قناعت در آثار شیخ اجل سعدی شیرازی

به نام خدا

موضوع مقاله

« قناعت از دیدگاه سعدی »

تهیه کننده : عبدالستار جاور

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

گمیشان 1388

به نام خدا

فهرست موضوعي :

1- چکیده

2- مقدمه

3- قناعت از دیدگاه قرآن و سنت

4- گذری برزندگی سعدی

5- حکایتی چند از باب قناعت در گلستان

6- حکایتی چند از باب قناعت در بوستان

7- برکت قناعت از دیدگاه سعدی

8- پیشینه ی تحقیق

9- نتیجه گیری

10- منابع و مآخذ

چکیده :

« قناعت توانگر کند مرد را خبر کن حریص جهانگرد را »

بی شک هر مکتب رفته ی دیروزی و هر مدرسه رفته ی امروزی می داند که سراینده ی این بیت که به صورت ضرب المثل دربین عامه مردم فارسی زبان رواج یافته است ، کسی نیست جز نویسنده ی شاعر و شاعر نویسنده ، سعدی شیرازی . کسی که به عنوان معلم اخلاق شناخته می شود .

در مقاله حاضر « قناعت از دیدگاه سعدی » دردو گنجینه ی ارزشمند او ، بوستان و گلستان سعدی مورد بررسی قرار می گیرد . قبل از ورود به موضوع قناعت در آثار سعدی نکاتی چند در باب قناعت از دیدگاه تعالیم دینی متذکر گردید و سپس به چگونگی تاثیر پذیری سعدی از این تعالیم و پرورش این موضوع در آثار او وعمده ترین عوامل تأثیر گذار در آن اشاره گردید . که این عوامل عبارتند :

1- پرورش خانوادگی سعدی که همه از عالمان دین بودند

2- تحصیل در نظامیه بغداد و بهره مندی از برترین استادان و مجهزترین کتابخانه عصر

3- سیرو سفر طولانی مدت سعدی که سراسر تجربه و دانش اندوزی بود

سعدی بعد از سفر طولانی خود با ره آورد این دو گنجینه ی گرانبها به موطن خود بر می گردد تا آنچه را اندوخته است در طبق اخلاق نهاده ، به هدایت و ارشادخلق بپردازد .

با توجه به محدودیت تنظیم مقاله در مرحله بعد حکایاتی چند از باب قناعت از گلستان و بوستان سعدی با پیام های خاص آورده شد . البته لازم به ذکر است که در گلستان جمعاً بیست و نه حکایت آورده شده و در بوستان علاوه بر مقدمه آغاز باب چهارده حکایت نقل شده است . ویژگی برجسته ای که این حکایات دارند همانند داستان های کوتاهی می باشند ،که هر که خواننده می تواند بدون هیچ گونه خستگی و ملال آن را به پایان برساند و از مفاهیم آن درس زندگی بگیرد .

در ادامه به برکات و نتایج پسندیده ای که می تواند قناعت داشته باشد ، با شواهدی از هر دو کتاب گلستان و بوستان اشاره گردید و سعدی با آوردن حکایاتی دلپذیر انسان ها را به سوی عزت نفس و سرافرازی ، عدالت اجتماعی ، اصلاح نفس ، آسایش و آسودگی روانی و درنتیجه رستگاری ارشاد و راهنمایی می نماید و او را از حرص و طمع ، شکم پرستی و هر آنچه همت بلند او را پست بگرداند و وگوهر قیمتی وجود او را گرفتار گوهر ناشناسان ناپسند نماید بر حذر می دارد .

در صفحه ی بعد به پیشینه موضوع اشاره گردید ، البته با توجه به مطالعات و جست و جو هایی که درباره ی موضوع مورد نظر انجام گرفت کتاب یا مقاله ی خاصی که اختصاصاً در باره ی موضوع مقاله ی حاضر تدوین شده باشد ، یافت نشد . اما در خلال بعضی آثار اشاراتی به موضوع داشتند ، که نمونه ای چند از آن ها ذکر گردید .

در پایان به این نتیجه دست یافتیم که سعدی در حقیقت در موعظه هایش داروی تلخ نصیحت را با شهد ظرافت آمیخته تا خاطر خوانندگان و شنوندگان از درک و دریافت آن ها ملول و از قبول آن محروم نماند. نکته پایانی این که بعضی از ابیات و عبارات و حتی حکایات این باب را دقت کنیم در نزد عامه به صورت مثل سایر درآمده است ، که به طور نمونه می توان به بیت زیر اشاره کرد :

« قناعت توانگر کن مرد را خبر کن حریص جهانگرد را »

دوستان عزیز متن کامل مقاله در پست بعدی خواهد آمد .

قناعت در آثار شیخ اجل سعدی شیرازی

مطالب مشابه :

قناعت!

حدیث در مورد قناعت وساده زیستی

زیباترین اشعار بوستان سعدی -مجموعه 18 (در قناعت )

قناعت در آثار شیخ اجل سعدی شیرازی

گلچین بوستان سعدی -مجموعه 16 ( باب قناعت )

شعر در مورد روستای علوی

گلچین بوستان سعد ی -مجموعه 17 (در قناعت )

یه شعر طنز در مورد دوران دانشجویی

نظم و نثر