نگاهی کوتاه به استان آذر بایجان غربی

استان آذربایجان غربی از نظر طبیعی و تاریخی از مناطق برجستهایران است. پیشینه تاریخی و سابقه کهن فرهنگی استان؛ سبب وجود اماکن تاریخی، مذهبیو فرهنگی بسیاری درمنطقه شده است. آذربایجان را با توجه به پیشینه تاریخی کهن اش،در زبان های مختلف به نام های گوناگون کمابیش مشابهی نامیده شده است. آذربایجانغربی از نظر جغرافیایی بین 35 درجه و 58 دقیقه تا 39 درجه و 47 دقیقه پهنای شمالی و 44 درجه و 2 دقیقه تا 47 درجه و 23 دقیقه درازای خاوری قرار گرفته است. این منطقهیکی از مناطق مستعد کشاورزی و هم چنین یکی از کانون های مهم صنایع دستی ایران است. صنایع استان آذربایجان غربی در زمینه های مواد معدنی و مواد اولیه موجود دراستان برپا شده اند. دراین استان انواع فرش، گلیم، ‌‌پارچه های دستی و صنایع چوبی تزیینیتولید می شود و علاوه بر آن کارگاه های مختلف صنعتی نیز درسطح استان مشغول بهکارهستند. پیشینه تاریخی و سابقه کهن فرهنگی استان؛ سبب وجود اماکن تاریخی، مذهبی وفرهنگی بسیاری در منطقه شده و جاذبه های گردشگری منطقه را افزون نموده است. برخی ازجاذبه های طبیعی این منطقه نیز از ویژه گی های منحصر به فردی برخوردارند که درمجموع همراه با جاذبه های تاریخی, فرهنگی و اجتماعی‏, دیدنی های منطقه آذربایجانغربی را تشکیل می دهند. <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

مکان های دیدنی و تاریخی

استان آذربایجانغربی از نظر طبیعی و تاریخی از مناطق برجسته ایران است. وضعیت اقلیمی، زمین شناسی وتوپوگرافی استان باعث ایجاد عارضه های طبیعی بسیاری در آن شده است که برخی از آن هادارای ویژگی های منحصر به فردی هستند. برخی از جاذبه های طبیعی این استان عبارتنداز: دریاچه ارومیه که شورترین و بزرگ ترین دریاچه داخلی ایران و بزرگ ترین آبگیردایمی آسیای باختری است، جزایر داخلی دریاچه ارومیه که زیستگاه نادرترین پرندگانهستند، پارک ملی دریاچه ارومیه که یکی از 59 منطقه ذخایر طبیعی جهان و دارای لوحمخصوص پارک ها است، مناطق حفاظت شده حیات وحش و چشمه های متعدد آب گرم که بیش ترخاصیت درمانی دارند، تالاب ها، رودخانه ها، آبشارها و غارهای مختلف از جمله غارمعروف کرفتو.پیشینه تاریخی و سابقه کهن فرهنگی استان؛ سبب وجود جاذبه های تاریخی, جاذبه های اجتماعی و فرهنگی بسیاری در منطقه شده است. مکان های تاریخی و مذهبیموجود در استان؛ گویای بخشی از تاریخ مذهبی این منطقه است. مسجد جامع ارومیه ازمسجدهای قدیمی استان به شمار می آید.

کلیساهای قدیمی زیادی نیز در سطح استانوجود دارند که از جاذبه های دیدنی آن به شمار می آیند. کلیسای مارقویا یکی از قدیمیترین ابنیه مذهبی است و منسوب به حضرت قوما یکی از دوازده حواریون مسیح است. کلیسایقدیمی ماریوخنه و آتشکده آذرگشسب به همراه بازارهای قدیمی با سبک معماری خاص، تپههای باستانی که قدمت برخی از آن ها به هزاره های پیش از میلاد می رسد، شهرها ودهستان های تاریخی و قدیمی مانند تپه های باستانی روستای حسنلو، قلعه های تاریخی،پل های قدیمی، گورستان ها و قبور شعرا، عرفا و سیاست مداران که جزو مناطق دیدنیاستان به شمار می آیند به همراه زندگی ایلی جذاب با صنایع دستی کم نظیر، در مجموعگویای توان بالای توریستی منطقه آذربایجان غربی هستند.

صنایع ومعادن

صنایع استان آذربایجان غربی در زمینه های مواد معدنی و مواداولیه موجود دراستان بر پا شده اند. معادن این استان شامل معادن مصالح و سنگ هایساختمانی، گرانیت، ‌تراورتن، نمک آبی، نمک سنگی، میکا، زرنیخ، تالک، خاک نسوز وپوکه معدنی است که هم اکنون بهره برداری می شوند. هم چنین ذخایری از مواد معدنیسرب, روی, طلا در تکاب، ذغال سنگ در میاندوآب و خاک نسوز در بوکان کشف شده و آمادهبهره برداری می شوند. هم چنین اقداماتی جهت شناسایی معادن سیلیس و مواد معدنی فلزیو غیر فلزی در استان صورت گرفته است. استان آذربایجان غربی یکی از کانون های مهمصنایع دستی ایران است. دراین استان انواع فرش، گلیم، ‌‌پارچه های دستی و صنایع چوبیتزیینی تولید می شود و علاوه بر آن کارگاه های صابون سازی، شمع سازی و چاقوسازی نیزدرسطح استان به کار مشغولند. از میان محصولات یاد شده, بافته های دستی و صنایع چوبیمانند انواع مجسمه های حیوانات‌، انواع وسایل بازی شطرنج، تخته نرد، جعبه و میزآرایش بانوان و انواع نقاشی روی چرم دارای معروفیت ملیاست.

کشاورزی و دام داری

استان آذربایجان غربییکی از مناطق مستعد کشاورزی در ایران است. با وجود این که این استان تنها 6/2 درصدمساحت ایران را در بر می گیرد، اما اراضی آن بیش از 6 درصد کل اراضی مزروعی کشور راشامل می شود. ویژه گی ها و خصوصیات طبیعی واقلیمی استان بر توان بالقوه کشاورزیمنطقه افزوده است. گندم و جو و محصولات باغی چون سیب و انگور از جمله مهم ترینتولیدات کشاورزی استان آذربایجان غربی است. وجود ایلات و عشایر که تامین معیشت آنها در درجه اول از طریق دام داری و در درجه دوم با کشاورزی انجام می گیرد؛ در رونقدام داری استان تأثیر به سزایی داشته است. استان آذربایجان غربی با توجه به وجودمراتع نسبتا خوب خود توانسته نقش مهمی را در دام داری کشور ایفا نماید. دام داری دراین منطقه به صورت صنعتی و سنتی رواج دارد و امروزه گرایش به سمت واحد های صنعتی دراین استان افزایش چشم گیری داشته است. این استان در زمینه پرورش طیور نیز دارای نقشفعالی است که این فعالیت نیز به صورت صنعتی و سنتی رواج دارد. هم چنین بیش از 250000 کندوی زنبور عسل که نزدیک به چهار پنجم آن ها مدرن هستند در سطح استانآذربایجان غربی به تولید عسل مشغولند. استان آذربایجان غربی در زمینه پرورش ماهینیز فعال است و واحدهای متعدد استخر پرورش ماهی دراستان وجود دارد که به پرورشماهیان گرم آبی و ماهیان سرد آبی اختصاص یافته اند. علاوه بر پرورش ماهی, صید ماهینیز از سدهای ارس، مهاباد و سایر سدها، رودخانه ها و آبگیرهای طبیعی استان صورت میگیرد.

وجه تسمیه و پیشینه تاریخی

سرنوشت تاریخیآذربایجان شرقی و غربی و وجه تسمیه نام آن ها بسیارشبیه هم است. آذربایجان را باتوجه به پیشینه تاریخی کهن اش، در زبان های مختلف به نام های گوناگون وکمابیشمشابهی نامیده اند. در فارسی میانه «آتورپاتکان»‌، در آثار کهن فارسی«آذربادگان»یا «‌آذربایگان»، و در فارسی کنونی «آذربایجان» نامیده شده است. هم چنین در یونانی«آتروپاتنه»‌، در بیزانسی «آذربیگانون»، در ارمنی «آتراپاتاکان»، در سریانی«آذربایغان»‌ و در عربی «آذربیجان»‌ گفته اند. تاریخ باستانی آذربایجان با تاریخقوم «ماد» درآمیخته است. قوم ماد پس از مهاجرت به ایران آرام آرام قسمت های غربیایران از جمله آذربایجان را تصرف کرد. مقارن این ایام دولت هایی در اطراف آذربایجانوجود داشت که از آن جمله می توان به دولت «آشور» در شمال بین النهرین، دولت «هیئتی»در آسیای صغیر، دولت «اورارتو» در نواحی شمال و شمال غرب، اقوام «کادوسی» در شرق و «کاسی» ها در حوالی کوه های زاگرس اشاره کرد. بعد از تاسیس دولت ماد، آذربایجان بهماد کوچک (درمقابل ماد بزرگ) ‌معروف شد و مشتمل بر شهرهای قدیمی همدان، ری، ‌اصفهانو کرمانشاه بود. به عبارت دیگر ولایاتی که در قرون اولیه اسلامی به ناحیه‌ جبال وبعدها به عراق عجم معروف بودند را در بر می گرفت. بعد از حمله اسکندر مقدونی بهایران، ‌سرداری به نام «آتورپات» در آذربایجان از اشغال آن توسط یونانیان ممانعت بهعمل آورد. از آن به بعد این سرزمین به نام آتورپاتکان معروف شد. آتورپات به پادشاهیرسید و آن ناحیه را مستقل اعلام نمود. در طول دوره‌ حکومت سلوکی ها، ناحیهآتورپاتکان هم چنان مستقل ماند و یونانیان و جانشینان اسکندر نتوانستند آداب و رسومو تمدن یونانی را در آن محل اشاعه دهند. آذربایجان در این زمان پناهگاه زردشتیان وتکیه گاه فرهنگ ایرانی در مقابل فرهنگ یونانی شد. حکومت جانشینان آتورپات درآذربایجان در زمان اشکانیان نیز ادامه یافت و این منطقه توانست کماکان استقلال خودرا حفظ کند.

اردشیر بابکان - مؤسس سلسله ساسانی – با استیلا برحکم رانانآذربایجان این منطقه را در زمره امپراتوری بزرگ ساسانی در آورد. در دوره ساسانیمعمولاً‌ یکی از مرزبانان را به حکومت آذربایجان می گماردند. در اواخر آن دورهحکومت آذربایجان در دست خاندان «فرخ هرمزد»‌ بوده پایتخت آن « شیز»‌ یا «‌گنزب»نام داشت که مطابق با ویرانه های لیلان در جنوب شرقی دریاچه ارومیه گزارش شده است. پس از فتح آذربایجان به دست اعراب، قبایل عرب از بصره، کوفه، شام و یمن برای سکونتبه آن جا روی آورده با خرید زمین های وسیع، ‌‌کشاورزی را گسترش داده و افراد بومیرا رعیت خود ساختند. امرای عرب برای حفظ زمین ها و احتمالاً‌ رعایای مسلمان خود، ازحملات دیگر مردم آذربایجان که به اسلام نگرویده بودند، باروهایی در اطراف املاکوسیع خود می کشیدند که به تدریج داخل این باروها به صورت شهرهای نسبتاً‌ مهم درآمد.

در سال ??? هـجری - قمری بابک خرم دین با استفاده از ضعف خلافت مرکزی مأمون - خلیفه عباسی که درخراسان به سر می برد - قیام کرده قسمت های مهمی از شمال شرقیآذربایجان را دراختیار گرفت. از این پس، از ‌سلطه دستگاه خلافت برآذربایجان تا حدزیادی کاسته شد. بقایای قلعه بابک بر بلندای کوهی در نزدیکی کلیبر واقع درآذربایجان شرقی هنوز باقی است. سلسله های ایرانی بعد از اسلام مانند طاهریان،صفاریان، سامانیان و غزنویان که از شرق ایران برخاسته حکومت های مستقلی تشکیلدادند، هیچ گاه نتوانستند قلمرو خود را به آذربایجان برسانند. دراین مدت که از سال205هجری قمری (تأسیس سلسله طاهریان)‌ شروع و تا سال 429 هـ‌ ق (‌آغاز حکومتسلجوقیان)‌ ادامه می یابد، حکومت های محلی متعددی قدرت را در آذربایجان به دستگرفتند. آخرین حکام مقتدر این ایالت، ‌ساجیان (317 ـ 276 هـ‌. ق) بودند که آن هانیز عاقبت بر ضد خلفا قیام کردند. پس از سقوط ساجیان، سلسله های محلی دیگری درآذربایجان به قدرت رسیدند که از آن جمله می توان از روادیان نام برد. در دورانحکومت ساجیان ‌(بنی ساج) ‌و حکومت بعد از آن حکم رانان قسمت شمالی رود ارس به حکامآذربایجان خراج می دادند که از معروف ترین آنها شیروان شاهای، ‌خداوندان شکی، حکامگرجستان، روادیان و حکام ارمنستان بودند. در آغاز قرن پنج هجری (یازدهم میلادی)‌ترکان «غز» به فرماندهی سلجوقیان، نخست با دسته های کوچک و سپس به تعداد بیش تر،راهی آذربایجان شده آن جا را به تصرف در آوردند. در 531 هجری (1136 میلادی)آذربایجان به دست«اتابک ایلدگز»‌ (‌الدگوز) افتاد که تاحمله کم دوام جلال الدینخوارزم شاه (31 ـ ‌1225 م، 28 ـ ‌622 هـ‌. ق) ‌وی و اولادش بر آذربایجان حکومتکردند. با حمله مغولان و ورودهلاکوخان ایلخان (1256 م، ‌654 هـ. ق)‌، ‌آذربایجانمرکز شاهنشاهی بزرگ وی شد که از آموی تا شام امتداد داشت. با ضعف ایل خانان مغول،امرای مستقلی در آذربایجان قدرت یافتند که از آن جمله می توان به جلایریان،‌چوپانیان و ترکمانان اشاره کرد.

پس از تصرف آذربایجان به دست شاه اسماعیل اولصفوی (‌1502 م، ‌907هـ. ق)‌ این سرزمین سنگر گاه اصلی و مرکز عمده‌ گرد آوری قواینظامی برای شاهان صفوی شد. در زمان صفویه آذربایجان محل جنگ های خونین میان سپاهیانایران وعثمانی بود. پس ازسقوط دولت صفویه، نادر شاه افشار با کوتاه کردن دستعثمانیان از آذربایجان و یک پارچه کردن ایران، در دشت مغان رسماً تاجگذاری کرد. کریم خان زند در سال 1175 هجری (1755 میلادی)‌ آذربایجان را از دست خان های محلی کهپس از مرگ نادر شاه قیام کرده بودند، باز پس گرفت. اما پس از مرگ او بار دیگرخوانین محلی سر برآوردند، تا این که آغا محمد خان قاجار در سال 1205 هجری(1785میلادی) ‌موفق شد که آذربایجان را مطیع حکومت مرکزی کند. این منطقه که هم اکنون یکیاز مناطق آباد و پررونق جمهوری اسلامی ایران است در سال 1316 به صورت استان مستقلدرآمد که در برگیرنده شهرها, دهستان ها و روستاهای بسیاری است.

 

منبع : http://iranshenasy.blogsky.com


مطالب مشابه :


استان آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی از دیدنی ترین استان های کشور، با اور" به معنی جا و مکان




مکان های دیدنی و تاریخی- استان آذربايجان غربی -اطلاعات راهنمایی1

مکان های دیدنی و سكونت به آن جا روی آورده با ی استان آذربایجان غربی به شمار می




جاذبه های استان آذربایجان غربی

جاذبه های استان آذربایجان غربی البته هر جا امکان استفاده از از بدیع ترین دیدنی های




ارومیه - آذربایجان غربی

تاریخی و مکان های دیدنی به جا که مهم ترین آذربایجان غربی در داشتن زمین




آذربایجان‌شرقی سرزمینی به وسعت تاریخ

رودخانه ارس از محدوده سه استان آذربایجان غربی جاهای دیدنی استان های دیدنی و




نگاهی کوتاه به استان آذر بایجان غربی

استان آذربایجان غربی از نظر دیدنی های بیش تر، راهی آذربایجان شده آن جا را به




تبریز ـ استان آذربایجان شرقی

جاذبه های دیدنی ارومیه و آذربایجان غربی آذربایجان و از آن جا در خاک




برچسب :