|
البته تاثیر مدرسه بر دانش آموزان بستگی به تفاوت های فردی ، میزان سازگاری و تجربیات آنان دارد . ورود به مدرسه برای کودک همراه با جدایی از مادر و محیط گرم خانواده است . از این رو در ایجاد استقلال و کاهش انگیزه های اتکایی کودک با خانواده اش تاثیر دارد.والدین نباید تصور کنند که با پاگداشتن فرزندشان به مدرسه و جدا شدن کودک از خانواده ، مسؤلیت آنان پایان پذیرفته و کاهش یافته است . بلکه باید مستمرا با اولیا مدرسه و معلمین در خصوص فرزندشان رابطه داشته باشند، زیرا رشد شخصیت کودک تابعی از خانه و مدرسه است و این دو محیط مکمل یکدیگرند.
نقش اجتماع درتامین بهداشت روان
اگر چه خانه و مدرسه مسؤلیت بیشتری در قبال تامین بهداشت روانی افراد دارند ، با این حال اجتماع نیز با در اختیار گذاردن امکاناتی از قبیل زمینهای بازی ، کتابخانه ، اردوهای تفریحی ،و... می تواند در این زمینه مثمر ثمر واقع گردد.زیرا به تجربه ثابت شده است ، کودکانی که در دوران اولیه رشد، روابط خانوادگی سالمی داشته و در محیط مدرسه نیز وسایل و امکانات کافی برای ارضا احتیاجات جسمی و روانی در اختیار دارند، امکان ناسازگاری و منحرف شدنشان در مقایسه با کودکانی که از چنین امکاناتی برخوردارنیستند بسیار کمتر است .
نقش ورزش در تامین بهداشت روان
ورزش یکی از رموز سلامت جسمانی و روانی است .افراد دارای آمادگی جسمانی از لحاظ احساسات ، عواطف، شخصیت اجتماعی و نوعدوستی کاملتر و در فعالیتهای شغلی و حرفه ای موفق ترند. ورزش موجب تقویت اعتماد به نفس در فرد شده ، او را متعادل ، متفکر و سازگار با محیط می کند .با ورزش شخص کمتر دچار حسادت ، حقارت و ستیزه جویی می شود و در نتیجه ازسلامت روانی بهتری برخوردار خواهد بود .( عقل سالم در بدن سالم است
نقش ایمان و اعتقادات دینی بر بهداشت روان
(الا بذکر الله تطمئن القلوب ) (رعد ، آیه 128)
آگاه باشید ، تنها با یاد خدا دلها آرامش می یابد.
اثر توجه انسان به آفریننده ی هستی و نتایج نیایشی،که بر اثر قرب به ساحت مقدس قدس ربوبی تحقق ، می یابد، بر هیچ کس پوشیده نیست ، حتی در اروپای متمدن هم که در حال حاضر ، فریفته زرق و برق های مادی و ظاهری شده و در دام ظواهر فریبنده ی دنیوی افتاده است ،نیایش و ارتباط با خداوند را یکی از نیازمندی های فطری و اصیل انسان می داند که تغییر و تبدیل پذیر نیست. برای هر کس که با خدا ارتباط داردو سر و کارش با عبادت خداوند است ، آثار خارق العاده و معجزه اسای آن ، که برای اهل ظاهر باور نکردنی و محال است ، از بدیهیات به شمار میرود.
امروزه روانپزشکی و روانشناسی ، همان چیزهایی را تعلیم می دهند که پیامبران به مردم می آموختندٰ ؛ زیرا روانشناسان در یافته اند که دعا ، نماز، نیایش و داشتن ایمان محکم به دین ، نگرانی ، تشویش ، هیجان و ترس را بر طرف می سازد.
|
شرکت در مراسمات مذهبی ،انجام فرایض دینی ، عبادات (نمازو....) ،دعا ،نذر و نیازهاو استفاده از مکانهای دینی نطیر مساجد و زیارت قبور صالحان ،ائمه اطهارو پیامبران موجب می شود که تخلیه های هیجانی و هیجان زدگی در انسان بوجود آید و آرامش روانی فراهم گردد.مسجد به عنوان خانه خدا محل اجتماع مؤمنین است برای اقامه نماز و مراسم دعا و انجام دیگر فرایض دینی و فعالیت دسته جمعی ، وقتی افراد به طور جمعی در مسجد به نیایش می پردازند ، امید استجابت دعای آنان بیشتر از دعاهای انفرادی است .
نمونه دیگری از مکانهای دینی که رابطه مستقیم با بهداشت روان دارد زیارت گاهها هستند.زیارت صرفا یک عبادت اسلامی نیست بلکه در همه ی ادیان و مذاهب وجود دارد . مؤمن با زیارت ضمن توجه به خداوند سبحان و استغفار و توبه ، به پیشوایان دین احترام می گذارد و سعی میکند آنان را الگوی خویش قرلر دهد چرا که آنان با چنین زندگی سرشار از معنویت به آرامش رسیده اند و احساس آرامش پس از خروج از زیاتگاه خود بر خواسته از همین مطلب است .
آری یا د خدا آرامش می دهد و روی گرداندن از وی زندگانی را برای انسان سخت و اضطراب انگیز میکند.
( من اعرض عن ذکری فان له معیشة ضنکا.....)(رعد ، آیه 128)
اهميت بهداشت روان
پيشرفت صنعت و تکنولوژي, قدرت و ثروت را افزايش داده ولي امکان زندگي با آرامش و صلح و اطمينان را از انسان سلب کرده و در حقيقت "کيفيت فداي کميت" شده و اعتدال و تناسب کنار رفته و بيماري هاي عصبي ـ رواني و روان تني، جانشين آن شده است. بطوريکه آمار نيز حکايت از افزايش شيوع بيماري هاي رواني دارد و علل مختلفي را براي اين افزايش شيوع بر شمرده اند.
پيشگيري از بيماري هاي رواني
پیشگیری از بیماریهای روانی در سه سطح صورت می گیرد که به شرح زیر می باشند:
1-پيشگيري اوّليه (سطح اوّل)
پيشگيري اوّليه عبارت است از کليه اقداماتي که منجر به جلوگيري از بروز بيماري مي‌شود، مثل واکسيناسيون در طب عمومي، پيشگيري اوّليه در روانپزشکي به دليل چند عاملي بودن اتيولوژي بيماري ها به سادگي امکان پذير نيست و لذا هدف اصلي پيشگيري در اين سطح، مقاوم نمودن افراد جامعه و بويژه اقشار آسيب پذير در برابر اختلالات رواني از طريق مهار و کنترل ناهنجاري هاي ژنتيکي، وراثتي، محيطي و خانوادگي است. در حاليکه کليّه افراد جامعه گروه هدف را تشکيل مي دهند.
2ـ پيشگيري ثانويه (سطح دوّم)
هدف اصلي در اين مقطع جلوگيري از عوارض اختلالات رواني در افراد جامعه با تشخيص به موقع، درمان مناسب و زودرس و پيگيري منظم مي‌باشد.
استفاده از متد های مختلف درمانی مثل رفتار درمانی ، شناخت درمانی ، روان درمانی ، خانواده درمانی - دارودرمانی ، استفاده از روش های خواب مصنوعی و تلقین و.... در این مرحله از پیشگیری استفاده می شود.
|
|
3 ـ پيشگيري ثالثيه (سطح سوّم)
هدف اصلي، پيشگيري از تداوم اختلالات رواني مزمن در بين مبتلايان و کاهش ناتواني هاي فردي، اجتماعي، شغلي و خانوادگي ناشي از آن مي‌باشد
ويژگي هاي افرادي كه از نظر رواني سالم هستند
1- اين افراد نسبت به خود آرامش دارند يعني به طور نسبتا معقولي احساس امنيت و کفايت دارند
2- توانائي هاي خود را در حد واقعي خود ارزيابي مي‌کنند, نه بيشتر و نه کمتر .
3- به خود و حقوق دیگران احترام مي‌گذراند
4- مي‌توانند به ديگران علاقمند شوند و آن ها را دوست بدارند
5- مي‌توانند احترام و دوستي ديگران را جلب کنند
6- مي‌توانند نيازهاي زندگي خود را برآورده سازند و براي دشواري هايي که زندگي آنها پيش مي ايد راه حلّي پيدا کنند. آنها قادرند خود بينديشند و تصميم بگيرند
7- قادرند مسئوليت هاي روزمرة خود را با برگزيدن اهداف معقول پيش ببرند
8- تحت تاثير عواطف, ترس, خشم, عشق يا گناه خود بطوري قرار نمي‌گيرند که زندگيشان پريشان شود.
منابع
1- دل پیشه ، اسماعیل . بهداشت مدارس، انتشارات دانشگاه پیام نور،1327
2-علیمردانی ،امیر حسین . نقش دعا در بهداشت روانی، انتشارات هلال احمر،1387
3- پاك روان نژاد، مهدی،صادقی ، مجید.مقاله بهداشت روان .انتشارات رشد،1387 .
|
