قبل از آشنایی با قطب نما باید چند تا تعریف رو براتون توضیح بدماین تعاریف برای شناخت قطب نما حیاتی است. وباید برای جهت یابی وشناخت قطب نما آنها را فرا گفت. تعریف بیرینگ یا زاویه حامل
بیرینگ به معنی جهت از یک نقطه تا نقطه دیگر است که به صورت زاویه در
مقیاس درجه نسبت به خطی که به عنوان مرجع در نظر گرفته شده است، اندازه
گیری می شود. این خط مرجع، خطی به طرف قطب شمال واقعی است. میدان مغناطیسی زمین
در هر نقطهای در نزدیکی سطح زمین ، عقربه مغناطیسی آویزان از رشته یا واقع
روی یک نقطه به ترتیب خاصی سمت گیری میکند (تقریبا در جهت شمال به جنوب).
این واقعیت مهم به این معنا است که زمین میدان مغناطیسی ایجاد میکند،
مطالعه میدان مغناطیسی زمین برای مقاصد عملی و علمی از اهمیتی اساسی
برخودار است. از زمانهای قدیم ، قطب نماها ، یعنی وسایلی بر اساس استفاده
از میدان مغناطیسی زمین برای سمت گیری نسبت به چهار جهت اصلی ، بکار گرفته
میشدند. قطب نمای مرسوم شامل یک عقره مغناطیسی و یک صفحه مدرج است و در
جهت یابیها کاربرد وسیعی دارد. از میدان مغناطیسی زمین چه استفادههایی میشود؟
در دریانوردی و هوانوردی جدید ، دیگر قطب نمای مغناطیسی تنها وسیلهای برای
سمت گیری و تعیین مسیر کشتی یا هواپیما نیست. برای این منظور وسایل دیگری
نیز وجود دارد. با وجود این ، از اهمیت قطب نمای مغناطیسی به هیچ وجه کاسته
نشده است. تمام کشتیها و هواپیماهای امروزی به قطب نمای مغناطیسی مجهزند.
زمین شناسان ، شکارچیان و مسافران نیز از قطب نما خیلی استفاده میکنند.
وجود میدان مغناطیسی زمین انجام پارهای از بررسیهای مهم دیگر را میسر
ساخته است. از آن جمله میتوان از روشهای اکتشاف و مطالعه ذخایر آهن نام
برد. قطبهای مغناطیسی زمین
پیرامون زمین را میدان مغناطیسی که ماینوتسفر یا مغناطو کره نامیده میشود
احاطه نموده است. باید توجه داشت که نقاط به هم رسیدن خطوط میدان مغناطیسی
روی سطح زمین قرار ندارد، بلکه قدری از آن پایینتر هستند. همچنین قطبهای
مغناطیسی زمین با قطبهای جغرافیایی آن منطبق نیستند. محور میدان مغناطیسی
زمین ، یعنی خط مستقیمی که از هر دو قطب مغناطیسی میگذرد، از مرکز زمین
نمیگذرد و از اینرو قطر زمین نیست. مغناطو کره توسط دو عامل مشخص میشود:
انحراف مغناطیسی و شیب مغناطیسی.انحراف مغناطیسی عبارت است از زاویه انحراف
عقربه مغناطیسی از نصف النهار جغرافیایی مورد نظر. خطوط واصل نقاط دارای
انحراف مغناطیسی مساوی که خطوط هم گوشه نام دارند، در جنوب و شمال قطبین
مغناطیسی که مخالف قطبین جغرافیایی است، همگرا می شود. برخی از محققان ،
عدم تطابق قطبهای مغناطیسی و جغرافیایی را به توزیع نایکنواخت خشکی و آب در
زمین توجیه مینمایند.شیب مغناطیسی عبارت است از زاویه میان عقربه
مغناطیسی نسبت به افق (در نیمکره شمالی سر شمالی عقربه و در نیمکره جنوبی
عقربه به افق متمایل می شود). ضمن حرکت از استوا به سوی قطبین ، شیب
مغناطیس افزایش می یابد. خط واصل نقاط دارای شیب صفر استوای مغناطیسی نام
دارد . استوای مغناطیسی ، استوای جغرافیایی را در دو نقطه، یکی با 169˚ طول
شرقی و دیگری با ˚23 طول غربی به جنوب و در نیمکره شرقی به شمال منحرف می
گردد. در قطبین مغناطیسی شیب به ˚90 می رسد.
قطب نما
قطب نما، عقربه ای مغناطیسی است که تحت تاثیر حوزه مغناطیسی زمین قرار می
گیرد. تولیدکنندگان قطب نما چندین چیز دیگر هم به قطب نما ساده اضافه کرده
اند تا استفاده آن را راحت تر کنند.اما سوای تمام امکانات اضافه شده، هسته
اصلی قطب نما عقربه ای است که به نیروی آهنربایی کره زمین واکنش نشان می
دهد و از روی آن می توانید جهت های مختلف را بشناسید.
قطب نما وسیله کوچکی است به اندازه ساعت جیبی و یا کمی بزرگتر و مانند آن
دارای صفحه مدرج و عقربه است. صفحه مدرج آن از صفر تا 360 یا 400 گراد و یا
6400میلیم تقسیم بندی میشود.
در مورد اختراع قطبنما روایتهای زیادی وجود دارد. تنی چند از دانشمندان
آن را به چینیها و یا حتی ایتالیاییها نسبت میدهند. اما بیشتر دانشمندان
همداستانند که قطبنما به وسیله ایرانیان ساخته شده است. قطبنمای ایرانی
برخلاف قطبنمای چینی که 24 جهت داشت، دارای 32 جهت بودهاست. عدد 32 علاوه
بر نشاندادن دقت بیشتر قطبنمای ایرانی، نمایانگر آشنایی ایرانیان با
اعداد در مبنای 2 و دانش ریاضی پیشرفته آنان است،که خود بحث جداگانه و
بسیار مفصلی را میطلبد. در افسانههای کهن ایرانی آمده است که اسفندیار
رویین به هنگام حرکت برای نبرد با اژدها از پیکانی آهنین سود میجسته، که
همواره جهت ثابتی را به او نشان میداده است. در دوران نخستین اسلامی،
قبلهنما توسط ایرانیان به قطبنما افزوده شد تا همواره و در هر وضعیتی
بتوان جهت درست قبله را پیدا نمود. ایرانیان از این اختراع استفاده کامل
نموده و آن را به دیگر مسلمانان شناساندند. نامهای فارسی اجزای قطبنما در
زبان عربی شاهد تاریخی مسلمی است که کاربرد قطبنما از طریق ایرانیان به
دست دیگر ملتهای مسلمان رسیده است. اجزای قطب نما
1. یک عقربه آزاد گردان. یک طرف آن دارای رنگی متفاوت سمت دیگر است که بدین وسیله پیدا کردن
قطب بسیار ساده است.
2. محفظه ای مدور و قابل چرخاندن که عقربه در آن قرار دارد. این محفظه می تواند حاوی مایعی
باشد که باعث آرام تر کردن حرکت های عقربه می شود و خواندن آن را دقیق تر می کند.
3. صفحه ای مدور و مدرج به دور محفظه عقربه. این صفحه در جهت حرکت عقربه های ساعت از
صفر تا 360 درجه تقسیم شده است.
4. یک فلش جهت یابی و چند خط موازی با آن که به نصف النهار معروف هستند. تمام آن ها در زیر
عقربه قرار گرفته اند.
5. یک خط نشانگر یا شاخص که زاویه حامل یا بیرینگ یا زاویه حامل هم معروف است.
6. یک صفحه صاف اتکا که شفاف و مستطیلی شکل است و تمام قطعات قطب نما روی آن قرار دارند.
روی این صفحه می توان خط جهت حرکت را هم مشاهده کرد. هر چه این صفحه اتکا بلند تر باشد،
خواندن قطب نما، دقیق تر انجام خواهد شد. وسایل جانبی که بر روی بعضی از قطب نماها وجود دارد
1. پیکان تنظیم انحراف که ارزش آن را دارد تا پول بیشتری برای آن پرداخت
کرد تا بتوان تصحصح مغناطیسی را با کمک آن راحت تر انجام داد.
2. آینه جهت دیدن عقربه که راهی دیگر برای تقویت دقت است.
3. خط کش که به سانتی متر یا اینچ مدرج است و از آن می توان برای اندازه گیری فاصله های روی نقشه استفاده کرد.
4. یک کلینومتر که می توان زاویه شیب را اندازه گیری کند. این وسیله می
تواند بحث شیب یک سطح را حل کند. علاوه بر این با استفاده از آن می توانید
مشخص کنید که از دو قله تقریبا هم سطح هستند یا نه.
5. یک ذره بینکه از آن برای از نزدیک خواندن فاصله های بین خطوط منحنی
میزان استفاده می شود. بعضی از قطب نماها دارای امکان تنظیم انحراف هستند،
ولی آینه ندارند. این نوع قطب نماها از نظر قیمت بین قطب نماهای ساده شکل و
قطب نماهای کامل قرار دارند.این نوع قطب نماها برای کسانی که طالب امکانات
تنظیم انحراف هستند ولی نمی خواهند برای آینه بهایی بپردازند، چیز مناسبی
هستند. اغلب قطب نماها دارای ریسمانی برای اتصال به کمربند، لباس یا کوله
پشتی هستند. انداختن بند قطب نما به دور گردن کار درستی نیست و از نظر
ایمنی احتمال بروز مشکل با آن وجود دارد. خصوصا زمانی که صعودهای فنی انجام
می دهید.قطب نماهای گرد و کوچک و ارزان و بدون صفحه پائینی برای کار
کوهنوردی مناسب نیستند. چرا که با آن ها نمی توانید کارهای دقیق با
نقشه انجام بدهید. قطب نما وبیرینگ(زاویه حامل)
قطب نما برای دو کار اساسی در رابطه با بیرینگ استفاده می شود:
1. قطب نما برای بیرینگ گرفتن استفاده می شود. اندازه گیری بیرینگ به این
معنی است که سمت و جهت از یک نقطه دیگر روی نقشه و یا روی زمین نسبت به
شمال مغناطیسی اندازه گیری شود.
2. قطب نما برای دنبال کردن بیرینگ هم استفاده می شود. دنبال کردن بیرینگ
بدین معنی است که یک بیرینگ را روی قطب نما مشخص کنیم و سپس به دنبال آن
برویم، چه روی نقشه و چه روی زمین. طرز کار قطب نما
عقربه قطب نما هنگام باز نمودن درب آن ، آزاد شده و حول محور خود میچرخد و
سپس به علت نیروی مغناطیسی کره زمین همیشه در یک جهت معین که همان قطب
شمال مغناطیسی است میاستد و آن را به ما نشان میدهد. عقربه مذکور هیچگاه
اشتباه نمیکند، مگر آنکه در نزدیکی اشیای آهنی یا فولادی و یا کابلی قرار
گرفته باشد. بنابراین ، هنگام استفاده از قطب نما بایستی مطمئن شویم که از
اشیای انحراف دهنده آن ، بطور کلی دور است. کاربردهای قطب نما
به کمک قطب نما میتوانیم گرای مغناطیسی کلیه امتدادهای مورد نظر را اندازه
گرفته و با در دست داشتن گرای مغناطیسی یک امتداد ، جهت یابی بکنیم.
در کشتیها و هواپیماها برای جهت یابی از آن استفاده میشود.
در صنایع نظامی کاربرد وسیعی دارد از جمله دیدهبانها در مناطق عملیاتی به کمک آن جهت یابی میکنند.
در صنایع مخابرات ، کارهای پژوهشی و ساختمان قبله نماها بکار برده میشود. قطب نمای پیشرفته
قطب نماهای پیشرفته که بیشتر در صنایع مخابرات و امور نظامی بکار برده
میشوند، مجهز به سلولهای شب نما میباشند که حتی در تاریکی شب عمل جهت
نمایی را صورت دهند. این نوع قطب نماها در دوربینهای دو چشمی نظامی ،
تانکها ، نفربرها و حتی در ساختمان برخی خودروهای پیشرفته نیز بکار میرود.
از قطب نماهای پیشرفته در اندازه گیری طول جغرافیایی و عرض جغرافیایی محل
نیز استفاده میکنند که در نقشه خوانی ، پیاده سازی عملیات نظامی ، دیده
بانی در مناطق جنگی و ... نقش تعیین کننده دارند.
امیدوارم که استفاده کنید..... منبع :سایت ژئومپیا
|
|
|
مطالب مشابه :
دانلود نرم افزار موبایل قطب نما و قبله نما فارسی – جاوا
دانلود نرم افزار موبایل قطب نما و قبله نما این برنامه با استفاده از روش خاصی با بهره
برنامه قطب نما برای گوشی های موبایل
نسخه فارسی نرم افزار قطب نما برای موبایل با قابلیت تعیین قبله در گوشی موبایل قابل نصب روي
آشنای با قطب نما
در دوران نخستین اسلامی، قبلهنما توسط را روی قطب نما مشخص کنیم و سپس به برنامه شش
قطب نما و قبله نما
قطب نما و قبله نما، دو وسيلهاي هستند که از اين برنامه، زاويهي قبله با جهت شمال را به
دانلود قطب نما بافرمت جاوا
دانلود قطب نما جهت های جغرافیایی و قبله به راحتی برنامه در ابتدا کد فرودگاه
طرز کار قطب نما
عقربه قطب نما هنگام در صنایع مخابرات ، کارهای پژوهشی و ساختمان قبله دیدن برنامه
جهت یابی:
نحوه کار با قطبنما و اين برنامه، زاويهي قبله با جهت شمال را به شما نشان ميدهد.
می دونی مخترع قطب نما کی بوده؟؟؟
از قطب نما دیگه خیلی علمی و سطح بالا بخواد باشه همون قبله نما یکی از برنامه های
نرم افزار موبايل جاوا قبله نما و [ compass ]
نرم افزار موبايل جاوا قبله نما و بياوريد و در عين حال يک قطب نما برنامه و
قطب نما و کاربرد آن را با هم مطالعه کنیم....
قطب نما و قبله نما، دو وسیلهای هستند که از این برنامه، زاویهی قبله با جهت شمال را به
برچسب :
برنامه قبله نما و قطب نما