تقسیم مال مشترک

پرسشهای تقسیم نامه

ماده571ق.م "شرکت عبارتست از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شیئ واحد بنحو اشاعه"

ماده572ق.م "شرکت اختیاری است یا قهری"

مواد573 ق.م "شرکت اختیاری در نتیجه ی عقدی از عقود حاصل می شود یا در نتیجه ی عمل شرکا از قبیل مزج اختیاری یا قبول مالی مشاعا در ازای عمل چند نفر ونحو اینها"

ماده574 ق.م "شرکت قهری اجتماع حقوق مالکین است که در نتیجه امتزاج یا ارث حاصل می شود"

ماده587 ق.م "شرکت به یکی ازطرق ذیل مرتفع می شود 1- درصورت تقسیم 2- درصورت تلف شدن تمام مال"

ماده 589 ق.م "هر شریک المال می تواند هر وقت بخواهد تقاضای تقسیم مال مشترک را بنماید مگر در مواردی که تقسیم بموجب این قانون ممنوع یا شرکا به وجه ملزمی ملتزم بر عدم تقسیم شده باشند"

(توضیحات ذیل این ماده را در قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی استاد کاتوزیان ببینید)

ماده 590 ق.م "در صورتی که شرکا بیش از دو نفر باشند ممکن است تقسیم فقط به نسبت سهم یک یا چند نفر از آنها بعمل آید و سهام دیگران به اشاعه باقی بماند"

ماده 596 ق.م "در صورتی که اموال مشترک متعدد باشد قسمت اجباری در بعضی از آنها ملازم با تقسیم باقی اموال نیست"

ماده597 ق.م ت"قسیم ملک از وقف جایز است ولی تقسیم مال بین موقوف علیهم جایز نیست"

ماده 599 ق.م "تقسیم بعد از آنکه صحیحا واقع شد لازم است وهیچیک از شرکا نمی تواند بدون رضای دیگران از آن رجوع کند"

ماده 601 ق.م "هرگاه بعد از تقسیم معلوم شود قسمت بغلط واقع شده است تقسیم باطل می شود"

بند۴۵٣ و ردیف ٣٨مجموعه بخشنامه های ثبتی

... ٢-حق الثبت تقسیم نامه بین مالکین مشاع مشمول ماده١٢۴ قانون ثبت می باشد مگر اینکه ما به التفاوت ازطرف مالک سهم مشاع به مالک دیگر پرداخت شود که در این صورت نسبت به مبلغ مابه التفاوت باید طبق مقررات حق الثبت وصول شود

٣- در مورد هزینه تفکیک اسناد تقسیم نامه ...

این چند لینک را هم ببینید تا پرسشها مطرح شود

تفکیک افراز تقسیم وتقسیم نامه

فرم تقسیم نامه آپارتمان

تفاوت تفکیک وافراز

تفاوت تفکیک وافراز در املاک مشاعی

تقسیم نامه مالیات ندارد

١- آیا تقسیم نامه معامله محسوب می گردد؟ ٢- حتی اگر بعلت تفاوت در بهای واحدهای مورد تقسیم ناگزیر بعضی از مالکین به بعض دیگر وجهی را رد نمایند؟ ٣-حتی اگر آخر تقسیم نامه تفاوت ها را بین خود مصالحه نمایند واین مصالحه در تقسیم نامه قید گردد؟ ۴-حتی اگر حصه ی مفروزی برخی از مالکین مشاعی تفاوت فاحش با سهم مشاعی وی داشته باشد؟ ۵-مثلا قطعه زمین 600متری بین 3 نفر مشاع ومشترک باشد و تفکیک نمایند آن که یک دانگ مشاع داشته قطعه 300متری مفروزرا در حصه ی خود قرار دهد؟ ۶-بازهم این تقسیم نامه معامله ی پنهان نیست؟

٧-برای تنظیم تقسیم نامه چه مدارکی لازم است؟ ٨-استعلام از اداره ثبت لازم است یا همان صورتمجلس تفکیکی کفایت می کند؟ ٩-اگر کفایت می کند آیا مهلت اعتبار آن همان سی روز (طبق استعلام) می باشد؟ ١٠-اگر دربین اموال مورد تقسیم (مثلا ترکه) مال منقولی مثل خودرو هم باشد از کجا باید استعلام کرد؟ ١١- آیا برای خودرو باید ابتدا فک پلاک شده و تعویض پلاک گردد؟ ١٢-آیا اینجا باید مالیات نقل وانتقال هم واریز شود؟ ١٣-اگر راهنمائی ورانندگی ومراکز تعویض پلاک در انتقالات بعدی تقسیم نامه را نپذیرفت چه باید کرد؟!!

١۴-چون طبق یکی از بندهای مجموعه بخشنامه های ثبتی دفاتر اسناد رسمی حق ندارند با صورتمجالس تفکیکی ناقص سند تنظیم نمایند کدام صورتمجالس تفکیکی ناقص محسوب می گردد؟ (این موضوع باعث اصطکاک دفترخانه با ثبت می شود و تذکر سردفتر را نوعی دخالت در کار ثبت می دانند ولی اگر بعدا مشکلی پیش آید مقصر سردفتر خواهد بود !) ١۵-آیا تقسیم نامه را با وکالت می توان نوشت ؟ ١۶-و وکیل می توان از طرف موکلش اقرار به تصرف حصه ی اختصاصی او نماید؟ ١٧-در تقسیم نامه واحدهای آپارتمانی آیا لازم است قسمتهای مشاعی و مشاعات و مشترکات هم قید گردد؟ ١٨- اگر قید می گردد آیا لازم است که نوشته شود این قسمتها مشاعا در مالکیت تقسیم کنندگان می باشد؟ ١٩-و آیا لازم است قید شود به چه نسبتی؟ ونسبت آن چقدر است؟ ٢٠-آیا در تقسیم نامه آپارتمانی لازم است مالکین تعهد پرداخت هزینه های مشاعی ومشترک و حق شارژ را بنمایند؟

٢١-اگر در حین امضای تقسیم نامه یکی از مالکین بحث کرد وقهر کرد ورفت تکلیف آن تقسیم نامه که ناقص امضا شده چیست؟ ٢٢-پس از تنظیم وامضای تقسیم نامه آیا دراسناد مالکیت اولیه مطلبی هم باید نوشته شود؟ ٢٣-و چه مطلبی؟ ٢۴-ودر کدام صفحه ی سند؟ ٢۵-در اسناد مالکیت جدید چگونه آن مطلب نوشته می شود (که اولا جا ندارند و دویما نباید با دست در آنها چیزی نوشت!) ؟ ٢۶-آیا اسناد مالکیت همراه تقسیم نامه باید به ثبت ارسال گردد؟ ٢٧-اگر دربین تقسیم کنندگان محجوری باشد آیا باید از دادستانی مجوز گرفت؟

٢٨-آیا در تقسیم نامه یکی از مالکین می تواند کنار برود واسمی از او در تقسیم نامه برده نشود یا نوشته شود که بنفع دیگران کنار رفته است یا سهمی بسیار ناچیز بردارد؟ ٢٩-اگر زوجه ای بین وراث باشد که شوهرش خدایش بیامرزد سی سال پیش به رحمت ایزدی پیوسته وگواهی حصر وراثت او مربوط به گذشته است که بهای ثمن اعیانی بوده اینک می خواهند تقسیم نمایند چه چیزی برای زوجه باید منظور نمود؟ باید قبلا سندی نوشت وشر ثمن اعیانی را کند؟ ٣٠- یا در تقسیم نامه بجای بهای ثمن اعیانی سهامی متناسب با بهای ثمن اعیانی از عرصه واعیانی به وی داد؟ ٣١-یا بایستی در تقسیم نامه ثمن اعیانی برای وی منظور نماید از تمام قطعات تقسمی ؟ ٣٢-یا اینکه مجموع ثمن اعیانی وی را در یک پلاک به وی داد؟ ٣٣-اگر زوج سی سال پیش فوت شده وحکمش طبق قانون قدیم صادر شده آیا با توجه به قانون جدید چون مال تقسیم نشده باید به روش جدید برای وی سهمی از عرصه واعیان منظور نمود ؟ ٣۴-سهمی از عرصه واعیان؟ ٣۵-یا چون بهای ثمن عرصه واعیان را می برد باید اینجا هم ابتدا با تنظیم سندی جداگانه شر این ثمن را کند وسپس تقسیم نامه بین سایر وراث تنظیم نمود؟ ٣۶-آیا می توان بجای بهای ثمن اعیانی یا بهای ثمن از عرصه واعیان برای زوجه حق انتفاع (حق السکنی) بنحو عمری یا رقبی در یک واحد منظور نمود؟

٣٧- اگر اموال یا بعضی از آنها در رهن باشد یا در اجاره باشد چگونه باید تقسیم نامه نوشت؟ ٣٨-آیا می توان واحدی از مال را که در رهن است در حصه ی یکی قرارداد؟ ٣٩-اگر بعدا در اثر صدور اجرائیه که علت آن نپرداخت دیون متوفی از طرف وراث باشد این مال در اثر صدور اجرائیه از مالکیت آن وارث خارج شد تکلیف چیست؟ ۴٠-آیا با گواهی انحصار وراثت که مبلغ آن محدود است می توان تقسیم نامه نوشت؟ ۴١-آنهم به هر تعداد واحد مال وبهر بهائی که باشند؟ ۴٢- آیا گواهی مالیات بر ارث (فرم 19 مالیاتی) هم لازم است؟ ۴٣-اگر در بین وراث حملی هم باشد چگونه باید تقسیم نامه نوشت؟ ۴۴

-آیا بعد از تنظیم تقسیم نامه می توان با تنظیم سندی دیگر با توافق کلیه تقسیم کنندگان آن راباطل کرد و آثار آن را ازبین برد؟ ۴۵-حتی اگر سند مالکیت جدید بنام تقسیم کنندگان صادر شده باشد؟ ۴۶-آیا چنانچه در تقسیم نامه مابه التفاوتهای جزئی در متراژ و مرغوبیت احتمالی به مبلغی ناچیز صلح گردد آیا این مصالحه حق الثبت ندارد؟

۴٧-آیا می توان در تقسیم نامه سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس مورد معامله واقع می شوند در سهمی یکی قرارداد؟ ۴٨-آیا در تقسیم نامه می توان حساب سپرده بانکی بلند مدت متوفی را در سهم یکی قرارداد؟ ۴٩-آیا در تقسیم نامه می توان مطالبات متوفی و اوراقی مثل چک وسفته ها را در سهم یکی قرار داد؟ ۵٠- آیا در تقسیم نامه می توان اثاث البیت را در مقابل سایر اموال در سهم یکی از وراث قرار داد ؟ ۵١-وچگونه باید نوشت تا مبهم نباشد؟ ۵٢- آیا تعداد نفرات تقسیم کننده در میزان حق التحریر تقسیم نامه اثر دارد؟

۵٣-حق الثبت تقسیم نامه مالی است یا غیرمالی؟ ۵۴-اگر وجهی رد وبدل شود حق الثبت چگونه محاسبه می شود مالی یاغیرمالی؟ ۵۵-وبر چه مبنائی؟ ۵۶-اگر حق الثبت وجه رد وبدل شده بایستی وصول شود آیا حق الثبت غیرمالی را هم باید واریز نمود؟ ۵٧-آیا در تقسیم نامه هزینه تفکیک هم وصول می شود؟ ۵٨-و آیا اصولا دفترخانه وظیفه ای در وصول هزینه تفکیک دارد یا خیر؟

(شاعری طنز پرداز اوضاع اجتماعی شهر خود را در زمانهای گذشته بطور بسیار زیبائی با ذکر جزئیات اوضاع سیاسی ورفتار اجتماعی وآداب وسنن و خورد وخوراک و مراسم وعروسی و عزا و تقسیم ارث به لهجه ی محلی به رشته ی نظم در آورده است در آخر وراث ترکه را قرعه می زنند حدس بزنید از ترکه چه چیزی سهم ننه اشان شده بود؟!)

ضمنا همکاران اگر رای یا مقرراتی در خصوص تقسیم نامه دارند بفرمایند تا در ادامه اضافه شود

پاسخ مفصل عمو میرزا احمد را که ایمیلی رسیده است و٠٠٨١ را که در کامنت ها بود در ادامه مطلب ببینید...

پاسخ میرزااحمد عزیز:

سلام بر کلبه پر رونق عمو ومهما نان گرام او

به نظرم یک کار خوب که شما انجام میدهید طرح سوالاتی است که در کار تجربی بوجود می آید و بعضا در کتب حقوقی یافت نمی شود و این کار وقتی کامل می شود که از این نوع سوالات در تمامی زمینه ها توسط شما و سایر دوستان تکمیل و آنگاه یک گروه حقوقی از همکاران علاقمند و مسلط پاسخ سوالات را تهیه و چاپ نمایند خیلی کمک میکند به حل مشکلات همکاران و کاری ارزشمندی خواهد شد واما به اختصار به پاسخ سوالات شما می پردازم و مسلما تعدد سوالات و این اختصار خالی از اشکال نیست

1-تقسیم ماال مشترک بیع و یا صلح نیست بلکه نوعی مبادله و معاوضه می باشد که درآن هر یک از شرکاء سهم مشاعی خود را در حصه شریک در مقابل سهم شریک در حصه مفروز خود تملیک می کند

2- در مورد تفاوت فاحش سهم هر یک از شرکا چون از طرف دارایی مالیات زاید بر سهم هر شریک در یافت می شود اشکالی نیست و از طرفی هم هر گونه نقصان و یا زیادی و مرغوبی و یا نا مرغوبی حتی احتمالی که باشد به عقدمصالحه از شرکاء سلب و اسقاط می شود و مشترکاً از اداره ثبت تقاضای صدور وتسلیم اسناد مالکیت طبق تقسیم نامه می نمایند

3-تقسیم نامه به موجب صورت مجلس تقکیکی تنظیم ونیازی به استعلام مجدد ندارد و مدت اعتبار آن برای معامله یک ماه است ومدارک مورد لزوم گواهی حصر وراثت و گواهی فرم 19 و حسب مورد گواهی ماده37 قانون تامین اجتماعی و پاسخ استعلام دارایی ومدارک هویتی است

4- در مورد وسا ئل نقلیه چون دارای تشریفات خاص خود از قبیل تعویض پلاک و پرداخت حقوق دولتی است بهتر است جداگانه سند تنظیم شود و اما در صورت انجام تشریفات مذکور امکان درج در تقسیم نامه هست و دفتر تعویض پلاک هم حق رد کردن آن را ندارند چون باهمین تقسیم نامه سند مالکیت صادر میشود وسند رسمی است

5- صورت مجلس تفکیکی در صورتی ناقص است که از نظر شکلی فاقد امضاء شرکا و یا نما ینده و نقشه بردار و رئس ثبت باشد و یا از نظر ماهوی از نظر سهام و یا حدود ویاسایر مشخصات ثبتی دارای اشکال باشد وادارات ثبت هم اشکالات وارده را می پذیرند و این حرف که نباید به موجب صورت مجلس تقکیکی ناقص سند نوشت حرف درستی است

6- هر اقدامی که هر فرد حقیقی و یا حقوقی اصالتا می تواند انجام دهد توسط وکیل هم متواند انجام دهد منتها باید اختیارات کامل در وکالت نامه قید شده باشد و خلاصه اینکه وکیل در حد مورد وکالت مجاز است

7- حدود مشاعات را میتوان نوشت و اما برای رعایت اختصار می توان نوشت با قدرالحصه از عرصه و مشاعات و مشترکات طبق صورت مجلس تفکیکی مندرج در پرونده ثبتی و با رعایت قانون تملک اپارتمان ها

8-درمورد نوشتن پرداخت هزینه های مشترک چون در این خصوص مقررات خاص خود دارد نوشتن آن در سند توضیح بر واضحات است

9- در صورت عدم امضاء هر یک از شرکاء سند به عنوا ن سند ناقص در دفتر خانه می ماند

10-با توجه به اسناد مالکیت جدید نیازی به درج شرح پلاک های تفکیکی در سند نیست و اما درج آن هم در اسناد قدیمی به صورت افقی و در صفحه نقل و انتقالت اشکالی ندارد و چه بسا که خوب هم باشد البته یک نسخه از تقسیم نامه به اداره ثبت ارسال می شود

11-بلی هر اقدامی برای صغار و محجورین نیاز به کسب مجوز از اداره سرپرستی صغار در دادسرا دارد و توسط قیم و یا ولی او اعمال حق می شود

12-در تقسیم نامه باید مال مشترک نسبت به سهام کلیه شرکاء تقسیم شود بنا بر این هیچ یک از شرکاء را نمی توان حذف کرد مگر اینکه قبلا سهم خود را منتقل کرده باشد

13-در مورد سهم زوجه به نظرم باید طبق گواهی حصر وراثت عمل شود جون ملاک اطلاع ما از فوت مالک همین گواهی است خصوصا برای مورثی که قبل از اصلاح قانون فوت کرده است اینکه مال قبلا تقسیم شده یا نشده و سهم زوجه از بهای ثمن اعیانی به بهای ثمن عرصه واعیان افزایش یافته ویا خیر اثبات و ادعایش به عهده صاحب حق است که می تواند باتراضی سایر وراث و یا از طریق مراجع قضایی اعمال حق کند زیرا ممکن است همین تقسیم نامه ای که شما امروز می نویسید سالها قبل عملا و با توافق وراث بین انها تقسیم و هر یک در سهم مختصه خود احداث اعیانی کرده و یا حتی ممکن است فروخته باشد پس چه بهتر که همکاران طبق گواهی حصر وراثت عمل کنند مگر اینکه مالکی پس از اصلاح قانون فوت کرده ولی گواهی حصر وراثت طبق قانون قبل صادر شده باشد که باید ذینفع را جهت اصلاح حکم به دادگاه ارشاد فرمایید.

14-سهم زوجه بهای ثمن ....می باشد که در صورت عدم پرداخت از عین اموال قابل بر داشت است پس در صورت توافق و دریافت حق بهتر است طی اقرارنامه ای و یا در همان تقسیم نامه قید شود که بهای ثمن ... توسط وراث به زوجه پرداخت و ادعایی ندارد و صدور سند مالکیت به شرح تقسیم نامه به نام ورثه بلامانع است

15- به جای سهم زوجه و یا هر یک از شرکاء دیگر نمی توان حق انتفاع بر قرار کرد بلکه باید سهم مختصه او را منظور کرد منتها هر یک از مالکین پس از تعیین حصه مختصه خود می توانند نسبت به بر قرار ی حق انتفاع به صورت عمری ورقبی و سکنی برای هر فرد حقیقی و یا حقوقی اقدام نمایند .

16- تقسیم ملکی که اجاره است بدون اینکه ضرری به مستاجر برساند قابل تقسیم است ولی املاکی که در رهن می باشند را نمی توان تقسیم نمود زیرا اولاً انتقال مورد رهن بدون مجوز مرتهن ممنوع است و ثانیاً به دلیل انتقال کلیه مطالبات مرتهن به احد از ورثه و برائت ذمه سایر ورثه خالی از اشکال نیست .

17-با گواهی حصر وراثت محدود در صورت درج عین مورد تقسیم در فرم 19 بلا مانع است .

18-اگر حملی در بین ورثه باشد و در گواهی حصر وراثت قید شده باشدبه نظرم قبل از تولد حمل تقسیم مقدور نیست زیرا سهم حمل موکول به تولد و تعیین جنسیت آن می باشد.

19-بهتر است اموالی که انتقال آنها مثل سهام شرکتها و سپرده ها دارای تشریفات خاص خود است طبق روال ومجاری خود عمل شود و اما اگر منعی نداشته باشد و تشریفات انجام شود می توان جزء تقسیم نامه آورد منتها باید ورثه و شرکاء ضمن همان تقسیم نامه طی وکالت نامه بلاعزل و یا وصایت تملیکی اختیارات انجام کار را تفویض نمایند.

20- حق الثبت تقسیم نامه غیر مالی است و حق تحریر هم بستگی به تعداد قطعات دارد وایضاً با تفسیر به رای زاید بر 4 نفر هم می شود اضافه کرد والسلام از اینکه حتی با ختصار طولانی شد ببخشید

واما پاسخ دوست عزیز 0081:

سلام بر عموی عزیز مواردی هر چند مختصر از نظرات و برداشت های شخصی این حقیر از مجموعه قوانین و مقررات و بخشنامه های جاری در خصوص مورد سوال تقدیم به امید اینکه ایرادات و اشکالات از طرف جنابعالی و سایر همکاران مورد اغماض قرار نگرفته و جهت ارشاد و هدایت به اینجانب اعلام گردد

1- تقسیم نامه استقرار مالکیت مفروزی شریک بجای مالکیت سهم مشاعی است و میتوان آن را نوعی تشخیص و تمیز حق مالکیت دانست و معامله محسوب نمیشود

2-تفاوت فاحش حصه مقسمین منوط به پرداخت مالیات و حق الثبت است قسمت 2 بند 453 و ردیف 38 م ب ث

3- با توجه به اصلاح ماده 9 آئین نامه قانون تسهیل در تاریخ 87/11/02 رای وحدت رویه شماره 14/17524مورخه 85/07/01 که بنوعی نظر به استعلام دفاتر از اداره ثبت جهت تنظیم سند تقسیم نامه داشت موضوعیت ندارد

4- علیرغم رای شماره 5مورخه 86/01/19 دیوان عدالت اداری بنظر میرسد با التفات به ماده 868 قانون مدنی و ماده 35ق م م الزام دفاتر به استعلام از دارائی بقوت و اعتبار خود باقی باشد

5- تقسیم مشمول ماده 20 نمیشود

6- صورت مجلس فاقد امضاء و عدم ذکر کامل حدود و حقوق ارتفاقی و ارکان اصلی تفکیک و مشخصات پلاک ثبتی و غیره ناقص تلقی و قبل از اصلاح نمیتوان بموجب آن تنظیم سند نمود

7-وکیل در حدود اختیارات مندرج در وکالتنامه میتواند نسبت به امضاء تقسیم نامه اقدام نماید محدود کردن تقسیم بقید مباشرت بر خلاف قانون است

٨- قید مشاعات و مشترکات در تقسیم نامه اگر چه لازم نیست ولی بلاشکال است

9- قید پرداخت هزینه ها در سند تقسیم موضوعیت ندارد

10- در صورت استنکاف احد از مقسمین مراتب در ستون ملاحظات و ثبت سند قید و سند بعد از اخذ وجوه قانونی بصورت ناقص بایگانی میشود

11-بنظر میرسد سردفتر تکلیفی در ذکر مراحل تقسیم در اسناد مالکیت مالکین مشاع ندارد

12-بعد از تنظیم و امضاء تقسیم نامه یک نسخه از تقسیم نامه بهمراه اسناد مالکیت جهت بطلان و صدور سند مالکیت جدید برای مقسیمین به ثبت محل ارسال میشود

13- چنانچه اقدام و عمل قیم با رعایت مصلحت و غبطه مولی علیه (تقسیم به اندازه حصه اختصاصی )باشد با توجه به ماده 83ق ا ح نیازی به اجازه سرپرستی ندارد

14-حذف یکی از مقسمین با فرض انتقال حصه بلااشکال است

15-عین مستاجره و عین مرهونه با حفظ حقوق مستاجر و بانک و موافقت بانک مربوطه و شرکاء میتواند مورد تقسیم واقع شود

16-برابر قانون الحاق یک تبصره به ماده 946 قانون مدنی مصوب 87 مصوبه 89/05/26 زوجه از بهاء عرصه و اعیان و در صورت استنکاف وراث از عین آن سهم میبرد

17- ارائه گواهی انحصار وراثت و گواهی موضوع ماده 35 ق م م ضروری بنظر میرسد

18- وجود حمل مانع تقسیم است

19- با توجه به رای وحدت رویه سقف حق التحریر شامل حق التحریر تقسیم نامه نمیشود و نفرات اضافی در اسناد مالی شامل تعداد مقسمین نیز خواهد شد به امید سربلندی تمام سران دفاتر

تقسیم مال مشترک

مطالب مشابه :

نمونه فرم تنظیم یک سند تقسیم نامه

تقسیم مال مشترک

آیین‌نامه‌ها و فرم‌های مربوط به ارایه پروپوزال و دفاع نهایی

پيش نويس برخي درخواستها از ثبت اسناد و املاک

نحوه تنظيم دادخواست (نمونه فرم)

تقاضا های 16گانه از اداره ثبت اسناد و املاک که بهتر است همه با آن آشنا باشیم

در تنظیم اسناد چه زمانی نیاز به فرم 19 مالیاتی نیست؟

فرم امتیاز بندی