گزارش بازدیدازجزیره خارک

بعداز این گروه تصمیم گرفت از طریق فرمانداری مجوز اخذ نماید که مسولین سیاسی اجتماعی مارا به مرکز استان احاله نمودند.در واقع ما قید سفر راباید می زدیم.اما با صحبتی که با مسئول حراست آموزش وپرورش گناوه شد، اعضای گروه تصمیم به گرفتن معرفی نامه از آموزش وپروش بهبهان نمود که پس از کش وقوسهای بسیار نامه فاکس شده آموزش وپرورش بهبهان با پاراف آموزش وپرورش گناوه وتایید فرمانداری این شهر مجوز اخذ بلیط صادر شد.ازآنجا که کل زمان پیش بینی شده ما برای ورود به جزیره ،دیدن آن به علت وسعت کم آن،5 ساعت بود ازاین رو، با وقتی که ازما صرف گرفتن مجوز گرفته شد، به طور طبیعی باتوجه به صدور مجوز در ساعت 10/5 صبح نتوانستیم با کشتی 10 صبح از مبداء گناوه حرکت نماییم. ازین رو با توافق دوستان گروه بلیط ساعت5/5 عصر را تهیه نموده ودر ساعت 7 عصر به خارک رسیدیم. گناوه روزانه دوسرویس رفت در ساعات 10صبح و5/5 بعداز ظهر به جزیره خارک داردودوسرویس برگشت در ساعات 8صبح و2بعداز ظهر از جزیره به گناوه دارد.در روزهایی مانند ایام عید سرویسهای ویژه ی دیگری علاوه بران در نظر گرفته می شود. از 25 اسفندماه سال گذشته تا 17 فروردین ماه سال جاری(1391) بالغ بر 30 هزار مسافر نوروزی از مسیرهای گناوه و بوشهر به جزیره خارگ سفر داشته اند. با توجه به ظرفيت موجود در ترمينال دريايي بندر گناوه در آينده زمينه حمل و نقل مسافر از مسير دريايي بندر گناوه به کشورهاي قطر و امارات متحده عربي نيز فراهم شود. درحال حاضرکشتی یااتوبوس دریایی گنجایش 120 نفره داردکه عموما" باحداکثر ظرفیت جابجایی مسافران را بین بندرگاه گناوه وبوشهر ازیک طرف وجزیره ازطرف دیگر به انجام می رساند. در گذشته براي رفت و آمد به اين جزيره بدليل نبود اسکله و ترمينال مسافربري بويژه در خود جزيره و بندرگناوه دشواريهاي فراواني براي مردم وجود داشت که اداره کل بنادر و دريانوردي ساخت اين تاسيسات بندري(ترمینال) را در اولويت قرار داد. اين ترمينال در زميني به مساحت 21هزار و250 مترمربع و با زيربناي يك هزار و 950 مترمربع در دوطبقه با بيش از 30ميليارد ريال اعتبار ساخته شد. اين پايانه مسافربري كه منطبق با طراحی بين المللي است، مجهز به سالن انتظار و خروج و سالن ورود مسافر، مبادي گمركي، انتظامي و كنترل رواديد، پيشخوان تحويل بار و انبار و توشه، پيشخوان اطلاعات، نمازخانه، كافي شاپ، پاركينگ تاكسي و خودروهاي سواري وفضاهاي اداري است. که بخشهای مختلف آن تدریجا" به بهره برداری می رسد. با شروع بهره برداري از اين ترمينال مسافرت هاي دريايي بين جزيره خارك و گناوه تسهيل گردید.

Picture Hosted by Free Photo Hosting at http://www.iranxm.com/

ردیف جلو از راست شیرزاد-حاجوی-کیکاوسی-انباز ردیف وسط از راست اعتبار-لشکری زاده-علیپور ردیف آخر ورشوی

براي ورود به جزيره خارک حتما بايد از طرف فردي ساکن و يا شاغل در جزيره اجازه ورود براي شما گرفته شود و يا توسط شرکتي در جزيره مجوز ورود شما به عبارتي دعوت نامه صادر شود، در غير اينصورت جهت اخذ مجوز ورود بايد به فرمانداري شهرستان بوشهر مراجعه و مجوز مذکور را دريافت نماييد

بعد از تهیه جا برا اسکان شب شام را بادوستان صرف نمودیم .

با توجه به وسعت کم جزیره پس از آن 6 نفر از 8 نفر گروه از خانه معلم خارک در ساعت 11 شب تصمیم به گشت وگذار در جزیره گرفتند ودر ساعت 1 بامداد به خانه معلم خارک که برای پذیرایی ظرفیت دو گروه یا خانوار را داشت باز گشتند. قبل از گشت وگذار این 6نفر تصمیم گرفتند درساعت8 صبح از جزیره به مقصد گناوه حرکت کنند.دونفر باقیمانده در خانه معلم از ساعت 7/5صبح شروع به بازدید از آثار دیدنی جزیره نمود.

[img]http://uploadkon.ir/uploads/415bd295c2b3132b018be42161002d70.jpg[/img]

این گزارش ماحصل چند ساعت گشت وگذار بین 7/5تا 11صبح در جزیره خارک است. تعداد مسافرهاي ورودي و خروجي در سالهای1388-1387 مطالب تکمیلی در خصوص جزیره از سایتهای اینترنتی برداشت شده است.

جزیره خارک(Khark Island)موقعیت ووسعت

نظر موقعیت جغرافیایی در 29 درجه و 15 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 20 دقیقه طول شرقی قرار دارد. خارک، در حدود 57 کیلومتری شمال غربی بوشهر و 30 کیلومتری بندر ریگ و 35 کیلومتری بندر گناو واقع گردیده و از لحاظ تقسیمات کشوری جزو استان بوشهر و از توابع همین شهرستان است. . دارای 8 کیلومتر طول (شمال- جنوب) و 4 کیلومتر عرض می باشد. بيشترين طول جزيره محوري است حدود 7900متر كه ضلع شمال غربي خارگ را به نقطه مياني جنوب خارگ وصل مينمايد .بيشترين عرض خارگ محوري در بخش شماليست به مسافت 5300 متر ، مساحت آن 22 كيلومتر مربع است.

اين جزيره تا حدودي مثلثي شكل است و بعضي آن را به بادبان كشتي تشبيه كرده اند ارتفاع متوسط آن از سطح دریا حدود 3 متر است. داراي تپه هاو ارتفاعاتي است. زمين آن در كرانه هاي شمالي و شرقي ، ماسه اي وداراي شيب ملايم است ؛ ولي در 2طرف ديگر كرانه ها مرتفع است و بريدگي هايي با شيب تند دارد .

عمق آب در اطراف كرانه متغير است و نفتكش هاي بزرگ اقيانوس پيما در كرانهً اسكلهً آن پهلو مي گيرند.

زمین شناسی

زمین شناسی اين جزيره از فسيل ها و اندام هاي مرجان ها، دوکفه يي ها و ديگر جانداران دريايي که آميخته با ذرات ماسه هستند، تشکيل شده و تنها لايه يي نازک از سطح جزيره که ضخامتي حدود بيست سانتيمتر تا پنج متر و چگالي حدود 1/5 دارد، داراي سختي بيشتر است. لايه هاي زيرين (که در برش هاي عمودي ديده مي شوند) از بافتي نرم و رسوبي که در برابر جريان آب کم دوام هستند، ساخته شده است. در بسياري از نواحي خارک، فرسايش آب و باد موجب از بين رفتن لايه هاي زيرين و سقوط و تلاشي لايه هاي مقاوم فوقاني که حامل آثار و نقوش باستاني هستند، شده است. اين روند فرسايش هم اکنون هم در حال تغيير مختصات ناهمواري هاي جزيره است. منشا پیدایش این جزیره مرجانها است که در اثر فشارهای درونی زمین ،بدلیل حرکت نمک های دیاپیری هرمز وحرکت صفحه عربستان به سمت ایران دچار چین خوردگی شده است.

رخنمونهای این چین خوردگیها در مرکز جزیره تپه هایی با رتفاع حداکثر 87 متر (تپه دیده بان) به وجود آورده است که سطح آن را رسوبات مرجانی تشکیل می دهد. در گذشته هاي دور و نزديک، بسياري از صخره هاي مرجاني و زيباي خارک براي ساخت وسازهاي گوناگون به بندرهاي گوناگون خليج فارس همچون گناوه، آبادان و کويت حمل مي شده است.

آب و هوا

آب وهواي جزيره ، مانند نواحي جنوب ايران ، گرمسيري است؛ ولي به دليل موقعيت آن در مقابل باد و نيز وجود ارتفاعات، هواي آن قدري از نواحي جنوب ايران ملايمتر است. بادهاي آن شمالي است. آب و هوای جزیره خارگ نسبت به بنادر و جزایر جنوب ایران خوب است و به طور کلی مثل همه ی جزایر خلیج فارس از آب و هوایی گرم و مرطوب برخوردار است. از مشخصه ی این آب و هوا ، تابستان های گرم همراه با شرجی و رطوبت محلی بدون بارندگی است. «گرمی هوا معمولاً از اسفندماه شروع می شود به طوری که طول دوره ی گرما حدود 8 ماه می باشد. درجه حرارت در فصول سال از 4 تا 46 درجه سانتی گراد متغیر است. میانگین روزانه حرارت در زمستان 17 درجه سانتی گراد و درتابستان 6/32 درجه می باشد. در اواخر پاییز بخصوص آذر ماه باران های پاییزی شروع می شود که کیفیت هوا را بهبود می بخشد. زمستان جزیره کوتاه است.

زیستگاه گیاهی وجانوری

هر چند به دليل نبود يا کمبود خاک حاصلخيز در جزيره، زيستگاه گياهي قابل توجهي شکل نگرفته است، اما در سراسر جزيره درختان «ليل/ لور» يا انجير معابد توانسته اند با انطباق خود با ويژگي هاي اقليمي رشد کنند. اين درختان بسيار بزرگ و پرسايه که داراي ريشه هاي هوازي هستند در سراسر جزيره به فراواني ديده مي شوند. ريشه هاي اين درخت از خاک بيرون آمده و با پيچيدن بر تنه درخت از آن بالا رفته و دگرباره از شاخه هاي آن آويزان شده اند. اين ريشه ها آب و غذاي مورد نياز درخت را به جاي زمين از باد و هوا دريافت مي کنند. از همين رو است که اسطوره هاي در پيوند با زمين در ميان مردمان جزيره شکل نگرفته و اسطوره ها و باورهاي در پيوند با آب و باد و دريا در ميان آنان بيشتر شکوفا شده است. درخت سدر يا کنار نيز از ديگر درختان مهم و فراوان جزيره است که به دليل شرايط زيست بومي نتوانسته اند به بزرگي درختان کنار در دامنه هاي زاگرس شوند. علاوه برآن این جزیره د اراي پوشش گياهي علفي يکساله و مرتعي از خانواده گرامينه ها و يونجه هاي يکساله است حيات وحش خارک بسيار محدود و منحصر به گله هاي کم شماري از آهو که روزبه روز کمتر مي شوند و مارهاي بزرگ و سمي است که طول آنها به يک تا يک ونيم متر مي رسد.

پرندگان مهاجر فراواني نيز فصل زمستان را در کرانه هاي خارک مي گذرانند. این حیات جانوری وگیاهی تحت حفاظت سازمان حفاظت از محیط زیست قرار دارد. پرندگاني از جمله باکلان ،پرستوهاي دريايي ،کاکايي ها و حواصيل ها و خزندگاني چون لاک پشت دريايي از دیگر حیوانات جزیره است.

وجه تسمیه خارک

تلفظ نام جزيره و شهر آن به هر دو شکل «خارک» و «خارگ» تداول دارد. مردم محلي، شهر و جزيره را «خارگ» مي نامند؛ اما در منابع مکتوب «خارک» به کار رفته است. آثار تاريخي و جغرافيايي سده هاي ميانه نيز تلفظ خارک را ضبط کرده اند که مشخص نيست آيا گونه درست آن بوده يا محصول تعريب نام خارگ بوده است. در نوشته ها و نقشه هاي اروپايي نيز هر دو نام Khark و Kharg به کار مي روند، اما شکل نخستين بيشتر متداول است.برخي از پژوهشگران بر اين باورند که منظور از نام «ايکارا/ ايکاريا» و «ايکاريوس» که در کتاب هاي جفرافياي بطلميوس و استرابو براي ناميدن شهر و جزيره يي به کار رفته، همانا جزيره خارک است و حتي براساس همان نوشته ها جزيره خارک را محل ساخت معبد آپولو و نصب تنديس هاي زئوس و نپتون مي دانند.

تاریخچه

جزیره ٔ خارک از جزایر خلیج فارس است و از دهانه ٔ رودخانه ٔ شاپور دورو از توابع ولایت اردشیرخره و لنگرگاه کشتیهایی بود که از بصره بطرف جزیره ٔ قشم و هندوستان میرفتند. ازسرزمینهای خلافت شرقی ص 281 میگویند سربازان اسکندر مقدونی پس از تجاوز و قتل و غارت در ایران مدتی در این جزیره سکنی گزیده بودند. استعمار هلند این جزیره ایرانی را در قرن هفدهم میلادی اشغال نمود و آنجا را مرکز بازرگانی خود در خلیج فارس قرار دادند ولی در سال 1756 بساط اشغالگری هلند در خارک برچیده شد. در سال 1769 کریمخان زند پادشاه دلاور ایرانی این جزیره را محاصره کرد و میرمهنا که از قدرتهای جزیره محسوب میشد را برکنار و جزیره را تحت کنترل دولت مرکزی ایران درآورد.در سال 1842 خارک باردگیر به اشغال انگلستان پیر استعمار جهان درآمد.ولی در زمان رضا شاه پهلوی خارک و سایر جزایر جنوب تحت تسلط دولت مرکزی آمدند.متاسفانه به دلیل هرج و مرج و ضعف حکومتهای مرکزی خارک از نظرها دورمانده بود و در زمان محمد رضا شاه نیز تبعیدگاه محکومین شده بود.ولی در همان حکومت پهلوی تصمیم به این گرفته شد که خارک تبدیل به پایگاه نفتی و بارگیری شود.نفت بندر گناوه – گچساران و بسیاری دیگر از مناطق ایران بوسیله لوله از زیر دریای پارس میگذرد و به جزیره میرسد . پس از ذخیره توسط نفتکش ها صادرمیگردد.ایران زمین – دکتر جلیل زاهدی – برگ 643

دیدنیهای جزیره

درخت انجیر معابد

انجیر معابد (نام علمی: Ficus religiosa) انجیر معابد یکی از بلندترین درختان جنگل‌های بارانی است و چرخه زندگی غیر معمولی دارد. دانه‌های آن در درون فضله پرندگان بر روی درختان دیگر سقوط می‌کند. این دانه‌ها جوانه می‌آورند که ریشه‌هایش را به پایین به سمت زمین می‌فرستد. شاخه‌های گیاه تنه درخت میزبان را در برگرفته به تدریج آن را خفه می‌کنند. سپس درخت انجیر معابد بر روی پای خود می‌ایستد. این درخت در مناطق گرمسیری ایران هم رشد می‌کند و هم اکنون جزو پوشش گیاهی جزایر خلیج فارس و استان خوزستان است. نامگذاری این درخت بعنوان انجیر معابد به زمان بودا بر می گردد و دلیل آن وجود درخت انجیر مقدسی که بنا به اعتقاد بوداییان، سیذارتا گواتاما (مشهور به بودا) در زیر آن به مراقبه پرداخت و به روشن بینی رسید. در نماد شناسی مذهبی این درختان مقدس از روی برگهای قلبی شکل خود مورد شناسایی قرار می گیرند. مشهورترین این درختان، درخت انجیر مقدسی درمعبد ماهابودی است که زمان کاشت آن به ۲۸۸ سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد و مستقیماً از درخت اصلی نشا زده شده است. از رستنی های شگفت انگیز مناطق حاره ، مخصوصا جزایر خلیج فارس ، درخت همیشه سبز لور (معروف به انجیر معابد) است که تاجی بزرگ با ریشه های هوایی متعدد دارد.

تاج اين درخت بزرگ و پهـن و از انشـــعابات آن ريشه‌هاي نا بجا مي رويد پوست درخت صاف و خاكستري، برگهايش بيضي شــــكل ساده و درشــت است ،دارای میوه هایی شبیه انجیر ولی کوچک تر از آن وبه رنگ قرمز بوده که اهالی ،آن را مصرف می کنند میوه رسیده نارنجی رنگ این درخت مطبوع و خوراکی است، .شاخه های این درخت هنگامی که به زمین می رسد خود تبدیل به درختی دیگر می شود به طوری که قطرچتر این درخت به چند ده متر نیز می رسد.. در امتداد سواحل خلیج فارس و دریای عمان به چشم می خورد.انجیر معابد یا" لور لول" از تیره درختان کائوچوئی محسوب می شود.

ساحل مرجانی

مرجانها گونه‌ای از جاندارانند که نه گیاهند و نه جانور بلکه ماینرال نام دارنند که از موادی به نام زوکسانتیلا تشکیل یافته‌اند. مرجان‌ها فقط ۱٪ از بستر دریاها را پوشش می‌دهند. مرجان‌ها ۲۵٪ از تمام حیات دریا را در خود حفظ می‌کنند و بسیاری ازانواع ماهی‌ها در مرجان‌ها زند گی می‌کنند. هر کدام از مرجان‌ها یک اکوسیستم کامل هستند. در اقیانوس اطلس ۱۵٪ مرجان‌ها تجمع دارند که مجموعی از ۷۰ گونه مرجان می‌باشند. این مرجان‌ها محل زندگی ۵۰۰ نوع ماهی هست.

اقیانوس هند و آرام ۸۵٪ از ریفهای جهان را با ۷۰۰ نوع مرجان و ۴۰۰۰ گونه ماهی دارا است. مرجانها مقر زندگی گیاهان و جانورانی است که خودا اکوسیستم کاملی هستند. بیش از ۸۰۰۰۰ گونه حیاتی در مرجانها زندگی می‌کنند. مرجانها ۶/۱ سواحل دریاها و خشکیها را محافظت می‌کنند مثلا: جزیره‌های کم ارتفاع را در برابر خشم امواج و فرسایش دریاها محافظت می‌نمایند. هر یک متر مربع مرجان از نظر اقتصادی برابر ۴۷۰۰۰ دلار می‌ارزد به طوریکه بزرگ‌ترین صنعت توریست جهان با جذابیتهای طبیعی که ۱۰٪ از کل صنعت توریست را پوشش می‌دهند. از مرجانها جهت تولید داروهای ضد سرطان ونیز و جهت پیوند استخوان استفاده می‌گردد.

مرجانها به غیر از غذا یک مکان برای زندگی موجودات دریایی هستند. این موجودات قدیمی‌ترین اکوسیستم زمین هستند و جوان‌ترین گونه مرجانها ۱۸۰۰۰ سال عمر دارند. مرجانها دو دسته‌اند: مرجانهای نرم و مرجانهای سخت. مرجانهای نرم: از اجزایی به نام پلیپس تشکیل شده‌اند. پلیـپسها در درون خود مایعی ژله مانند دارند. دهان مرجانهااز اجزایی به نام تنتیکلز تشکیل شده‌است که به وسیله آن پلنکتونها را به دام می‌اندازد. مرجانها به دو طریق تقسیم سلولی و حرکت لاروها تولید مثل می‌کنند. مرجانها سیستم دفاعی و تهاجمی هم دارند. مرجانها زندگی همیارگونه‌ای دارند. مرجانها تا جایی که مواد غذایی دارند رشد می‌کنند، سپس رشد آنان متوقف گردیده و اجازه رشد به گونه‌های دیگری می‌دهند که فرصتهای غذایی مناسب تری دارند. برطبق آمار سازمان اقیانوس‌شناسی آمریکا مرجانها در حال انقراض هستند. آبسنگهاي مرجاني، جزء اكوسيستم هاي آبهاي كم عمق گرمسيري هستند كه به طور عمده شامل بستر سخت با صخره هاي آهكي مي باشند. اين اكوسيستم ها يكي از زيباترين آثار حيات در سياره زمين به شمار رفته و برخي از بزرگ ترين ساختارهاي طبيعي به وسيله اين دسته از موجودات ساخته مي شوند. اكوسيستم صخره‌هاي مرجاني، از لحاظ ارزش‌هاي طبيعي، اكولوژيكي و اقتصادي و فرهنگي در جهان حائز اهميت مي‌باشد. از جمله مهمترين فوايد اين اكوسيستم ها مي توان به موارد ذيل اشاره نمود: مراكز اصلي تنوع زيستي دريايي مي باشند. پرورشگاه‌هايي براي هزاران گونه مختلف جانوران هستند. بيشترين توليد و محصول‌دهي و نقش‌هاي مهمي در چرخة جهاني مواد دارند. به عنوان موج شكن‌هاي طبيعي، حافظ نواحي ساحلي در برابر نيروهاي فرسايشي عمل مي‌كنند. براي جوامع انساني از لحاظ تأمين غذا اهميت ويژه اي دارند. مكان‌هايي مناسب براي تفريح و غواصي وجذب اكوتوريسم مي باشند . از نقطه نظر اكولوژيك، اجتماع آبسنگ هاي مرجاني داراي بيشترين تنوع گونه اي بوده و روابط ميان ارگانيسم ها در اين محيط جالب توجه مي باشد. صخره هاي مرجاني بعد از جنگلهاي مناطق حاره دومين بيوم غني جهان مي باشند. مساحت صخره هاي مرجاني 17/0 درصد تمام اقليم هاي دريايي است كه در بخش استوايي زمين وجود دارد. به غير از گونه ها و جوامع زيستي وابسته به صخره هاي مرجاني اين اكوسيستم ها تعداد بسيار زيادي از آبزيان آبهاي آزاد را نيز حمايت مي كنند. اين آبزيان كه تقريبا 65 درصد تمام ماهي هاي اقيانوسي را در برمي گيرند، براي بخشي از چرخه زندگي خود به صخره هاي مرجاني وابسته اند. آبسنگهاي مرجاني عموماً بين عرضهاي جغرافيايي 25 درجه شمالي و جنوبي يافت مي شوند و در حدود عرضهاي جغرافيايي بالاي 30 درجه شمالي و جنوبي ديگر نمي توان مرجاني مشاهده كرد مرجانها در تمام نواحي اقيانوسي از قطب تا استوا گسترش دارند، ولي با توجه به نقشه هاي گسترش، پراكنش انواع مرجانهاي سخت يا آبسنگ ساز محدود به مناطق كم عمق گرمسيري و به وسعت ميليونها كيلومتر مربع است، همچنين مشخص گرديده كه بيشتر مرجانها در مناطقي با دماي سطحي بين 29-18 درجه سانتيگراد يافت مي شوند ولي برخي از گونه ها قادرند براي دوره اي كوتاه، دماي 40 درجه سانتيگراد را نيز تحمل كنند خليج فارس به علّت قرار گرفتن در عرضهاي جغرافيايي نيمه گرمسيري، محدوديتهايي را براي جوامع مرجاني به وجود آورده است به طوريكه دامنه وسيع تغييرات دماي آب، شوري بالا و كدورت نسبتاً زياد آب در خليج فارس، موجب كاهش تنوع آبسنگ مرجاني در اين منطقه گرديده و اين مناطق مرجاني به علّت شرايط خاص محيطي مذكور، همواره تحت استرس ميباشند آبسنگهاي مرجاني خليج فارس در شرايط بسيار سخت اكولوژيكي از لحاظ دما، شوري و كدورت قرار دارند. مرجانها در اين منطقه در شرايطي قادر به ادامه حيات هستند كه دماي آب در برخي موارد ممكن است به پايين تر از 16 درجه سانتيگراد برسد و در فصل تابستان از 34 درجه هم فراتر رود. بررسي هاي انجام گرفته توسط كارشناسان سازمان حفاظت محيط زيست و ساير محققان حاكي از اين موضوع مي باشد كه تقريبا تمامي جزاير ايراني با آبسنگ هاي مرجاني محاصره شده است كه آبسنگ هاي حاشيه اي ساختار اصلي خطوط ساحلي ايران را تشكيل مي دهد. از جمله مهمترين مناطق مرجاني ايران مي توان به جزاير خارك، خاركو، فارسي، طاهري، كيش، لاوان، هندورابي، فارور، بني فارور، شيدور، تنب بزرگ، تنب كوچك، سيري، لارك، ابوموسي، هنگام، قشم، هرمز، خليج ناي بند، خليج چابهار و ... اشاره كرد بيشترين گسترش آبسنگ ها در مناطق ايراني مجاور جزاير خارك و خاركو در مناطق دوردست شمالي و اطراف جزاير جنوبي از لاوان تا جزاير هرمز قرار دارد. بررسي هاي انجام گرفته تا سال 1386 توسط كارشناسان دفتر زيست بوم هاي دريايي سازمان حفاظت محيط زيست بر روي جزيره هندورابي حاكي از اين موضوع مي باشد كه اين جزيره داراي 20 گونه مرجاني با درصد پوشش 21درصد مرجان زنده مي باشد كه بيشترين پوشش مرجاني در قسمت شرق ،جنوب شرق، غرب و شمال غرب اين جزيره مشاهده مي شود. بررسي هاي انجام گرفته تا سال 1386 بر روي جزيره خاركو حاكي از اين موضوع مي باشد كه اين جزيره داراي 21 گونه مرجاني با درصد پوشش 63درصد مرجان زنده در عمق 3-6 متر و درصد پوشش 47 درصد مرجان زنده در اعماق 6-12 متر مي باشد كه در واقع اين جزيره كوچك با پوشش كامل مرجاني در اطراف خود جزو بهترين و جالب ترين مناطق مرجاني ايران محسوب مي شود. بررسي هاي انجام گرفته تا سال 1386 بر روي جزيره خارك نيز حاكي از اين موضوع مي باشد كه اين جزيره همانند جزيره خاركو داراي 21 گونه مرجاني با درصد پوشش 46 درصد مرجان زنده در عمق 3-6 متر و درصد پوشش 67 درصد مرجان زنده در اعماق 6-12 متر مي باشد . از شفاف ترین سواحل ایران سواحل جزیره خارک است .در عمق کم در این سواحل مرجانها قابل مشاهده اند. /*";} خطرات تهدید کننده حیات مرجانها خشک کردن دریاها آلودگی دریاها گسترش شهرکهای ساحلی ماهیگیری بیش از حد گرم شدن زمین آب شدن یخهای قطبی شکاف لایه اوزون

بقعهٔ امام‌زاده ميرمحمد (محمد حنفيه)،

خارك اين بقعه در جزيرهٔ خارک واقع شده و از يادگارهاى صدر اسلام است. اين بقعه يک گنبد هرمى شکل مضرس و يک گنبد کوچک مدور دارد. درون فضاى آن مزين به کاشيکارى ستاره‌اى و هشت‌ ضلعى عهد مغول است و بر روى کاشى‌هاى آن تاريخ ۷۳۸ هجرى قمرى قيد شده است. یکی از مهم ترین و با ارزش ترین آثار تاریخی و فرهنگی جزیره خارک، آرامگاهی است در قسمت جنوب غربی جزیره، که همچون نگینی خودنمایی می کند. بنای این آرامگاه که تاریخ ۷۳۸ ه.ق را بر خود دارد، مربوط به حکمرانی سلسله سلجوقیان در ایران است. بر اساس اعتقاد اکثر محققین و مورخین این بقعه آرامگاه محمد حنفیه فرزند امیرالمومنین علی (ع) است و کتیبه ای به این مضمون نیز در داخل آرامگاه وجود دارد. بنابر اعتقادی میر محمد حنفیه، فرزند حضرت علی (علی)، بر اثر ظلم و ستم بنی امیه و بنی مروان نسبت به خاندان بنی هاشم از مدینه مهاجرت کرده و در راه بصره در خارک اقامت گزیده و به دلیل مسمومیت فوت کرده است. گنبد این آرامگاه دانیال نبی در شوش دارد.کاشی کاری فضای دیوارهای داخلی آرامگاه، اغلب زرین فام و دارای اهمیت فراوانی است. آرامگاه مر محمد حنفی از مهمترین زیارتگاه هایموجود در جنوب ایران است. این بنا با دو گنبد هرمی شکل مضرس و گنبد مدور کوچک، زیبایی خاصی را به وجودآورده است. فضای درونی این بقعه با کاشی کاری ستاره ای و هشت ضلعی تزیین شده است. در قرن هشتم ه.ق، همزمان با حکمرانی قطب الدین تهمتن، از پادشاهان هرمز است که بر جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان فرمانروای داشته است. مردم بر اين باورند که اين بقعه مدفن محمد حنفى فرزند حضرت اميرالمؤمنين (ع) است کتيبه‌اى بدين مضمون در آن وجود دارد هذه المشهد اميرالمؤمنين محمدبن اميرالمؤمنين علي. مجموعه آرامگاه میر محمد حنفیه با شماره ۲۲۰۵ توسط سازمان میراث فرهنگی کشور در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

اسکله های خارک

امروزه، جزيرهً خارك از پايانه هاي عمدهً بارگيري نفت خام ايران است. جزيرهً خارك تسهيلات بارگيري نفتي گسترده و چندين بندرگاه كوچك به شرح زير دارد:

بندر مرواربد؛ بندرگاهي در شمال جزيره كه در حدود 1 كيلومتري غرب منتهااليه شمال شرقي آن واقع است وموج شكن دارد؛

بندرگاه كوچك نيروي دريايي ؛ بندرگاهي كه در حدود 2 كيلومتري جنوب جنوب غربي منتهااليه شمال شرقي است و از جنوب وشرق با موج شكن محافظت مي شود

دو بندرگاه كوچك شركت نفت؛ يكي، درحدود 5/1 كيلومتري جنوب بندرگاه نيروي دريايي و در شمال معبري واقع است كه اسكلهً پايانه اصلي را به ساحل وصل ميكند و ديگري در انتهاي جنوب شرقي جزيره قرار دارد و از جنوب و شرق با موج شكن محافظت ميشود و عمق آن در بندرگاه 6/4 تا 5/5 متراست.

پايانه آذرپاد ( SEA ISLAND ) در غرب جزيره در حدود 5/1 كيلومتري نزديك ساحل واقع و طول سازهً آن حدود 1100 متر است.

پايانه بارگيري داريوش در حدود 5/1 كيلومتري نزديك ساحل در شرق جنوب شرقي منتهااليه جنوب شرقي جزيره واقع است.

اسكله پايانه بارگيري گاز مايع و سولفور متعلق به شركت مواد شيميايي خارك در منتهااليه جنوب شرقي جزيره خارك واقع است .اين اسكله، شامل اسكله مهاراصلي و 8 اسكله مهار كوچك است . اسكله مهار اصلي در حدود 6 كيلومتري غرب شمال غربي با پايه و معبر به ساحل مرتبط است. طول سراسري اسكله حدود 360 متر و عمق آن 8/12 متر است.

اسكله اصلي بارگيري نفت خام جزيره خارك در حدود 2 كيلومتري شمال شرقي منتهااليه جنوب شرقي جزيره واقع و به شكل T است. عرض آن 37 متر و طول سراسري آن 840/1 متر است و داراي پايه ها و روسازه فلزي و عرشه چوبي است. ارتفاع عرشه از سطح متوسط دريا 7/6 متر است.

باغ پرندگان

در این باغ انواعی از پرندگان بومی وغیر بومی ازقبیل شترمرغ، طاوس ،مرغ عشق ،مرغ چینی ،طوطی وغیره نگهداری می شود.

باغ سبز

گلخانه ای بسیار زیبا با انواع گلها وگیاهان که بوسیله مامورینی از طرف شرکت نفت اداره می شود.

باغ پیرمرد

یک منطقه ی حفاظت شده طبیعی است که علاوه بر تعدادی از گونه های گیاهی مهم ترین گونه جانوری جزیره یعنی آهو که بالغ بر250 راس میشود در آن مورد حفاظت قرار گرفته است.

باغ ولایت

گیاهان این باغ ترکیبی از گونه های گیاهی طبیعی ودست کاشت است.در قسمتی از این باغ محلی برای سوارکاری اختصاص یافته است.تعداد اسبهای آن 4 اسب ویک کره اسب است که بیشتر برای مراسم آیینی تعزیه از آنها استفاده می شود.در سایر ایام سال از آنهابه منظور آموزش سوارکاری استفاده می شود.

غار اودنه

این غار در باغ ولایت قرار دارد.طول غار حدود 50متر است .چشمه ی آب شیرینی از انتهای آن از زمین می جوشد. از محل خروجی آب چشمه با جدول بندی مناسب آب به حوضچه ها وسپس به باغ وارد می شود. شهر کهنه

شهر کهنه

مهمترین بخش مسکونی خارک است.این شهر مشابه شهری بندری جنوب ایران است وترکیبی از معماری سنتی وجدید را دارد.این قسمت از جزیره که در شمال شرقی آن واقع شده استدارای بندرگاهی کوچک برای پلوگیری کشتی مسافری برای ورود به خارک است. دراین قسمت دومسجد وجود دارد که معماری فاخری دارد. میدان مرکزی کوچک وزیبایی دارد.

در این بخش فعالیتهای تجاری محدود است وبیشتر به خدمات رسانی به بخش اصلی فعالیتهای این جزیره یعنی تاسیسات نفت وکارکنان آنها می پردازد. فعالیتهای غیر مرتبط با نفت کمتر در این جزیره نمود دارد. تقریبا" همه ی فعالیتها در رابطه با نفت وتاسیسات نفتی معنا و تعریف می شود.حتی بیشتر مجوزهای صادره برای ورود به جزیره مرتبط با این فعالیتها است.

نیروگاه بادی وخورشیدی خارک

این دونیروگاه برفراز یکی از تپه های مرکزی جزیره در موقعیتی مناسب به لحاظ بادگیری ونورگیری قراردارد. براي طراحي، ساخت و نصب اين نيروگاه كه توان توليد 50 كيلووات برق را در روز دارد حدود يك ميليارد ريال هزينه شده است. ظرفیت این نیروگاه تا 2 مگاوات قابل افزایش است. این نیروگاه توسط محققان جهاددانشگاهی واحد آذربایجان شرقی طراحی و ساخته شده است. ظرفیت سلول های خورشیدی این نیروگاه هیبریدی 12 کیلو وات و ظرفیت توربین بادی آن 7.5 کیلو وات ساعت است. وی، ارتفاع دکل توربین بادی را 16 متر اعلام کرد و در مورد حداقل و حداکثر سرعت باد برای تولید انرژی گفت: حداکثر سرعت باد برای تولید انرژی در این نیروگاه بادی و خورشیدی 20 متر بر ثانیه و حداقل سرعت باد یک متر بر ثانیه است. این نیروگاه برای نخستین بار در کشور با بهره گیری از سلول های خورشیدی و توربین بادی قادر به تولید برق است. اين نيروگاه براي توليد برق الكتريكي با كمك منبع انرژي تجديد پذيرو از نوع بادي و خورشيدي است. از ويژگي هاي نيروگاه هيبريدي (بادي - خورشيدي) توليد انرژي پاك، نگهداري ارزان و راحت نسبت به نيروگاه ها و تعمير و سرويس آسان آن است. هزينه هاي اين نيروگاه كه درقالب يك پروژه پژوهشي اجرا شده ازسوي مديريت پژوهش و فناوري شركت ملي نفت ايران تامين شده و شركت پايانه هاي نفتي ايران نيز ناظرو متقاضي اين پروژه كار طراحي و ساخت آن را انجام داده است. نيروگاه هيبريدي (بادي - خورشيدي) به عنوان يك حركت نمادين و با پاسداشت ارزش مقام شهدا در جوار گلزار شهداي جنگ تحميلي جزيره خارك و برق رساني به بقعه امامزاده ميرمحمد در جزيره خارك نصب شده است این نیروگاه هیبریدی (بادی - خورشیدی) که توان تولید 50 کیلووات برق در روز را دارد برای روستاهای کمتر از 20 خانوار مناسب است و می‌تواند تمام انرژی الکتریکی آنها را در طول روز تامین کند.

برای انتقال برق به صورت کابلی به ‌ازای هر روستا حدود یک میلیارد تومان هزینه صرف می‌شود، اما هزینه نیروگاه هیبریدی از مرحله طراحی و ساخت تا نصب کمتر از یک سوم آن می‌شود و این در حالی است که این نیروگاه دارای ویژگی‌هایی مانند تولید انرژی پاک، نگهداری ارزان و راحت نسبت به نیروگاه‌ها و تعمیر و سرویس‌دهی آسان است. در حال حاضر تمام دانش فنی تولید تجهیزات این نیروگاه از طریق مهندسی معکوس توسط متخصصان جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی انجام می گیرد. پروپوزال این طرح به سفارش مدیریت پژوهشی پایانه‌های نفتی جزیره خارک از خرداد ماه سال گذشته نوشته شد و مراحل عملیاتی آن در آبان ماه آغاز شد و تا پایان اسفند ماه سال گذشته پایان یافت و اواسط خرداد ماه با بارگیری آن به مقصد رسیده، در جزیره خارک نصب شده و در اواخر هفته گذشته آغاز به کار کرد. عملیات ساخت این نیروگاه توسط متخصصان گروه انرژی‌های نو جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی چهار ماه و نیم طول کشیده و طی 10 روز در منطقه پایانه‌های نفتی جزیره خارک نصب شده است. .

گور معبد پالمیران

گورمعبدهای پالمیران مربوط به دوره پارتیان که هنوز بخشی از سنگ نوشته ها و کنده کاری های روی دیواره های آن در جزیره خارک به جا مانده است. پالمیر نام یونانی قوم تدمر (Tadmer) است که زمانی در جزیره ساکن بوده اند و کالاهای عربی و هندی را از ایران به غرب تجارت می کرده اند.

گزارش بازدیدازجزیره خارک

مطالب مشابه :

پتانسیل مسافت حمل و نقل جاده ای بندر گناوه با دیگر استانها

حدود و موقعیت شهرستان ممسنی

گذری در طبیعت کوه پایه خامی(قلات)

گچساران(دوگنبدان)

نقش چوک در تیر اندازی

شرایط انتقالی و مهمان گرفتن دانشجویان دانشگاه آزاد

گزارش بازدیدازجزیره خارک