قضیه آخر فرما
"راه اثبات حیرت انگیزی برای این قضیه دارم، حیف که جا نیست"
این جمله را حقوقدان فرانسوی به نام پیر دو فرما ( Pierre de Fermat ) بیش از ۳۰۰ سال پیش نوشت . حقوقدانی که ریاضیات برایش تنها یک تفریح بود و تنها یک مقاله ریاضی در طول عمرش منتشر کرد (۱۶۶۰)
این جمله را ساموئل فرزند فرما بعد از مرگ پدر در حالی که در گیر و دار نشر یادداشتهای (تفریحات) پدرش بود ذیل یکی از قضیه ها پیدا کرد . قضیه ای که معروف ترین قضیه ی تاریخ ریاضیات شد .
برای هر عدد صحیح n>۲ معادلهٔ an + bn = cn فاقد جواب صحیح مثبت است.
فرما ۴۸ نظزیه ، حدس و یا قضیه مهم ارائه کرد . ۴۷ حدس یا قضیهٔ دیگری که فرما اعلام کرده بود تا سال ۱۸۴۷ اثبات شد، مگر آخرین آنها که همین قضیه باشه.
در سال ۱۹۰۸ جایزه ۱۰هزار مارکی برای حل آن تعیین شد و سعی در اثبات قضیه، باعث حل مسایل دیگری میشد و شاخههای جدیدی در ریاضیات بهوجود میآمد. اما همچنان راه اثبات قضیه بهدست نمیآمد .
این قضیه تا کنون رکورد دار بیشترین اثبات غلط در جهان ریاضیات است . فکرش را بکنید بیش از ۱۰۰۰ اثبات غلط تنها در بین سالهای ۱۹۰۸ تا ۱۹۱۲ برای این قضیه منتشر شد
اما بشنوید از یوتاکا تانیاما و شیمورای ژاپنی که شال کمرشان را سفت کردند و در سال ۱۹۵۵ به طور جدی نشستند روی نظریه اعداد مدرن کار کردند و حدسی ارائه دادند که بعد ها به نام حدس شیمورا-تانیاما-ویل شهرت یافت .
در نوامبر ۱۹۵۸ ، چند ماه بعد از چاپ کتاب "نظریه اعداد مدرن" یوتاکا خودکشی کرد و در یادداشتی نوشت : " تا دیروز دلیلی قطعی برای کشتن خود نداشتم... خودم هم نمیفهمم، اما این نتیجهٔ اتفاق یا موضوع خاصی نیست "
حالا خدا میداند جو فرما او را گرفته بوده که یادداشت نوشته یا پای یک دختر در میان بوده ؟!! تاریخ میگوید پای یک دختر در میان بوده که یک ماه بعد از خودکشی وی ، اون دختر هم خودکشی میکند .
داستان در داستان شد . بماند .
اما بشنوید از اندر وایلز
"من ده ساله بودم که روزی در کتابخانهای عمومی یک کتاب ریاضی پیدا کردم. در این کتاب مطالب تاریخی بسیاری دربارهٔ مسالهای آمده بود. من در حالی که فقط ده سالم بود، صورت آن مساله را فهمیدم و سعی کردم آن را ثابت کنم. مسالهٔ جالبی بود. این مساله همان قضیهٔ آخر فرما بود"
Andrew Wiles
وایلز بعد از گرفتن دکترا از کمبریج به پرینستون رفت و بیش از ۸ سال تمام تحقیقات دانشگاهیش را کنار گذاشت و به طور جدی نشست پای اثبات قضیه ای که فرما ادعا کرده بود راه اثبات حیرت انگیزی برایش دارد ، فقط چون جا برای نوشتن نیست اثبات آن را رها میکند (لابد برای تمرین )!!
در ۱۹۹۴ بعد از گذشت بیش از ۳۰۰ سال و هزاران ساعت فکری که سالیان سال ریاضیدانان و دانشجویان برای اثبات قضیه کرده بودند این قضیه توسط اندر ویلز با کمک حدس شیمورا-تانیاما-ویل اثبات شد در حالی که وی در طول سالها تلاشش برای اثبات قضیه فرما، به خاطر ترک تحقیقات دیگر و کمرنگ شدن کارش مورد سرزنش و مواخذه قرار گرفته بود .
اندر ویل میگوید :
"... این مهمترین لحظهٔ زندگی کاری من بود. چیزی که ممکن است هرگز دوباره تکرار نشود!... پس از اتمام کار، حدود بیست دقیقه گیج بودم. سپس در طول روز در دانشکده قدم میزدم. وقتی به پشت میزم برگشتم، آنرا همانجا دیدم! هنوز همانجا بود !!..."
حالا بشنوید از اثبات که چیزی بیش از ۱۰۰ صفحه کاغذ میبرد که در ۱۹۹۹ این اثبات جمع و جور شد و تعداد صفحاتش کاهش یافت و اکنون اثبات آن به راحتی قابل دانلود است (.!.). بنده خدا فرما حق داشته باید یه دفتر چهل برگ خرج اثبات میکرده لابد (!!)
هنوز هم که هنوز است خدا میداند فرما واقعا اثباتی برای این مساله داشته یا رکب زده یا واقعا جا برای نوشتن کم بوده . خدا میداند و مرحوم مغفور ، شادروان ، جنت مکان ، خلد آشیان ، پدری دلسوز ، معلمی فداکار ، همسری جان بر کف پیر دو فرما
Proof of the Fermat's Last Theorem
نتیجه گیری ها و نکات :
* ریاضیات تفریح خوبی است ، فقط جان عزیزتان هنگام تفریح کاغذ به میزان کافی همراه داشته باشید
* اندرو وایلز در خاطراتش گفته فقط همسرم میدانست که روی قضیه ی فرما کار میکنم . اینجاست که شاعر میفرماید : زن خوب فرمانبر پارسا کند کارشناس ارشد را دکترا که البته هیچ ربطی ندارد چون وایلز خودش دکتر بوده . ما خواستیم به در بگوییم دیوار بشنود . نا سلامتی دانشجوی ارشدیم . میترسیم مجرد بمانیم پایمان به دکترا نرسد .
* بهتر است در کتابخانه های عمومی در دسترس بچه های ده ساله کتابهای مفیدتری از خاطرات خاله قورباغه و به من بگو چرا باشد .
* همیشه پای یک دختر در میان است .
* اگر فرما آهنگ ساز بود : تصویر مربوطه
* حالا فرما دانسته یا ندانسته باعث شده شاخه های بسیاری در علوم ریاضی به وجود آید . تنها برای حل قضیه آخر فرما .
* قضیه نبین چه ریزه ...
وحشی
ابر است و اعتدال هوای خزانی است / ساقی بیا که وقت می ارغوانی است / در زیر ابر ساغر خورشید شد نهان / روز قدح کشیدن و عیش نهانی است / ساقی بیا و جام می مشکبو بیار / این دم که باد صبح به عنبر فشانی است / می هست و اعتدال هوا هست و سبزه هست / چیزی که نیست صحبت یاران جانی است / یاری به دستآر موافق تو وحشیا / کان یار باقی است و خود این جمله فانی است
پیشنهاد :
این قانون مظلوم آقای صفر و نیم / مرغ معما سهراب سپهری / او سپهر و منکف خاک اوکجا و منکجا بیدل دهلوی / سکوت اختران آسمان حسین الهی قمشه ای /من یک نفرم یا چند نفر؟...
مطالب مشابه :
لیست جدید کتب طب سنتی
بنام خدا فهرست کتب واحد نشر و توسعه تلفن نزهت نامه محمد موسوی
قرآن را دوباره بخوانیم!
حمایتی/نشانی دقیق و شماره تلفن: میدان دکتر فاطمی نزهت مهدوی سید عیسی موسوی کیا
اخبار شرکت حفاری شمال
شرکت کارون نزهت سایت فروش شارژ تلفن همراه وبسایت معلم شهید دکتر علی
فهرست فیلم های شرکت کننده و راه یافته به بخش مسابقه جشنواره فیلم کوتاه برکت
باجه تلفن. 63 مهفام نزهت رضا موسوی.
تاریخ زلزله های بزرگ شهر تبریز-از پایگاه تحلیلی خبری ساختمان
معرفی نویسنده وبلاگ در خواست ارسال مطالب و عکس هاو اسناد تاریخی و ایام محرم و سوگواری
اشعار محرم(ورودیه به کربلا)
سوال و پاسخ دکتر نزهت از قافش گرفته تا به تلفن هماهنگی
قضیه آخر فرما
مفهوم بستن صفر تلفن رو ميفهميدم ربطی ندارد چون وایلز خودش دکتر جاپا خانم نزهت
برچسب :
تلفن دکتر نزهت موسوی