نکات شکلهای زيست شناسی پيش دانشگاهی

شكل 1-3 :- مولكولهاي آلي ساده در زير آب و درون حباب ساخته مي شدند و به درون اتمسفر آزاد مي شدند . سپس اين مولكولهاي آلي ساده در معرض اشعه ماوراء بنفش و رعد و برق قرر گرفته انرژي لازم براي شكستن پيوندهاي قبلي و تشكيل پيوند هاي جديد در جهت ساختن تركيبات پيچيده تر را كسب مي كردند . در نهايت باران بسياری از اين مولكولهاي آلي پيچيده تر را به همراه تركيبات ساده بار ديگر وارد اقيانوس مي كرد

شكل 2-3 :-غشاي دو لايه اي ميكروسفر ها نفوذپذيري انتخابي دارد كه چنين خاصيتي راه را براي انجام نخستين فرآيندهايمتابوليكي هموار مي كند . اين ذرات نزديكترين شكل هاي غير زنده به سلولهستند متابوليسم ندارند ولي توليد مثل انجام مي دهند

شكل 4-3: الف) چون تقريباً همه يوكاريوت هاميتوكندري دارند ، اما برخي كلرو پلاست دارند پژوهشگران تصور مي كنند كهنخست ميتو كندري ها تكامل پيدا كرده اند و در شكل هم همين موضوع نشان دادهشده است

ب) پروكاريوت كوچك هوازي ( منشاء ميتوكندري ) ابتدا وارد يكسلول پروكاريوت بزرگ شده و پروكاريوت ميزبان ( بزرگ ) بعد از ورودپروكاريوت كوچك هوازي به درون آن به يك سلول پيش يوكاريوتي تبديل شد

ج) پروكاريوت كوچك فتوسنتز كننده ( منشاء كلروپلاست )وارد يك سلول پيش يوكاريوت شد

د) غشاء داخلي ميتوكندري و كلروپلاست منشاء پروكاريوتي ولي غشاء بيروني آن منشاء يوكاريوتي دارند

شكل 5-3 :الف) تريلوبيت مورد نظر درست در آخر نقطه گوشه سمت راست شكل قرار دارد

ب) همانطور كه در شكل ديده ميشود تريلوبيت هابه خاطر وجود دو شيار پشتي كه شيارهاي طولي هستند بدنشان به سه لوب ( قسمت )طولي تقسيم شده است و نام آنها مربوط به همين موضوع است

شكل 10-3 :الف) كروكوديلها بزرگترين خزندگانامروزي هستند ، بدن و سر بزرگ دارند ، دندانهاي مخروطي زيادي دارند . تمساحهم متعلق به رده كروكوديلهاست ب) كرتاسه آخرين دوره مربوط به دورانمزوزئيك مي باشد

شکل 7-4: پتروداکتیل از خزندگانی بوده که قدرتپرواز داشته است و یک فسیل راهنما یا یکی از حلقه های رابط بین خزندگان وپرندگان می باشد ، یعنی برخی ویژگی های پرندگان و خزندگان را هم زماندارا بوده است

شکل 4-9 : استخوانهای لگن و ران مار را می توان در عین حال که وستیجیال هستند همولوگ لگن و ران سایر خزندگان و مهره داران هم به حساب آورد .

شکل 10-4 : الف ) تمساح از خزندگان و پنگوئن از پرندگان و خفاش از پستانداران می باشند .

ب ) اجزاء سازنده اندام حرکتی جلویی عبارتند از : 1 – بازو 2 – ساعد که شامل زند زبرین و زند زیرین می باشد . 3- مچ 4- کف5- انگشتان

شکل 15 – 4 :الف ) تحقیقات گرانتها از سال 1976 تا 1985 به مدت 9 سال در یکی از جزایر گالاپاگوس و بر روی یک گونه به نام GeosPiza fortis صورت گرفت .

ب ) نمودار طراحی شده متوسط اندازه منقار افراد این گونه را در سالهای مختلف نشان می دهد.

ج ) دانه های سفت و بزرگ در سالهای خشک فراوانند ولی در سالهای مرطوب دانه های ریز فراوان ترند سهره ها ترجیح می دهند دانه های ریز را بخورند .

د ) زمانی که دانه های کوچکتر منبع غذایی اولیه را تشکیل می دهند سهر ه ها منقار کوچک با برتری ار لحاظ منقار ،برگزیده شدند .از طرفی در موقع خشکسالی انتخاب طبیعی با گزینش فَنوتیپ منقار بزرگ فشار خود را بر جمعیت تحمیل می کند .

هـ ) باید توجه داشت که در صورتی که اندازه دانه ها کوچک باشد سهره ها دارای منقارکوچک موفقیت بیشتری در استفاده ازدانه ها دارند و در رقابت با سهره های دارای منقار بلند موفق ترند و از طرفی مقدار غذا هم نا محدود نیست ، یعنی وقتی منقار کوچک ها دانه های بیشتری را بخورند ، دانه ای برای منقار بلندها باقی نمی ماند و لذا شانس رسیدن به سن بلوغ و تولید مثل ( شایستگی تکاملی ) در سالهای پر باران برای منقار کوچکها بیشتر است و در سالهای خشکسالی برای منقار بزرگها .

و ) دامنه تغییرات اندازه منقار در آزمایشات گرانتها یک میلی متر (بین 10 -9 میلی متر) بود و همچنین دامنه نمودار قرمز رنگ هم از 4/9 میلی متر (پایین ترین نقطه نمودار) تا 8/9 میلی متر (بلند ترین نقطه نمودار ) می باشد .

شکل 1-5 : الف ) جمعیت باز: جمعیتی که بیشترین توان مهاجرت یا تبادل ژن با دیگرجمعیتهای هم گونه خود را دارد.

ب ) جمعیت نیمه باز:جمعیتی که برای مهاجرت یاتبادل ژن با دیگرجمعیتهای هم گونه خود با برخی محدودیتها روبه روست .

ج)جمعیت بسته :جمعیتی راگویند که قادربه تبادل ژن با دیگرجمعیت های هم گونه نیست .

شکل 6-5:الف )هیراکوتریوم یاائوهیپوس : 1- حدود50میلیون سال پیش زندگی می کرد.

2- کوتاه قد بود (حدود 4/0متر)وساکن جنگل بود و می توانست لابه لای درختان جنگل مخفی شود.

3- درنمودارروبروی هیراکوتریوم همانطورکه می بینیم قسمت اعظم نمودارمربوط به هیراکوتریوم وبخش کوچکی ازآستانه بالامربوط به مریکیپوس است .

ب)مریکیپوس :1- اسبی بااندازه متوسط (حدودیک متربلندی ) داشت 2- حدود25میلیون سال پیش زندگی می کرد.

3- به دلیل جثه بزرگتروسرعت زیادترقادربه زندگی درمحیط های علفزاری هم بود .

4- درنمودارروبروی مریکیپوس می بینیم که بخش اعظم نمودار(بخش میانه ) مریکیپوس اشغال کرده است و دو اسب دیگر یکی درآستانه بالا(اکوئوس) و دیگری درآستانه پائین(هیراکوتریوم) در اقلیت قراردارند .

ج)- اکوئوس : 1- اسب امروزی با اندازه ای حدود 6/1 متر

2 - ساکن علفزارها و به دلیل اندازه بلند وسرعت زیاد قادربه محافظت ازخود می باشد .

3- درنمودار روبروی اکوئوس می بینیم که بخش میانه وآستانه بالارا اکوئوس وآستانه پا ئین را مریکیپوس تشکیل می دهد .

شکل 8-5 : خرنچنگ نعل اسبی با نام علمی limulus sp ، یعنی تنها یک جانداراست که هم معرف جنس است وهم معرف گونه وچون یک جنس ویک گونه است به جای نام گونه ازعلامت sp که مخفف species (گونه ) است استفاده می شود.

شکل13-5: الف ) کراسینگ اور فقط در طول پروفازمیوزیک صورت می گیردودرمتافازادامه نمی یابد وبنابراین موقعی که کروموزومها وارد متافاز می شوند عملا ً ازهم جدا شده اند ودیگرازطول به هم اتصال ندارند .

ب ) هر چه فاصله دوژن پیوسته از یکدیگر بیشتر باشد احتمال جدا شدن آنها در ضمن فرآیند کراسینگ اور بیشتر است .

ج ) در رابطه با ژن های پیوسته دو حالت برای فردی با ژنوتیپ AaBb امکان پذیر است :

1. اگر دو آلل غالب بر روی یک کروموزوم و دو آلل مغلوب بر روی کروموزوم هومولوگ آن باشند می گویند حالت سیس است .

2. اگر یک آلل غالب و یک آلل مغلوب با هم بر روی یک کروموزوم و آلل غالب و مغلوب دیگر با هم روی کروموزوم همولوگ باشد این حالت را ترانس می گویند .

د) در صورتیکه احتمال وقوع کراسینگ اور 100% باشد ، احتمال تشکیل گامتهای نوترکیب 50 % خواهد بود .

شکل 15 -5 : الف ) در این مثال دو گونه از یک جنس پروانه ها مورد مطالعه قرار گرفته است :

1- گونه سمی واقعی 2 - گونه غیر سمی که خود این گونه غیر سمی دارای دو زیر گونه می باشد . زیر گونه مقلد و زیر گونه غیر مقلد .

ب ) در این مثال انتخاب وابسته به فراوانی باعث حفظ تنوع در پروانه های گونه غیر سمی می شود (منظور از تنوع در اینجا پروانه های مقلد و غیر مقلد می باشد )

18 – 5 : زمانی که یک حشره شب تاب ماده نوری را از نرهم گونه خود می بیند بوسیله زنش های نوری خودش به آن پاسخ می دهد و در نتیجه نر و ماده هم گونه به هم نزدیک می شوند و آمیزش می کنند .

19 – 5 : الف ) قورباغه های گونه های 1و2و3 در بخش هایی از زمان فعالیت تولید مثلی خود هم پوشانی دارند ودر نتیجه امکان آمیزش بین آنها وجود دارد . ب ) جدایی زمانی تولید مثلی بین گونه های 1 و 2 و3 با گونه های 4 و5 کامل است و با هم هیچ نوع هم پوشانی ندارد . ج ) قورباغه های گونه های 4 و 5 نیز هم پوشانی زمانی دارند و لذا امکان آمیزش بین آنها وجود دارد . د ) وزغ ها نسبت به قورباغه ها پوست زبرتری دارند و وابستگی کمتری به آب دارند و به راحتی در خشکی زندگی می کنند در صورتیکه قورباغه ها بیشتر نزدیک آب زندگی می کنند .هـ ) فعالیت جنسی قورباغه ها عمدتا در نیمه اول سال (فصلهای بهار و تابستان می باشد) .

21-5 : الف ) فرمول کروموزومی الاغ 2n=62 و فرمول کروموزومی اسب 2n=64 می باشد .

ب ) پدر قاطر هم الاغ می تواند باشد و هم اسب بدین معنی که معمولا ً حاصل آمیزش اسب ماده و الاغ نر را قاطر و حاصل آمیزش اسب نر و الاغ ماده را hinny (قاطر کوچک)می گویند .

ج ) از آنجا که قاطر 63 کروموزوم دارد و اکثر این کروموزومها هم با هم همولوگ نیستند ( چون 22 کروموزوم از اسب است و 21 کروموزوم از الاغ ) لذا قاطر در سن بلوغ توانایی تشکیل تتراد در تقسیم میوزرا نداد و لذا گامت تولید نمی کند و عقیم است .

24-5:با مقایسه این دو شکل به نظر می رسد که احتمالا آب دائمی جاری در وسط این دره به عنوان یک مانع جفرافیایی عمل می کند و باعث جدایی تولید مثلی دو گونه ی سنجاب شده است .

شکل 1-8 :الف ) بسیاری از زنجیره ای غذایی را می توان به شکل زیر نشان می دهد .

گوشتخواران گیاهخواران گیاهان سبز

ب ) گیاهان سبز علاوه بر فتوسنتز توانایی تنفس سلولی را هم دارند در حالیکه گیاهخواران و گوشتخواران قادر به فتوسنتز نبوده و فقط تنفس سلولی انجام می دهند .

ج ) میزان انرژی از گیاهان سبز تا گوشتخواران مرتب کاهش می یابد (هرم انرژی)

شکل 2 – 8 : الف ) نشاسته درحضورآنزیم ها و با آزاد کردن انرژی به صورت گرما به واحدهای سازنده اش یعنی گلوکز (C6H12O6) تبدیل می شود .

ب ) گلوکز در حضور آنزیم ها تجزیه می شود و ضمن این تجزیه علاوه بر اینکه مقداری از انرژی به صورت گرما آزاد می شود ، بخشی از انرژی هم به صورت ATP ذخیره می شود .

شکل 3-8 : الف ) آزاد شدن انرژی از ATP و تبدیل آن ADP یک واکنش هیدرولیز می باشد .

ب ) منظوراز pi یعنی فسفات غیر آلی یا معدنی که i از ابتدای کلمه inorganic گرفته شده است.

شکل 4-8 : الف ) واکنش های مرحله (1)و(2) فتوسنتز در غشاء تیلاکلوئید انجام می شود. تشکیل NADPH,ATP درون غشاء تیلاکلوئید انجام می شود ولی در بستره مصرف می شوند.

ب ) واکنش های مرحله (3) فتوسنتز هم درون بستره کلروپلاست انجام می شود .

شکل 5-8 : الف) کمترین طول موج مربوط به نور بنفش و بیشترین طول موج مربوط به نور قرمز می باشد

ب ) بیشترین انرژی را طول موج بنفش و کمترین انرژی را طول موج قرمز دارد .

شکل 7-8 : الف ) آنزیم تجزیه کننده آب درون فضای تیلاکوئیدی و در مجاورت فتوسیستم دو قرار دارد .

شکل6-8:الف)همۀ رنگریزه های فتوسنتزی (کروفیلa،b و کارتنوئید ها)در طول موج 500- 400نانوتمرحداکثر جذب را دارند .

ب)کمترین میزان جذب برای هر سه رنگیزه فوق در محدودۀ 600-500 نانومتر است.

ج) در محدودۀ700-600 نانومتر جذب توسط کلروفیل a از کلروفیل b بیشتر و جذب توسط کار تنوئید ها صفر است .

د)در محدودۀ 500-400 نانومتر جذب توسط کلروفیلb از کلروفیل a و کارتنوئید ها بیشتر است .

شکل 8-8 :الف )انواع زنجیره های انتقالی الکترون عبارتند از 1- زنجیره اول که بین فتو سیستم دو و فتو سیستم یک است و درساخته شدن نوری ATPنقش دارد و الکترون ها را از فتو سیستم دو به فتوسیستم یک می رساند .

2- زنجیرۀ دوم که بین فتو سیستم یک و NADP+ قرار دارد و الکترون های آزاد شده از فتو سیستم یک را به NADP+ می رساند .

ب)در زنجیرۀاول سه ملکول ناقل الکترون وجود دارد و در زنجیره دوم یک ناقل الکترون وجود دارد .(پمپ غشایی خود یکی از اجزای زنجیرۀ انتقال الکترون اول می باشد .

ج)پروتئین دارای فعالیت ATP سازی خارج از زنجیره های انتقال الکترون قرار دارد .

د) پمپ غشایی با انتقال فعال کار خود را انجام می دهد و پروتئینی که دارای فعالیت ATP سازی است با انتشار تسهیل شده کار خود را انجام می دهد .

هـ ) شیب غلظت یون هیدروژن که بر اثر فعالیت پمپ غشایی در دو طرف غشاء تیلا کوئیدی ایجاد شده است در خود انرژی ذخیره دارد ،درست مثل آبی که در پشت یک سد جمع شده باشد و دارای انرژی پتانسیل ذخیره فراوانی است .

شکل 9-8 :الف)در یک چرخه کالوین به ازاء یک ملکول Co2 ورودی به چرخه ،دو ملکول NADPH و سه ملکول ATP مصرف می شود . ب)در چرخه کالوین به ازاءسه ملکول Co2 ،شش مولوکول NADPH و نه مولکول ATP مصرف می شوند .

ج)از ترکیب دو مولکول قند سه کربنه خروجی از دو چرخه متوالی کالوین یک مولکول گلوکز ساخته می شود و در نتیجه برای ساخت یک مولکول گلو کز 18 مولکول ATP و 12 مولکول NADPH مورد نیاز است .

د ) همه هیدراتهای کربن ٬پروتئین ها و اسید های نوکلئیک و دیگر مولکولهایی که در سلول هستند ٬ حاصل تجمع و تغییر بخش هایی از قند های ساخته شده در گیاه ضمن فتو سنتز می باشند.

شکل 4-9 : الف ) نوع اسید نوکلئیک در باکتریوفاژها دی. ان. ای . میباشد

ب ) پوشش (کپسید ) چند وجهی باکتریوفاژها در موقع حمله به باکتری ها در بیرون باقی می ماند و فقط DNA ی باکتریوفاژها وارد باکتری می شود .ج)DNAی باکتریوفاژها به صورت خطی وارد باکتری می شود و سپس در سیتو پلاسم باکتری دو سرنوشت دارد :1- اگر وارد چرخۀ لیتیک شود همچنان به شکل حلقوی باقی مانده و همانند سازی می کند.2- اگر وارد چرخه لیتیک شود به صورت خطی وارد DNA حلقوی باکتری می شود (نوعی مهندسی ژنتیک یا نوترکیبی ژنتیکی ) !

شکل 5-9:الف )پیلی ها بر آمدگی های سیتو پلاسمی می باشند که از میان غشاء و دیواره سلولی و کپسول (در صورت وجود) رد می شوند .در صورتیکه تاژک باکتریایی یک ساختار پروتئینی برهنه است که فاقد میکرو توبو لها ست. ب) تعداد پیلی های جنسی کمتر ازپیلی ها ی معمولی(غیر جنسی ) بوده و اندازه های آنها طویل تراست .

شکل 7-9:الف) منظوراز تثبیت نیتروژن یعنی تبدیل N2جوبه یونNH4+

ب)آنا بنا هوازی می باشد .

شکل 9-9 : کلستر ید یوم بوتو لینم یک باکتری بی هوازی است.

شکل 10-9:الف )لکه زرد رنگ نشان دهنده محل رشد پنی سلیوم و ترشح آنتی بیوتیک پنی سیلین را نشان می دهد .ب) لکه زیگزاگ مانند و قهوه ای روشن محل رشد و تکثیر باکتری است .

ج) بخش قهوه ای پر رنگ آکار را نشان می دهد که زمینه رشد باکتری و قارچ را فراهم می کند .(به عنوان محیط کشت)

شکل 2-10 : الف ) کلامیدموناس در تولید مثل جنسی چرخه زندگی ها پلوئیدی دارد

ب ) کلامیدوموناس هم لکه حساس به نور دارد .

ج ) در تولید مثل جنسی گامت مثبت از یک سویه یا نوع آمیزشی و گامت منفی از سویه ای دیگرمی باشد یا بعبارتی دو سویه آمیزشی مورد نیاز می باشد .

شکل 3-10 : الف ) زئوسپورها چهار تاژکی و گامتها دو تاژکی می باشند .

ب ) اسپورفیت بالغ و گامتوفیت بالغ از نظر ظاهری به هم شبیه بوده و تقریبا ً هم اندازه می باشند.

شکل 4-10 : الف) پیرنوئیدها دانه های پروتیینی هستند که توسط مولکول های نشاسته احاطه شده اند و درون کلرو پلاست قرار دارند .

ب ) چرخه زندگی اسپیروژیر در روش تولید مثل جنسی از نوع چرخه ها پلوئیدی می باشد و اسپیروژیر بالغ ها پلوئید می باشد .

ج ) کلروپلاست اسپیروژیر فنر مانند می باشد . (نواری شکل )

د ) در هنگام همجوشی همواره یک رشته نقش دهنده هسته و رشته دیگر نقش گیرنده هسته را دارد.

هـ ) زیگوتهای حاصل از هم جوشی پوسته ای ضخیم دارند می توانند شرایط نامساعد محیطی را تا مدتی تحمل کنند و بعد در صورتی مساعد شدن شرایط تخم ابتدا تقسیم میوزی انجام می دهد و رشته های اسپیروژیر بالغ جدیدی را می سازد که سلولهای آن n کروموزومی یا هاپلوئید است .

نکات شکلهای زيست شناسی پيش دانشگاهی

مطالب مشابه :

کتاب زرد عمومی

روش‌های مطالعه در کتاب زرد عمومی

كتاب زرد عمومي براي كليه‌ي رشته‌ها ( رياضي ، تجربي، انساني،هنر و منحصراً زبان)

هنرستانی ها از چه کتاب هایی استفاده کنند؟

كتاب زرد اختصاصي براي كليه‌ي رشته‌ها ( رياضي ، تجربي، انساني)

مشاور ماه پایانی : دوران جمع بندی (2)

کتابهای کانون فرهنگی آموزش(قلم چی) منطبق بر 5 مرحله مطالعاتی

نکات شکلهای زيست شناسی پيش دانشگاهی

كتاب زرد عمومي براي كليه‌ي رشته‌ها ( رياضي ، تجربي، انساني،هنر و منحصراً زبان)

منابع مطالعاتی کانون فرهنگی آموزش