ارزشیابی توصیفی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چكيده 1

مقدمه 2

هدف اقدام پژوهي معلمان در رابطه با ارزشيابي توصيفي 3

چرا تحقيق معلمان مهم است ؟ 3

ارزشيابي توصيفي چيست 4

ويژگي هاي ارزشيابي توصيفي 4

راهكارهاي ارزشيابي توصيفي براي برطرف كردن مشكلات 5

محاسن ارزشيابي توصيفي 8

معايب ارزشيابي توصيفي 8

توصيف مساله (مشكل) و ناحيه تمركز 9

گزارش نتيجه 9

نمونه اقدام پژوهي در رابطه با ارزشيابي توصيفي 12

توصيف وضعيت موجود: 12

گرد آوري اطلاعات ( شواهد 1 ) 12

خلاصه يافته هاي اوليه 13

نكاتي چند در رابطه با آموزش رياضي 14

راههاي پيشنهادي براي تدريس رياضي: 16

چگونگي اجراي راههاي جديد: 16

گردآوري اطلاعات (شواهد 2): 17

نتايج: 18

نتيجه گيري: 19

منابع: 20

چكيده :

اغلب اقدام‌پژوهي در رابطه با طرح ارزشيابي توصيفي يك فعاليت جمعي است كهصاحب نظران با هم كار مي‌كنند تا به هم در طراحي و انجام تحقيفاتشان در كلاس كمككنند بر طبق جان ايليوت اقدام پژوهي معلمان مربوط مي‌شود به مسائل عملي كه هر روزدر كلاس تجربه مي‌شود بيشتر از آنكه مربوط بشود به مسائل تئوري توسط محققان محض درچارچوب دانش معرفي مي‌گردد.

اقدام پژوهي به صاحب نظران كمكمي‌كند كه نيازهايشان را بشناسند و در فرآيند توسعه آنها را تشخيص دهند و نتيجهتغييرات را خود طراحي و اجر كرده‌اند و ارزيابي كنند جنبه خود ارزيابي اقدام پژوهيمربوط به فلاسفه‌اي است كه در جنبش TOE و OBE درگير هستند مي‌شود

بیشتر کردن آگاهی دانش‌آموزان از خودشان به عنوان یادگیرندها توانایی در جهت موفقیت در امتحان است . این کار را با در دسترس قرار دادن تمام منابع درسی شروع کنیم . به بچه‌ها یاد بدهیم که ابزارها ( لغت‌نامه‌ها ماشین حساب ، وسایل کمک درسی
و ...) به همه تعلق دارد و باید در زمان لازم مصرف شوند .

مقدمه

هر پژوهشی در واقع با قصد پا سخگویی و پیدا کردن راه حل برای یک مسأله ی اصلی که در قالب یک پرسش ظهور کرده است ،آغاز می شود .هر پژوهش برای اینکه انسجام، هدفمندی و کاربردی بودن خود را حفظ کند باید بر حول یک مسأله ی اصلی ،سازماندهی شود .هر مسأله ی اصلی در واقع مرکزی است که در حوزه ی مسأله (problem area)قرارگرفته است .عوامل بسیار زیادی در جریان آموزش و یادگیری تآثیر دارد که طی روش های تحقیق مرسوم دانشگاهی قادر به کنترل آنها نیستند. هدف از پژوهش در تعلیم و تربیت فقط کسب دانش محض نیست،بلکه دانشی است که در عمل بتوان از آن استفاده کرد و در بهسازی محیط آموزشی مفید باشد .چنین هدفی را پژوهش های تربیتی دانشگاهی و مرسوم نتوانسته اند حاصل کنند .این پژوهش ها اطلاعات خوبی در اختیار گذاشته اند که می تواند الهام بخش معلمان باشد اما اکثر آنها قابل استفاده مستقیم توسط معلمان در کلاس های درس و محیط مدارس نبوده اند ،کلاس های درس دارای پویایی ویژه خود هستند و برای بهسازی امر آموزش و پرورش و اثر بخش کردن آن ،لازم است از روش های گوناگون پژوهش ،به ویژه پژوهش های مبتنی برعمل (اقدام پژوهی )بهره جست این روش ها را باید جست و تدوین کرد و در اختیار معلمان قرار داد . این مقاله با این رویکرد تهیه شده است .پژوهش به عنوان جست وجوی نظام مند برای کشف مجهول یا حل مسأله دارای مراحلی است که با توجه به نوع وهدف پژوهش ،علاقه ها و سلیقه های پژوهشگر ،مراحل پژوهش در عین تبعیت از منطق علمی و عقلی ،می تواند صورت های متفاوتی پیدا کند برای نمونه در مقایسه با پژوهش رسمی و دانشگاهی که معمولا ًخطی و تا حدودی تمام مراحل از پیش تعیین شده است مراحل اقدام پژوهی در عین پیروی از مراحل خاص دارای انعطاف بیشتری است و الگوی زیر مراحل این نوع پژوهش را نشان می دهد که به شرح آنها خواهیم پرداخت .

هدف اقدام پژوهي معلمان در رابطه با ارزشيابي توصيفي

در اين روش معلمان همديگر را در مورد پيشرفت‌ فعاليت‌هاي خود راهنماييمي‌كنند درگير شدن در فعاليت‌هاي دسته جمعي اقدام پژوهي زمينه فعاليت انفرادي كهطولاني مدت در مدارس رايج بود از بين مي‌برد فرهنگ گفتگوهاي حرفه‌اي را در مدارس بهوجود مي‌آورد. براي بازسازي مدارس استفادهكرده‌اند

اقدام‌پژوهي براي اهداف گوناگون بكار برده مي‌شود. براي توسعهبرنامه‌ريزيها و استراتژيها و گسترش حرفه‌اي در مدارس در آموزش و در طراحي سيستم توسعه خط‌ مش‌ها به كار برده مي‌شود. بعضي از نويسندگان از يك روش اقدام پژوهي برايبازسازي مدارس استفاده كردند و اقدام پژوهي مي‌تواند به عنوان يك ابزار ارزياب درخود ارزيابي يا در درخود كه مي‌تواند يك شخص يا يك موسسه باشد مورد استفاده قرارمي‌گيرد.

چراتحقيق معلمان مهم است؟

جنبشبازسازي مدارس كه در قلب آن تصيم‌گيري جمعي نهفته است مسئوليت‌هاي جديد را برايمعلمان، مدارس محلي و نواحي بوجود آورده است آنها مسئول تمام سياستها و برنامه‌هامي‌باشند لذا تنها تصميم‌گيري براي معلمان كافي نمي‌باشد بلكه آنها براي تصميماتهشدار دهنده و تصميماتي كه از طريق داده‌ها بدست مي‌آيد دعوت مي‌شوند بنابراين برايمعلمان ضروري است كه در مستعد كردن و ارزيابي فعاليت‌هايشان مشورت و همكاري كننداقدام پژوهي يك وسيله‌اي است براي آن هدف مي‌باشد. اقدام پژوهي به صاحب نظران كمكمي‌كند كه نيازهايشان را بشناسند و در فرآيند توسعه آنها را تشخيص دهند و نتيجهتغييرات را خود طراحي و اجر كرده‌اند و ارزيابي كنند جنبه خود ارزيابي اقدام پژوهيمربوط به فلاسفه‌اي است كه در جنبش TOE و OBE درگير هستند مي‌شود

ارزشیابی توصیفی چیست؟

ارزشیابی توصیفی، شکلی از ارزشیابی تحصیلی-تربیتی است که در آن معلم با مشارکت فعال و دانش آموز و اولیای ایشان با استفاده از ابزار های مختلف به جمع آوری اطلاعات در زمینه تلاش ها، پیشرفت ها و موفقیت های دانش آموزان می پردازد و با طبقه بندی تحلیل و تفسیر اطلاعات به آنها کمک می کند تا بهتر یاد بگیرند و مشکلات یادگیری خود را به کمک اولیا و معلمان برطرف کنند.

هدف اصلی در ارزشیابی توصیفی بهبود شرایط یادگیری دانش آموزان با از بین بردن اضطراب های نامطلوب ناشی از برگزری امتحانات و بازخورد های عددی است.

ویژگی های ارزشیابی توصیفی

1- در ارزشیابی توصیفی به جای دادن نمره به دانش آموز از عبارت های کیفی مثل تلاش خوبی داشته ای، با تلاش به موفقیت رسیده ای، برای موفقیت باید بیشتر تلاش کنی، با انجام تمرین بیشتر مشکل شما برطرف می شود و ... استفاده شود.

2- ارزشیابی توصیفی به زمان خاص محدود نمی شود این ارزشیابی در کل جریان یادگیری، در فعالیت های خارج از کلاس و در محیط زندگی جریان دارد.

3- تلاش و دشد کودکان همانند موفقیت آنان ارزشمند است و فقط به موفقیت ها امتیاز داده نمی شود بلکه، تلاش و پیشرفت نیز امتیاز دارد.

4- همانگونه که یادگیری دانش آموزان در حوزه های مختلف و سطوح متفاوت است، سنجش و ارزشیابی آن نیز باید با استفاده از ابزار هایی باشد که بتواند این یادگیری ها را بسنجد. پوشه کار، آزمون ها، مشاهدات از جمله ابزارهایی است که در ارزشیابی توصیفی مورد استفاده قرار می گیرد.

5- در ارزشیابی توصیفی اصل بر ارتقای دانش آموزان به پایه های بالاتر است مگر در موارد بسیار نادر و زمانی که دانش آموزان دارای ناتوانایی های ذهنی باشند.

6- کارنامه دانش آموزان علاوه بر عملکرد درسی، عملکرد اجتماعی و عاطفی و جسمانی-فیزیکی را منعکس می کند.

ارزشیابی توصیفی با ویژگی های فوق راه کارهایی را برای برطرف کردن بخشی از مشکلات فراوری ارزشیابی تحصیلی ارایه داده است که در ادامه به آنها اشاره می شود.

راه کارهای ارزشیابی توصیفی برای برطرف کردن مشکلات

الف) مهم ترین هدف ارزشیابی توصیفی، ایجاد تغییر در دیدگاه ها و نگز های مسوولان، مدیران، آموزگاران و والدین نسبت به ارزشیابی تحصیلی است. زیرا اصلی ترین عامل ناکارآمدی روش های فعلی، نگاه نادرست به هدف های مستتر در هر یک از روشهاست که منجر به استفاده نادرست از آنها می شود. به عنوان مثال آزمون و آزمودن اگر با هدف شناخت تغییرات حاصل از یادگیری که بیانگر تلاش ها و فعالیت های معلم، دانش آموز و والیدن گرامی است به کار رود و از نتایج آن؛

1- برای کمک به دانش آموزان در جهت تلاش بیشتر و فعالیت دقیق تر

2- توسط معلم و والدین در جهت برنامه ریزی مناسب تر استفاده شود، این عمل نه تنها ناپسند نیست بلکه عین صواب است.

ب) راهکار دیگری که پیش بینی شده، جایگزینی بازخوردهای کیفی و توصیفی به جای بازخوردهای نمره ای است. نمره برای دانش آموز فقط به عنوان علامتی است که برخی از رفتارهای خوشایند و یا ناخوشایند دوستان، معلمان، اولیا و دیگران را به دنبال دارد. اما تأثیری در شناخت نقاط قوت، ضعف، توانمندی ها و محدودیت ها ندارد. اما باز خوردهای کیفی به دانش آموزان انگیزه و تلاش بیشتر در یک فضا و شرایط آرام و برای معلم، توجه دقیق بر ابعاد یادگیری دانشآموزان و برای اولیا آگاهی از وضعیت تحصیلی و وظیفه و مسوولیتی که در قبال آن دارند، می دهد. نباید حذف نمره را از بازخوردهایی که به دانش آموز داده می شود با حذف ارزشیابی، یکسان تلقی کرد. ارزشیابی به صورت دقیق تر، کامل تر، با ابزارهای مناسب تر با هدف یاری به دانش آموز و اولیا آنان در طول سال تحصیلی انجام می شود؛ اما نتیجه با کلمه، عبارت، جمله و ... اعلام می گردد.

اگر یادتان باشد گفته شد از جمله مشکلات ارزشیابی فعلی کم توجهی به تمامی آموخته ها و یادگیری های دانش آموزان، مثلاً در زمینه علاقه، انگیزه، احساسات، نگرش ها، توانایی ها، مهارت ها، کارهای علمی و ... است. مواردی که به جرأت می توان گفت هدف اصلی و اساسی دوره ابتدایی رشد و شکوفایی آنهاست، که در ارزشیابی توصیفی برای هر یک از آنان ابزار و گروه، روش مشاهده و ابزاری تحت عنوان سیاهه رفتار در نظر گرفته شده است. بنابراین، معلم گرامی ضمن توجه به این بعد یعنی بعد اجتماعی، آن را با روش و ابزار درست ارزشیابی می‌کند و اطلاعات حاصله را بررسی، تجزیه و تحلیل کرده و از نتایج آن برای تصمیم گیری درخصوص تنظیم برنامه آموزشی خود و اطلاع به والدین برای فراهم کردن زمینه تلاش و فعالیت بیشتر همراه با انگیزه لازم، به کار می برد.

ج) با توجه به اینکه برگزاری امتحانات در زمانی غیر از زمان آموزش و یادگیری انجام می شود، فاصله زمانی بین آموزش و ارزشیابی و امتحان، آن را به یک موضوع اضطراب آور و نگران کننده تبدیل کرده است. از طرف دیگر براساس نتایج یک یا چند امتحان در مورد آینده دانش آموز تصمیم گیری می شود و این امر باعث شده هم والدین و هم دانش آموزان و حتی معلمان دچار ترس و اضطراب شوند. برای رفع این مشکل در ارزشیابی توصیفی امتحان و آزمون به شکل مستقل و در زمان ویژه برای آن کار وجود ندارد. بلکه معلم در زمانی که مشغول آموزش و دانش آموز در حال یادگیری است، آزمون های مورد نظر اجرا شده و همزمانی ارزشیابی و آموزش و یادگیری ضمن حذف اضطراب ناشی از حضور در جلسات امتحانی، آن را به مرحله ای از یادگیری و جزء فرآیند یادگیری تبدیل می کند.

د) مشارکت و همکاری در هر کاری علاقه و تعهد افرا را به آن کار افزایش می دهد. از آنجایی که ارزشیابی تحصیلی در طرح ارزشیابی توصیفی یک فرصت یادگیری تلقی می شود و برای یادگیری و بهبود شرایط آن انجام می گیرد، مشارکت دانش آموز و وابدین در این موضوع در کنار معلم بسیار ارزشمند و حیاتی است. زیرا دانش آموز با بررسی روند تلاش خود از همان ابتدا مدیریت و فرایند های یادگیری خود را بتدریج بر عهده می گیرد و والدین نیز با مشارکت در امر ارزشیابی فرزندشان ضمن احساس وظیفه بیشتر، برنامه ریزی های آگاهانه تری برای بهبود وضعیت تحصیلی آنها انجام می دهند.

ه- و بالاخره در ارزشیابی توصیفی تمام تلاش معلم، والدین و خود دانش آموز در طول سال صرف فرایند«ارزشیابی شناخت از وضعیت یادگیری - تلاش برای یادگیری بهتر - ارزشیابی شناخت بیشتر و دقیق‌تر - تلاش برای یادگیری بهتر» می شود و دانش آموزان فرصت جبران کاستی های احتمالی متراکم نشده و تا پایان توبت اول یا سال حفظ نمی شوند، بلکه هر زمان که شناسایی طرح، اصل بر ارتقاء دانش آموز به پایه بالاتر است و فقط معدود دانش آموزانی که مشکل جدی در توانمندی های عقلی و ... دارند بنابر اصل «هر دانش آموزی با توجه به تفاوت های فردی به زمان متفاوتی برای یادگیری نیاز دارند» تکرار پایه می نمایند.

محاسن ارزشیابی توصیفی و ضعف های ارزشیابی فعلی در زیر آمده است:

محاسن ارزشیابی توصیفی

1 شناخت عمیق تر و دقیق تر از دانش آموز

2 کاهش اضطراب نامطلوب و فعالیت های دانش آموز در کنار موفقیت

3 توجه به تلاش ها و فعالیت های دانش آموز در کنار موفقیت

4 به خدمت گرفتن ارزشیابی برای آموزش و یادگیری بهتر

5 مشارکت دانش آموز و والیدن در ارزشیابی

6 حمایت از کودک و توجه به حقوق آن در کلاس و مدرسه

7 ایحاد فضای محبت و همدلی بین دانش آموزان

8 شناسایی مشکلات یادگیری در زمان مناسب و تلاش برای رفع آن

معایب ارزشیابی فعلی

1 محدود شدن به ارزشیابی از دانش آموز و اطلاعات

2 اضطراب آور بودن نمره و امتحان

3 کم توجهی به تلاش ها و فعالیت ها و تأکید بیش از حد بر موفقیت

4 تفکیک یادگیری از ارزشیابی

5 ایجاد فضای رقابتی، البته ناسالم در بین دانش آموزان

6 کم توجهی ابعاد عاطفی و مهارتی

7 کم توجهی به ویژگی های سنی، شرایط روحی کودک

8 عدم توجه به مشکلات یادگیری و توجه صرف یه نمرات پایانی

ارزشیابی توصیفی

ارزشیابی توصیفی چیست؟

محاسن ارزشیابی توصیفی

معایب ارزشیابی فعلی

مطالب مشابه :

ارزیابی

طرح درس

بازخورد

مقايسه عزت نفس و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان براساس استفاده معلم از ارزيابي اسنادي.

طرح درس 9

طرح درس

تاثیر استفاده از سنجش پرونده ای در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره ابتدایی

ارزشیابی توصیفی