شهرستان آباده

/**/

شهرستان آباده

 

آباده یا آپاتیه شمالی‌ترین شهراستان فارس یکی از اولین مراکز سکونت بشر اولیه در فلات پهناور ایران بوده است. سفرنامه‌های بسیاری به طور مستقیم یا غیر مستقیم از وجود مدنیتی شکوفا در آباده خبر داده‌اند از جمله فارس نامه وسفرنامه پیر لوتی در کتاب به سوی اصفهان و ... در دوران طلایی امپراتوری پارسیان آباده در مسیر شاهراه هخامنشی بوده است و وجود چاپارخانه در چهل زرعی در حوالی آباده دلیل بر این مدعاست.بعد از اسلام تمدن آباده در سیر تحول جدیدی قرار گرفت و شکوفایی مجدد فرهنگی در آباده (بعد از مسلمان شدن زرتشتیان آباده_وجود قلاع گبری متعدد و بنا های عهد ساسانی و حتی قبل از آن دلیلی محکم برای سکونت زرتشتیان متعصب در این دیار است) مربوط به زمان تبعید آخرین شاهزادهٔ سلسله فخیمه سلطنتی صفویه (شاه اسمعیل سوم) به آباده می‌باشد. بعد از تبعید شاهزاده به آباده برای راحتی و در عین حال کنترل فعالیت های وی قلعه و حمامی در آباده ساخته شد.شاهزاده و همراهانش در این قلعه باقی عمر را سپری نمودند.شاه اسمعیل سوم در دوران تبعید در آباده به ساختن چاقو مبادرت ورزید بدین سان اهالی آباده لقب شاهزاده چاقو ساز را به ایشان دادند.(بعضی از مردم آباده معتقدند فقر مالی تحمیل شده از طرف افغان ها و یا افشاریان دلیل چاقو ساز شدن شاه اسمعیل شده است ولی بعضی دیگر معتقدند که وی با این عمل نمادین قصد رساندن مفهومی خاص و کلیدی را داشته است) بعد از اینکه کریم خان زند(وکیل الرعایا) شیراز را به پایتختی بر گزید راه برای ترقی هر چه بیشتر آباده هموار تر شد. بی شک موقعیت جغرافیایی خاص آباده و مجاور بودن با شهر هایی چون شیراز اصفهان یزد نیز در تکامل سریع آباده بی تأثیر نبوده است. دو مورد ازمواردی که میتوان از آنها به عنوان دلایل دیگر پیشرفت آباده در زمینه‌های علمی فرهنگی هنری و موسیقی نام برد که البته تا به حال کسی در آن زمینه تحقیق مفصلی انجام نداده(تنها کسی که در این مورد در حال تحقیق است آقای مهندس عطاء الله آگاه فرزند دکتر محمد حسین آگاه می‌باشد که در حال حاضر مقیم انگلیس می باشند.)عبارتند از : اکثر جمعیت آباده را مسلمانان تشکیل میدهندو بقیه را بهاییون، بابیون، ازلیون، شیخیون و فرقه‌های مختلف صوفیه تشکیل میدهند. چند فرهنگی و چند مذهبی بودن جامعه آباده، نکات مثبت و منفی زیادی برای تمدن آباده به همراه داشته است که نیاز به کارشناسی دارد که از عهدهٔ ما خارج است. مهمترین مراکز تجمع بهاییان در آباده عبارتند از: 1- همت آباد(مهد قالی بافی آباده) 2- کوشکک(حشمتیه) 3- درغوک 4- وزیر آباد 5- چنار 6- نجف آباد 7- نصرت آباد متنفذ‌ترین خاندانهای بهایی آباده عبارتند از: 1- افنان 3- قربان 5- روشن زائر 7-حمیدی 2- آگاه 4- همت 6 - فروزان تأثیر تعداد کثیر دراویش و شیخیون بر جوجامعه آباده به طور کامل مشهود است و در زمان خود نیاز به بررسی... بیشتر دراویش آباده از فرقه‌های شاه نعمت الله ولی (محل تجمع جزمودق یا گزمیده) و سلطان علیشاهی گنابادی هستند.دراویش آباده هنوز نیز در آباده مجالس خاص خود را به طور هفتگی بر گزار می کنند(منزل شخصی مسعود خان اعرابی و منزل آقای سرهنگ پور). در گذشته دراویش بزرگ زیادی از آباده دیدن کرده‌اند و به اصطلاح با دراویش آباده(دراویش گزمیده و بهمن) صفا کرده‌اند از جمله میتوان از ذوالریاستین عارف ستوده نام برد.

مهمترین خاندان درویش آباده عبارتند از:

نعمت اللهی های گزمیده و بهمن

مسلمانان آباده نیز سهم بسزایی در آبادانی دیار خود به عهد داشته اند.کثرت تعداد مسلمانان موفق آباده‌ای دلیلی مستدل بر این مدعاست. متنفذترین خاندانهای مسلمان آباده عبارتند از:

1- رضانیا(رضاخانیها - داروفروشان) 2- امامی(کرجه ایها) 3- دایی و داهی( حاج علی اکبریها) 4- سلطانی(هرندی - حاج علیخانیها) 5- موحد 6- دانا 7- واعظ زاده 8- ادیب زاده 9- فروهر 10- حمزه پور(پور حمزه) 11- چوبینه(گل محمدیها) 12- امید سالار 13- فیروزی 14- صرافیان 15- تمدن 16-حقیقت کش 17- مسعودی 18- باستانی 19- صدری 20- نادری 21- فرهنگیان 22- صداقت کیش 23- ظهیر امامی 24- اعرابی(درغوکیها) 25- نیککار 26- پاکزاد 27- حکمت 28- هادی پور 29 - یداللهی 30- زائر پور 31- صارمی 32- معمار مشرفی 33- ریاحی 34- ریاضی 35- کدیور 36- خادم الحسینی 37- وفا 38- آستانه 39- سپهر 40- فرزان و فرزانه 41- معمار زاده 42- فرهود 43- دیوان- سورمق

مشاهیر و معاریف قدیم آباده

1- سراج الحکماء آگاه -ایشان از طرف ناصرالدین شاه قاجار بدین لقب مفتخر گردیدند. اولین پزشک تجربی آباده- فیلسوف 2- دکتر محمد حسین آگاه- فرزند سراج الحکماءآگاه - معروف به دکتر خان 3- دکتر بدیع الله آگاه- فرزند سراج الحکماءآگاه 4- دکتر مسیح الله آگاه- فرزند محمد حسین آگاه(متولد 1289- فارغ التحصیل از دانشگاه بیروت) 5- دکتر حبیب الله آگاه- فرزند محمد حسین آگاه- ساکن شیراز مطب ایشان در خیابان قاانی کهنه بالاتر ازخیابان منوچهری می‌باشد. 6- مهندس عطا الله آگاه - فرزند محمد حسین آگاه- ساکن انگلیس- در ضمن در محل اقامت خود به روزنامه نگاری و نوشتن مشغول می باشند.سابق در صنایع نفت جنوب فعالیت میکردند. 7- طلیعه آگاه- فرزند محمد حسین آگاه- از نخستین مدرسین رشته پرستاری دانشگاه شیراز 8- مهندس هدایت الله فروهر- متولد 1279 - مهندس معدن از بریتانیا - انگلستان 9- پروفسور روح الله عباسی- متولد 1305- از یک خاندان تهیدست- از اعضای سابق حزب توده- ساکن فرانسه 10- دکتر ذبیح الله قربان- فرزند حاج علی خان-از بانیان تاسیس دانشگاه شیراز- متولد 1284- فارغ التحصیل از دانشگاه پزشکی بیروت 11- دکتر کیهان قربان- اولین خانم پزشک آباده- فرزند حاج علی خان - خواهر دکتر ذبیح الله قربان-فارغ التحصیل از بیروت 12- دکتر دانا- ملقب به دکتر اعلم الملک 13- عزیز دانا- حقوقدان 14- مهندس اورنگ دانا - مهندس راه و ساختمان 15- میمنت دانا- اندیشمند- پرستار- مترجم - کتاب پر (به معنی پوشش پرنده)از ترجمه‌های موفق ایشان می‌باشد- تا آخر عمر مجرد باقی ماندند 16- دکتر رضا تمدن- حقوقدان و دولتمردایشان دکترای حقوق بین الملل دارند 17- دکتر عنایت الله روشن-ساکن آمریکا 18- دکتر امانت الله روشن-ساکن آمریکا 19- دکتر پری روشن- ساکن استرالیا 20- دکتر امان الله روشن زائر- متولد1286 در همت آباد 21- مهندس هوشنگ فرحبخش- فوق لیسانس کشاورزی 22- عطاالله باستانی - فوق لیسانس شیمی - تمام عمرشان صرف فعالیت های علمی و آموزشی شده است- از گردانندگان کلاسهای کنکور درتهران- متولد 1305 23- دکتر بدیع الله فیروزی- فرهیخته بنام آباده- دکترای جغرافیا- ساکن سوئیس 24- وجیه الله فیروزی 25- تیمسار سیف الله همت- موفقترین ارتشی آباده- متولد 1277در روستای همت آباد 26- دکتر سر الله خان همت- برادر تیمسار همت - مدتی رئیس بیمارستان عیسی بن مریم اصفهان بود 27- دکتر کریم واعظ زاده- فرزند علی آقا واعظ زاده-متولد 1310- جراح عمومی- ساکن شیراز 28- قدرت الله کاردان-وکیل دادگستری 29- مهندس حسین امید سالار 30- احمد امیدسالار 31- محمد رضا امید سالار- متولد 1287- از خاندانی اصیل(جای ابهام است زیرا میگویند امید سالارها در اصل ازابرکوه یا ابرقوهستند) که نسبشان به خاندان سلطنتی صفویه میرسد- از نوادگان شاه اسمعیل سوم که بعد از روی کار آمدن افغان ها به آباده تبعید شد- به نقل از کتاب رسم التواریخ اثر محمد هاشم آصف(رستم الحکما) به اهتمام محمد مشیری انتشارات امیر کبیر1352 صفحات 383-382- محمد رضا امید سالار از شاگردان مرحوم نظام وفا بوده است 32- عنایت الله امام- فرزند امام جمعه سابق آباده- رئیس سابق فرهنگ آباده- از زحمت کشان تعلیم و تربیت در آباده 33- مهندس عطا الله امام- برادر عنایت الله امام 34- حسین امام- لیسانس شیمی - خواهرزاده عطاالله و عنایت الله 35- دکتر اکبر امامی- داروساز 36- اصغر امامی- لیسانس زیست شناسی 37- دکتر حسین امامی 38- مهندس حسن امامی-در ذوب آهن اصفهان فعالیت می‌کند 39- مهندس خسرو امامی 40- مسعود امامی- شاعر - صغادی 41- زهره امامی- دبیر 42- دکتر مجدالدین یداللهی- داروساز 43- دکتر منصور یداللهی 44- نورالدین یداللهی 45- دکتر هوشنگ خضرائی- ساکن انگلیس 46- اورنگ خضرائی- شاعر نوپرداز- اندیشمند- صغادی-متولد 1323 47- نصرت الله امیدوار- ادریس آبادی- دبیر-لیسانس شیمی 48- فتح الله امیدوار- ادریس آبادی - دبیر- لیسانس فیزیک 49- دکتر صرافیان 50- دکتر ایرج هادی پور 51- شکوه هادی پور(نعمت اللهی)- همسر ایرج هادی پور-لیسانس ادبیات فارسی 52- اسحاق هادی پور 53- دکتر زمانی- علوم آزمایشگاهی 54- دکتر منصور شریفی 55- یدالله معمار مشرفی- لیسانس ریاضی - ساکن آباده 56- کریم گنجی-لیسانس ادبیات فارسی 57- شیرین داهی- دبیر با سابقه- ساکن آباده- لیسانس زیست شناسی 58- زهرا شفیعی-لیسانس زیست شناسی 59- سیما فرزان فر- لیسانس علوم اجتماعی 60- مینو حمیدی- اولین خانم آباده ایی که وارد فعالیت های سیاسی شد- درغوکی-مترجم- لیسانس حقوق از دانشگاه تهران- کاردار سفارت ایران در ایتالیا در زمان پهلوی- ساکن تهران 61- ناهید فروهر- دبیر-لیسانس زیست شناسی 62- مهندس منیره صدری 63- محمد تقی صداقت کیش- لیسانس ادبیات فارسی 64- محمد علی صداقت کیش- لیسانس ریاضی 65- دکتر جمشید صداقت کیش- محقق شهیر- ساکن شیراز 66- دکتر شکوفه حمزه پور 67- دکتر محمد رضا نادری- در دوران جوانی درشیراز خودکشی کرد 68- مهندس ناصر فتاحی 69- مسیح حکمت- استاد شهیر فیزیک 70- سرهنگ عزیز الله حکمت 71- سرهنگ اسدالله اعرابی-فرزند امیر قلی- متولد 1306در روستای درغوک- ساکن تهران- از بزرگ ارتشیان آباده- رئیس سابق نیروی انتظامی شیراز در زمان پهلوی- رئیس پلیس راه کل کشور 72- ایاز شهریاری- متولد 1305- نویسنده- محقق- شاعر- دبیر- لیسانس حقوق 73- دکتر خلیل سعادت 74- عطاءالله سعادت- باستان شناس- پدر پروفسور سعادت 75- دکتر ناصر خدیور 76- رهبر آقا آگاه- فرزند بدیع الله آگاه 77- دکتر سیروس منصف 78- شفیع زمانی- لیسانس علوم عربی 79- تقی صدری- لیسانس حقوق 80- هوشمند عقیلی- درغوکی- آوازه خوان لوس انجلسی-لیسانس زبان انگلیسی 81- مهندس رجائی- اولین مهندس نفت آباده 82- دکترحبیب حقیقت کش 83- دکتر جلیل حقیقت کش- اولین دندانپزشک آباده 84- احمد حقیقت کش 85- محمد کاظم رضانیا- لیسانس زیست شناسی- شهردار سابق آباده 86- مهندس محمد رضانیا 87- دکتر محمد صادق رضانیا- داروساز 88- دکتر احمد رضانیا- داروساز 89- دکتر ماجد رضانیا 90- مهندس هوشنگ رضانیا 91- علیرضا رضانیا- لیسانس جغرافیا-مؤلف کتاب جغرافیای محل که در دبیرستانهای شهر تدریس می شده 92- ابوالقاسم رضانیا- لیسانس جغرافیا 93- اکبر رضانیا- لیسانس زبان انگلیسی 94- دکتر محمد رضانیا 95- دکتر حسین رضانیا- رادیوتراپ 96- دکتر محمد رضا فرزانه- رادیولوژیست 97- دکتر حیدر نعمت اللهی 98-دکتر بهرام کدیور-فوق تخصص جراحی ترمیمی(پلاستیک)- ساکن آمریکا 99- مهندس بهمن کدیور- الکترومکانیک 100-دکتراسفندیارکدیور-فوق تخصص جراحی ترمیمی(پلاستیک)- ساکن امریکا 101- دکتر لاله کدیور- متخصص پوست و مو 102- دکتر حکیمه کدیور- متخصص حلق و گوش و بینی 103- فروغ کدیور- روانشناس 104- دکتر علیمحمد حسینی 105- مسیح خان مسعودی- استاد بنام فیزیک 106- مهندس مسعود مسعودی 107- دکتر جلیل مسعودی- اقتصاد 108- مسعود دایی 109- محمد رضا دایی- مدتی رئیس دبیرستان ایرانیان در عراق بود سپس به ایران مراجعت کرد و بر اثر سانحه تصادف در گذشت- لیسانس ادبیات فارسی 110- محمد رضا داهی-مهندس کشاورزی - اخیرا طرحی برای درختکاری در آباده تنظیم نموده‌اند با کمک نکو داهی و بهرام داهی 111- جلال چوبینه- فرزند محمد- متولد 1305-لیسانس ادبیات فارسی- نویسنده- شاعر- روزنامه نگار- طنز نویس- دبیر- معاون اداره فرهنگ آباده زمان ریاست آقای مینو- ساکن فولاد شهر اصفهان 112- جلیل چوبینه- فرزندمحمد- متولد 1310-لیسانس حقوق- ساکن تهران- دبیر - نقاش 113- ناصر چوبینه-فرزند مرتضی- متولد 1309- اولین لیسانس زبان فرانسه آباده- دبیر سابق و بانکدار با تجربه امروز- ساکن تهران 114- مهندس منصور چوبینه- فرزند مرتضی- متولد 1313- فوق لیسانس راه و ساختمان- ساکن تهران 115- دکتر مهردخت چوبینه- فرزند مرتضی- متولد 1316- متخصص بیهوشی- ساکن مریلند آمریکا 116- جلال ذوالفنون- نوازنده بنام سه تار-استاد موسیقی 117- محمود ذوالفنون 118- حبیب نیککار- وکیل دادگستری 119 - آقای حکیم زاده- لیسانس زیست شناسی 120- مهندس امان الله زائر پور 121- دکتر صانعی بهمنی 122- هوشنگ معمارزاده- درغوکی- سردبیر سابق گل آقا- نویسنده کتابهای غوغولی و موغولی برای کودکان- طنز پرداز 123- پروفسور سعادت 124- پروفسور محمود رضا شهریاری-فرزند ایاز شهریاری 125- دکتر بیژن اعرابی-فرزند حاج حسن 126- مرضیه - خواننده 127- بهمن دادگستر - روانشناس - فرزند اسفندیار دادگستر 128- امین گرامی 129- دکتر سهراب گرامی 130- دکتر سیروس گرامی 131- دکتر پروین کدیور 132- سرگرد حمزه پور 133- دکتر مهری حمزه پور 134- دکتر فرهود رهنما- فرزند عوض - دکترای اقتصاد- ساکن کانادا 135- مهندس منوچهر آزموده-نفت - ساکن امریکا 136- دکتر مهدی شفیعی- فرزند احمد - متخصص اورولوژی

 

اولین آقا معلم مکتبخانه‌های آباده عبارتند از: 1- عباس ادیب پدر غلامرضا ادیب زاده و پدر بزرگ منوچهرادیب زاده 2- میرزا طبیب 3- جد خاندان خادم الحسینی 4- جد خاندان رایگان اولین بانوی معلم مکتبخانه‌های آباده سرکار خانم طیبه چوبینه(دختر عموی بزرگ خانم ها وجیهه چوبینه و محبوبه چوبینه و ذبیح الله چوبینه(کارمند بازنشسته - ساکن شیراز)که علاوه بر تدریس خواندن و نوشتن سواد علم حساب وریاضی داشته است و دختران اعیان و اشراف آباده از محضرشان سالها استفاده نموده اند) آقا میرزا قابیل آباده ایی(میرزا عباس قابل یا قابیل که در ظهر جمعه 29 ربیع الاول 1321 ق از یزد رهسپار آباده شد و در آباده سکونت کرد و بعدها به آقا میرزا قابل آباده ایی معروف شد) نویسنده کتاب تاریخ آباده و توابع به سال1900 میلادی (1280 هجری شمسی) اولین تاریخ نویس آباده بوده است. "برگرفته از مقاله ترجمه شده توسط آقای سپهر منوچهری در مورد آباده 2005_2001میلادی در اینسیکلوپدیا دانشگاه کلمبیا ایالات متحده" استادان بزرگ گیوه دوز آباده سه برادر به نام های محمد آقاچوبینه و مرتضی خان چوبینه و مصطفی خان چوبینه بوده‌اند که هر سه در آباده فوت شده‌اند و هنر گیوه آباده تا ابد به این سه برادر هنرمند مدیون است.استادان شهیر منبت کاری آباده اغلب از خاندان صنیعی و امامی(معروفترین آنها استاد احمد امامی منبت کار کاخ مرمر در تهران)و علی الخصوص خاندان منبتی بوده و به حق استاد بزرگ و عالی قدر مرحوم حسین منبتی باعث کمال و ترقی منبت آباده شدند.دیگر استادان بنام منبت و قاشق تراشی قدیم آباده عبارتند از:احمد خان زائر پورکه علاوه بر وقوف کامل به هنر منبت سازنده آلات موسیقی نیز بوده اند(کمانچه استاد علی بهادری از آثار ارزشمند ایشان می‌باشد)و همچنین استاد روح الله فروتن در زمینه منبت و کربلایی عباس قاشق تراش استاد چیره دست سازنده قاشق های دوغ خوری نفیس (پدر حبیب آقا رضانیا و پدر بزرگ عزیز رضانیا) را نام برد. چه نیکوست در اینجا یادی کرده باشیم از استاد شهیر سازنده تار و همچنین نوازنده تار آباده... و او کسی نیست جز آقا سید حبیب ذوالفنون (خالقی)پدر استاد جلال ذوالفنون و استاد محمود ذوالفنون. از شاخصترین شاعران قدیم آباده میتوان از حیدر علی مداح درغوکی ملقب به مذنب(کتاب اشعار مذنب توسط آقای عبدالرسول رضانیا در گذشته ویرایش و مرتب شده است) را نام برد و در افواه آباده از بهیه خانم زائر پور به عنوان اولین خانم شاعر آباده نام برده میشود. مرحوم حاج علی خان قربان پدر دکتر ذبیح الله قربان از اولین اشخاصی بودند که به حفر قنات در این دیار همت گماشتند و باعث رونق کشاورزی و علی الخصوص باغداری شدند. شهرت قدیم آباده به مرکز تولید میوه شیراز و اصفهان نتیجه کوشش اشخاصی چون حاج علی خان می‌باشد. استادان بنام خوشنویسی در آباده عبارتند از :استاد بدیع الله مرادی و امین آقا امینی و غلامرضا ادیب زاده.

نام تکیه:آباده ایی محل تکیه:آباده - شمال فارس دوره ساخت:قاجاریه مناسبت نام گذاری:بنام حاج محمد جعفر آباده ایی متوفی به سال 1280هجری قمری مفاخر آرمیده در این تکیه عبارتند از:

حاج میرزا احمد عمادالواعظینحاج سید احمد مرندی میرزا اسد الله اشتری ملا اسماعیل نقنه ایی میرزا محمد منجم حسین امامی نائینی

جلال چوبینه

جلال چوبینه در سال 1305 ه.ش در یکی از خاندانهای اصیل و فرهنگی آباده پا به عرصهٔ حیات نهاد. پدر ایشان مرحوم آقا محمد چوبینه و مادرشان مرحوم محبوبه چوبینه بودند.پدر بزرگ پدریشان مرحوم گل محمد خان چوبینه و پدر بزرگ مادریشان مرحوم استاد آقا جان چوبینه(استاد شهیر پارچه بافی و قلم کاری در آباده) بودند. وی بیش از هفت سال نداشت که وارد مدرسه شد. سه سال اول ابتدایی را در آباده (مدرسه‌های حافظ و فردوسی)و سه سال بعدی تحصیلات ابتدایی را در شیراز به اتمام رساند.دوران دبیرستان ایشان در مدرسه سعدی سپری شد.در سال 1322 وارد دانشسرای مقدماتی شیراز شد و بعد از اخذ دیپلم به سال 1324به سمت معاونت آموزش و پرورش آباده (فرهنگ) و ریاست کار گزینی این اداره در زمان ریاست آقای مینو منصوب شدند.ایشان به مدت پنج سال در این پست دولتی مشغول به خدمت بودند تا اینکه در سال 1329 برای اخذمدرک کارشناسی ادبیات فارسی وارد دانشگاه شیراز شدند. در سال1333افتخار داشتن مدرک لیسانس ادبیات فارسی نصیب ایشان شدو زندگی ایشان در مسیر جدیدی قرار گرفت.جلال چوبینه از آغاز سیکل اول به نوشتن علاقه وافر داشت و هنوز شانزده بهار از عمرش نگذشته بود که اولین قطعهٔ ادبیش به نام قلب کودک در روزنامه بهار ایران به چاپ رسید.ایشان علاوه بردبیری بیشتر وقتشان صرف نوشتن مقالات اجتماعی فرهنگی و طنز می شده است و با روزنامه‌های پارس شیراز و اجتماع ملی و مجله‌های واژه و فروغ تربیت همکاری داشتند و در ضمن داستان ها و تحقیق های ایشان در مجله‌های امید ایران وخواندنیها و سخن به چاپ می رسید.در سالهای قبل از انقلاب همکاری بسیار نزدیکی بین جلال چوبینه و رادیو ایران بوجود آمد و سلسله مقالات ایشان در مورد تاریخ طنز در ادبیات ایران زمین هفته‌ای یک شب از رادیو ایران پخش می شد.داستان کوتاه به "یاد کودکی" چاپ شده در مجله وزین و معروف سخن در سال 1337 از خواندنی های ایشان می‌باشد. جلال چوبینه در سال 1325 با دختر عموی خود سرکار خانم ارژنگ چوبینه(دختر ارشد سرهنگ علی چوبینه)ازدواج کردند و حاصل این ازدواج میمون یک دختر و چهار پسرمی‌باشد. ( خسرو- شیرین- پرویز- فرهاد - محمد) جلال چوبینه دارای دو برادر به نامهای جلیل( لیسانس حقوق- ساکن تهران)و مرحوم خلیل و سه خواهر به نام های همدم(از اولین خانم معلم های آباده، همسر علی آقا دایی، ساکن آباده) مینو(همسر مهندس منصور چوبینه- ساکن آمریکا) شکوه( همسر سرهنگ منوچهر ثابت- ساکن کرج)می باشند.

کتابشناسی 1- هوس 1332 2- چه طور انشاء بنویسیم 1338 3- تست های کنکور در رشته ادبیات برای کلاسهای شبانه در پنج جلد 4- همکاری با دانشگاه شیراز در سالهای پیش از انقلاب در زمینه نگارش کتاب بارگاه رضا(ع) 5- نگارش مقالات مختلف از جمله طنز در روزنامه پارس شیراز به مدت 25 سال 6- تصحیح بسیاری از کتب ادبی

آقای چوبینه بعد از مدتها زندگی در آباده شیراز و اصفهان در حال حاضر ساکن فولاد شهر اصفهان هستند.

دکتر کریم واعظ زاده

کریم واعظ زاده در سال 1310 ه. ش در یکی از خاندانهای اصیل و فرهنگی آباده دیده به گیتی گشود.پدرشان مرحوم علی آقا واعظ زاده (از شاگردان مرحوم عباس ادیب)از اولین بنیانگذاران فرهنگ آباده بود.تحصیلات ابتدایی کریم واعظ زاده در دبستان حافظ سپری شد.بعد از اتمام سال نهم به دلیل عدم تشکیل کلاس دهم در آباده برای اخذ دیپلم رهسپار شیراز و بعد تهران شد.در سال 1328 در مدرسه البرز تهران موفق به کسب مدرک دیپلم طبیعی شد.ایشان در سال 1330 برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی با استفاده از ارز دولتی راهی سوئیس شدند و در سال 1337افتخار داشتن مدرک پزشک عمومی نصیب آقای واعظ زادهٔ جوان شد. تحصیلات تکمیلی ایشان در رشته جراحی عمومی از سال 1339 در سوئیس شروع شد.(ابتدا دستیاری جراحی سپس جراحی کودکان).ایشان به محض مراجعت به ایران در سال 1344 در دانشگاه شیراز به عنوان استادیار جراحی استخدام شد. افتخارات دکتر کریم واعظ زاده 1-استادیار جراحی به سال 1349 در بیمارستان نمازی شیراز (اولین پست دولتی) 2-استاد جراحی به سال 1356 3- ریاست بیمارستان نمازی شیراز بین سال1352-1349و همچنین از سال 1359-1353 رئیس بخش جراحی دانشگاه شیراز 4- عضو ممتد بردجراحی عمومی در سال 1350 5-از بنیانگذاران برد فوق تخصصی جراحی کودکان در سال 1370-1369 6-عضو هیئت امنای دانشگاه علوم پزشکی شیراز از سال 1372-1370 7-عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی ایران از بدو تاسیس از سال 1372 8- ریاست جامعهٔ جراحان شعبهٔ فارس از بدو تاسیس 9- عضو جامعهٔ جراحان سوئیس و ایالات متحده امریکا 10- عضو کارشناسی تخصصی جراحی سازمان نظام پزشکی شیراز 11- عضو جامعه جراحان آسیا

ثمره ازدواج آقای واعظ زاده به یک بانوی شیرازی دو پسر(علی -علیرضا ) یک دختر(مریم)می باشد. در حال حاضر دکتر کریم واعظ زاده در شیراز به امر طبابت مشغول می باشند. خیابانی در آباده به افتخار ایشان نام گذاری شده است.

دکتر مسیح الله آگاه

مسیح الله آگاه فرزند دکتر محمد حسین آگاه(ملقب به دکتر خان) در اشرافیترین خاندان آباده به سال 1289 دیده به هستی گشود وی تحصیلات مقدماتی خود را در آباده به پایان رساند.سپس برای تحصیلات تکمیلی رهسپار بیروت شدو پس از اخذ مدرک گواهینامه ششم متوسطه وارد دانشکده پزشکی شدو به مدت 5 سال در این دانشکدهٔ معتبر مشغول به تحصیل بود و در سال 1938 م. به ایران مراجعت کرد و برای گذراندن خدمت سربازی عازم شیراز شد و در این موقع در پزشکی ارتش انجام وظیفه می کرد. تا سال 1325 در بیمارستان محل زادگاهش آباده به طبابت مبادرت ورزید و متاسفانه در اوج جوانی در سن 36 سالگی دار فانی را وداع گفت.خاندانهای آگاه و افنان و قربان به حق بیشترین سهم را در آشنا نمودن افکار عمومی آباده با فرهنگ اروپایی داشتند. یادشان گرامی و نامشان به نیکی.

تیمسار سیف الله همت

سیف الله همت فرزند نصر الله در سال 1277 ه. ش در روستای همت آباد (از روستاهای ادب پرور_مهد قالی بافی آباده)دیده به جهان گشود. ایشان در سال 1283 در مدرسه مرسلین مشغول به تحصیل شد و پس از اتمام تحصیلات به سال 1294 با درجه آسپیران وارد خدمت نظام شد و در سال 1304 به درجه ستوان یکمی و در سال 1325 ه.ش به درجه سرتیپی نایل شد.ایشان مدتی فرمانده سپاه فارس و سپس استاندار فارس شدند.

دکتر امان الله روشن زائر

امان الله روشن زائر فرزند نصر الله به سال 1286ه.ش در روستای همت آباد پا به عالم خاکی نهاد و با تولد خود برگ زرین دیگری بر افتخارات علمی و فرهنگی متمدن‌ترین شهر فارس همیشه سر افراز نهاد. این گوهر گرانبها تحصیلات ابتدایی خود را در آباده و تحصیلات متوسطه را در تهران به پایان رساند.در سال 1307 ه.ش عازم اروپا شدو در دانشکده علوم و سپس در دانشکده پاریس به تحصیل پرداخت و در سال 1314ه. ش به دریافت مدرک دکترا در علوم به تحصیلات عالی خویش پایان داد.کتابهای فیزیک و شیمی دبیرستان (فیزیک و شیمی نظام قدیم قبل از سالهای 1350)از تألیفات این عزیز می‌باشد.

دکتر ذبیح الله قربان

ذبیح الله قربان فرزند حاج علی خان (از اولین ساکنان آباده که به حفر قنات در آباده همت گماشت و باعث رونق کشاورزی در آباده شد) در سال 1284ه. ش در آباده متولد شد.تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران و دوره طبابت را در دارالفنون امریکایی بیروت در سال 1309 ه.ش به اتمام رساند و سپس برای تکمیل تحصیلات راهی فرانسه شدو در سال 1310ه.ش به ایران مراجعت کردو در رشته طب داخلی در شیراز به طبابت مشغول شد.سپس به ریاست بهداری استان فارس منصوب گردید. چند سال بعد نیز ریاست دانشکده پزشکی شیراز را عهده دار شد.ایشان از جمله موسسین دانشگاه شیراز می باشند.

دکتر بدیع الله آگاه

بدیع الله آگاه فرزند سراج الحکماء از جمله پزشکان آباده ایی هستند که سالهای متمادی در آباده به امر طبابت اشتغال داشتند ایشان تحصیلات مقدماتی را در آباده گذراندند وسپس راهی اصفهان شدند و بعد ها به آباده مراجعت فرمودند و به معالجه اشتغال ورزیدند. دکتر بدیع الله آگاه در روز تاسیس بلدیه آباده(شهرداری فعلی)به سال 1304 ه.ش به عنوان یکی از بزرگان آباده حاضر بودند و در عکسی تاریخی که در همان روز گرفته شد حضور داشتند.

عباس ادیب

از بنیانگذاران علم و ادب و فرهنگ در آباده عباس ادیب بوده است که به سالهای قبل از 1280ه.ش در آباده میزیسته است.او در زمان قاجاریه مکتب دار و مدرس بوده است و حاکم فارس لقب ادیب را به واسطه خدمات شایان این شخصیت وارسته به ایشان می‌دهند. گفته‌اند که در عرصه علم و ادب شاگردان گرانقدری در آباده از محضر ایشان استفاده نموده اند. از جمله این افراد میتوان از مرحوم آقا محمد دایی، مرحوم حاج علی اکبرآقا دایی،مرحوم علی آقا واعظ زاده،مرحوم محمد امین قشقایی و فرزند دلبندشان مرحوم غلامرضا ادیب زاده را نام برد. همین متعلمین ستوده و پاک سرشت به هنگام تأسیس مدارس نوین در آباده نقش اهورایی معلم را برای فرزندان مستعد این دیار ایفا نمودند و منشأ برکات بسیار شدند. عباس ادیب از خوشنویسان بنام زمان خود بوده است و دستنوشته‌های ایشان مورد توجه بسیاری از علاقه مندان این هنر بوده است. خاندان ادیب (ادیب زاده)از خاندانهای فرهنگ دوست آباده هستند.

ایاز شهریاری

ایاز شهریاری فرزند محمود در خرداد ماه 1305ه.ش در آباده دیده به جهان گشود.ایاز شهریاری پس از اخذ دیپلم ادبیات در سال 1324ه.ش وارد دانشگاه حقوق تهران شد و موفق به دریافت مدرک کارشناسی شد.از استادان ایشان در دانشگاه میتوان از استاد مرحوم سید محمد مشکات و مرحوم سنگلجی و از دبیران ایشان مرحوم مژده را نام برد. ایاز شهریاری در ضمن فن منبت را که از صنایع اصیل و منحصر به فرد آباده است نزد استاد بی همتا مرحوم حسین منبتی آموختند . حاصل ازدواج این استاد گرانقدر با بانویی آباده ایی یک پسر (پروفسور محمود رضا شهریاری استاد دانشگاه‌های امریکا و محقق سازمان فضایی ناسا )و یک دختر (شهره شهریاری پزشک عمومی و ساکن تهران)می‌باشد.

افتخارات ایاز شهریاری 1_ دبیر با سابقه و قدیمی آباده 2_ پژوهش در زبان پهلوی ساسانی 3_ شاعر شهیر 4_ محقق خستگی ناپذیر

کتابشناسی 1_ آموزش فن منبت 2_ دستور زبان پارسی تحقیقی 3_ منطق نظری 4_ دیوان اشعار 5_ قدمت آباده و واژه‌های اصیل آباده

مهندس هدایت الله فروهرهدایت الله فروهر در سال 1279ه.ش در آباده متولد شد. ایشان تحصیلات ابتدایی را در آباده و متوسطه را در اصفهان گذراند. وی در سال 1307ه.ش به بریتانیا (انگلستان) اعزام و در رشته مهندسی معدن به تحصیلات آکادمیک مشغول شدو در سال 1313ه.ش وارد خدمات دولتی گردیدو سرانجام مدیر عامل بنگاه اکتشاف و بهره برداری معادن شد.

دکتر بهرام کدیوربهرام کدیور فرزند غلامرضا و نورالزمان(کدیور) تیر ماه 1315 ه.ش در قریه عبدالله آباد(از توابع آباده که اکنون قسمتی از شهر شده است) دیده به هستی گشود.وی بیش از شش سال نداشت که تحصیلات ابتدایی را در مدرسه حافظ شروع کرد. سرکار خانم ایران فرهنگیان (همسر آقای نیککار )از معلم های محبوب ایشان بودند. مدتی از دوران دبیرستان را در آباده و مدت دیگر این دوره را در شیراز (رشته طبیعی) سپری کردند.پس از اخذ مدرک دیپلم طبیعی برای ادامه تحصیل وارد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان شدو بلافاصله پس از اخذ دکترای عمومی رهسپار ایالات متحده امریکا(نیوجرسی و سپس اهایو) شدند و تخصص جراحی عمومی و فوق تخصص جراحی ترمیمی را ادامه دادند . ایشان صاحب یک پسر و یک دختر هستند .فرزند اولشان فرامرز متولد 1343ه.ش در امریکا که در حال حاضربا تخصص جراحی در فلوریدا مشغول به فعالیت است.فرزند دومشان شهرزاد در رشته طراحی لباس و پارچه تحصیل کرده و در امریکا ساکن است*******************

مهندس بهمن کدیوربهمن کدیور فرزند غلامرضا و نورالزمان کدیور در خرداد ماه 1318 ه.ش در قریه عبدالله آباد پا به عرصه خاکی نهاد.وی تحصیلات ابتدایی را تا دوره اول متوسطه در آباده گذراند و سپس برای تکمیل تحصیلات متوسطه در رشته ریاضی به دبیرستان ادب اصفهان رفت .ایشان به سال 1337 ه.ش با رتبه ممتاز در رشته الکترومکانیک دانشکده فنی دانشگاه تهران پذیرفته شدند.وی پس از اخذ مدرک مهندسی در وزارت مسکن و شهرسازی مشغول به فعالیت شدند و همیشه(بین سالهای 1375-1350) مدیریت کل ادارات کل این وزارتخانه را در استانهای مختلف کشور را به عهده داشتند.ایشان اکنون دوران بازنشستگی را میگذرانند ایشان صاحب دو پسر رامین(ساکن کانادا)و بابک (ساکن تهران) میباشند.

دکتر اسفندیار کدیوراسفندیار کدیور فرزند غلامرضا و نورالزمان کدیور در اردیبهشت1321ه.ش در قریه عبدالله آباد متولد شد.دوران ابتدایی را در آباده و دوران متوسطه را در رشته ریاضی دبیرستان ادب اصفهان سپری کردند.ولی به دلیل علاقه فراوان ایشان به رشته علوم پزشکی تصمیم به شرکت در کنکور رشته طبیعی(تجربی)گرفتندو با استعداد عجیبی که خداوند در نهاد ایشان قرار داده بود به مدت چهارده روز کتب رشته طبیعی را به دقت مطالعه کردند و رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه ممتاز پذیرفته شدند. تحصیلات تکمیلی ایشان در امریکا سپری شد .تخصص جراحی و فوق تخصص جراحی پلاستیک رااز دانشگاه اهایو دریافت کردند. در یک باغ زیبای ویلایی شبیه باغهای محل زادگاهش عبدالله آباد در شهر لنکسترایالت کالیفرنیا زندگی میکنند و صاحب سه پسر میباشند. دیوید رضا که فارغ التحصیل رشته مدیریت می‌باشد.اسفیدن علی که دانشجو می‌باشد و فرزند آخرشان سهراب که محصل میباشند.

دکتر حکیمه کدیورحکیمه کدیور فرزند غلامرضا و نورالزمان کدیور مهر ماه 1325ه.ش در قریه عبدالله آباد متولد شد.دوران ابتدایی را در مدرسه بنفشه به مدیریت روحا خانم فروزان ( ملقب به خانم مدیر)گذراند و در رشته طبیعی (تجربی)مدرسه نظام وفا دروان دبیرستان را سپری کرد.محبوبترین معلم ایشان سرکار خانم واعظ زاده بود.تحصیلات دانشگاهی ایشان در رشته علوم پزشکی دانشگاه تهران سپری شد.در نیویورک موفق به اخذ تخصص حلق و گوش و بینی شد .اکنون در کالیفرنیا مشغول به فعالیت می‌باشد. ایشان صاحب دو پسر به نامهای سیروس و شاهین میباشند.

فروغ کدیورفروغ کدیور فرزند غلامرضا و نورالزمان کدیور در سال 1327 ه.ش متولد شد.دوران ابتدایی را در مدرسه بنفشه به مدیریت خانم واعظ زاده و دوران دبیرستان را در مدرسه نظام وفا (نام قدیم این دبیرستان مدرسه عالی دختران بود و در حال حاضر نام آن اقبال لاهوری است) به ریاست دوره ایی آقایان ریاضی و رضانیا و خانم هادی سپری شد.وی لیسانس روانشناسی را از دانشگاه الزهرا دریافت کردند و مدتها در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول به خدمت بودند.تک فرزند ایشان آرش معظمی در رشته حقوق تحصیل کرده است.

دکتر لاله کدیورلاله کدیور فرزند غلامرضا و نورالزمان کدیور شهریور ماه 1337ه.ش در قریه عبدالله آباد متولد شد.دوران ابتدایی را در مدرسه بنفشه به مدیریت خانمها واعظ زاده و باستانی سپری کرد .معلمین ایشان عبارت بودند از : سرکار خانمها هما شمس و جمیله باستانی در کلاس اول سرکار خانم اختر صدری در کلاسهای دوم و سوم سرکار خانمها جمیله باستانی و محجوب در کلاس چهارم سرکار خانم خیراندیش در کلاس پنجم سرکار خانم زهرا رضانیا در کلاس ششم ناظم مدرسه بنفشه در آن زمان خانم نیککار بود. دوران دبیرستان را در دبیرستان نظام وفا با مدیریت سرکار خانمها شکوه اعظم هادی و شهربانو حمزه پور سپری شد.معلمین ایشان در دوران دبیرستان عبارت بودن ازآقایان نیکو - آقایان تدین- آقای سعادت- آقای حکمت - آقای شمس - آقای ذوقی - آقای ریاضی - آقای رضانیا و خانمها نیسان برانگیزی- شیرین داهی- ناهید دادونه - زهرا شفیعی - خانم فاطمی - خانم نقیبی - خانم معمار باشی بوده اند. ایشان در سال 1355ه.ش با رتبه 124 وارد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان شدند و بعد از ان موفق به دریافت مدرک تخصص پوست و مو شدند و از سال 1372 به بعد در کرج مشغول به طبابت میباشند.ایشان صاحب دو دختر به نامهای آلاله معظمی دانشجوی رشته مرمت آثار باستانی دانشگاه قزوین و بهگل معظمی محصل رشته تجربی در مقطع دبیرستان میباشند.

غلامرضا ادیب زادهغلامرضا ادیب زاده فرزند عباس ادیب از بنیانگذاران فرهنگ آباده به سالهای 1287-1285 می‌باشد. وی از مشاهیر ادبیات زمان خود بود است و به شاهنامه فردوسی مسلط بود و میگویند ادیبانی از نقاط دیگر به آباده عزیمت میکردند و با او مباحثه ادبی میکردند.در پژوهشی در مورد فرهنگ آباده آمده است که غلامرضا ادیب زاده از خوشنویسان نامی دوره پهلوی اول بوده است .با تاسیس اولین مدرسه آباده به سال 1285ه.ش که ازجمله اولین مدارس کشور همزمان با دارالفنون تهران می‌باشد غلامرضا ادیب در آن تدریس میکرده است.کتابچه‌های ریاضی دستنویس وی که برای کلاس چهارم ابتدایی آنزمان تدوین شده بوده و در آن مطالبی در مورد تصاعد هندسی و تصاعد حسابی نگاشته شده است که امروزه در سطح دبیرستانهای آباده تدریس میگردد. غلامرضا ادیب زاده همچنین بنیانگذار فرهنگ اقلید به سالهای 1306-1305 می‌باشد که با ماموریتی که از طرف اداره فرهنگ فارس به وی داده میشود اولین مدرسه اقلید را تاسیس مینماید.وی مدتی نماینده فرهنگ ایزدخواست به سالهای 1313-1310 بود و اولین مدرسه را نیز در آنجا افتتاح کرد. ایشان در سالهای آخر عمر از طرف اداره فرهنگ فارس به وی پیشنهاد ریاست فرهنگ کازرون شد ولی به دلیل بیماری از عزیمت بدانجا منصرف شد و سرانجام در سال 1316ه.ش در سن 51 سالگی بدرود حیات گفت.


مهندس کریم تمدن: مهندس عمران از دانشگاه شیراز
مهندس مجید تمدن: مهندس برق از آمریکا
مهندس حمید تمدن : مهندس معدن
دکتر کاظم تمدن: متخصص گوش و حلق و بینی


ولی دوست عزیز خادم الحسینی اشتباه است(خادم حسینی درست می باشد) ومرحوم حاج ملا احمد جد خاندان خادم حسینی درون حسینیه خاک است و 3 نفر در حسینیه خاک می باشند
پدر دکتر واعظ زاده
حاج ملا احمد خادم حسینی
حاج محمد حسین رضانیا
در ضمن فامیل مرحوم حاج ملا احمد خادم حسینی در اصل رضانیا بوده و به دلیل کلید داری حسینیه به خادم حسینی تغییر یافته برای اطلاعات بیشتر می توانید به آقای علیرضا رایگان مراجعه کنید که از اغضای هییت امنای حسینیه می باشند که خود ایشان نوه مرحوم حاج ملا احمد میباشند که پدرشان مرحوم محمود خادم حسینی می باشند که فامیل خود را به رایگان تغییر دادند


مطالب مشابه :


شهرستان آباده

که در این مورد در حال تحقیق است آقای مهندس عطاء الله آگاه فرزند دکتر جراح عمومی تدین



آل مروان چه کسانی بودند؟ -از سایت تابناک

انتشارات تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و متخصص ای که سگی بینی خود را بلیسد و در



5 دوبلور برتر تاریخ سینمای ایران -از سایت http://www.moviemag.ir/

(سرکار خانم زهرا تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و غیرقابل پیش بینی براندو، حرف



عسل طبیعی را چطور بشناسیم؟بازخوانی از زیست نیوز

(سرکار خانم زهرا تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و با بینی بو و با



تاریخچه آتش نشانی ایران

(سرکار خانم زهرا تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و کافی و پیش بینی مسایل آتی



عکسهایی زیبا از انواع عقابها-بازخوانی از سایت گالری طبیعت و حیوانات

انتشارات تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و متخصص زنان و ۱۷۰ کیلومتر مربع پیش بینی کرده



دیوانه ترین دانشمندان جهان! باز خوانی از سایت باشگاه خبرنگاران

انتشارات تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و متخصص در ارائه پیش‌بینی‌های وحشتناک



در باره خواص انواع سوپ ها از سایت پرشین پرشیا

(سرکار خانم زهرا تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و از ریه و بینی کمک کرده و



عجیب ترین گورستان تاریخی اردبیل + عکس-

انتشارات تدین دکتر پریرخ رامزی(جراح و متخصص دانست و حتی پیش بینی می کرد که این



برچسب :