قانون بیمه بیکاری

قانون‌ بیمه‌ بیکاری مصوب‌ 26/6/1369 مجلس‌ شورای اسلامی‌

* ماده‌ 1. کلیه‌ مشمولین‌ قانون‌ تأمین‌ اجتماعی که‌ تابع‌ قوانین‌ کار و کار کشاورزی هستند مشمول‌ مقررات‌ این‌ قانون‌ میباشند.
تبصره‌. گروههای زیر از شمول‌ مقررات‌ این‌ قانون‌ مستثنی هستند:
1. بازنشستگان‌ و از کارافتادگان‌ کلی.
2. صاحبان‌ حرف‌ و مشاغل‌ آزاد و بیمه‌شدگان‌ اختیاری.
3. اتباع‌ خارجی.
* ماده‌ 2. بیکار از نظر این‌ قانون‌ بیمه‌شده‌ای است‌ که‌ بدون‌ میل‌ و اراده‌ بیکار شده‌ و آماده‌ کار باشد.
تبصره‌ 1. بیمه‌شدگانی که‌ به‌ علت‌ تغییرات‌ ساختار اقتصادی واحد مربوطه‌ به‌ تشخیص‌ وزارتخانه‌ ذیربط‌ و تأیید شورای عالی کار بیکار موقت‌ شناخته‌ شوند نیز مشمول‌ مقررات‌ این‌ قانون‌ خواهند بود.
تبصره‌ 2. بیمه‌شدگانی که‌ به‌ علت‌ بروز حوادث‌ قهریه‌ و غیر مترقبه‌ از قبیل‌ سیل‌، زلزله‌، جنگ‌، آتش‌سوزی، و... بیکار میشوند با معرفی واحد کار و امور اجتماعی محل‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری استفاده‌ خواهند کرد.
* ماده‌ 3. بیمه‌ بیکاری به‌ عنوان‌ یکی از حمایت‌های تأمین‌ اجتماعی است‌ و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی مکلف‌ است‌ با دریافت‌ حق‌ بیمه‌ مقرر، به‌ بیمه‌شدگانی که‌ طبق‌ مقررات‌ این‌ قانون‌ بیکار میشوند مقرری بیمه‌ بیکاری پرداخت‌ نماید.
* ماده‌ 4. بیمه‌شده‌ بیکار با معرفی کتبی واحد کار و امور اجتماعی محل‌ از مزایای این‌ قانون‌ منتفع‌ خواهد شد.
تبصره‌. بیکاران‌ مشمول‌ این‌ قانون‌ کلیه‌ حقوق‌ و مزایا و خسارات‌ مربوطه‌ (موضوع‌ قانون‌ کار) را دریافت‌ خواهند نمود.
* ماده‌ 5. حق‌ بیمه‌ بیکاری به‌ میزان‌ (3%) مزد بیمه‌شده‌ میباشد که‌ کلاً توسط‌ کارفرما تأمین‌ و پرداخت‌ خواهد شد.
تبصره‌. مزد بیمه‌شده‌ و نحوه‌ تشخیص‌ تعیین‌ حق‌ بیمه‌ بیکاری، چگونگی وصول‌ آن‌، تکلیف‌ بیمه‌شده‌ و کارفرما و همچنین‌ نحوه‌ رسیدگی به‌ اعتراض‌، تخلفات‌ و سایر مقررات‌ مربوطه‌ در این‌ مورد براساس‌ ضوابطی است‌ که‌ برای حق‌ بیمه‌ سایر حمایتهای تأمین‌ اجتماعی در قانون‌ و مقررات‌ تأمین‌ اجتماعی پیش‌بینی شده‌ است‌.
* ماده‌ 6. بیمه‌شدگان‌ بیکار در صورت‌ احراز شرایط‌ زیر استحقاق‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری را خواهند داشت‌.
الف‌. بیمه‌ شده‌ قبل‌ از بیکار شدن‌ حداقل‌ (6) ماه‌ سابقه‌ پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ را داشته‌ باشد. مشمولین‌ تبصره‌ (2) ماده‌ (2) این‌ قانون‌ از شمول‌ این‌ بند مستثنی میباشند.
ب‌. بیمه‌شده‌ مکلف‌ است‌ ظرف‌ (30) روز از تاریخ‌ بیکاری با اعلام‌ مراتب‌ بیکاری به‌ واحدهای کار و امور اجتماعی آمادگی خود را برای اشتغال‌ به‌ کار تخصصی و یا مشابه‌ آن‌ اطلاع‌ دهد. مراجعه‌ بعد از سی روز با عذر موجه‌ و با تشخیص‌ هیأت‌ حل‌ اختلاف‌ تا سه‌ ماه‌ امکان‌پذیر خواهد بود.
ج‌. بیمه‌شده‌ بیکار مکلف‌ است‌ در دوره‌های کارآموزی و سوادآموزی که‌ توسط‌ واحد کار و امور اجتماعی و نهضت‌ سوادآموزی و یا سایر واحدهای ذیربط‌ با تأیید وزارت‌ کار و امور اجتماعی تعیین‌ میشود شرکت‌ نموده‌ و هر دو ماه‌ یکبار گواهی لازم‌ در این‌ مورد را به‌ شعب‌ تأمین‌ اجتماعی، تسلیم‌ نماید.
تبصره‌ 1. کارگرانی که‌ در زمان‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری به‌ شغل‌ یا مشاغلی گمارده‌ شوند که‌ میزان‌ حقوق‌ و مزایای آن‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری متعلقه‌ کمتر باشد مابه‌التفاوت‌ دریافتی بیمه‌شده‌ از حساب‌ صندوق‌ بیمه‌ بیکاری پرداخت‌ خواهد شد.
تبصره‌ 2. مدت‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری جزء سوابق‌ پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ بیمه‌شده‌ از نظر بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت‌ محسوب‌ خواهد شد.
* ماده‌ 7. مدت‌ پرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری و میزان‌ آن‌ بشرح‌ زیر است‌:
الف‌. جمع‌ مدت‌ پرداخت‌ مقرری از زمان‌ برخورداری از مزایای بیمه‌ بیکاری اعم‌ از دوره‌ اجرای آزمایشی و یا دائمی آن‌ برای مجردین‌ حداکثر (36) ماه‌ و برای متأهلین‌ یا متکفلین‌ حداکثر (50) ماه‌ براساس‌ سابقه‌ کلی پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ و به‌ شرح‌ جدول‌ زیر میباشد:
حداکثر مدت‌ استفاده‌ از مقرری جمعاً با احتساب‌ دوره‌های قبلی
سابقه‌ پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ برای مجردین‌ برای متأهلین‌ یا متکفلین‌
از (6) ماه‌ لغایت‌ (24) ماه‌ (6) ماه‌ (12) ماه‌
از (25) ماه‌ لغایت‌ (120) ماه‌ (12) ماه‌ (18) ماه‌
از (121) ماه‌ لغایت‌ (180) ماه‌ (18) ماه‌ (26) ماه‌
از (181) ماه‌ لغایت‌ (240) ماه‌ (26) ماه‌ (36) ماه‌
از (241) ماه‌ به‌ بالا (36) ماه‌ (50) ماه‌

تبصره‌. افراد مسن‌ مشمول‌ این‌ قانون‌ که‌ دارای 55 سال‌ سن‌ و بیشتر میباشند مادامی که‌ مشغول‌ به‌ کار نشده‌اند میتوانند تا رسیدن‌ به‌ سن‌ بازنشستگی تحت‌ پوشش‌ بیمه‌ بیکاری باقی بمانند.
ب‌. میزان‌ مقرری روزانه‌ بیمه‌شده‌ بیکار معادل‌ (55%) متوسط‌ مزد یا حقوق‌ و یا کارمزد روزانه‌ بیمه‌شده‌ میباشد. به‌ مقرری افراد متأهل‌ یا متکفل‌، تا حداکثر (4) نفر از افراد تحت‌ تکفل‌ به‌ ازاء هر یک‌ از آنها به‌ میزان‌ (10%) حداقل‌ دستمزد افزوده‌ خواهد شد. در هر حال‌ مجموع‌ دریافتی مقرریبگیر نباید از حداقل‌ دستمزد، کمتر و از (80%) متوسط‌ مزد یا حقوق‌ وی بیشتر باشد.
ج‌. مقرری بیمه‌ بیکاری از روز اول‌ بیکاری قابل‌ پرداخت‌ است‌.
تبصره‌ 1. متوسط‌ مزد یا حقوق‌ روزانه‌ بیمه‌شده‌ بیکار به‌ منظور محاسبه‌ مقرری بیمه‌ بیکاری عبارتست‌ از جمع‌ کل‌ دریافتی بیمه‌شده‌ که‌ به‌ مأخذ آن‌ حق‌ بیمه‌ دریافت‌ شده‌ در آخرین‌ 90 روز قبل‌ از شروع‌ بیکاری تقسیم‌ بر روزهای کار و در مورد بیمه‌شدگانی که‌ کارمزد دریافت‌ میکنند آخرین‌ مزد عبارتست‌ از جمع‌ کل‌ دریافتی بیمه‌شده‌ که‌ به‌ مأخذ آن‌ حق‌ بیمه‌ دریافت‌ شده‌ در آخرین‌ 90 روز قبل‌ از شروع‌ بیکاری تقسیم‌ بر 90 در صورتی که‌ بیمه‌شده‌ کارمزد، ظرف‌ (3) ماه‌ مذکور مدتی از غرامت‌ دستمزد استفاده‌ نموده‌ باشد متوسط‌ مزدی که‌ مبنای محاسبه‌ غرامت‌ دستمزد قرار گرفته‌ به‌ منزله‌ دستمزد ایام‌ بیکاری تلقی و در محاسبه‌ منظور خواهد شد.
تبصره‌ 2. افراد تحت‌ تکفل‌ موضوع‌ این‌ ماده‌ عبارتند از:
1. همسر (زن‌ یا شوهر)
2. فرزندان‌ اناث‌ مادام‌ که‌ ازدواج‌ ننموده‌ و فاقد حرفه‌ و شغل‌ باشند.
3. فرزندان‌ ذکور که‌ سن‌ آنان‌ کمتر از هجده‌ سال‌ تمام‌ باشد و یا منحصراً به‌ تحصیل‌ اشتغال‌ داشته‌ و یا طبق‌ نظر پزشک‌ معتمد سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی، از کارافتاده‌ کلی باشند.
4. پدر و مادر که‌ سن‌ پدر از (60) سال‌ متجاوز باشد و یا طبق‌ نظر پزشک‌ معتمد سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی از کارافتاده‌ کلی باشند و در هر حال‌ معاش‌ آنان‌ منحصراً توسط‌ بیمه‌شده‌ تأمین‌ گردد.
5. خواهر و برادر تحت‌ تکفل‌ در صورت‌ داشتن‌ شرایط‌ مربوط‌ به‌ فرزندان‌ اناث‌ و ذکور، مذکور در بندهای (2) و (3) این‌ تبصره‌.
تبصره‌ 3. دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری مانع‌ از دریافت‌ مستمری جزئی نمیگردد.
تبصره‌ 4. در صورت‌ بیکاری زوجین‌ فقط‌ یکی از آنان‌ (زن‌ یا شوهر) محق‌ به‌ استفاده‌ از افزایش‌ مقرری به‌ ازاء هر یک‌ از فرزندان‌ خواهد بود.
تبصره‌ 5. بیمه‌شده‌ بیکار و افراد تحت‌ تکفل‌، در مدت‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری از خدمات‌ درمانی موضوع‌ بندهای «الف‌» و «ب‌» ماده‌ (3) قانون‌ تأمین‌ اجتماعی استفاده‌ خواهند کرد.
تبصره‌ 6. مقرری بیمه‌ بیکاری مانند سایر مستمریهای تأمین‌ اجتماعی از پرداخت‌ هر گونه‌ مالیات‌ معاف‌ خواهد بود.
* ماده‌ 8. در موارد زیر مقرری بیمه‌ بیکاری قطع‌ خواهد شد:
الف‌. زمانی که‌ بیمه‌شده‌ مجدداً اشتغال‌ به‌ کار یابد.
ب‌. بنا به‌ اعلام‌ واحد کار و امور اجتماعی محل‌ و یا نهضت‌ سوادآموزی و سایر واحدهای ذیربط‌ از طریق‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی، بیمه‌شده‌ بیکار بدون‌ عذر موجه‌ از شرکت‌ در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی خودداری نماید.
ج‌. بیمه‌شده‌ بیکار از قبول‌ شغل‌ تخصصی خود و یا شغل‌ مشابه‌ پیشنهادی خودداری ورزد.
د. بیمه‌شده‌ بیکار ضمن‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری مشمول‌ استفاده‌ از مستمری بازنشستگی و یا از کارافتادگی کلی شود.
ه. بیمه‌شده‌ به‌ نحوی از انحاء با دریافت‌ مزد ایام‌ بلاتکلیفی به‌ کار مربوطه‌ اعاده‌ گردد.
تبصره‌ 1. در صورتی که‌ پس‌ از پرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری محرز شود که‌ بیکاری بیمه‌شده‌، ناشی از میل‌ و اراده‌ او بوده‌ است‌ کارگر موظف‌ به‌ استرداد وجوه‌ دریافتی به‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی خواهد بود. مشمولین‌ بند (هـ) این‌ ماده‌ نیز مکلف‌ به‌ بازپرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری دریافتی، به‌ سازمان‌ مذکور میباشند.
تبصره‌ 2. چنانچه‌ بیمه‌شده‌ بیکار اشتغال‌ مجدد خود را مکتوم‌ داشته‌ و مقرری بیمه‌ بیکاری را دریافت‌ کرده‌ باشد، ملزم‌ به‌ بازپرداخت‌ مقرری دریافتی از تاریخ‌ اشتغال‌ خواهد بود.
تبصره‌ 3. دریافت‌ کمک‌ هزینه‌ حین‌ کارآموزی مانع‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری نخواهد بود.
* ماده‌ 9. کارفرمایان‌ موظفند با هماهنگی شوراهای اسلامی و یا نمایندگان‌ کارگران‌ فهرست‌ محلهای خالی شغل‌ را که‌ ایجاد میشوند به‌ مراکز خدمات‌ اشتغال‌ محل‌ اعلام‌ نمایند. محلهای شغلی مذکور (به‌ استثنای رده‌های شغلی کارشناسی به‌ بالا) منحصراً توسط‌ مراکز خدمات‌ اشتغال‌ و با معرفی بیکاران‌ تأمین‌ میگردد.
تبصره‌ 1. دولت‌ مکلف‌ است‌ همه‌ ساله‌ از طریق‌ سیستم‌ بانکی و منابع‌ اعتباری سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی و با استفاده‌ از اعتبارات‌ قرض‌الحسنه‌، طرحهای اشتغال‌زای مشخصی را جهت‌ اشتغال‌ به‌ کار بیکاران‌ مشمول‌ این‌ قانون‌ در بودجه‌ سالانه‌ کشور پیش‌بینی و رأساً یا از طریق‌ شرکتهای تعاونی و یا خصوصی و با نظارت‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی به‌ مورد اجراء گذارد.
تبصره‌ 2. بیکاران‌ مشمول‌ این‌ قانون‌ در اخذ پروانه‌های کسب‌ و کار و موافقت‌ اصولی و تأسیس‌ واحدهای اقتصادی از وزارتخانه‌های صنعتی، کشاورزی و خدماتی با معرفی وزارت‌ کار و امور اجتماعی در اولویت‌ قرار خواهند داشت‌.
تبصره‌ 3. سازمان‌ آموزش‌ فنی و حرفه‌ای وزارت‌ کار و امور اجتماعی مکلف‌ است‌ همزمان‌ با اجرای قانون‌ بیمه‌ بیکاری، آموزش‌ مهارتهای مورد نیاز بازار کار و نیز بازآموزی و تجدید مهارت‌ کارگران‌ تحت‌ پوشش‌ بیمه‌ بیکاری موضوع‌ بند «ج‌» ماده‌ (7) این‌ قانون‌ را در مراکز آموزش‌ فنی و حرفه‌ای و یا مراکز آموزش‌ جوار کارخانجات‌ فراهم‌ نماید. هزینه‌های مربوط‌ از محل‌ اعتبارات‌ حساب‌ صندوق‌ بیمه‌ بیکاری مطابق‌ آئین‌نامه‌ای که‌ به‌ پیشنهاد سازمانهای آموزش‌ فنی و حرفه‌ای کشور و تأمین‌ اجتماعی تهیه‌ و به‌ تصویب‌ وزرای کار و امور اجتماعی و بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی خواهد رسید قابل‌ پرداخت‌ است‌.
تبصره‌ 4. نهضت‌ سوادآموزی موظف‌ است‌ با همکاری کارفرمایان‌ و وزارتخانه‌های ذیربط‌ نسبت‌ به‌ تشکیل‌ کلاسهای سوادآموزی برای بیسوادان‌ مشمول‌ این‌ قانون‌ اقدام‌ نماید.
* ماده‌ 10. سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی مکلف‌ است‌ حسابهای درآمد حق‌ بیمه‌ بیکاری و پرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری موضوع‌ این‌ قانون‌ را جداگانه‌ نگهداری و در صورتهای مالی خود منعکس‌ نماید و گزارش‌ عملکرد مالی خود را هر سال‌ یکبار به‌ وزیر بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی و وزیر کار و امور اجتماعی و شورای اقتصاد ارائه‌ نماید.
* ماده‌ 11. وزارت‌ کار و امور اجتماعی و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی مجری این‌ قانون‌ خواهند بود.
* ماده‌ 12. سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی مکلف‌ است‌ هزینه‌های موضوع‌ این‌ قانون‌ را منحصراً از محل‌ درآمدهای ناشی از آن‌ تأمین‌ نماید.
هزینه‌های اداری و پرسنلی هر دو دستگاه‌ مجری قانون‌ به‌ طوری که‌ از (10%) میزان‌ مقرری پرداختی به‌ بیمه‌شدگان‌ تجاوز ننماید با تأیید وزیر بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی و وزیر کار و امور اجتماعی تعیین‌ و تخصیص‌ داده‌ میشود.
* ماده‌ 13. زمان‌ اجرای این‌ قانون‌ از زمان‌ اتمام‌ قانون‌ آزمایشی بیمه‌ بیکاری (6/5/1369) لازم‌الاجراء است‌.
* ماده‌ 14. آئین‌نامه‌ اجرائی این‌ قانون‌ ظرف‌ یکماه‌ توسط‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی تهیه‌ و به‌ تصویب‌ هیأت‌ وزیران‌ خواهد رسید.
قانون‌ فوق‌ مشتمل‌ بر چهارده‌ ماده‌ و بیست‌ و یک‌ تبصره‌ در جلسه‌ علنی روز دوشنبه‌ مورخ‌ بیست‌ و ششم‌ شهریورماه‌ یکهزار و سیصد و شصت‌ و نه‌ مجلس‌ شورای اسلامی تصویب‌ و در تاریخ‌ 10/7/1369 به‌ تأیید شورای نگهبان‌ رسیده‌ است‌.
رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی کروبی

آئین‌نامه‌ اجرائی قانون‌ بیمه‌ بیکاری
مصوب‌ 12/10/1369 هیأت‌ وزیران‌
* ماده‌ 1. قانون‌ بیمه‌ بیکاری مصوب‌ 26/6/1369 در این‌ آئین‌نامه‌ اختصاراً قانون‌ نامیده‌ میشود.
* ماده‌ 2. کلیه‌ مدیران‌ و کارفرمایان‌ کارگاهها، مؤسسات‌ تولیدی (صنعتی و کشاورزی)، خدمات‌ فنی و خدماتی دارای کارکنان‌ مشمول‌ قانون‌ تأمین‌ اجتماعی که‌ تابع‌ قوانین‌ کار یا کار کشاورزی هستند موظف‌ به‌ اجرای مقررات‌ این‌ آئین‌نامه‌ میباشند.
هیأت‌ وزیران‌ در جلسه‌ مورخ‌ 26/10/1378 در اجرای ماده‌ (2) قانون‌ بیمه‌ بیکاری ــ مصوب‌ 1369 ــ و آیین‌نامه‌ اجرایی آن‌ مقرر نمود:
1. کارگران‌ فصلی در صورتی که‌ در یک‌ فصل‌ کار بیکار شوند مشمول‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری خواهند بود.
2. کارگران‌ دارای قرارداد با مدت‌ معین‌ در صورتی که‌ در مدت‌ قرارداد بیکار شوند مشمول‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری خواهند بود.
3. کارگران‌ دارای قرارداد با مدت‌ معین‌ در صورتی که‌ ماهیت‌ کار آنان‌ دایمی باشد، در صورت‌ بیکاری در پایان‌ قرارداد مورد حمایت‌ قرار گرفته‌ و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی لازم‌ است‌ از منابع‌ صندوق‌ بیمه‌ بیکاری نسبت‌ به‌ پرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری اقدام‌ نماید.
* ماده‌ 3. بیکار از نظر این‌ آئین‌نامه‌ بیمه‌شده‌ایست‌ که‌ بدون‌ میل‌ و اراده‌ بیکار شده‌ و آماده‌ کار باشد. تشخیص‌ بیکاری بدون‌ میل‌ و اراده‌ و تاریخ‌ وقوع‌ بیکاری به‌ عهده‌ واحد کار و امور اجتماعی محل‌ است‌.
* ماده‌ 4. هر گونه‌ تغییر یا بازسازی خط‌ تولید، جابه‌جایی کارگاه‌ و ماشین‌آلات‌ به‌ منظور کاهش‌ وابستگی و بهینه‌ کردن‌ تولید که‌ در راستای سیاستهای اقتصادی و اجتماعی دولت‌ صورت‌ گیرد تغییر ساختار اقتصادی تلقی میگردد و تصمیم‌گیری در مورد کارکنان‌ این‌ قبیل‌ کارگاهها که‌ موقتاً بیکار شناخته‌ شده‌ و در چارچوب‌ بند «الف‌» ماده‌ (7) قانون‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری استفاده‌ خواهند نمود، به‌ عهده‌ شورای عالی کار میباشد.
تبصره‌ 1. مدیران‌ و کارفرمایان‌ کارگاههای موضوع‌ این‌ ماده‌ موظفند طرح‌ تغییر ساختار اقتصادی واحد خود را که‌ به‌ تصویب‌ وزارتخانه‌ ذیربط‌ (واحدهای تابعه‌ در استانها) رسیده‌ است‌، همراه‌ با تقاضای کتبی، تعهدات‌ لازم‌ و فهرست‌ اسامی کارکنان‌ مشمول‌ طرح‌ که‌ موقتاً بیکار خواهند شد با ذکر مدت‌ زمان‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری به‌ واحد کار و امور اجتماعی محل‌ تسلیم‌ نمایند و پس‌ از تأیید طرح‌ توسط‌ شورای عالی کار نسبت‌ به‌ اجرای آن‌ اقدام‌ کنند.
تبصره‌ 2. واحدهای کار و امور اجتماعی مکلفند حداکثر ظرف‌ (15) روز پس‌ از دریافت‌ طرح‌ و تقاضای کتبی، مدارک‌ مربوط‌ را همراه‌ با گزارش‌ بازرسی کار جهت‌ اتخاذ تصمیم‌ به‌ شورای عالی کار ارسال‌ نمایند.
شورای عالی کار ظرف‌ یکماه‌ پس‌ از دریافت‌ مدارک‌ مربوط‌ تصمیم‌ خود را اعلام‌ خواهد نمود.
* ماده‌ 5. کلیه‌ مدیران‌ و کارفرمایان‌ و مجریان‌ پروژه‌ها مکلفند حق‌ بیمه‌ بیکاری مشمولین‌ قانون‌ را به‌ ترتیب‌ مذکور در قانون‌ تأمین‌ اجتماعی، از تاریخ‌ 6/5/1369 به‌ شعب‌ مربوط‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی پرداخت‌ نمایند.
تبصره‌ 1. مبنای پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ بیکاری، مزد بیمه‌شده‌ میباشد.
تبصره‌ 2. سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی مکلف‌ است‌ با دریافت‌ حق‌ بیمه‌ بیکاری طبق‌ ضوابط‌ قانون‌ تأمین‌ اجتماعی به‌ بیمه‌شدگانی که‌ با توجه‌ به‌ مقررات‌ این‌ آئین‌نامه‌ بیکار شناخته‌ شده‌ و از طریق‌ واحدهای کار و امور اجتماعی معرفی میشوند، مقرری بیمه‌ بیکاری پرداخت‌ نماید.
* ماده‌ 6. بیمه‌شدگانی که‌ به‌ علت‌ بروز حوادث‌ قهریه‌ و غیر مترقبه‌ از قبیل‌ سیل‌، زلزله‌، جنگ‌، آتش‌سوزی و... بیکار میشوند، در صورتی که‌ سابقه‌ پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ آنان‌ کمتر از (6) ماه‌ باشد، مطابق‌ با مشمولینی که‌ دارای (6) ماه‌ سابقه‌ پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ میباشند از مقرری بیمه‌ بیکاری استفاده‌ خواهند نمود.
* ماده‌ 7. بیمه‌شده‌ بیکار موظف‌ است‌ ظرف‌ (30) روز از تاریخ‌ بیکاری فرم‌ تقاضای استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری را تکمیل‌ و به‌ واحد کار و امور اجتماعی محل‌ ارائه‌ نماید.
تبصره‌ 1. چنانچه‌ بیمه‌شده‌ بیکار در فاصله‌ زمانی (30) روز بعد از بیکاری امکان‌ مراجعه‌ و یا اعلام‌ بیکاری به‌ واحد کار و امور اجتماعی و ارائه‌ یا ارسال‌ تقاضای استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری را پیدا نکند تا (3) ماه‌ از تاریخ‌ وقوع‌ بیکاری فرصت‌ دارد مدارک‌ خود را مبنی بر عذر موجه‌، همراه‌ با تقاضای کتبی به‌ واحد کار و امور اجتماعی محل‌ به‌ منظور طرح‌ در هیأت‌ حل‌ اختلاف‌ ارائه‌ نماید. در صورتی که‌ هیأت‌ حل‌ اختلاف‌ استان‌ مربوط‌ عذر متقاضی را موجه‌ تشخیص‌ دهد مراتب‌ را اعلام‌ خواهد نمود.
تبصره‌ 2. بیمه‌شده‌ بیکار از تاریخ‌ ارائه‌ تقاضای استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری آمادگی خود را برای اشتغال‌ به‌ کار تخصصی و یا مشابه‌ آن‌ اعلام‌ نموده‌ است‌ و موظف‌ است‌ در فاصله‌ زمانهای معینی که‌ توسط‌ واحد کار و امور اجتماعی تعیین‌ میگردد در اداره‌ کار و امور اجتماعی محل‌ حضور یافته‌ و دفاتر مربوط‌ را امضاء نماید.
* ماده‌ 8. واحدهای کار و امور اجتماعی موظفند حداکثر ظرف‌ (30) روز پس‌ از اخذ مدارک‌ تکمیل‌ شده‌ (موضوع‌ ماده‌ 7 این‌ آئین‌نامه‌)، نسبت‌ به‌ غیر ارادی بودن‌ بیکاری متقاضی اظهار نظر نموده‌ و در صورت‌ تأیید، وی را کتباً به‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی معرفی نمایند. واحدهای اجرائی سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی مکلفند ظرف‌ (10) روز پس‌ از ثبت‌ معرفینامه‌ فرد بیکار، نسبت‌ به‌ احراز شرایط‌ مندرج‌ در بند «الف‌» ماده‌ (6) قانون‌ اظهار نظر و متعاقب‌ آن‌ مقرری بیمه‌ بیکاری وی را برقرار نمایند.
* ماده‌ 9. بیکارانی که‌ در زمان‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری با معرفی واحدهای کار و امور اجتماعی به‌ شغل‌ یا مشاغلی گمارده‌ شوند که‌ میزان‌ حقوق‌ و مزایای آنان‌ کمتر از میزان‌ مقرری بیمه‌ بیکاری باشد، مابه‌التفاوت‌ حقوق‌ و مزایای دریافتی تا میزان‌ مقرری بیمه‌ بیکاری متعلقه‌ توسط‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی به‌ آنان‌ پرداخت‌ خواهد شد. در این‌ گونه‌ موارد اشتغال‌ بیمه‌شده‌ بیکار و میزان‌ حقوق‌ و مزایای وی توسط‌ واحد کار و امور اجتماعی محل‌ به‌ شعبه‌ تأمین‌ اجتماعی پرداخت‌کننده‌ مقرری بیمه‌ بیکاری، اعلام‌ خواهد شد.
* ماده‌ 10. پرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری به‌ مقرریبگیران‌ دارای (55) سال‌ سن‌ و بیشتر در صورت‌ عدم‌ امکان‌ اشتغال‌ به‌ کار آنان‌، بدون‌ رعایت‌ بند «الف‌» ماده‌ (7) قانون‌ تا رسیدن‌ به‌ سن‌ بازنشستگی موضوع‌ ماده‌ (76) قانون‌ تأمین‌ اجتماعی ادامه‌ مییابد.
* ماده‌ 11. مقرری بیمه‌شدگانی که‌ در حین‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری به‌ خدمت‌ وظیفه‌ عمومی اعزام‌ میگردند در صورتی که‌ متأهل‌ نباشند قطع‌ میگردد و پس‌ از پایان‌ خدمت‌ وظیفه‌ عمومی در صورت‌ عدم‌ اشتغال‌، با معرفی واحد کار و امور اجتماعی مجدداً نسبت‌ به‌ باقیمانده‌ مدت‌ استحقاقی، مقرری آنان‌ برقرار خواهد شد.
* ماده‌ 12. در مورد کارگرانی که‌ در حین‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری براساس‌ حکم‌ صادر شده‌ از سوی مراجع‌ ذیصلاح‌ بازداشت‌ یا زندانی میگردند در صورت‌ صدور رأی مراجع‌ مذکور مبنی بر مجرمیت‌ آنان‌، مشروط‌ بر آنکه‌ متأهل‌ نباشند پرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری متوقف‌ میگردد و پس‌ از گذراندن‌ دوره‌ محکومیت‌ به‌ شرط‌ عدم‌ اشتغال‌، با معرفی واحد کار و امور اجتماعی مجدداً برقرار خواهد شد.
* ماده‌ 13. چنانچه‌ دریافت‌کننده‌ مقرری بیمه‌ بیکاری حائز شرایط‌ استفاده‌ از مستمریهای بازنشستگی و یا از کارافتادگی کلی گردد مقرری بیمه‌ بیکاری وی قطع‌ و مستمریهای مذکور طبق‌ قانون‌ تأمین‌ اجتماعی برقرار میگردد.
تبصره‌. ملاک‌ انجام‌ حمایتهای موضوع‌ قانون‌ تأمین‌ اجتماعی در ایام‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری حقوق‌ و مزایای مبنای کسر حق‌ بیمه‌ زمان‌ اشتغال‌ بیمه‌شده‌ بیکار خواهد بود.
* ماده‌ 14. در صورتی که‌ در طول‌ مدت‌ دریافت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری در تعداد افراد تحت‌ تکفل‌ بیمه‌شده‌ تغییراتی حاصل‌ شود، میزان‌ مقرری وی طبق‌ مقررات‌ بند «ب‌» ماده‌ (7) قانون‌ محاسبه‌ و پرداخت‌ خواهد شد.
بیمه‌شده‌ مکلف‌ است‌ تغییرات‌ تعداد عائله‌ خود را با ارائه‌ مدارک‌ مثبته‌ به‌ شعبه‌ پرداخت‌کننده‌ مقرری و واحد کار و امور اجتماعی محل‌ اطلاع‌ دهد.
تبصره‌. احراز کفالت‌ خواهر و برادر بیمه‌شده‌ بیکار به‌ عهده‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی خواهد بود.
* ماده‌ 15. دریافت‌کننده‌ مقرری بیمه‌ بیکاری در صورت‌ اشتغال‌ مجدد مکلف‌ است‌ حداکثر ظرف‌ (15) روز از تاریخ‌ اشتغال‌ مراتب‌ را به‌ واحد کار و امور اجتماعی و شعبه‌ پرداخت‌کننده‌ مقرری کتباً اعلام‌ نماید.
* ماده‌ 16. واحدهای کار و امور اجتماعی مکلفند مشخصات‌ مقرریبگیرانی را که‌ بدون‌ عذرموجه‌ از شرکت‌ در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی و یا قبول‌ شغل‌ تخصصی یا شغل‌ مشابه‌ پیشنهادی خودداری مینمایند با ذکر تاریخ‌ امتناع‌، به‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی اعلام‌ نمایند.
سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی موظف‌ است‌ مقرری بیمه‌ بیکاری این‌ قبیل‌ افراد را از تاریخ‌ امتناع‌، قطع‌ نماید.
* ماده‌ 17. واحد کار و امور اجتماعی محل‌ مکلف‌ است‌ در صورت‌ اطلاع‌ از اشتغال‌ به‌ کار بیمه‌شده‌ که‌ مقرری بیمه‌ بیکاری دریافت‌ مینماید، فوراً بررسی نموده‌ و پس‌ از احراز اشتغال‌ به‌ کار مقرریبگیر مراتب‌ را به‌ شعبه‌ پرداخت‌کننده‌ مقرری جهت‌ قطع‌ مقرری، اعلام‌ نماید.
چنانچه‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی نیز به‌ نحوی از انحاء از اشتغال‌ به‌ کار مقرریبگیر مطلع‌ گردد، لازم‌ است‌ ضمن‌ قطع‌ مقرری بیمه‌شده‌ مراتب‌ را به‌ واحد کار و امور اجتماعی محل‌ اعلام‌ نماید.
تبصره‌. در صورت‌ اعتراض‌ کارگر نسبت‌ به‌ قطع‌ مقرری توسط‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی، واحد کار و امور اجتماعی مکلف‌ است‌ مراتب‌ را بررسی و اعلام‌ نظر نماید. نظر واحد کار و امور اجتماعی قطعی و لازم‌الاجراء است‌.
* ماده‌ 18. مقرری بیمه‌ بیکاری بیمه‌شدگانی که‌ با دریافت‌ مزد ایام‌ بلاتکلیفی به‌ کار اعاده‌ میگردند قطع‌ میشود و این‌ قبیل‌ افراد مکلفند مقرری دریافتی در دوران‌ مزبور را طبق‌ اعلام‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی مسترد نمایند. مدیران‌ و کارفرمایان‌ بیمه‌شدگان‌ موضوع‌ این‌ ماده‌ و واحدهای کار و امور اجتماعی مکلفند مراتب‌ اعاده‌ به‌ کار مقرریبگیر را کتباً به‌ شعبه‌ پرداخت‌کننده‌ مقرری اطلاع‌ دهند.
تبصره‌. مدیران‌ و کارفرمایان‌ بیمه‌شدگان‌ موضوع‌ این‌ ماده‌ مکلفند حق‌ بیمه‌های موضوع‌ ماده‌ (28) قانون‌ تأمین‌ اجتماعی و ماده‌ (5) قانون‌ بیمه‌ بیکاری، مربوط‌ به‌ ایام‌ بلاتکلیفی را طبق‌ ضوابط‌ مقرر به‌ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی پرداخت‌ نمایند.
* ماده‌ 19. در مواردی که‌ بیمه‌شده‌ بیکار تحت‌ هر عنوان‌ من‌غیر حق‌ مبالغی را از صندوق‌ بیمه‌ بیکاری دریافت‌ نموده‌ باشد، ملزم‌ به‌ بازپرداخت‌ وجوه‌ دریافتی مذکور خواهد بود.
سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی با استفاده‌ از اختیارات‌ اجرائی ناشی از قانون‌ تأمین‌ اجتماعی نسبت‌ به‌ وصول‌ وجوه‌ موضوع‌ این‌ ماده‌ اقدام‌ مینماید.
* ماده‌ 20. در اجرای ماده‌ (9) قانون‌ کلیه‌ مدیران‌ و کارفرمایان‌ موظفند فرصتهای اشتغال‌ واحد خود را با هماهنگی شوراهای اسلامی کار یا نمایندگان‌ کارگران‌ به‌ مراکز خدمات‌ اشتغال‌ محل‌ اعلام‌ نمایند.
تبصره‌. مراکز خدمات‌ اشتغال‌ مکلفند ظرف‌ (30) روز نسبت‌ به‌ تأمین‌ و معرفی نیروی کار مورد نیاز که‌ از طرف‌ مدیران‌ و کارفرمایان‌ به‌ آنان‌ اعلام‌ میشود اقدام‌ نمایند و در غیر این‌ صورت‌ مراتب‌ عدم‌ امکان‌ تأمین‌ نیروی مذکور را کتباً به‌ واحد درخواست‌کننده‌ اطلاع‌ دهند.
* ماده‌ 21. کلیه‌ وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی که‌ به‌ نحوی از انحاء پروانه‌ کسب‌ کار و موافقت‌ اصولی و اجازه‌ تأسیس‌ واحدهای تولیدی و صنعتی و کشاورزی و خدمات‌ فنی را صادر مینمایند موظفند بیمه‌شدگانی را که‌ مقرری بیمه‌ بیکاری دریافت‌ مینمایند براساس‌ معرفی واحدهای کار و امور اجتماعی جهت‌ اخذ مجوزهای کسب‌ و کار و موافقت‌ اصولی، در اولویت‌ قراردهند.
تبصره‌. مقرری بیمه‌شدگان‌ بیکاری که‌ با استفاده‌ از مزایای قانون‌ بیمه‌ بیکاری و این‌ آئین‌نامه‌ موفق‌ به‌ اخذ پروانه‌ کسب‌ و کار و یا موافقت‌ اصولی میشوند از تاریخ‌ آغاز بهره‌برداری و کسب‌ و کار طبق‌ اعلام‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی قطع‌ میگردد.
* ماده‌ 22. آن‌ دسته‌ از بیمه‌شدگانی که‌ تاریخ‌ وقوع‌ بیکاری آنان‌ قبل‌ از تاریخ‌ 6/5/1369 باشد از هر حیث‌ مشمول‌ قانون‌ و مقررات‌ و دستورالعملهای مربوط‌ به‌ قانون‌ دوره‌ آزمایشی بیمه‌ بیکاری خواهند بود.
* ماده‌ 23. در اجرای ماده‌ (12) قانون‌، اعتبار لازم‌ جهت‌ هزینه‌های اداری و پرسنلی وزارت‌ کار و امور اجتماعی و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی در اجرای قانون‌ بیمه‌ بیکاری و این‌ آئین‌نامه‌ براساس‌ توافق‌ وزرای بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی و کار و امور اجتماعی از محل‌ درآمدهای ناشی از قانون‌ بیمه‌ بیکاری تعیین‌ میگردد و به‌ مصرف‌ میرسد.
* ماده‌ 24. مقررات‌ این‌ آئین‌نامه‌ از تاریخ‌ اتمام‌ دوره‌ قانون‌ آزمایشی بیمه‌ بیکاری (6/5/1369) لازم‌الاجراء است‌.

تصویب‌نامه‌ راجع‌ به‌ الحاق‌ یک‌ تبصره‌ به‌ ماده‌ 2 آئین‌نامه‌ اجرائی قانون‌
بیمه‌ بیکاری مصوب‌ 10/4/1368 هیأت‌ وزیران‌
تبصره‌ ذیل‌ به‌ ماده‌ 2 آئین‌نامه‌ اجرائی قانون‌ بیمه‌ بیکاری موضوع‌ تصویب‌نامه‌ شماره‌ 77356/ت‌ 622 مورخ‌ 9/8/1368 الحاق‌ گردد.
تبصره‌. آن‌ دسته‌ از واحدهای تولیدی و صنعتی مشمول‌ قانون‌ بیمه‌بیکاری که‌ به‌ دلیل‌ عدم‌ تخصیص‌ سهمیه‌ ارزی کافی و کمبود مواد اولیه‌، ارزش‌ تولیداتشان‌ در سال‌ 1366 و بعد از آن‌ کمتر از 50% میزان‌ سال‌ 1364 میباشد و کارگاه‌ با بیکاری موقت‌ و کاهش‌ شدید ساعت‌ کار مواجه‌ شده‌ باشد.
در صورت‌ اعلام‌ نیاز و درخواست‌، با تأیید و موافقت‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی میتوانند برای ایام‌ بیکاری به‌ تعداد کارگران‌ بیکار شده‌ از صندوق‌ بیمه‌ بیکاری مستمری بیمه‌ بیکاری دریافت‌ نمایند.

تصویب‌نامه‌ در خصوص‌ اجرای ماده‌ 23 آئین‌نامه‌ اجرائی قانون‌ بیمه‌بیکاری
هیأت‌ وزیران‌ در جلسه‌ مورخ‌ 15/12/1372 بنابه‌ پیشنهاد شماره‌ 76885 مورخ‌ 3/12/1372 وزارت‌ کار و امور اجتماعی و به‌ استناد ماده‌ (14) قانون‌ بیمه‌ بیکاری ـ مصوب‌ 1369 ـ تصویب‌ نمود:
به‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی اجازه‌ داده‌ میشود در اجرای ماده‌ (23) آیین‌نامه‌ اجرایی قانون‌ بیمه‌ بیکاری موضوع‌ تصویب‌نامه‌ شماره‌ 122626 / ت‌ 404 ه مورخ‌ 19/10/1369، کلیه‌ پرداختهایی که‌ به‌ صورت‌ مستقیم‌ یا غیرمستقیم‌ در رابطه‌ با اجرای قانون‌ بیمه‌ بیکاری انجام‌ شده‌ یا میشود به‌ هزینه‌ قطعی منظور نمایند.
تشخیص‌ هزینه‌های فوق‌ به‌ عهده‌ بالاترین‌ مقام‌ دستگاه‌ اجرایی مربوط‌ یا مقامات‌ مجاز از طرف‌ آنها میباشد.

تصویب‌نامه‌ در خصوص‌ به‌ هزینه‌ قطعی منظور نمودن‌ پرداختهای مربوط‌
به‌ هزینه‌های اداری و پرسنلی در رابطه‌ با اجرای قانون‌ بیمه‌بیکاری
هیأت‌ وزیران‌ در جلسه‌ مورخ‌ 9/5/1373 با عنایت‌ به‌ نظر ریاست‌ محترم‌ مجلس‌ شورای اسلامی (موضوع‌ نامه‌ شماره‌ 747 / ب‌ / ه مورخ‌ 4/4/1373) تصویب‌نامه‌ شماره‌ 72047 / ت‌ 357 ه مورخ‌ 22/12/1373 را به‌ شرح‌ زیر اصلاح‌ نمود:
به‌ وزارت‌ کار و امور اجتماعی و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی اجازه‌ داده‌ میشود در اجرای ماده‌ (23) آیین‌نامه‌ اجرایی قانون‌ بیمه‌ بیکاری موضوع‌ تصویب‌نامه‌ شماره‌ 122626 / ت‌ 404 ه مورخ‌ 19/10/1369 پرداختهای مربوط‌ به‌ هزینه‌های اداری و پرسنلی را که‌ به‌ صورت‌ مستقیم‌ یا غیرمستقیم‌ در رابطه‌ با اجرای قانون‌ بیمه‌بیکاری انجام‌ شده‌ یا میشود به‌ هزینه‌ قطعی منظور نمایند.
تشخیص‌ هزینه‌های فوق‌ به‌ عهده‌ وزرای بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی و کار و امور اجتماعی است‌.

مصوبه‌ هیأت‌ وزیران‌ در خصوص‌ نحوه‌ اجرای ماده‌ (2) قانون‌ بیمه‌بیکاری
هیأت‌ وزیران‌ در جلسه‌ مورخ‌ 26/10/1378 در اجرای ماده‌ (2) قانون‌ بیمه‌ بیکاری ــ مصوب‌ 1369 ــ و آیین‌نامه‌ اجرایی آن‌ مقرر نمود:
1. کارگران‌ فصلی در صورتی که‌ در اثنای فصل‌ کار بیکار شوند مشمول‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری خواهند بود.
2. کارگران‌ دارای قرارداد با مدت‌ معین‌ در صورتی که‌ در اثنای مدت‌ قرارداد بیکار شوند مشمول‌ استفاده‌ از مقرری بیمه‌ بیکاری خواهند بود.
3. کارگران‌ دارای قرارداد با مدت‌ معین‌ در صورتی که‌ ماهیت‌ کار آنان‌ دایمی باشد، در صورت‌ بیکاری در پایان‌ قرارداد مورد حمایت‌ قرار گرفته‌ و سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی لازم‌ است‌ از منابع‌ صندوق‌ بیمه‌ بیکاری نسبت‌ به‌ پرداخت‌ مقرری بیمه‌ بیکاری اقدام‌ نماید.

قانون‌ حمایت‌ از بازسازی و نوسازی صنایع‌ نساجی کشور
* ماده‌ واحده‌ ـ به‌ منظور رفع‌ مشکلات‌ موجود صنایع‌ نساجی و در جهت‌ بازسازی و نوسازی صنایع‌ یاد شده‌، دولت‌ موظف‌ است‌ در طول‌ برنامه‌ سوم‌ توسعه‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران‌ مصوب‌ 17/1/1379، تسهیلات‌ و حمایت‌های زیر را به‌ اجرا گذارد:
الف‌ ـ وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی و شهرداریها مکلفند با در نظر گرفتن‌ طرح‌ جامع‌ شهری نسبت‌ به‌ تغییر کاربری اراضی تحت‌ مالکیت‌ واحدهای صنعتی نساجی و سایر صنایع‌ موضوع‌ این‌ قانون‌ که‌ تصمیم‌ به‌ بازسازی و نوسازی و توسعه‌ دارند و در محدودة‌ قانونی شهرها قرار دارند، در صورت‌ انتقال‌ واحد صنعتی و حفظ‌ ظرفیت‌ تولید به‌ کاربری مسکونی، تجاری و اداری اقدام‌ نموده‌ و امکان‌ تفکیک‌ و فروش‌ آن‌ را تسهیل‌ و از گرفتن‌ یا تملک‌ هر بخشی از زمین‌ بدون‌ پرداخت‌ قیمت‌ آن‌ با قیمت‌ کارشناسی با کاربری مسکونی خودداری نمایند.
تبصره‌. وزارت‌ مسکن‌ و شهرسازی مکلف‌ است‌ در صورت‌ ضرورت‌ حفظ‌ کاربری زمین‌های یاد شده‌ نسبت‌ به‌ خرید زمین‌ به‌ قیمت‌ کارشناسی روز با کاربری مسکونی اقدام‌ نماید.
ب‌ ـ چنانچه‌ به‌ تشخیص‌ وزارت‌ صنایع‌ و معادن‌ درآمد حاصل‌ از فروش‌ عرصه‌ و اعیان‌ کارخانجات‌ مذکور در جهت‌ بازسازی و نوسازی، توسعه‌ و اصلاح‌ ساختار نیروی انسانی واحدهای یادشده‌ هزینه‌ گردد، مشمول‌ مالیات‌ نخواهد بود.
ج‌ ـ سازمان‌ تأمین‌ اجتماعی موظف‌ است‌ آن‌ دسته‌ از کارگران‌ واحدهای مشمول‌ این‌ قانون‌ که‌ در دوران‌ بازسازی و نوسازی موقتاً بیکار میگردند را تحت‌ پوشش‌ کامل‌ بیمه‌ بیکاری قرار دهد. در صورت‌ عدم‌ تکافوی منابع‌ صندوق‌ بیمه‌ بیکاری، دولت‌ به‌ مقداری که‌ لازم‌ تشخیص‌ دهد در بودجه‌ سنواتی پیش‌بینی و به‌ این‌ صندوق‌ کمک‌ خواهد کرد.
د ـ نیروی انسانی مازاد واحدهای مشمول‌ این‌ قانون‌ با پیشنهاد مدیر واحد و یا تأیید کمیته‌ای متشکل‌ از نمایندگان‌ وزارتخانه‌های صنایع‌ و معادن‌، کار و امور اجتماعی و سازمان‌ مدیریت‌ و برنامه‌ریزی کشور مشمول‌ تعدیل‌ گردیده‌ و در مقابل‌ پرداخت‌ حقوق‌ مقرر در قانون‌ کار، بازخرید میگردند.
ه ـ واحدهای صنعتی مشمول‌ این‌ قانون‌ که‌ در محدودة‌ قانونی شهرها مستقر هستند و برای بازسازی و نوسازی به‌ خارج‌ از شهرها منتقل‌ میشوند و یا این‌ که‌ بنا بر ضوابط‌ زیست‌ محیطی انتقال‌ آنان‌ الزامی میباشد، شامل‌ حمایت‌های ذیل‌ میشوند:
1. شرکت‌ شهرک‌های صنعتی ایران‌ و در صورت‌ تأیید وزارت‌ صنایع‌ و معادن‌، وزارت‌ جهاد کشاورزی موظفند زمین‌ مورد نیاز را با سند قطعی در اختیار واحدهای
فوق‌ قرار دهند و هزینه‌های مربوط‌ را پس‌ از بهره‌برداری به‌ اقساط‌ پنج‌ ساله‌
دریافت‌ نمایند.
2. وزارتخانه‌های نیرو، نفت‌، پست‌ و تلگراف‌ و تلفن‌ و شرکتهای تابعه‌ موظفند بدون‌ دریافت‌ هیچگونه‌ هزینه‌ای نسبت‌ به‌ انتقال‌ انشعابهای برق‌، آب‌، گاز و تلفن‌ موجود واحدهای مذکور به‌ محل‌های جدید اقدام‌ نمایند. چنانچه‌ این‌ انتقال‌ مستلزم‌ سرمایه‌گذاری واقعی (غیر از هزینه‌ اشتراک‌) باشد با اعلام‌ هر یک‌ از شرکتهای ذینفع‌ و تأیید سازمان‌ مدیریت‌ و برنامه‌ریزی کشور، هزینه‌ها را دریافت‌ نماید.
و ـ فهرست‌ کالاهای مشمول‌ مادة‌ (145) قانون‌ برنامه‌ سوم‌ توسعه‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران‌ از تاریخ‌ ابلاغ‌ این‌ قانون‌ به‌ تصویب‌ هیأت‌ وزیران‌ خواهد رسید.
ز ـ واحدهای مشمول‌ این‌ قانون‌ که‌ به‌ طور اساسی بازسازی میشوند با تأیید وزارت‌ صنایع‌ و معادن‌ و از تاریخ‌ بهره‌برداری جدید، مشمول‌ معافیت‌های دوره‌ای موضوع‌ ماده‌ (132) قانون‌ مالیات‌های مستقیم‌ مصوب‌ (اصلاحی) 7/2/1371 خواهند بود.
ح‌ ـ آیین‌نامه‌ اجرائی این‌ قانون‌ ظرف‌ یک‌ ماه‌ پس‌ از ابلاغ‌ توسط‌ وزارتخانه‌های صنایع‌ و معادن‌ و کار و امور اجتماعی و سازمان‌ مدیریت‌ و برنامه‌ریزی کشور تهیه‌ و به‌ تصویب‌ هیأت‌ وزیران‌ خواهد رسید.
این‌ قانون‌ از تاریخ‌ تصویب‌ لازم‌الاجراء میباشد.

بیمه بیکاری و نحوه و شرایط ارائه مقرری بیکاری

مقدمه:

بیمه بیکاری یکی از طرحهای حمایت از بیکاران است که با پیشرفت صنعت و به منظور تکمیل حمایتهای تامین اجتماعی برای اولین بار در دهه اول قرن بیستم در کشورهای اروپایی آغاز و سپس در استرالیا و آمریکا اجرا گردید.

فلسفه به وجود آمدن بیمه بیکاری، تلاش دولتها برای تامین از دست دادن درآمد و معاش نیروی کاری است که به دلیل غیرارادی بودن و غیرداوطلبانه و بصورت موقت از دستیابی به شغل محروم میگردند و در برخی از کشورها نیز بیمه بیکاری بعنوان خسارت اخراج تلقی و کارگرانی که از کار اخراج میشوند از حمایتهای بیمه بیکاری استفاده می نمایند.

در کلیه این کشورها، منابع صندوق از پرداختی های کارفرمایان بعنوان رکن اصلی و کارگران تشکیل می شود و از کمکهای دولت نیز بعنوان تامین کننده کسری منابع استفاده می گردد.

تاریخچه :

در ایران برای اولین بار در اردیبهشت سال 1325 همزمان با اجرای تدریجی قانون بیمه های اجتماعی کارگران براساس پیشنهاد شورایعالی کار، طرح قانون کار مشتمل بر 48 ماده به تصویب هیات وزیران رسید. بموجب مواد 35 تا 43 تصویب نامه مزبور صندوقی بنام صندوق تعاون بمنظور ارائه حمایتهای ازدواج، عائله مندی، بیکاری، ازکارافتادگی، کفن و دفن و نیز صندوق بهداشت در هر یک از مراکز کارگری پیش بینی شده بود. بموجب مفاد ماده 37 تصویب نامه مذکور بنگاه رفاه اجتماعی از سال 1326 عملا" کار خود را آغاز نمود، اما به دلیل عدم تناسب میان تعهدات و حق بیمه دریافتی چندان موفق نبوده و صرفا" در برخی کارگاهها مبادرت به ایجاد صندوقهای مخصوصی که تحت نظر نمایندگان کارگر، کارفرما و وزارتکار اداره میگردد نمود و با دریافت حق بیمه به میزان 3% دستمزد (1% سهم بیمه و 2% سهم کارفرما) مبادرت به انجام حمایتهای فوق به کارگران کارگاههای خود می نمودند.

در سال 1331 لایحه قانونی بیمه های اجتماعی به منظور حمایت از کارگران مشمول قانون کار در برابر حوادث و بیماریها، ازکارافتادگی، ازدواج، حاملگی، عائله مندی، کفن و دفن و بیکاری به تصویب رسید. بموجب ماده 79 قانون مزبور سازمان بیمه های اجتماعی به تشکیل صندوقی بنام صندوق کمک به بیکاران که درآمد آن 5% مجموع درآمدهای حاصله از حق تعاون و بیمه سازمان بود مکلف گردید. لایحه قانونی فوق بدلیل مشکلات مالی چند نرخی بودن حق بیمه و فقدان امکانات اجرائی در سال 1334 اصلاح و حمایت بیکاری از آن حذف گردید.

در سال 1354 که قانون فعلی تامین اجتماعی به تصویب رسید بیمه بیکاری مسکوت ماند ولی در همان زمان مطالعات جامعی جهت تدوین قانون بیمه بیکاری بعمل آمد.

لیکن در سال 1366 با رشد فزاینده پدیده بیکاری در کشور ناشی از تعطیلی واحدها، مشکلات اقتصادی ناشی از جنگ تحمیلی، رکورد سرمایه گذاری در بخش خصوصی و حتی دولتی و بمنظور حمایت از بیکاران مشمول قانون تامین اجتماعی، قانون بیمه بیکاری به مدت 3 سال بطور آزمایشی به تصویب رسید و بموجب قانون مزبور دولت مکلف گردید با ارائه عملکرد اجرائی و مالی قانون لایحه تجدید نظر شده را با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور تنظیم و به مجلس شورای اسلامی ارائه نماید. لایحه فوق در سال 1369 با اصلاحاتی بتصویب رسید و بطور دائم باجرا گذاشته شد.

تعاریف :

بیکار:

بیکار از نظر این قانون بیمه شده ای است که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده