کوروش کبیر

کوروش کبیر

کوروش کبیر (529-580 قبل ازمیلاد) اولین امپراتور هخامنشی بود

او کسی بود که حکومت پارس را با در هم آمیختن دو قبیله اصلی

ایرانی - مادها و پارسیان- به وجود آورد. از او به عنوان

کشورگشایی بزرگ یاد شده است زیرا در زمانی، حاکم بزرگترین

امپراتوریهایی بود که تا کنون به وجود آمده اند. او به خاطر بردباری

بی مانند و رفتار بزرگ منشانه اش در برابر مغلوبین جنگ نیز شهرت

فراوانی دارد

کوروش به محض غلبه بر مادها، دولتی را برای این قلمرو خود در

نظر گرفت و مامورین دولتی را از بین بزرگان هر دو قبیله برگزید.

پس از فتح آسیای صغیر(شبه جزیره بزرگی که در میان دریای

مدیترانه و دریای سیاه قرار دارد)، کوروش سپاه خود را به سمت

مرزهای شرقی حرکت داد. با ادامه حرکت به سمت شرق، او سرزمینهای مسیر خود تا رود سیحون ( آمودریا) را فتح کرد و پس از

عبور از سیحون، به سی دریا در آسیای مرکزی رسید و در آنجا به

منظور دفاع از این مرزها در برابر هجوم قبایل کوچ نشین آسیای

مرکزی، شهرهایی با برج وباروی مستحکم و نیرومند بنا کرد.

پیروزیهای کوروش در شرق موجب شد تا موقعیت برای فتح غرب

مناسب شود.حالا نوبت بابل و مصر بود. زمانی که کورش بابل را فتح

کرد، به یهودیان ساکن آن اجازه داد تا به " سرزمین موعود" باز گردند

و با برخورد توام با احترام و مدارا با اعتقادات مذهبی و آداب و رسوم

نژادهای دیگر، به عنوان یک فاتح آزادی بخش، مشهور شد و امروز

نام کوروش، به عنوان یکی از محبوب ترین و مورد احترام ترین

امپراتوران در تاریخ به ثبت رسیده است.

فرمان کوروش کبیر

فرمان کوروش کبیر که بر روی یک استوانه گلین، به خط میخی و به

زبان آریایی نوشته شده است، در 1878 در جریان حفاریهای محل

تمدن بابل، به دست آمد. در این فرمان، کوروش، شیوه رفتار انسانی با

ساکنان سرزمین بابل را برای فاتحان ایرانی شرح داده است.

این سند به عنوان اولین منشور حقوق بشر شناخته شده است و در سال

1971، سازمان ملل متحد ترجمه متن آنرا به تمام زبانهای رسمی به

چاپ رساند و آن را در اختیار دفاتر این سازمان در کشورهای مختلف

قرار داد.

در اینجا بخش آغازاین فرمان را می خوانید:

"آنگاه که من به آرامش و بی آزاربه بابل در آمدم در میان هلهله و

شادی اورنگ فرمانروایی را در در کاخ پادشاهی استوار داشتم ... بی

شمار سپاهانم به صلح در بابل گام بر داشتند. روا نداشتم کسی وحشت

را بر سرزمین سومر و اکد فرا آرد. نیازمندیهای بابل و تمامی

پرستشگاه های آنان را پیش دیده داشتم و در بهبود زندگی همگان

کوشیدم. همه یوغ های ننگین بردگی را از مردمان بابل بر داشتم. خانه

های ویرانشان را آباد کردم. به تیره بختیهاشان پایان دادم. مردوک

مهتر خدای، از کردارم شاد شد و به من کوروش، پادشاهی که او را

نیایش کرد و به کمبوجیه پسرم ... و به همه سپاهیانم، مهربانانه برکت

داد از ته دل در پیشگاهش خدایگانی والای او را بس گرامی داشتیم. و

همه پادشاهانی که در بارگاه خود به تخت نشسته اند در چهار گوشه

جهان از فرا دریا تا فرو دریا ... همه ی پادشاهان باختر زمین که در

خیمه ها سکونت داشتند برای من خراج گران آوردند و در بابل بر پایم

بوسه زدند. از... تا شهرهای اشور و شوش آگاده اشنونا شهرهای

زمبان مورنو در تا قلمرو سرزمین گوتیوم شهرهای مقدس فراسوی

دجله را که پرستشگاه هاشان دیر زمانی ویران بود مرمت کردم و

پیکره ی ایزدانی را که میان آنان جای داشتند به جای خود بازگرداندم و

در منزلگاهی پایدار اقامت دادم. تمام مردمان آواره را جمع کردم و

خانه هاشان را به آنان باز گرداندم ... اجازه دادم همگان در صلح بزیند."

شهر باستانی پاسارگاد نخستین پایتخت شاهنشاهی هخامنشی در قلب

استان فارس، در دشت رودخانه پُلوار قرار دارد , نام شهر اردوگاه

پارس دلالت از موقعیت مکانی شهر دارد، شهر توسط کوروش بزرگ

در سدهٔ ششم قبل از میلاد ساخته شد. محوطهٔ اصلی (۱۶۰ هکتار،

حدوداً ۲.۷×۰.۸ کیلومتر) توسط یک منطقهٔ طبیعی بزرگ احاطه و

محافظت شده است (حدوداً ۷۱۲۷ هکتار). محوطهٔ اصلی شامل این

بناهای تاریخی است:

آرامگاه کورش بزرگ در جنوب

تل تخت (یا تل تخت سلیمان؛ سریر پادشاهی سلیمان) و استحکامات

واقع بر یک تپه در شمال محوطهٔ اصلی

مجموعهٔ سلطنتی در مرکز محوطهٔ اصلی، شامل بقایای ساختمان

دروازه (دروازه R)، تالار عمومی (کاخ S)، قصرمس*********** (کاخ

P)، و باغ سلطنتی (چهار باغ)

در منطقهٔ شرق یک بنای کوچک قرار دارد(۱۶×۱۶ متر) که یک پُل

تشخیص داده شده است.

در شمال مجموعهٔ سلطنتی زندان سلیمان قرار دارد، یک برج سنگی،

باحدوداً ۱۴ متر ارتفاع. تاریخ ساخت این بنا مشخص نیست

Quote:

تنها جمله ای که گفته می شود زمانی در آن آرمگاه نوشته شده بود

چیزی شبیه به این است : "ای تو، می دانم که می آیی به بدن من آسیب

نزن " (یا یک چیزی شبیه به این)

در اطراف و درون آرامگاه هیچگونه آذین و نگاره‌ای وجود ندارد و

تنها در نمای سردر سه‌ گوش زیر شیروانی و بالای در ورودی، نقش

بسیار کمرنگی از نگاره یک گل دوازده‌ گلبرگی متداول هخامنشیان

نگاشته شده است، علاوه بر این هیچگونه کتیبه و نبشته‌ای نیز در

آرامگاه یافت نشده است اما آریان مورخ یونانی گزارش کرده که در

آرامگاه کوروش بزرگ کتیبه‌ای به خط ایرانی به این مضمون دیده شده است:

ای مرد، من کوروش هستم، پسر کمبوجیه، من شاهنشاهی پارسیان را

بنیاد گذاشتم، من بر آسیا فرمان راندم، اینک بر من رشک مبر.

آریان و همچنین استرابو، مورخ دیگر یونانی به نقل از آریستوبولوس

وضعیت داخل مقبره را نیز به اختصار توصیف کرده‌اند، بر پایه گفتار

آنان در اتاق آرامگاه یک تخت زرین با تابوتی زرین و میز و ساغرهایی وجود داشته است.

امروزه در پاسارگاد تنها یک کتیبه کامل که در چند جای مختلف بر

دیوار کاخ‌ها نوشته شده است، دیده می‌شود. این کتیبه‌ها در دو سطر به

زبان و خط فارسی باستان، یک سطر ترجمه عیلامی و یک سطر

ترجمه اکدی (بابلی نو) نگاشته شده‌اند:

اَدَم کوروشَـ(ـه)، خشایَـثی‌یَـه، هخامنیشی‌یَـه ( من کورش، شاه،

هخامنشی ).

از این کتیبه نسخه دیگری بر بالای سنگ‌ نگاره مرد بالدار بوده است

که در فاصله سال‌های 1240 تا 1253 خورشیدی ناپدید شده است.

امروزه بحث‌های فراوانی در زمینه زمان نگارش این کتیبه‌ها در حال

انجام است...

نظريات مورخين و دانشمندان در مورد کوروش کبير

نظريات مورخين و دانشمندان در مورد کوروش کبير

مولانا ابوالكلام احمدآزادفيلسوف هندي -كورش بزرگ(عباس خليلي):

كورش همان ذوالقرنين قرآن است . وي پيامبرايران بودزيرا انسانيت

ومنش وكردار نيك را به مردمان ايران وجهان هديه داد . سنگ نگاره

اوبابالهاي كشيده شده به سوي خداوند در پاسارگاد وجود دارد . __________________

پرفسورايليف مدير موزه ليورپول انگلستان :

درجهان امروز بارزترين شخصيت جهان باستان كورش شناخته شده

است . زيرا نبوغ و عظمت او در بنيانگذاري امپراتوري چندين دهه اي

ايران مايه شگفتي است . آزادي به يهوديان و ملتهاي منطقه و

كشورهاي مسخر شده كه درگذشته نه تنها وجود نداشت بلكه كاري

عجيب به نظر ميرسيده است از شگفتيهاي اوست .
__________________

دكترهانريبر دانشمند فرانسوي-تمدن ايران باستان :

اين پادشاه بزرگ يعني كورش هخامنشي برعكس سلاطين قسي القب و

ظالم بابل و آسور بسيار عادل و رحيم و مهربان بود،زيرا اخلاق روح

ايراني اساسش تعليمات زرتشت بوده. به همين سبب بود كه شاهنشاهان

هخامنشي خود را مظهر صفات(خشترا ) مي شمردند و همه قوا و اقتدار

خود را از خدواند دانسته و آنرا براي خير بشر و آسايش و سعادت

جامعه انسانصرف مي كردند
__________________

آلبرشاندور-كورش بزرگ :

شاهنشاهي ايران كه پايه گذار او كورش بزرگ است به هيچ وجه بر

اساس خشنونت پي ريزي نشد . بلكه عكس آن صادقاست زيرا با

رعايت حقوق مردمان پايه گذاري شد . پارسيها با مساعدت يكديگر و

به ياري پادشاهان مقتدر خود عظمت وشكوهي را در تاريخ به جاي

گذاشته اند كه نشانه نبوغ و نژاد پاك آنان است . نژادي كه حماسه آنان

را همچون آفتابي درتاريكي نشان ميدهد . آنان درخششي در جهان از

خود به جاي گذاشته اند كه براي آيندگان نيز خواهد ماند
__________________

افلاطون-قوانين ( 347تا 477پيشازميلاد):

پارسيان درزمان شاهنشاهي كورش اندازه ميان بردگي و آزادگي را

نگاه ميداشتند . ازاينرو نخست خود آزاد شدند و سپس سرور بسياري

از ملتهاي جهان شدند . در زمان او(كورش بزرگ)فرمانروايان به

زيردستان خود آزادي ميدادند و آنانرا به رعايت قوانين انساندوستانه و

برابري ها راهنمايي ميكردند . مردمان رابطه خوبي باپادشاهان خود

داشتند ازاينرو درموقع خطر به ياري آنان ميشتافتند و در جنگها شركت

ميكردند . ازاينرو شاهنشاه در راس سپاه آنانرا همراهي ميكرد و به

آنان اندرز ميداد . آزادي و مهرورزي و رعايت حقوق مختلف اجتماعي به زيبايي انجام ميگرفت.
__________________

هرودوت-تاريخ هرودوت( 425 تا 484پيش ازميلاد):

هيچ پارسي يافت نمي شد كه بتواند خود را با كورش مقايسه كند . از

اينرو من كتابم را درباره ايران و يونان نوشتم تاكردارهاي شگفت

انگيز و بزرگ اين دو ملت عظيم هيچگاه به فراموشي سپرده

نشود.كورش سرداري بزرگ بود. در زمان او ايرانيان از آزادي

برخوردار بودند و بر بسياري از ملتهاي ديگر فرمانروايي مي نمودند ،

بعلاوه او به همه مللي كه زير فرمانروايي او بودند آزادي مي بخشيد و

همه او را ستايش مينمودند . سربازان او پيوسته برايوي آماده جانفشاني

بودند و به خاطر او از هر خطري استقبال ميكردند
__________________

دكترجهانگيراوشيدري-دانشنامه مزديسنا:
كورش به سال 559 قبل ازميلاد بر اريكه شاهنشاهي بنشست و در سال

529 قبل ازميلاد وفات يافت . پس از تسخير بابل با مردمان شكست

خورده با مهرباني رفتار كرد و اسيران يهودي راكه بخت النصر از

فلسطين به آن شهر آورده بود آزاد كرد و اجازه داد به فلسطين

بازگردند . او فرماني صادر كرد كه معبد اورشليم را كه بخت النصر

ويران كرده بود را با هزينه دولت ايران بازسازي كنند . كورش را در

پارسه گرد كه امروزه پازاردگاد ناميده ميشود به خاك سپردند . او از

مردان بزرگ تاريخ جهان است زيرا همه تاريخنويسان نامدار جهاني

از او به نيكي ستايش كرده اند . او پادشاهي سياستمدار -شجاع -

بافتوت - باعزم و اراده - باگذشت و مهربان بود . او به عقايد ديني

ملل مغلوب احترام ميگذاشت . شهرهاي ويران را دوباره آباد ساخت .

او عقل و تدبير را بر شمشير و جنگ برتري داد . منشور جهاني او

زينتبخش سازمان ملل متحد و جهان است .

__________________

ژنرال سرپرسي سايكس :

خوشزباني او از پاسخي كه در داستان رقص ماهيان به يونانيان داده

است آشكار است. مطالب كتاب مقدس(تورات) و نوشته هاي يوناني

وسنتهاي ايراني همه همداستانند كه كورش باستاني سزاوار لقب بزرگ

بوده است.مردم او را دوست میداشتند و (پدر) میخواندند.

ما نيز ميتوانيم بدان بباليم كه نخستين مرد بزرگ آريائي{ اينجا انديشه

اش هندواروپايي است زيرا تنها شاخه هند و ايراني گروه هند و

اروپايي است كه آريائي خوانده ميشود } كه سرگذشت اش برتاريخ

روشن
است،صفاتي چنان عالي و درخشان داشته است .

ژنرال سرپرسي سايكس بعد از ديدار از آرامگاه شاهنشاه كورش

بزرگ :
من خود سه بار اين آرامگاه را ديدار كرده ام،و توانسته ام اندك تعميري

نيز در آنجا بكنم،و در هر سه بار اين نكته را يادآور شده ام كه زيارت

آمارگاه اصلي كورش،پادشاه بزرگ و شاهنشاه جهان،امتياز كوچكي

نيست و من بسي خوشبخت بوده ام كه بچنين افتخاري دست يافته ام.

براستي من درگمانم كه آيا براي ما مردم آريائي(هندواروپايي)هيچ بناي

ديگري هست كه از آرامگاه بنياد گذار دولت پارس و ايران ارجمندتر و

مهمتر باشد.

سرپرسي سايكس-تا ايران باستان :
در شاهنشاهي كورش زيبايي - مردانگي- شجاعت - قهرمانيت -

عدالت به عيان ديده شده است . وي هيچگاه عياشي نكرد . كاري كه

اكثربزرگان گرفتار آن بوده و هستند . آزاديهايي كه داشت به هيچوجه

به شخصيت او صدمه نزد و افكاري داشت كه به راستي متعلق به تاريخ

نبوده است.
كورش يكي از شخصيتهاي بزرگ تاريخ جهان است . او ابتدا پادشاه

سرزمين كوچكي بود . ولي پس از مدتي بااراده مصمم و قلبي آكنده از

وطن پرستي امپراتوري را در تاريخ بنا نهاد كه در كل جهان بيسابقه

بود . اين بدين دليل بود كه تا كنون هيچ كشوري نتوانسته بود اينچنين با

صلح و احترام به عقايد ديگران كل خاور ميانه را تصاحب كند . او

هيچگاه خوشگذرانی و تن آسايي نكرد . هيچگاه مغرور نشد و هميشه به

ياد خداوند خود بود و براي احترام به مزدا حيواناتي را نثار ميكرد .

كاساندان همسر وی دختر فرناسپه هخامنشي از دودماني بود كه از

نجباي پارس محسوب ميشدند و پدر و اجدادش در چند نسل شاه

پارسيان بودند . كورش در شوخ طبعي و انسانيت سرآمد زمان خود

بود . من سه بار تاكنون موفق شده ام آرامگاه اين ابرمرد آريايي را

زيارت كنم و خداوند را براي اين توفيق سپاس ميگويم.

__________________

گزنفون-كوروپداي( 445پيشازميلاد):

مهمترين صفت كورش دينداري او بود. او هر روز قربانيان براي

ستايش خداوند ميكرد . اين رسوم و دينداري آنان هنوز در زمان

اردشير دوم هم وجود دارد و عمل ميشود . از صفتهاي برجسته ديگر

كورش عدل و گسترش عدالت و حق بود .

گزنفون:
ما دراينباره فكر كرديم كه چرا كورش به اين اندازه براي فرانروايي

عادل مردمان ساخته شده بود . سه دليل را برايش پيدا كرديم . نخست

نژاد اصيل آريايي او و بعد استعداد طبيعي و سپس نبوغ پروش او از

كودكي بوده است.كورش نابغه اي بزرگ - انساني والامنش - صلح

طلب و نيكمنش بود . او دوست انسانها و طالب علم و حكمت و راستي

بود.كورش عقيده داشت پيروزي بر كشوري اين حق را به كشور فاتح

نميدهد تا هر تجاوز و كار غيرانساني را مرتكب شود.او براي دفاع از

كشورش كه هر ساله مورد تاخت و تاز بيگانگان قرار ميگرفت

امپراتوري قدرتمند و انساني را پايه گذاشت كه سابقه نداشت . او در

نبردها آتش جنگ را متوجه كشاورزان و افراد عام كشور نميكرد . او

ملتهاي مغلوب را شيفته خود كرد به صورتي كه اقوام شكست خورده كه

كورش آنانرا از دست پادشاهان خودكامه نجات داده بود وي را

خداوندگار مي ناميدند . او برترين مرد تاريخ - بزرگترين - بخشنده

ترين - پاكدل ترين انسان تا اينزمان بود

خلاصه ای از داستانکوروش کبیرکه یکی از دوستانم زحمتشو کشیده.

كورش كبير پسر كمبوجيه، نوه ي كورش اول و نبيره ي چيش پيش از

دودمان هخامنش جد بزرگ، پادشاه پارسيان و شاهزاده اي پارسي بود

كه با اتحاد دو قوم پارس و ماد و اصلاح ميانه آنها كشور ايران و

امپراطوري هخامنشي را بنيان نهاد و بدين گونه موفق به تاسيس

بزرگترين دولت جهاني و مردمي گرديد. بنابراين او نخستين كسي است

كه توانست به تاسيس يك شاهنشاهي در جهان دست يابد و لقب كبير را

از تاريخ دريافت كند.
"كاسان دادن" دختر "فرناسپ" از خاندان هخامنشي يگانه همسر كورش

بود كه در زمان پادشاهي كورش در گذشت و گويند كورش پس از آن

هرگز همسري اختيار نكرده است. هئوتسيا،آتوسا، كمبوجيه و برديا

حاصل ازدواج كورش و كاسان دان مي باشند و از اين ميان هئوتسيا

همان است كه همسر داريوش كبير شد و كمبوجيه فاتح مصر.

طبق روايت گزنفون در "كورش نامه" (كورش يگانه پادشاهي است كه

مردمان همه ي كشورها پادشاهي و اقتدار او را پذيرفته بودند)

اين شاه توانمند پارسي كه به واسطه ي سخاوت و خوش قلبي سرشارش

همه او را پيشواي خود مي دانستند پس از مرگ نيز نام نيكش بر

زبانها جاري شد به گونه اي كه ما ايرانيان او را " پدر" مي ناميم و

حتي يونانيان كه خاطره ي خوشي از دولت هخامنشي ندارند از او به

عنوان" سرور و قانونگذار" ياد مي كنند

از دلايل محبوبيت كورش در نظر ملل مختلف اين است كه او به هنگام

فتح سرزمين هاي مختلف نه تنها به عقايد و مذاهب و آداب و سنن آنان

خدشه اي وارد نكرد بلكه با به رسميت شناختن مذاهب و خدايان آنها،

موجبات آزادي و آرامي مردم را فراهم ساخت. او عقيده داشت كه هر

كس خودش مي تواند خداي خود و دين خود را انتخاب كن

او حتي در وصيت خودش به فرزندانش اين را گوش زد مي كند

" همواره حامي کيش يزدان پرستي باش، اما هيچ قومي را مجبور نکن

که از کيش تو پيروي نمايد و پيوسته و هميشه به خاطر داشته باش که

هر کسي بايد آزاد باشد تا از هر کيشي که ميل دارد پيروي کند ."

كورش در تمام فتوحاتش فقط پادشاهان زورمند را كنار مي گذاشت و

آنگاه بدون كوچكترين تغييري در ساختار حكومت وروند کار موسسات

وابسته، خود حكومت را در دست مي گرفت و به آن گونه كه خوشايند

طبع ساكنان آنها بود رفتار مي كرد و چون موجبات رفاه و رضايت

مردم را فراهم مي ساخت از سوي آنان حمايت مي شد و مخالفي نداشت

مگر عده اي آشوبگر و جاه طلب كه آن هم دور از دسترس كورش بر

عليه او قيام مي كردند و البته طولي نمي كشيد كه سركوب مي شدند.

نوشته هاي اكثر مورخان حكايت از هوشياري، زيركي و انديشمندي

كورش دارد. گزنفن از هوشياري ، مهرباني و نبوغ شاهي كورش

سخن مي راند و او را به لحاظ داشتن ملكات و فضائل با حكما برابر

مي داند.
مولانا ابولکلام آزاد، ضمن تفسير چند آيه از سوره کهف معتقد است که

ذولقرنين در آيات قرآني اشاره به همان کوروش هخامنشي است.

نکته جالب ديگر آنکه در آرامگاه کوروش کبير اين عبارت نوشته شده

است : "اي انسان هر که باشي و از هر کجا که بيايي، زيرا که مي دانم

خواهي آمد، من کوروش هستم که براي پارسيان اين دولت وسيع را بنا

کردم. پس بدين مشتي خاک که تن من را مي پوشاند رشک مبر

پلوتارک از ديگر مورخين در اين باره مي نويسد که : "اسکندر پس از

حمله و خواند اين جملات بسيار متاثر شد و چون ديد که درب آرامگاه

کوروش را گشوده اند و تمام اشياء گرانبهايي را که با او دفن شده است

ربوده اند، دستور داد تا مرتکب را بکشند

بله پدر ما اين چنين بود او كسي بود كه هيچ وقت به كسي ظلم نكرد

دوست دار محبت و عاشق خاك پاك ايران بود كوروش كبير پادشاه

ايران در چهار گوشه ي جهان هميشه مورد احترام همگان خواهد بود

اما اين سخنان رهبري را هم بد نيست بخوانيد من كه خيلي دلم شكست

از اين نوع نگاه به كوروش و داريوش و بزرگان اين سرزمين

من همينجا اشاره بكنم به اين بناهاى باستانىِ مربوط به قبل از اسلام؛

تخت جمشيد و بقيهى چيزهائى كه در اين استان هست. انسان از دو

نظر ممكن است به اين مراكز باستانى نگاه كند؛ اينها را بايد از هم

تفكيك كرد. يك نگاه اين است كه اينها متعلق به جباران تاريخ بوده. هر

كدامى كه نگاه ميكنيم، به يك نحوى به يكى از جباران تاريخ و طاغوتهاى بشرى ارتباط پيدا ميكند. بله، از اين جهت نگاه منفى به اينها

هست. غالب متدينين و انسانهائى كه نفرت طبيعى از استبداد و از

جباريت دارند، با اين ديد وقتى به اين بناهاى باستانى نگاه ميكنند، طبعاً

براى آنها جاذبهاى ندارد. ليكن يك جنبهى ديگر هم وجود دارد و آن اين

است كه اين بناها محصول سرپنجهى هنرمند ايرانى است؛ محصول

فكر راقى و روشنبين ايرانى است در سالها و قرنها پيش از اين؛ اين

جنبهى مثبت قضيه است

کوروش کبیر

مطالب مشابه :

دانلود کتاب خطابه محمدرضا شاه پهلوی در مقابل آرامگاه ابدی کوروش بزرگ

دانلود کتاب پاسارگاد مرکز جهان

دانلود کتاب کوروش بزرگ، کبیر

آرامگاه کوروش در سیر تاریخ

كتاب های کوروش نیکنام

کوروش کبیر

پاسارگاد قبر کوروش.مشهد ام النبی