ورزشگاه آزادی

مجموعه ی ورزشی ازادی که استادیوم صد هزار نفری جزئی از ان مجموعه است ، به منظور برگزاري هفتمين دوره بازيهاي آسيائي تهران در سال 1353 و در استانداردهاي بين المللي و با مساحت 460 هكتار در غرب تهران احداث گرديد . البته لازم به توضیح است که زمان ِ ساخت ِ استادیوم ، مکان ِ ان به طور کلی خارج از بافت ِ شهری ِ تهران ِ ان زمان محسوب می شده است . و علاوه بر مجموعه ی ورزشی که اکنون بحث ِ ان است ، مجموعه ای بزرگ شامل اقامت گاه ، سالن سینما و . . . نیز احداث شد ( بخشی در شهرزیبا و بخشی در دهکده المپیک ) . در زمان جنگ ، مدتی از این دهکده برای اسکان جنگ زده های جنوب کشور استفاده شد . هم اکنون بخشی از ساختمان های قدیم ِ دهکده المپیک ، به دانشگاه ِ علامه طباطبایی اختصاص یافته است .
مجموعه ی ورزشی
اين مجتمع بزرگ ورزشی علاوه بر قابليت اجراي اكثر رشته هاي ورزشي ، محلي مناسب براي برگزاري جشن ها و گردهمائي و مراسمهای مختلف و همچنين تشكيل اردوهاي ورزشي ميباشد . چنان که هم اکنون هتل المپیک و کمپ تیم های ملی این وظیفه را بر عهده دارند .
این ورزشگاه پیش از انقلاب نام ِ اریامهر را داشت و بعد از انقلاب به آزادی تغییر نام یافت .
گنجايش اين استاديوم 90000 نفر مي باشد كه 35000 نفر در طبقه پايين و 55000 نفردرطبقه فوقاني و بطور فشرده 100000 نفر را در خود جاي ميدهد. ومساحت آن 141000 متر مربع مي باشد . طرح استاديوم براساس ديد كامل براي همه تماشاچيان در نظر گرفته شده است بطوريكه حداكثر ديد تماشاچي از مركز زمين در شمال وجنوب 136 متر و در شرق وغرب 126 متر است . البته این به خودی خود چیز ِ عجیبی نیست . چنان که طراحی بر اساس ِ دید ِ شعاعی ، از اصول ِ بدیهی ساخت زمین های ورزشی میباشد که منحصر به دوره ی معاصر هم نیست . چنان که در ورزشگاه های دوره ی رم ِ باستان هم همین سیستم طراحی و اجرا می شده است . اما انچه اهمیت دارد ، تسلط ِ تماشاگران بر زمین بازی است . این نکته را تا زمانی که خودتان در روی سکوها قرار نگیرید نمیتوانید به خوبی درک کنید . در تصاویر تلوزیونی به نظر می اید تماشاگرانی که در ردیف های اخری طبقات قرار دارند ممکن است دید خوبی نداشته باشند که به هیچ وجه چنین نیست . ذکر این نکته لازم است از انجایی که متاسفانه بانوان اجازه ورود و تماشای بازی های فوتبال را از نزدیک ندارند ، در صورتی که مایل باشند ، میتوانند روز هایی که مسابقه برگذار نمیشود ، به استادیوم مراجعه کرده و از بخش های مختلف ان دیدن کنند . به اندازه ای طراحی زیبا و دلنشینی دارد که به نظرم این کار ارزشش را دارد . تعریف ِ ورودی ها و خروجی ها ، سرویس ها و . . . بسیار هوشمندانه است .
مطابق نرمه هاي بين المللي زمان تخليه استاديوم ها نسبت به كوچكي و بزرگي آنها بين 8 الي 15 دقيقه تعيين مي شود . با وجود بزرگي استاديوم يكصد هزارنفري پس از بررسي عواملي كه در زمان تخليه تاثير دارند زمان تخليه 11 دقيقه محاسبه شده است . تونلها وراهروهاي استاديوم طوري پيش بيني شده كه وسايل نقليه از قبيل آتش نشاني ، نظافت و همچنين كانتينرها ي مخصوص تلويزيون مي توانند در مواقع لزوم تا نزديك جايگاه بيايند .
اما ذکر یک نکته پیرامون طراحی
ممکن است بسیاری تصور کنند که طراحی ورزشگاه یکصد هزار نفری را فرمان فرمایان انجام داده . در صورتی که اصل ِ ماجرا اینگونه نیست .
دوستان حتما در جریان هستند که بسیاری از تربیت یافته گان ِ معماری ایران ، در فرانسه به تحصیل مشغول بودند و از مدارس و دانشکده های معماری انجا فارغ التحصیل شدند . بررسی دلیل ِ این حجم از فارغ التحصیلان از فرانسه ، به نوبه ی خود نکته ی جالبی ست که دلایل خاص خود را دارد و همچنین تاثیرات ِ مثبت و منفی . چنان که در معماری معاصر ایران ، تاثیرات ِ مکتب ِ بوزار بسیار مشهود است .
باری ! هدفم بیان این نکته نبود . این مقدمه را عرض کردم تا بگویم فرمان فرمایان نیز یکی از درس خواندگان ِ فرانسه بود . به خاطر موقعیت خاصی که داشت ، در ان زمان هم در تهران و هم در پاریس دفتر معماری داشت . و به خاطر نفوذی که در فرانسه بین ِ معماران مشهور ان زمان داشت ، میتوانست از همکاری انها استفاده کند . در مورد استادیوم ازادی و چند طرح ِ دیگر که منسوب به فرمان فرمایان است ، باید این نکته را متذکر شد که خود ِ طراحی توسط ایشان انجام نشده است . بلکه گروه ِ معماران ِ فرانسوی که در دفتر ایشان کار میکردند طراحی را به عهده داشتند . ممکن است دوستان این نکته را به من تذکر دهند که اکنون هم چنین است . مثلا فلان کار را که میگویند میرمیران طراحی کرده ، در اصل دفتر میرمیران طراحی کرده است . این نکته را میدانم و بدیهی نیز هست . ولی پنداشتن ِ این نکته که مراحل ایده پردازی ، طراحی های سازه ای و . . . توسط فرمان فرمایان انجام شده ، اشتباه است . اما این چیزی از ارزش های این معمار بزرگ و بین المللی نمیکاهد . حتی توان ِ مدیریت شرکتی چند ملیتی که ایشان تاسیس کرده بودند ، خود از توانی بسیار بالا حکایت دارد ، و از طرف دیگر این به معنی ضعف ایشان در طراحی نیست .
سعی میکنم نام ِ طراح ِ فرانسوی ِ این استادیوم را بیابم . لازم به ذکر است که شرکت بتن ارمه مسئولیت بخشی از اجرای ان را بر عهده داشته است .

دانش نامه ی ویکی پدیا ، واژه ی جست و جو : مجموعه ی ورزشی ازادی
سایت رسمی مجموعه ورزشی ازادی
www.focuspoint.blogfa.com

ورزشگاه آزادی

مطالب مشابه :

معماری ورزشگاه

ورزشگاه آزادی

ورزشگاه کیپ تاون (Green Point Stadium)

ورزشگاه ملی یویوگی توکیو / کنزو تانگه

ورزشگاه 27 هزار نفری فولاد

ورزشگاه ویمبلی لندن

نکات فنی ورزشگاه رضازاده – اردبیل

ورزشگاه ملی یویوگی: شاهکار سازه و ابتکارِ دهه ی ۶۰