◄ صنعت حمل و نقل نقش آن در توسعه►

یکی از ارکان اصلی صنعت جهانگردی صنعت حمل و نقل می باشد . «در معنی لغوی «حمل» به معنای برداشتن بار و «نقل» به معنای جابه‌جا كردن است؛ در نتیجه در حالت كلی و با این تفسیر حمل و نقل شامل جابه‌جا شدن انسان نمی‌شود ولی آنچه كه در زبان فارسی مصطلح شده است، حمل و نقل در برگیرنده انسان و هر نوع كالا اعم از جامد، مایع، گاز و حتی امواج می‌شود.
در بعضی کتب ، کلمه حمل و نقل که خود ترجمه کلمه transportation است را تحت عنوان " جابجاگردی " به کار می برند .
مفهوم حمل و نقل به لحاظ اقتصادی عبارت است از:
«تغییر مكانی اشخاص (حمل و نقل مسافر) و حمل و نقل كالا، بین دو نقطه جغرافیایی». . همچنین صنعت حمل و نقل حاصل مسافرت و اقامت مردم در خاج از مناطق بومی خود می باشد . توسعه حمل و نقل در بخش دولتی و خصوصی تاثیر عمده ای بر رشد و هدایت این صنعت داشته است . فراهم بودن امکانات حمل و نقل مناسب ، مطمئن ، راحت و سریع و ارزان پیش شرط توسعه گردشگری جمعی است . زیرا گردشگران در تصمیمات خود دو عامل هزینه و زمان را مد نظر دارند و برای دسترسی به مقاصد گردشگری انتخاب نوع سیستم حمل و نقل و یا فراهم بودن سیستم مناسب بر این دو عامل تاثیر می گذارد . به همین دلیل در پنجاه سال گذشته سفرهای هوایی رونق بیشتری یافته زیرا در سفرهای طولانی استفاده از هواپیما از نظر زمان و همچنین هزینه مقرون به صرفه تر می باشد . به این ترتیب توسعه حمل و نقل هوایی به گسترش گردشگری جمعی در قرن بیستم کمک شایانی نموده است .
اما صنعت حمل و نقل به بخشهای مختلفی تقسیم می شود که در ادامه به شکل مختصر به هر یک اشاره می کنیم . 1 – حمل و نقل هوایی . در قرن بیستم با پیشرفت فن آوری در صنایع هوایی مسافرت با هواپیما رونق بیشتری یافت . زیرا راحتی ، سرعت و امنیت بیشتری فراهم شده بود و هزینه ها را نیز کاهش می داد . پیشرفت تکنولوژی در این بخش باعث رونق روزافزون این بخش گردید و همچنین شاهد استقبال تعداد زیادی از مسافران جهت انجام سفرهای خود قرار گرفت . ظرفیت هواپیماها افزایش یافت و کارآیی موتورها بیشتر شد و این موجب کاهش میزان مصرف سوخت گردید . اما این پایان کار نبود در سال های بعد با توجه به گرانی سوخت مشکلاتی در جهت بازاریابی برای شرکتهای مسافرتی به وجود آمد . و متخصصین صنعت حمل و نقل را بر آن داشت تا تحقیق و بررسی پیرامون مسائل به وجود آمده را سرلوحه کار خود قرار دهند و با برنامه ریزی های صحیح ، مداوم و منظم این مشکلات را برطرف نمایند . لذا آنها پیشنهادها و راه حلهایی ارائه نمودند از جمله : معرفی تورهای جمعی ، ارائه نرخ های خاص بلیط برای گردانندگان تورهای گردشگری ، روشهای قیمت گذاری متغیر ازجمله : نرخ بلیط برای خرید رفت و برگشت از قبل و همچنین نرخ خاص بلیط برای مسافران در لیست انتظار موجب تشویق برنامه ریزان سفر و استفاده کامل از ظرفیت هواپیما ها شد .
اگر چه در بسیار از کشورهای صنعتی توسعه یافته حمل و نقل هوایی عمده ترین نقش را در جابجایی گردشگران دارد ، اما سیستم های جابجایی جاده ای ، دریایی و ریلی اهمیت خود را از دست نداده اند .
2 – حمل و نقل آبی : حمل و نقل آبی اشاره دارد به وسایل حمل و نقلی که در دریاچه ها ، رودخانه ها و دریاها عمل جابجایی بار و مسافر را انجام می دهند . و نقش عمده ای در در این راه بر عهده دارند . جالب است بدانید که که تا پیش از گسترش حمل و نقل هوایی ، حمل و نقل آبی بیشترین نقش را در سفرهای طولانی و به خصوص بین قاره ها ایفا می نموده است و تاریخ سفر و دریانوردی به گونه ای جدی به هم پیوند خورده اند که هم اکنون با طرح شیوه های جدید گردشگری رونقی دوباره به حمل و نقل دریایی بازگشته است . حمل و نقل آبی خود به چهار بخش تقیسم می گردد . 1 سفرهای اقیانوس پیما 2 – گشتهای دریایی . 3 – سفرهای کوتاه دریایی و یا خدمات گذرگاه آبی . 4 – خدمات مسافربری راههای آبی داخلی .
خدمات مسافربری اقیانوس پیما که مسافر را از یک کشور به کشور دیگری جابجا می نماید در 50 سال گذشته کاهشی شدید داشته است و در حال حاضر به صورت محدود و فصلی انجام می شود . دلیل این مساله بسیار روشن است از دهه 1950 میلادی که شاهد پیشرفتهای چشمگیر تکنولوژیکی در صنعت حمل و نقل هوایی بوده ایم مسافربری از طریق آبها دیگر تا مدتها جاذبه خود را از دست داده بود ، زیرا افزایش هزینه نیروی انسانی و هزینه بالای تعویض قطعات این گونه وسایل حمل و نقلی ، کهنه و فرسوده بودن از یک طرف و از طرف دیگر قیمتی که مشتری بابت بلیط حاضر به پرداخت می باشد ، موجب می شود که به سختی بتوان هزینه سرمایه گذاری این گونه وسایل را در طی 20 تا 25 سال طول عمر آن جبران نمود . وقتی سرعت های بالا، ایمنی و راحتی هواپیما را در نظر بگیریم موجب صرف نظر کردن از استفاده از این گونه وسایل حمل و نقل می گردد . به همین دلیل بسیاری از خطوط کشتیرانی خود را در این رقابت ناتوان احساس می کنند . امروزه تعداد بسیرا معدودی از شرکتهای بزرگ در این صنعت اقدام به حمل مسافر برای مسیر های طولاتی می نمایند . از جمله کشتی کویین الیزابت که در اقیانوس اطلس شمالی مورد استفاده قرار می گیرد . این کشتی ها معمولا در فصل تابسان سرویسهای مسافربری خود را انجام می دهند و در بقیه ایام سال به عنوان وسیله ای برای گشت زنی مورد استفاده قرار می گیرند . اگر چه کاهش شدید تقاضا برای استفاده از این گونه وسایل حمل و نقل ناشی از پیشرفتهای تکنولوژیکی در موارد جایگزین بوده است اما مدیریت های این صنعت نیز بی تقصیر نبوده اند . زیرا نسبت به تغییرات نیازهای بازار چندان توجهی نداشته اند . کشتی های دوران جنگ دیگر نیازهای امروز بازار را تامین نمی کنند . تعداد کابین ها برای چنین مسافرتهایی طولاتی و عدم مطالعه در خصوص نیاز هر بخش مستقل از بازار مزید بر علت بوده است . اما این مسائل متخصصین حمل و نقل دریایی را بر آن داشت تا با تحقیق و بررسی مشکلات و چالشها به ارائه راه حلهای مناسب بپردازند . لذا از دهه 1950 میلادی شرکت های کشتیرانی تمرکز فعالیت خود را از سفرهای دریایی به گشتهای دریایی تغییر دادند در ابتدا چنین تغییراتی دشوار به نظر می رسید چون وسایل حمل و نقل مورد استفاده در آن زمان بسیار بزرگ بوده و استفاده برای چنین منظوری مقرون به صرفه نبود . اندازه بزرگ آنها باعث می شد تا نتوانند از بنادر و لنگرگاهها استفاده کنند . سرعت بالا آنها موجب می شد تا به عنوان یک وسیله تفریحی و گشت زنی چندان مناسب نباشد . گشت های هوایی دریایی یکی از تدابیر اخلاقی است که در زمینه حمل و نقل دریایی به کار گرفته شده است این برنامه بدین شکل بود که مسافران برای استفاده از یک گشت دریایی قسمتی از سفر را با هواپیما طی می کردند این بسته سفر موجب می شد که مسافران مدت طولانی را در دریا صرف نکنند . نوع و شکل سفرها تغییر کرد نوع کشتیها و اندازه آنها نیز دستخوش تغیراتی گردید . کشتیها مجهز به برنامه های زنده موسیقی شدند . همچنین با تعریف تورهای خاص ویژه این صنعت از جمله : دیدار از مناطق باستانی ، پرورش گل ها و گیاهان و یا بازدید از فستیوالهای خاص و انجام سفرهایی شامل پرواز و گشت دریایی ، تغییراتی چشمگیر در حمل و نقل دریایی ایجاد شد به شکلی که باعث استقبال تعداد زیادی از گرشگران گردید . همچنین استفاده از کشتی های گذرگاهی در فاصله های کوتاه دریایی بسیار موفقیت آمیز بوده است . کشتی گذرگاهی در ایران بر روی دریاچه ارومیه و میان بنادر خلیج فارس و جزایر کیش و قشم نیر در تردد هستند و مورد استقبال قرار گرفته اند.
**** حمل و نقل ریلی . راه آهن . علیرغم سابقه طولانی راه آهن به عنوان یک وسیله نقلیه ، هنوز در بسیار از کشورها این صنعت نتوانسته است نیازهای بازار انبوه خود را به طور باید و شاید تامین کند . در نیمه اول قرن بیستم در بسیاری از کشورهای صنعتی امروز و به خصوص در اروپا قطار به عنوان یک وسیله حمل و نقل مهم نقش داشته است . اما با رشد استفاده از اتومبیلهای شخصی تقاضا برای این وسیله کاهش یافته است . علاو بر این به دلیل افزایش هزینه ها و لوزم صرفه جویی ، میزان رفت و آمد در بسیار از مسیرها کاهش یافته و یا کاملا حذف گردیده است . افزایش نرخ بلیط و پایین بودن سرعت این وسیله از جذابیت استفاده از آن کاسته است اما در مسیر های پر رفت و آمد هنوز قطار یک وسیله مورد تقاضا و مطلوب منظور می شود . اما در سالهای 1970، 1980 بسیار از قطارهای اروپا جهت تامین بازار اقدام نمودند و تلاش کردند تا نظر گردشگران را جلب نمایند همزمان با آن با افزایش قیمت سوخت درصد استفاده از اتومبیلهای شخصی برای انجام مسافرتها کاهش یافت و بیشتر برگزار کنندگان تورها از قطار برای برگزاری تورهای خود استفاده نمودند . امروزه قطارهای سریع السیر مراکز شهرهای بزرگ را به هم متصل نموده است و از نظر زمان با هواپیما رقابت می کنند و از نظر راحتی بسیار بهبود یافته است . همچنین قطارهای سبز و سیمرغ در ایران نیز نمونه هایی از این نوع هستند اما این نوع آوری چقدر می تواند موجب جلب بازار شود ؟
*** حمل و نقل جاده ای :
مسافرت با اتوبوس : شرکتهای اتوبوسرانی خدمات متنوعی از خدمات گردشگری تا حمل و نقل مسافر به صورت شهری و بین شهری و برون مرزی ارائه می کنند . این خدمات به چهار دسته تقسیم می گردند :
1- مسیرهای سریع السیر بین المللی و داخلی 2 – اتوبوسهای دربستی 3 – اتوبوسهای گردشگری 4- خدمات انقال مسافر از فرودگاه به هتل و بلعکس .
اتوبوسهای مسیرهای طولانی گزینه ای ارزان قیمت پیش روی قطار و هواپیما می باشند . تعداد فزاینده ای از گردشگران از بخشهای متفاوت بازار و معمولا تیپ جوان که به دنبال ارزانی هستند برای مسافرت اتوبوس را انتخاب می کنند . اگرچه بسیار از افراد سالخورده و مسن تر نیز به دلایلی از جمله دسترسی راحت تر به ترمینالها و حمل بار اضافی ، تهیه ساده بلیط و پذیرش ساده بار مسافر خصوصا در مسافرتهای برون مرزی از اتوبوس استفاده می کنند . فعالیتهای اتوبوسرانی نیز فصلی می باشند . مگر این که بتوانند قراردادهایی را برای ارائه خدمات به سازمانها منعقد نمایند تا اتوبوس برای جابجایی دانش آموزان یا کارکنان ادارات مورد استفاده قرار گیرد . شرکت هایی که اتوبوسهایی برای استفاده گردشگران برنامه ریزی کرده اند ممکن است اتوبوس اجاره ای در اختیار گردشگران داخل شهری و بیرون شهری بگذارند . اما هزینه به نسبت پایین ، بهبود کیفیت راهها ، مدرن شدن اتوبوسها و جذابیت های مسیر از عناصری هستند که تقاضا برای استفاده از اتوبوس ، در سفرهای طولانی و بین المللی را تقویت نموده است .
صنعت جهانگردی برای توسعه و پیشرفت نیاز با بسترسازی و زیرساخت دارد . یکی از زیرساختهای این صنعت حمل و نقل می باشد در مطالب فوق توضیحاتی در ارتباط با صنعت حمل و نقل داده شد و گفتیم که حمل و نقل از چهار بخش تشکیل گردیده که به تفکیک توضیحاتی پیرامون هر بخش داده شد . در پایان به بررسی هر یک از این بخشها در کشورمان می پردازیم .
در بخش حمل و نقل هوایی همانگونه که گفته شد گردشگران بسیار از مسافرتهای خود را از طریق این بخش انجام می دهند اما وضعیت حمل و نقل هوایی در ایران به چه شکلی می باشد . متاسفانه آنچه که همه مسافران و استفاده کنندگان این بخش به عنوان اعتراض بیان می کنند وجود تاخیر های زیاد در بروازها می باشد . موضوع دیگر کم بودن تعداد پروازها و حجم فراوان مسافر به شکلی که اکثر پروازهای داخلی ( به عنوان مثال تهران یزد ) دو تا سه روز قبل از پرواز لیست پرواز بسته می باشد . پایین بودن کیفیت هواپیماها و عمر زیاد آنها نیز یکی از مشکلاتی است که این بخش با آن سرو کار دارد . در تعداد کمی از فرودگاهای ایران پرواز های بین المللی انجام می شود . بسیار از پروازها از مراکز استانها به پایتخت و بلعکس می باشد . اما چندی پیش در یکی از نشریات تخصصی میراث فرهنگی خبر از وجود بازار سیاه در تهیه بلیط هواپیما داده بود که این نیز به نوبه خود یکی از مشکلات حمل و نقل هوایی می باشد . از مشکلات دیگری که پیرامون حمل و نقل هوایی می توان به آن اشاره کرد کم بودن بلیط هواپیما در ایام عید نوروز . زیرا دراین ایام بسیار از دفاتر مسافرتی هواپیما ها را چارتر نموده و بلیط را فقط در قالب تور های گردشگری می فروشند .
در قسمت حمل و نقل ریلی خوشبختانه شرایط بهتری حاکم است اما انچه که به عنوان نقط ضعف می توان بدان اشاره کرد بالا بودن عمر قطارها و پایین بودن کیفیت آنها در بعضی از مسیرها . داشتن تاخیر مخصوصا برای مسافرانی که در ایستگاههای بین راهی سوار می شوند . عدم وجود حمل و نقل ریلی بین بعضی از استانهای کشور ( یزد شیراز ) . عدم ارائه خدمات رفاهی به مسافران . وجود ترافیک سنگین و ازدحام جمعیت در مواقعی که مسافران خانه خدا به فرودگاههای کشور وارد می شوند . گاهی این ترافیک باعث می شوند استقبال کنندگان و بدرقه کنندگان ساعتها منتظر بمانند .
حمل و نقل جاده ای . در بخش حمل و نقل هنوز تکیه اصلی روی امکانات حمل و نقل جاده‌ای است که به صورت سنتی اداره می‌شود و در دو دهه اخیر تغییر چندانی در روش‌های مدیریتی آن رخ نداده است .
در حال حاضر مهم ترین معضل حمل و نقل جاده ای، فرسودگی ناوگان ها از یک سو و رشد روز افزون تصادفات رانندگی است و چون حمل و نقل جاده ای بیش از ۹۰ درصد مسئولیت جابه جایی بار و مسافر مربوط است و استفاده بیش از اندازه از ماشین های شخصی برای سفرهای بین شهری، هر روز عرصه جاده ها را تنگ‌تر می‌کند بنابراین، درصوتی که اقد امات سریعی برای بهبود این وضعیت انجام نگیرد، باید درانتظار بدتر شدن وضعیت این بخش باشیم.
ـ موضوعات اصلی در بخش حمل و نقل جاده ای به سه محور اصلی برمی گردد :
۱) جاده
۲) وسیله نقلیه
۳) راننده.
در واقع عمده ترین مشکل در بخش حمل و نقل جاده ای جانیفتادن فرهنگ مناسبی برای استفاده بهینه از قابلیت های متقابل این سه ضلع مثلت حمل و نقل جاده ای است. در زیر به اختصار به سهم و نقش هرکدام از این عوامل و تحولات مربوط به آن ها در دو دهه اخیر اشاره می کنیم.
▪ جاده :
با وجودی که در سال های اخیر سرمایه گذاری های بیشتری روی جاده سازی انجام گرفته، اما درمحورهای اصلی این برنامه فقط به بهبود محورهای موجود کمک کرده است. نگاهی به رشد ساخت و بهره برد اری از جاده های کشور نشان می دهد که هنوز بسیاری از فواصل پرتردد استانی و شریانی از شبکه کارآمد حمل و نقل بار و مسافر جاده ای برخورد ار نیستند.
وسیله نقلیه
ناوگان جاده ای باری و مسافربری کشور در سال های دو دهه اخیر دایما پیرتر و فرسوده تر شده است. افزایش قیمت کامیون و اتوبوس از یک طرف و عدم نوسازی ناوگان از سوی دیگر موجب کهنسالی ناوگان شده تا آن جا تعداد زیادی از کامیون های مورد استفاده در مسیرهای داخل استانی بیش از ۴۰ سال سابقه فعالیت دارند.
راننده : متاسفانه اخیرا شاهد بالا رفتن آمار تصادفات تلفات جانی و مالی می باشیم که علت اکثر آنها بی احتیاطی راننده اعلام می گردد . و متاسفانه امروزه بعضی از رانندگان به راحتی از کنار مقررات راهنمایی و رانندگی می گذرند و خطراتی را برای سایر رانندگان ایجاد می کنند .
راهکارهای توسعه و پیشرفت حمل و نقل هوایی
با توجه به اینکه اغلب سیستمهای حمل و نقل بسیار سرمایه بر هستند چنین است که اینگونه سرمایه گذاری ها از عهده سازمانهای بزرگ بر مآید و یا گاهی با حمایت سازمانهای ملی این امر میسر می گردد . در صنعت حمل و نقل هوایی ، تجهیز مجدد هواپیماها و استفاده از تکنولوژی های روز دنیا به سرمایه گذاری گسترده ای دارد .
• دولت می تواند با دادن تسهیلات کم بهره بخش خصوصی را تشویق به سرمایه گذاری در این صنعت نماید که خود باعث ورود هواپیماهای مدرن با کیفیت و با امنیت بالا به خطوط هوایی کشور می گردد .
• افزایش تعداد پروازها در بعضی از مسیرها ،
• پایین آوردن درصد تاخیر پروازها .
• نزدیک نمودن باند های فرودگاههای کشور به استانداردهای جهانی ( در شرایط بد آب و هوایی بسیار از پروازها با تاخیر و حتی گاها پروازها انجام نمی شود و دلیل همه اینها استاندارد نبودن باندهای پرواز می باشد چرا که در کشورهای اروپایی بیشتر اوقات هوا بارانی برفی و ... می باشد اما پروازها به شکل منظم انجام می گیرند . ) .
• تامین قسمتی از هزینه ها از طریق گرفتن تبلیعات و پخش آگهی ها ، کاری که شرکت های هواپیمایی هند هم اکنون انجام می دهند به شکلی در هواپیماهای شرکتهای هواپیمایی هند ( که بیش از 100 شرکت می باشند ) در وهله اول در هواپیماها از طریق تلوزیون های نصب شده داخل هواپیما به معرفی جاذبه های گردشگری کشور خود می نمایند و در وهله دوم تبلیغاتی هم برای شرکت های مختلف داخلی و خارجی انجام می دهند .
• جوابگو بودن و آن لاین بودن مسئولین حمل و نقل هوایی و اطلاع رسانی دقیق از تاخیر و مدت تاخیر پروازها .
• تدارک استراحتگاه های مجهز برای آندسته از مسافرانی که پروازهای آنها با تاخیر روبرو می شوند .
• اندیشیدن تدابیر ویژه و داشتن برنامه های خاص هنگامی که فرودگاهها با ازدحام جمعیت مواجه می شوند ( زائران خانه خدا )
• دادن آموزش های لارم به رانندگانی که با فرودگاهای کشور کار می کنند ( آموزشهایی از قبیل : زبان انگیلسی ، آداب معاشرت و الگوهای رفتاری ، جاذبه های تاریخی فرهنگی و طبیعی شهرها ، واحد های اقامتی ، واحد های پذیرایی و ... )
• وجود دفاتر اطلاع رسانی در فرودگاه های کشور با پرسنل متخصص و حرفه ای مسطل به زبان بین الملل و بانک اطلاعاتی قوی از شهر

در بخش حمل و نقل ریلی
• جایگزین نمودن لکوموتیوهای مدرن و پیشرفته به جای لوکوموتیوهای فرسوده و با عمر بالا
• خرید واگنهای با کیفیت و مطابق با استانداردهای بین المللی
• تعمیر و تعویض ریلهای فرسوده
• گسترش شبکه ریلی بین شهرها
• استفاده از نیروی انسانی آموزش دیده و مسلط به زبان بین المللی در قطارهای مسافربری
• بالا بردن سطح میزبانی و پذیرایی در قطارها ( به عنوان مثال در قطار یزد تهران در منوی غذا نام بیش از هفت یا هشت غذا می باشد اما همیشه دو نوع غذا بیشتر موجود نمی باشد )
• جوابگو بودن مسئولین در مقابل تاخیرها و توجه به اهمیت وقت مسافر
• ارائه خدماتی از قبیل : اینترنت ، تلفن ، کتابخانه ، تلوزیون و ... در واگنهای قطارهای مسافربری
• ساماندهی شبکه تاکسی هایی که با ایستگاههای راه آهن همکاری می کنند .
• وجود دفاتر اطلاع رسانی در ایستگاههای راه آهن کشور با پرسنل متخصص و حرفه ای مسطل به زبان بین الملل و داشتن بانک اطلاعاتی قوی از شهر ( اماکن دیدنی ، فضای سبز ، اماکن اقامتی ، پذیرایی و ... )
• بالا بردن امکانات رفاهی و تدارک مکانهایی مجهز برای استراحت مسافران هنگامی که قطار با تاخیر روبروی می شود .
• مجهز نمودن ایستگاههای راه آهن به فروشگهای صنایع دستی و سوغات شهر و خودپردازهای بانکی

اما در بخش حمل و نقل جاده ای
• استفاده از تابلوها، روشنایی یا خط‌كشی ویژه‌ای كه به نوعی خطر یك موقعیت خطرناك را كاهش دهد
• تقویت شرکت های حمل و نقل جاده ای باربری و اتوبوسرانی
• گسترش راههای آسفالته برای برخی از نقاط گردشگری و طبیعت گردی کشور که فاقد راه می باشند .
• دو بانده کردن مسیرهای پر تردد و مسیرهای اصلی
• بهبود سطح کیفی جاده های کشور
• احداث مجتمع های اقامتی و تفریحی بین راهی
• ترویج فرهنگ راهنمایی و رانندگی برای رانندگان و مسافران و دادن آموزشهای لازم به رانندگان و تشویق آنها به سمت رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی .
• نظارت بر مسافربرهای داخل شهری و بین شهری
• وجود پارکینگ مجهز در فواصل معین در طول جاده های بین شهری
• مجهز نمودن ناوگان حمل و نقل جادای به اتوبوسها و مینی بوسهای مدل بالا و جدید
• دادن آموزشهای لازم به رانندگان حمل و نقل عمومی از جمله الگوهای رفتاری ، فن بیان ، آشنایی با اماکن تاریخی و باستان شهر ، واحد های اقامتی و پذیرایی ، دانستن زبان بین المللی
البته نمی توان از تلاش دولت و بخشهای خصوصی به آسانی گذشت . جا دارد از همه عزیزانی که دراین عرصه تلاش می کنند سپاسگزاری نمایی. امید واریم که در آینده نه چندان دور صنعت حمل نقل کشور ما خود را به بالا ترین حد استانداردهای بین المللی برساند و باعث توسعه و رو نق صنعت گردشگری و در مقیاس بزرگتر باعث رونق اقتصاد ایران شود .

◄ صنعت حمل و نقل نقش آن در توسعه►

مطالب مشابه :

فاصله مشهد تا سایر شهرها

جدول کامل مسافت بین شهرهای ایران

بررسی ترانزیت ریلی در هزاره سوم درجهان و جایگاه ایران

مقایسه روش های گوناگون برق رسانی در سیستم حمل و نقل ریلی

مقایسه مشخصه های سیستم قطارهوایی باانواع سیستم های حمل ونقل ریلی

ضرورت تغییر رویکردها در برنامه ریزی توسعه شهری در کشور

اشنای با کشور عراق

◄ صنعت حمل و نقل نقش آن در توسعه►

حمل و نقل بین شهری

استانهای عراق