معرفی رشته برق قدرت

مهندسي قدرت را مي توان " توليد نيروي الكتريكي" به روشهاي گوناگون و انتقال و توزيع اين نيروها با بازده و قابليت اطمينان بالا، تعريف كرد . پس هدف از مهندسي قدرت ، پرورش افرادي كارا در بخشهاي توليد ، انتقال و توزيع است كه گستره اين بخش عبارت است از :
توليد :طراحي شبكه هاي توليد با كمترين هزينه و بيشترين بازده .
انتقال :طراحي شبكه هاي انتقال، خطوط انتقال ، پخش بار بر روي شبكه ، قابليت اطمينان و پايداري شبكه قدرت ، طراحي رله ها و حفاظت شبكه، پخش بار اقتصادي(dispaicheconomi).

توزيع :طراحي شبكه هاي توزيع حفاظت و مديريت آن .

رشته مهندسي برق در مقطع كارشناسي داراي 4 گرايش الكترونيك ، مخابرات ، كنترل و قدرت(1) است. البته گرايش هاي فوق در مقطع ليسانس تفاوت چنداني با يكديگر ندارند و هر گرايش با گرايش ديگر تنها در 30 واحد يا كمتر متفاوت است. و حتي تعدادي از فارغ التحصيلان مهندسي برق در بازار كار جذب گرايشهاي ديگر اين رشته مي شوند . با اين وجود ما براي آشنايي هر چه بيشتر شما گرايش قدرت را معرفي مي كنيم.

گرايش قدرت

دكتر جبه دار در معرفي اين گرايش مي گويد :هدف اصلي مهندسين اين گرايش ، توليد برق در نيروگاهها ، انتقال برق از طريق خطوط انتقال و توزيع آن در شبكه هاي شهري و در نهايت توزيع آن براي مصارف خانگي و كارخانجات است. بنابراين يك مهندس قدرت بايد به روشهاي مختلف توليد برق ، خطوط انتقال نيرو و سيستم هاي توزيع آشنا باشد.
دكتر كمره اي نيز در معرفي اين گرايش مي گويد :گرايش قدرت به آموزش و پژوهش در زمينه طراحي و ساخت سيستم هاي مورد استفاده در توليد ، توزيع ، مصرف و حفاظت از برق مي پردازد .به عبارت ديگر دانشجويان اين رشته در شاخه توليد با انواع نيروگاههاي آبي، گازي، سيكل تركيبي و ... آشنا مي شوند. و در بخش انتقال و توزيع ، روشهاي مختلف انتقال برق اعم از كابلهاي هوايي و زيرزميني را مطالعه مي كنند و در شاخه حفاظت نيز انواع وسايل و تجهيزات حفاظتي كه در مراحل مختلف توليد ، توزيع ، انتقال و مصرف انرژي ، انسانها و تاسيسات را در برابر حوادث مختلف محافظت مي كنند ، مورد بررسي قرار مي دهند كه از آن ميان مي توان به انواع رله ها ، فيوزها ، كليدها و در نهايت سيستم هاي كنترل اشاره كرد.يكي ديگر از شاخه هاي قدرت نيز ماشين هاي الكتريكي است كه شامل ژنراتورها ، ترانسفورماتورها و موتورهاي الكتريكي مي شود كه اين شاخه از زمينه هاي مهم صنعتي و پژوهشي گرايش قدرت است.
آينده شغلي ، بازار كار، درآمد :امروزه با توسعه صنايع كوچك و بزرگ در كشور، فرصت هاي شغلي زيادي براي مهندسين برق فراهم شده است و اگر مي بينيم كه با اين وجود بعضي از فارغ التحصيلان اين رشته بيكار هستند، به دليل اين است كه اين افراد يا فقط در تهران دنبال كار مي گردند و يا در دوران تحصيل به جاي يادگيري عميق دروس و در نتيجه كسب توانايي هاي لازم ، تنها واحدهاي درسي خود را گذرانده اند .همچنين يك مهندس خوب بايد ، كارآفرين باشد يعني به دنبال استخدام در موسسه يا وزارتخانه اي نباشد بلكه به ياري آگاهي هاي خود ، نيازهاي فني و صنعتي كشور را يافته و با طراحي سيستم ها و مدارهاي خاصي اين نيازها را برطرف سازد. كاري كه بعضي از فارغ التحصيلان ما انجام داده و خوشبختانه موفق نيز بوده اند . دكتر كمره اي نيز در اين زمينه مي گويد :اگر يك فارغ التحصيل برق داراي توانايي هاي لازم باشد ، با مشكل بيكاري روبرو نخواهد شد. در حقيقت امروزه مشكل اصلي اين است كه بيشتر فارغ التحصيلان توانمند و با استعداد اين رشته به خارج از كشور مهاجرت مي كنند و ما اكنون با كمبود نيروهاي كارآمد در اين رشته روبرو هستيم . يكي از اساتيد مهندسي برق دانشگاه علم و صنعت ايران نيز در مورد فرصت هاي شغلي فارغ التحصيلان اين رشته مي گويد :طبق نظر كارشناسان و متخصصان انرژي در كشور، با توجه به نياز فزاينده به انرژي در جهان كنوني و همچنين نرخ رشد انرژي الكتريكي در كشور، سالانه بايد حدود 1500 مگاوات به ظرفيت توليد كشور افزوده شود كه اين نياز به احداث نيروگاههاي جديد و همچنين فارغ التحصيلان متخصص برق و قدرت دارد.فرصت هاي شغلي يك مهندس كنترل نيز بسيار گسترده است چون در هر جا كه يك مجموعه عظيمي از صنعت مهندسي مثل كارخانه سيمان ، خودروسازي ، ذوب آهن و ... وجود داشته باشد، حضور يك مهندسي كنترل ضروري است .و بالاخره يك مهندس مخابرات يا الكترونيك مي تواند جذب وزارتخانه هاي پست و تلگراف و تلفن ، صنايع ، دفاع و سازمانهاي مختلف خصوصي و دولتي شود .
توانايي هاي مورد نياز و قابل توصيه
الف) توانايي علمي : "مهندسي برق نيز مانند مابقي رشته هاي مهندسي بر مفاهيم فيزيكي و اصول رياضيات استوار است و هر چه دانشجويان بهتر اين مفاهيم را درك كنند، مي توانند مهندس بهتري باشند. در اين ميان گرايش الكترونيك وابستگي شديدي به فيزيك بخصوص فيزيك الكترونيك و فيزيك نيمه هادي ها دارد . در گرايش مخابرات نيز درس فيزيك اهميت بسياري دارد زيرا دروس اصلي اين رشته بخصوص در شاخه ميدان شامل الكترومغناطيس و امواج مي شود. داشتن ضريب هوشي بالا و تسلط كافي بر رياضيات، فيزيك و زبان خارجي از ضرورتهاي ورود به اين رشته است.
ب) علاقمندي ها : دانشجوي برق بايد ذهني خلاق و تحليل گر داشته باشد. همچنين به كار با وسايل برقي علاقه داشته باشد چون گاهي اوقات با دانشجوياني روبرو مي شويم كه در رياضي و فيزيك قوي هستند اما در كارهاي عملي ضعيف اند. چنين دانشجوياني براي رشته هاي مهندسي مناسب نيستند و بهتر است رشته هاي ذهني و انتزاعي مثل رياضي يا فيزيك راانتخاب كنند.

وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر: (كارشناسي ارشد و ...)

فارغ التحصيل در مقطع كارشناسي برق كه مدرك خود را در يكي از چهار گرايش الكترونيك ، مخابرات ، قدرت و كنترل مي گيرد ، مي تواند در يكي از اين گرايشها (اختياري) يا رشته اي كه برق زير مجموعه اي براي آن تعريف شده، ادامه تحصيل نمايد. اين رشته به صورت : مهندسي برق –الكترونيك ، برق- قدرت ، برق - مخابرات (شامل گرايش هاي : ميدان ، سيستم ، موج ، رمز، مايكرونوري) برق - كنترل، مهندسي پزشكي (گرايش بيوالكتريك) ، مهندسي هسته اي (دو گرايش مهندسي راكتور و مهندسي پرتو پزشكي ، مهندسي كامپيوتر (معماري كامپيوتر، هوش مصنوعي و رباتيك) است. براي تحصيل در مقطع دكتراي تخصصي ، مي توان ، در هر يك از زيرشاخه هاي تخصصيتر گرايشهاي ياد شده ميزان مورد نياز واحدها را اخذ كرد و رساله دكتري را در همان موضوع خاص ارائه داد . مسلم است اين زير شاخه ها، گرايشهاي تخصصي تر اين چهار گرايش است. امكان ادامه تحصيل در كليه گرايشهاي ياد شده در مقطعهاي كارشناسي ارشد و تا حد زيادي در دوره دكتري ، در داخل كشور وجود خواهد داشت. رشته برق به دليل كاربردي بودن آن در بسياري از علوم مهندسي ديگر، براي فارغ التحصيلان امكان تحصيل در بسياري گرايشها و دانشها را فراهم مي كند

درسهاي تخصصي مهندسي برق- قدرتاز درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي قدرت مي توان به دروس مدار، الكترومغناطيس ، الكترونيك ، ماشين و بررسي اشاره كرد.

بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از:

ماشينهاي الكتريكي 3: اين درس از جمله درسهايي است كه ديدي صنعتي به دانشجو مي دهد. مبحث اين درس را مي توان به دو فصل مهم ترانفسورمرهاي سه فاز و ماشينهاي سنكرون تقسيم بندي نمود.ترانسفورهاي سه فاز و ماشينهاي سنكرون، وسايلي الكتريكي هستند كه بيشتر جنبه صنعتي دارند و كاربردهاي بسيار زياد ترانسهاي سه فاز در انتقال و توزيع انرژي الكتريكي، تبديل ولتاژ در ابتداي همه كارخانه ها و كارگاههاي بزرگ صنعتي و ... بر هيچ كس پوشيده نيست . در اين درس در مورد انواع آرايشهاي اين تراسن ها ، كليه گروههاي موجود و كاربرد هر نوع ، بحث جامعي مي شود .
ماشينهاي مخصوص(ويژه): به تعبيري مي توان اين درس را نقطه عطف درسهاي تخصصي اين گرايش دانست . زيرا اين درس به بررسي در مورد ماشينهاي ويژه مي پردازد كه اين ماشينها در وسايل خانگي كاربرد فراوان دارند .
الكترونيك قدرت: الكترونيك قدرت در عمل بين الكترونيك و قدرت ، آشتي برقرار كرده است. به طور مثال مي توان با فرمان يك ريزپردازنده كه حدود 5 ولت و 200 ميلي آمپر است يك كارخانه را راه اندازي كنيم . در زمينه الكترونيك قدرت المانهايي نظير تريستور، ترانزيستور و ... كاربردهاي فوق العاده زيادي دارند . از مزاياي اين قطعات تحمل توانهاي بالا مي باشد.
بررسي سيستمهاي قدرت 2: اين درس بيشتر در مورد انتقال انرژي و مشكلات موجود در اين راه صحبت مي كند. از جمله مطالب ارائه شده در اين درس مي توان به پخش بار اقتصادي در شبكه هاي قدرت، اتصال كوتاههاي متقارن و نامتقارن روي شبكه قدرت و پايداري سيستمهاي قدرت اشاره نمود.
توليد و نيروگاه: اين درس يكي از درسهاي بسيار جذاب اين گرايش است، زيرا برخلاف ديگر درسها، زياد به مسائل نظري ، نمي پردازد و جنبه بسيار عملي دارد. آشنايي با انواع نيروگاهها (آبي ، اتمي ، بادي ، بخار، ...) و همچنين بحث كلي در مورد اين نيروگاهها و روشهاي كاري آنها از مباحث اين درس است .
رله و حفاظت: يك شبكه قدرت را بايد در مقابل خطرات احتمالي (اتصال كوتاهها) محافظت كرد. از وسائلي كه در اين مورد استفاده مي شود مي توان به رله ها اشاره كرد كه بسته به نوع رله به محض ايجاد يك حالت خطا و يا خرابي در شبكه وارد عمل شده ، قسمتي از شبكه را جدا كرد.
عايق و فشار قوي: با توجه به تفاوتهاي ولتاژهاي فشار قوي با ولتاژهاي فشار ضعيف ، به طور حتم توليد ، اندازه گيري و بهره برداري از اين ولتاژها تفاوتهاي عمده اي با ولتاژهاي فشار ضعيف دارد و براي عايق بندي شبكه فشار قوي بايد از عايقهاي مخصوصي استفاده كرد. فصل نخست اين درس به بررسي اين مقوله مي پردازد.در بخش دوم اين درس انواع تخليله الكتريكي ، مراحل مختلف آن در عايقها و اثرات مختلف شكست بر عايق مورد بررسي قرار مي گيرد .
ترموديناميك: شايد اولين سوالي كه در مرحله اول به ذهن برسد ارتباط اين درس با درسهاي برق باشد. كاربرد اصلي مطالب اين درس مبحث توليد نيروگاه است. زيرا هنگام آشنايي با انواع نيروگاهها (نيروگاه بخار، گازي، اتمي و ...) بايد اطلاعاتي در مورد سيكل كاري آنها داشته باشيم ، پس داشتن اطلاعاتي در مورد ترموديناميك ضروري است.
اصول ميكروكامپيوتر: درگرايش مخابرات توضيح داده شد.
درسهاي تخصصي مهندسي برق- كنترلاز درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي كنترل مي توان به درسهاي مدار، الكترونيك ، رياضي مهندسي ، تجزيه و تحليل سيستم و كنترل خطي اشاره كرد . بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از :
كنترل ديجيتال و غيرخطي: كنترل ديجيتال از سال 1960 در پيشرفتهاي مربوط به قابليت توليد و كيفيت محصولات و صرفه جويي در هزينه ها ، نقش مهمي داشته است . به خصوص با پيشرفتهايي كه در زمينه ميكروپروسسور صورت گرفته ، اين رشته توانسته است در بعضي موارد از كنترل آنالوگ پيشي گرفته، دقت كار را بالا ببرد .
كنترل مدرن: اين درس برخلاف ساير درسها (مانند كنترل صنعتي و ...) تا حدي جنبه نظري دارد و ديدي تقريبا رياضي به يك مهندس كنترل مي دهد. آشنايي كلي با مفاهيم كنترل پذيري و مشاهده پذيري سيستمهاي كنترل و مطالعه فيدبكهاي حالت از مباحث اين درس است.
كنترل صنعتي: اين درس از درسهاي تخصصی و مهم گرايش كنترل مي باشد كه به بررسي نحوه به كارگيري روابط رياضي و فرمولهايي كه در هر نوع پروسه اي وجود دارد مي پردازد و شامل آشنايي با سيستمهاي كنترل غلظت ، سطح ، ارتفاع و يا دبي ورودي ، خروجی مخازن حاوي مايعات صنعتي و شيميايي (مانند مخازن موجود در صنايع، پالايشگاهها و ...) ، مطالعه سيستمهاي كنترل دما و رطوبت يك محفظه و يا اتاق ، آشنايي با انواع كنترل كننده هاي صنعتي، مطالعه انواع سيستمهاي نورد موجود در كارخانه ها(مانند نورد فولاد، كاغذ و...) و ديگر سيستمهای موجود در صنعت است.
ابزار دقيق: اصطلاح ابزار دقيق به ابزاري اطلاق مي شود كه سيگنالها را ثبت و نشان داده و يا باعث انتقال سيگنالی بين اجزاي مختلف سيستم مي شوند . اين درس به معرفی سيستمهای كنترل و ابزار دقيق و همچنين معرفی اجزای اين سيستمها می پردازد.
اصول ميكروكامپيوتر: در گرايش مخابرات توضيح داده شد .
ترموديناميك: در گرايش قدرت توضيح داده شد .مبانی تحقيق در عمليات: اين درس به طور كلي براي تمام دانشجويان مهندسي مفيد است . چون مهندسی ارتباط مستقيم با هزينه و سود اقتصادي دارد . آگاهي به برنامه ريزي خطي كه بحث اصلي اين درس است براي هر مهندسي جنبه هاي مثبت زيادی دارد . با اين درس مي توان هزينه ها را به حداقل و سود و صرفه اقتصادي را با كمترين امكانات به حداكثر رساند . بنابراين آگاهي به اين درس برای تمام كساني كه مي خواهند يك طرح صنعتی انجام دهند مزايای زيادی دارد .

رشته هاي مشابه و نزديك به اين رشته:

در برخي از دانشگاهها رشته مهندسي پزشكي را يكي از گرايش هاي مهندسی برق به شمار مي آورند.رشته هايي از قبيل مهندسی علمی –كاربردی برق، كاردانی فنی برق، دبير فني برق –قدرت و .پيوند عميقی بين اين رشته و دانش كامپيوتر وجود دارد كه غيرقابل انكار است.
زمين شناسی- علوم سياسی –جامعه شناسی وعلوم اجتماعيبا توجه به حجم بازار الكترونيك و بازار صنعت نيمه رسانا در دنيا و نيز كشور ما كه رشد 7% و 15% دارد، لذا آينده روشنی براي اين رشته پيش بينی مي كنند چه از لحاظ بازار كار بر صنعت هاي شغلی و چه از نظر تحققات علمی.

نكات تكميلی:مانع رشد صنعت الكترونيك و ميكروالكترونيك در دنيا نه سرمايه است و نه فن آوري و نه بازار . البته همه اين ها محدوديت ايجاد مي كند ولي فعالاً محدوديت اصلي كه اجازه نمي دهد كار از حدي جلوتر برود عبارت است از نيروي كار كيفي . آنچه خوانديد نظر قائم مقام فنی يكی از بزرگترين مجموعه هاي ميكروالكترونيك بلژيك است و بيانگر آن است كه امروزه برای موفقيت در مهندسي برق گرايش الكترونيك بايد از سطح علمي و مهارت فنی خوبی برخوردار بود .

منبع: وبسایت علمی فرهنگی خاطره

معرفی رشته برق قدرت

مطالب مشابه :

معرفی رشته برق قدرت

جزوه PDF ریاضی عمومی

جزوه برنامه سازی کامپیوتر Matlab

/سه انتصاب در دانشگاه پیام نور آذربایجان غربی/

قبول شدگان دانشگاه منطقه مرگور

اسماعیل یوسف نژاد

لیست دانشگاههای غیرانتفاعی

انتقاد از همکلاسی ها

دیار همکلاسی