسه ريخته و آن را بر سر بانيانش خراب كنند،.

رهبريت و پيشگامي براي راه اندازي و ايجاد مراكز جديد تعليم و تربيت و استفاده از شيوه هاي نوين آموزشي و گسترش آن در سطح جامعه، بي شك شهامت و ايثار خاصي را مي طلبيد. لذا كسانيكه در چنين جوي سينه سپر كرده و بدون واهمه از جار و جنجال و تهديد و تكفير اقدام به احداث مدارس و تعليم اطفال وطن نمودند، جاي آن را دارد كه به پاس اين خدمات بزرگ نامشان در صفحات تاريخ ثبت گردد.

مرحوم حاج ميرزا احمد وطن و مرحوم حاج حسين شاهين از جمله اين افرادي بودند كه افكار آزاديخواهي، وطن پرستي و دانش دوستي آنها همواره زبانزد خاص و عام بوده كه مي توان آنها را پدر فرهنگ عجب شير ناميد .

صرفنظر از اشخاصي كه در پي ريزي فرهنگ عجب شير نقش اساسي داشته اند، افرادي هم بودند كه در سالهاي نخست تشكيل فرهنگ اين شهر براي تحكيم مباني و اشاعه آن زحمات زيادي كشيده اند كه از جمله آنها مي توان از آقايان ذیل یاد کرد:

كريم فضلي، علي شهيدي، سيد ابراهيم رفيعي، سيد يحيي رفيعي، سيد حسين آل هاشمي، ميرزا علي اكبر ميلاني، حسين توكلي، حسين شاهين، سيد ولي اله پسته اي، محمد حسين امان الهي، غلامعلي امامي، خسرو سلوكي، حسن سليماني، حسين عبدي، محمد حسن قائمي، محسن حاتمي، عليقلي ديبايي، مير كاظم نوذري و .......

از خانمها طوبي انوري، رقيه مشيري، پروين شهيدي، اختر خليل الهي و نير سرتيپي نقش بسزایی در گسترش فرهنگ عجب شیر داشته اند. روسای فرهنگ

اولين رئيس فرهنگ عجب شير ميرزا احمد بصيري از شهروندان تبريز بود كه در سال 1327 شمسي از طرف آقاي نفيسي رئيس فرهنگ مراغه به اين سمت انتخاب گرديد . وي بعد از راه اندازي اداره فرهنگ كه در ميدان مسجد شيرلو و محل كنوني مغازه آقاي صدوقي زاده، قرار داشت، آقايان سيد حسين آل هاشمي، ميرزا علي اكبر ميلاني و نعمت اله ديده ور را به عنوان همكاران اداري خود برگزيد .

تاریخچه آموزش و پرورش شهرستان عجب شیر

مطالب مشابه :

تاریخچه آموزش و پرورش شهرستان عجب شیر

تصاویری از اولین های آموزش وپرورش عجب شیر

حذف مجتمع‌های آموزشی آموزش وپرورش

مسابقات قرآن فرهنگيان عجب شير

راهنمای اولیا

محرم و صفر در مدارس و اداره آموزش و پرورش شهرستان عجب شير

بیوگرافی عجب شیر

جعفر پاشایی مدیرکل جدید آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی شد.