سدها(آزاد قشم)

سدهاي سنگي

سدهاي سنگي سدهايي هستند که عمدتا از سنگ (توده سنگي) تشکيل يافته اند بديهي است همان طوري که ميدانيم توده سنگي بايد به نحوي غير قابل نفوذ باشد يعني داراي پرده غير قابل نفوذ باشد که در اين نوع سدها پرده فوق را در بالا دست سد و در شيرواني بالا دست قرار مي دهند.

ساختمان اين نوع سدها در جاهايي که ساختن ساير انواع سدها امکان پذير نباشد و همچنين معدن سنگ مناسب در محل باشد نيز مورد پيدا مي کند.اين نوع سدها معمولا در بست سنگي اجرا مي شوند منتها آن شرايط و مقاومت زياد بستر سنگي را که براي سدهاي بتني مورد لزوم است،در اينجا موردي ندارد.من باب مثال اين نوع سدها (سنگي) را مي توان در بستر سنگ شيست بنا نهاد ولي براي سد بتني (پس از بررسي نتايج آزمايشگاهي بر روي نمونه هاي سنگي) اين کار ممکن است خالي از اشکال نباشد.بستر سنگي بايد عاري از گسل و غيره باشد و مواد شن و ماسه و غيره از بستر سنگي بر داشته شود.سدهاي سنگي معمولا داراي سه قسمت متمايز و عمده زير مي باشند:

الف) توده سنگ لاشه با ابعاد بزرگ (ريخته شده در قشر برروي هم)

ب) قشر سنگ چين در بالادست قسمت قبلي (منظم و کوبيده شده)

ج) پرده آب بند که بر روي قشر سنگ چين قبلي سوار است که در اين حالت تيز مانند ساير سدها (سدهاي خاکي) پرده آب بند بايد در زير سد از حرکت آب جلوگيري کند لذا همان اصول حرکت آب در زير سد (فرمول دارسي) مطرح است.

ضمناً در سدهاي مدرن که امروزه بيشترين کاربرد را دارند ساختمان اين چنين است که در اين نوع سد مسئله لغزش مطرح نيست چه مقاومت برشي (خيلي زياد) سطوح سنگ و همچنين پرده آب بند در بالا دست مسئله اي را مطرح نمي کند.ضخامت تاج سد و ارتفاع آزاد روي درياچه سد بر اساس همان اصول و فرمول هاي گفته شده در سدهاي خاکي است.

مشخصات مقطع ساختماني سدهاي سنگي:

ضخامت قشر بتن مسلح در بالا دست معمولا 50-30 سانتيمتر (و احياناً کمي بيشتر) است که در جهت عمودي و افقي با آهن گرد (يا تور) مسلح شده است مقداردرصد آهن فوق نعمولا 5/0 درصد در جهت عمودي7/0 درصد افقي است.همچنين بتن فوق به منظور داشتن ضريب قابليت نفوذ حداقل بايد داراي دانه بندي پيوسته باشد تا حد اکثر مخصوص و حداکثر اتلاف گراديان را داشته باشد.

مزيت سدهاي سنگي:اين نوع سدها (سد سنگي)در مناطق زلزله خيز مناسب مي باشد چه در اثر زلزله مواد سنگي فوق بر روي هم ميغلتند و بزرگترين ضايعه اي که ممکن است پيش آيد امکان ترک خوردن پرده آب بند بالا دست است.

اين مزيت سدهاي سنگي امروز شناخته شده است و از اين نوع سدها در تمام دنيا (حتي در حال حاضر) ساخته مي شود.سد قشلان در کردستان يکي از انواع سدهاي سنگي است.

مشخصات اجرايي سدهاي سنگي

يکي از مسائل عمده در سدهاي سنگي مسئله اجراي سد سنگي است و در بعضي از مواد اجراي آن خالي از اشکال نيست.مثلا اجراي پوشش بتني در روي سطح شيب دار براي پيمانکار کم تجربه در اين نوع کار خالي از اشکال نيست.

سد هاي خاکي

سد هاي خاکي از توده غير قابل نفوذي تشکيل شده اند که در جهت عمد بر جريان رودخانه در محل مناسبي به منظور (يا منظور هاي) معيني احداث مي شوند توده فوق بايد:

1- تعادل خود را در حالات مختلف (خشکي و پر آبي رود خانه ) و فصول مختلف (از نظر اقليمي ) حفظ نمايد.

2- به عنوان مخزن و منبع آب ، غير قابل نفوذ (نشت) باشد.

با تعاريف فوق مي توان به اين نتيجه رسيد که در سد هاي خاکي هرگز نبايد آب در ياچه از آن سرريز شود چه سرريزي آب درياچه از روي سد با ضايعات بزرگ و جبران ناپذير همراه خواهد بود.لذا طغيانگير اين سدها بايد قادر به تخليه طغيان هاي استثنايي (10000 ساله در مورد سد هاي مخزني بزرگ و پروژه هاي مهم) باشد.

مواد خاکي مقطع اين سدها صددرصد خاک بر داري و يا خاک قرضه نيست و بايد به منظور حصول مشخصات مورد لزوم با مواد خاکي و سنگي ساير قرضه ها (يا معادن)به نسبت هاي معيني اختلاط يابد.

الف)بستر سدهاي خاکي

در بستر هاي سنگي سالم ، سد خاکي را مي توان بدون هيچ مشکلي بر روي آن پيادا نمود ولي در صورتي که بستر فوق داراي شکاف و يا ترک هايي ( گسل) باشد در اين صورت بايد مطالعات زمين شناسي کافي براي آن انجام گيرد تا وضعيت و عمق شکاف ها مشخص شود. در اين نوع زمين ها معمولا با تزريق سيمان (تحت فشار) قابليت نفوذ آب در زير سد را تا حد قابل قبولي کم مي کنند. در زمين هاي غير قابل نفوذ (رسي و يا عمدتا رسي) مسلما حرکت آب در زير سد نبايد مشکل عمده اي باشد ولي مشکل عمده ديگر وجود دارد و آن مشکل عدم امکان بارگزاري سريع در اين نوع زمين ها است که مدت زمان ساختمان سد را طولاني تر از ساير زمين ها مي کنند.دليل اين مطلب ذيلا بيان خواهد شد.(Pore water-pressure)

ب)مسئله فشار آب در داخل فضاي بين ذراتي رس Pore water-pressure

خاک رس اصولا با ذراتي به درشتي بسيار ريز تشکيل يافته که فضاي آن را معمولا آب پر مي کند و به مرور که تحت فشار نيرو هاي وارده (سربار) فشرده مي شود،آب فضاي بين ذراتي فشرده تر شده و به مرور (در صورت داشتن زمان کافي) از آن بيرون کشيده مي شود.به عبارت ديگر مقاومت فشاري يک مقطع عمودي در مصالح فوق ترکيبي از مقاومت سطح آب (فضاي بين ذراتي) و مقاومت ذرات رس است.

ج)انواع سد هاي خاکي

سد هاي خاکي را بر حسب فرم و مصالح مقطع عرضي سد به سه دسته تقسيم مي کنند.

1.سدهاي خاکي با توده همگن embankment Homogeneous

2.سدهاي خاکي با لايه هاي (مايل) مختلفZoned embankment

3.سدهاي خاکي با پرده غير قابل نفوذCored embankment

1. سد هاي خاکي با توده همگن:

اين نوع سد ها از يک توده همگن که قسمت عمده آن رس و سيليت (به تناسبي که نتايج آزمايشات مکانيک خاک آنرا براي غير قابل نفوذ بودن تايد مي کنند) مي باشد،تشکيل شده است.

2.سدهاي خاکي با لايه هاي مختلف:

اگر چه مصالح مختلف (به وفور)در محل کارگاه وجود داشته باشد در اين صورت سد خاکي با لايه هاي مختلف مطرح شده و ممکن است اقتصادي تر از ساير انواع آن نيز جلوه کند.در اين سدها قشر غير قابل نفوذ در وسط مقطع و يا متمايل به طرف بالا دست قرار مي گيرد.

3.سدهاي خاکي با پرده قابل نفوذ:

در اين نوع سدها جلوگيري از حرکت آب در داخل توده خاکي توسط يک پرده غير قابل نفوذ تقريبا عمودي انجام مي گيرد که در داخل بستر سنگي (بستر غير قابل نفوذ) جاي گرفته است.دو طرف اين قشر را يک لايه از مصالح دانه ريز مي گذارند که به صورت زه کش کار مي کند و لايه هاي بيروني را مخلوط (تقريبا مخلوط رودخانه) پوشانده است.طبق نتايج حاصله از تجربيات عملي در مورد اين نوع سدها،ضخامت پرده فوق بايد دست کم ⅓ ارتفاع آب در درياچه سد باشد.از اين نوع سدها به تعداد زياد در کشورهاي انگليسي زبان دنياي غرب ساخته شده است.

د)مزيت عمده رس و سيليت چيست؟

مزيت عمده رس و سيليت به ساير مواد مصنوعي همان قابليت تراکم وامکان هم آهنگي آن با بستر طبيعي رودخانه (زمين طبيعي) است که در مورد ديواره هاي مصنوعي ممکن است با ترک هايي همراه باشد.درصورتي که ديواره از بتن و به ضخامت بيش از حد فوق ساخته شود به آن سد مختاظ نيز مي گويند که به ندرت ساخته ميشود.

ه)طرق کم کردن ميزان آب در داخل وزير سد:

طرق کم کردن ميزان آب در داخل وزير سد عمدتاً ياد آور ميشود:

1- طرق کم کردن جريان آب در داخل حجم سد:

الف) تعريض سد (ملايم نمودن شيب هاي دو طرف).

ب) احداث يک قشر غير قابل نفوذ در ضلع بالا دست.

ج)احداث پرده غير قابل نفوذ (از چوب،بتن،رس،بنتونيت و يا هر مصالح ديگر)

در داخل حجم سد.

2- طرق کم کردن جريان آب در زير سد:

الف) احداث بستر غير قابل نفوذ در بالا دست سد (در تراز کف مخزن).

ب) احداث سپرهاي آب بند در زير شالوده.

ج) احداث سپرهاي آب بند تا بستر غير قابل نفوذ.

و) آمار سدهاي خاکي که تا به حال خراب شده اند

تعداد درصد

1-کم بودن ظرفيت طغيانگير (سرريزي از روي سد خاکي: 34 38

2-پديده PIPING 18 20

3-نفوذ آب از حوالي آبگير سد 16 18

4-ساير علل 22 24

90 100

مطالبي درباره عمليات خاکي و مصالح آن (تقسم بندي هديک)

به طور کلي عمليات خاکي (خاک ريزي) در کار هاي آبي در سه نوع مختلف وجود دارد:

الف) خاکريزي Embankment

ب) پوشش و لايه سازيLining blanket

ج) پر کردن فضاي کنده شدهBack fill

در حقيقت از تقسيم بندي دو مطلب مهم است:

1- مشخص نمودن اصل فني و موارد استعمال آن ها است.

2- پرداخت صحيح و به حق هر يک از عمليات در رابطه با کار مزد آن عمليات است.مثلا خاکريزي که با هل دادن انجام گرفته با خاکريزي مصالح منتخب بسيار متفاوت است.دو هدف در اينجا صدق مي کند.يکي اينکه بايد از مصالح هل داده شده (از مقطع مجاور) استفاده نمود ديگري اينکه پيمانکار مربوطه چه قيمتي را بابت اين نوع عمليات دريافت دارد که با خاکريزي ديگر بسيار متفاوت است.

الف)خاکريزي مقطع پروژه (سد):

خاکريزي در پروژه هاي سدسازي بسته به اهميت آن از صورت هاي زير انجام مي گيرد:

الف) هل دادن مصالح مجاورDumped fill

ب) مصالح منتخبSelected fill

ج) مصالح کوبيده شده با ماشين آلاتEquipment compacted

د) مصالح کوبيده شده در قشرهاي معينRolled embankment

ه) مصالح شن ماسه کوبيده شده Tractor compacted embank

و) مخلوط کردن دو يا چند مصالح مختلف با همBlended earth fill

ب)پوشش و لايه سازي:

لايه ها را ميتوان بر حسب مصالح و مصرف آن ها به 4 دسته عمده تقسيم کرد:

1. سنگ لاشه

2. شن ماسه يا سنگ شکسته

3. سيليت و رس

4. خاک نباتي

ج)پرکردن فضاهاي کنده شده:

اگر مقصود پر کردن فضاي خالي و مجاور ساختمان هاي بتني باشد در اين صورت به آن Special compaction (خاک کوبيده شده مخصوص) مي نامند چه خاک ريخته شده بايد از نوع مشخص بوده و به طور معيني کوبيده شده باشد که عکس العمل خطرناکي براي ساختمان مجاور (ديوار ضامن و يا غيره) به وجود نياورد.به طور کلي پر کردن فضاي خالي و کنده شده خود يک نوع خاک ريزي است منتهي بر حسب حالات مختلف ممکن است شرايط مختلف را ايجاب کند.

پر کردن فضاي خالي را ممکن است شبيه خاکريزي ها و همانطوري که قبلا مشاهده شد به سه طبقه (مصالح منتخب،در قشرهاي معين و کوبيده شده با ماشين آلات،تقسيم بندي نمود که عنوان هر يک از عمليات فوق به ترتيب زير خواهد بود:

1- پر کردن فضاهاي خالي با خاک معمولي

2- پر کردن فضا هاي خالي با رس و سيليت کوبيده شده

3- پر کردن فضاهاي خالي با ماسه کوبيده شده

. هدف پروژه سد سازي:

يک پروژه سد سازي ممکن است براي چند منظور احداث شود که در اين صورت به آن طرح يک يا چند منظوره مي نامند اين منظورها ميتوانند:

1) آبرساني (آب مصرفي)

2) آبياري . کشاورزي

3) مصارف صنعتي

4) برق آبي و يا ترکيبي از آن ها باشد.

5) جلوگيري از خسارت سيل

مانند:

پروژه هاي سد سازي در سه فاز و يا مر حله مختلف انجام مي گرفته است.مرحله اول شامل مرحله مطالعات و بررسي ها مي باشد در اين فاز کليه مطالعات مورد لزوم براي کسب اطلاعات پايه اي به منظور تهيه بهترين طرح ها انجام مي گيرد.مقصود از بهترين طرح،طرحي است که به نحو شايسته اي:

1) از لحاظ فني

2) از لحاظ اقتصادي و اجراي

حداکثر کارايي را داشته باشد.فاز دوم فاز تهيه طرح هاي نهايي است که در اين مرحله نقش هاي فني و اجرايي تهيه مي شود و در مرحله سوم طرح فوق به اجرا در مي آيد.

اما در اين قسمت به چند تعريف زير بنايي از سازه هاي ساختماني بر روي آب ميپردازيم:

بند آب:

رود هاي ايران غالبا در طول سال کم آب و يا آب ندارند.از اين رو گذشته از نهر هاي آب و روان آبهايي ساخته شد که آب اضافي بهاره در پشت اين بند ها جمع شود.با کمک جوي، آب را به کشت زارها رسانيد.از جمله اقدامات با اهميت در گذشته،بند امير در فارس که توسط عضدالدوله ديلمي در سال 380 قمري ساخته شد و بند آب شاهپور يکم پادشاه ساساني است که آب کارون را با دو مجراي انحرافي از مسير اصلي بر ميگردانند.

آب خروجي از سد:

کل حجم آب خروجي از معابر مختلف خروجي سد (از جمله سرريز،دريچه هاي تخليه رسوب،دريچه هاي آبگيري،زهکش و تبخير) در مدت يکسال مي باشد.

2. انواع سدها و طرز انتخاب آن ها:

سد مخزني:

سدي است که معمولا در مقياس بزرگ در مقابل جريان آب براي ذخيره آب به منظور زير ايجاد مي گردد: تامين آب کشاورزي،تامين آب شرب،ايجاد ارتفاع هيدروالتريکي براي توليد نيرو،تامين آب ساير مصارف و کنترل سيل.

سد مخزني بزرگ:

طبق تعريف کميته ي بين المللي سد هاي بزرگ،سد هايي که در زمان ساخت (طراحي) ارتفاع آن ها از پايين ترين رقم سطح پي تا سطح پياده رو يا سواره رو تاج 15 متر يا بيشتر باشد جزو سد هاي بزرگ طبقه بندي مي شوند،به علاوه در صورتي که ارتفاع سد بين 10 الي 15 متر يا بيشتر باشد مشروط بر اينکه حداقل يکي از شرايط ذيل را دارا باشد جزو سد هاي بزرگ محسوب مي شود.

1) تاجي به طول 500 متر داشته باشد.

2) ظرفيت مخزن سد حداقل يک ميليون متر مکعب باشد.

3) ظرفيت تخليه سيلاب حداقل 2000 متر مکعب در ثانيه باشد.

4) پي سد با مسائل پيچيده و خاصي مواجه شده باشد.

5) شکل سد داراي طرحي خاص و غير عادي باشد.

سد هاي مخزني را به طور کلي به 5 دسته مهم و ممتاز تقسيم مي کنند.

1) سد هاي خاکي Earth-Fill Dam

2) سد هاي وزني Gravity Dam

3) سد هاي قوسي Arch Dam

4) سد هاي سنگي Rock-Fill Dam

5) سد هاي پايه دار Buttress Dam

ü سد خاکي عمدتا از مواد خاکي تشکيل يافته است.بديهي است که مواد تشکيل دهنده آن بايد طبق مشخصات مخصوصي باشد و فرم مقطع آن بر اساس ضوابط فني . محاسباتي تعيين شود.

ü سد وزني به سدي نامند که از مصالح بنايي از قبيل بتن و مشابه آن تشکيل يافته و تعادل ايستايي آن عمدتا از وزن سد (Gravity) تامين مي شود.

ü سد قوسي به سدي نامند که در پلان بصورت قوس(معمولا دو طرف گيردار) است و تعادل آن عمدتا بر اساس تعادل و مقاومت قوس در مقابل نيروي رانش آب تامين مي شود.

ü سد سنگي نيز مانند سد خاکي عمدتا از مواد سنگي طبقه بندي شده تشکيل يافته است.

ü سدپايه دار از يک سري دال و يا پوشش نسبتا نازک (مسطح و يا قوسي شکل) که نيروي رانش و تکيه گاه خود را به پايه ها منتقل مي کنند تشکيل يافته است.

3. انتخاب محل و نوع سد:

1) انتخاب سد قوسي:

با مختصر تعريفي که از سد قوسي شد چنين بر ميآيد که اين نوع سد را بايد در درٌه هاي تنگ و بستر سنگي سالم احداث نمود چه پهلو هاي دو طرف بايد قادر به جذب نيروي رانش آب (تکيه گاه قوس دو طرف گير دار) باشند و دره هاي بسيار عريض به علت نيروي ناشي از قوس ( بستگي به شعاع انحناء دارد) محل مناسبي براي سد هاي قوسي نخواهد بود.لذا دو شرط عمده و اساسي يکي تنگ بودن دره و ديگري سالم بودن بستر سنگي دو طرف از شرايط عمده و اساسي احداث سدهاي قوسي است.

در سد هاي قوسي مي توان آب طغيانگر را از روي سد به صورت پرش اسکي Saut D'Ski Ski- Jump عبور داد که خود موجب صرفه جويي زيادي در هزينه( بابت احداث طغيانگير جدا گانه) مي کند.سد قوسي در محل تکيه گاه بايد عمود بر خطوط ميزان نقشه پياده شود.

2) انتخاب سد وزني:

سد وزني را در دره هاي عريض تر (c/h>2.5) احداث مي کنند.ابعاد زياد مقطع سد شالوده مسئله زير فشار را درحد خطرناک مطرح ميکند؛لذابايد امکان اين باشد که سد وزني در پهلو هاي دو طرف در عمق کافي ( عمق و طول هر دو) در داخل صخره هاي سنگي جاي گيرد تا خطر دور زدن نيروي زير فشار وجود نداشته باشد.طغيانگير را در سد هاي وزني مي توان در طول سد هر جا که مناسب باشد احداث نمود.در حقيقت از طول سد به عنوان طغيانگير استفاده ميشود،در صورتي که در سد هاي خاکي اين مسئله خود مشکلي ايجاد مي کند.برق آبي در سد هاي وزني به مقدار زياد و در نمونه هاي کافي امروزه در دنيا تهيه شده است.سد هاي وزني در مناطق زلزله خيز مناسب نيستند.

3) انتخاب سد پايه دار:

در صورتي که طول سد وزني زياد شود آنرا به سد پايه دار به منظور صرفه جويي در حجم عمليات بتن ريزي تبديل مي کنند و به طور خلا صه به تر تيب که دهنه رود خانه در محل احداث سد زياد مي شود واريانتهاي سد هاي قوسي،وزني،پايه دار،وخاکي مورد بررسي قرار مي گيرند.

به دين لحاظ سد پايه دار از سد وزني سبک تر است ولي محل پايه ها به علت تمرکز عکس العمل ممکن است سنگين تر باشد لذا زير فشار در سد هاي پايه دار در صورتي که سد بد روي راديه ژنرال ساخته شده باشد،مي توان خطر مهمي به وجود آورد ولي اين خطر را مي توان با جدا ساختن شالوده ها (شالوده ها پايه ها از ساير قسمت ها) و يا با گذاردن حوضچه و يا سوراخ هاي زه گش (Pressure relief drain) بر طرف نمود.

مقاومت سدها در برابر زمين لرزه خوب نيست لذا در اين مناطق بايد پايه ها را توسط تير هاي طولي به هم مرتبط نمود.طغيانگير را مي توان در طول سد جاي داد منتها بايد آن را در يک طرف ساحل رود خانه و يا سد جاي داد.

4) انتخاب سد خاکي:

با زياد شدن عرض رودخانه در محل گلو گاه به ترتيب از سد هاي قوسي به وزني،از وزني به پايدار و بالاخره خاکي و سنگي مي رسيم،سدهاي خاکي معمولا ارزان تر از سد هاي بتني تمام مي شود و به همين مناسب در جايي که عرض رودخانه (طول سد) زياد باشد سد هاي خاکي در شرايط يکسان اقتصادي تر به نظر مي رسند.

يکي از شرايط عمده براي احداث سد هاي خاکي وجود مصالح خاکي مناسب در محل سد است که از اهم اين مصالح،مواد غير نفوذ(رس وسيلت است است،ساير مصالح از قبيل شن و ماسه نيز بايد در محل و يا فاصله معقولي از کارگاه وجود داشته باشد.

سد «لار» که از سد هاي خاکي بزرگ (ايران و دنيا) است در شمال پلور (تهران) واقع است و ارتفاع تاج آن تا کف بستر شالوده متر مي باشد.ضخامت تاج سد 13 متر و ضخامت سد در بستر رودخانه در حدود 700 متر مي باشد.

5) انتخاب سد سنگي:

سد سنگي را مي توان در محلي که سنگ مناسب (به وفور) در محل و يا فاصله معقولي از کارگاه باشد احداث نمود کضافا اينکه به علت مقاومت بسيار خوب آن در مقابل زمين لرزه در مناطق زلزله خيز بسيار مناسبند.در صورت وقوع زمين لرزه مواد سنگي فوق بر روي هم مي غلتند و ضايعه بزرگي ببار نمي آورند،ولي در سدهاي بتني و حتي خاکي اين ضايعه به همين جا خاتمه نميابد.

سدهاي سنگي در ايران به علت وجود مدار زمين لرزه و همچنين مواد سنگي مناسب مي توانند مطرح شوند.سد قشلان در کردستان يکي از انواع سدهاي سنگي است.

4. طغيانگير و انواع آن:

همانطور که از ظاهر کلمه بر مي آيد همان تخليه کننده درياچه سد در مواقع اضطراري است بديهي است که اين تخليه بايد تا ارتفاع قابل اطميناني انجام گيرد که در ضمن رفع خطر سيل گيري قادر به تامين احتياجات اساسي پروژه سد سازي نيز باشد.طغيانگير سدها بايد قادر به تخليه خريلن سيلهاي استثنايي حوضه آبگير باشند که آن هم به نوبه خود تابع وسعت حوضه آبگير،نوع پوشش حوضه،شيب آن مدت زمان بارندگي هاي متداوم و امکان تمرکز جريان هاي فوق است.

انواع طغيانگير عبارتند از:

1) طغيانگير سد سر ريز Over flow spillway

2) طغيانگير نيلو فريMorning Glory spillway

3) طغيانگير لابيرينتLabyrinth spillway

4) طغيانگير برج آبگيرTower spillway

5) طغيانگير دريچه ايGate spillway

6) طغيانگير تونليTunnel spillway

سد سازي

از آنجايي که آب در حيات انسان و تمامي موجودات نقش اساسي داشته و از ارکان حيات محسوب مي شود انسان ها از دير باز به فکر کنترل و استفاده ي بهينه از آن بو ده اند،اين واکنش نه در انسان بلکه در حيوانات هم ديده مي شود،سگ هاي آبي براي تامين معاش خود با استفاده از تنه درختان سد سازي مي کنند تا نه تنها امرار معاش خود را تامين نموده بلکه يک حاشيه امن جهت محافظت ار خود را نيز فراهم نمايند.

سد سازي انسان ها نيز تقريبا در همين راستا است،يعني تامين آب شرب،ذخيره براي روزهاي خاص،رونق کشاورزي و دامداري،پرورش آبزيان خوراکي نظير ماهي و ميگو،تامين برق،تعديل آب و هوا،ايجاد مناظر زيبا و در نهايت مکاني براي ورزش و تفريح.

ساخت سدها به محاسبات فيزيکي و زمين شناسي زيادي احتياج داشته تا پس از احداث در اثر تخريب ناخواسته به تاسيسات انساني آسيب نرساند.انرژي حاصل از جمع شدن آب به حدي زياد است که مسئولين تعمير و نگه داري آن به صورت شيفت هاي شبانه روزي کار کرده و 24 ساعته تحت کنترل است تا مبادا اتفاق غير مترقبه اي رخ دهد.اين حالت کنترل و تست در کشور هلند که با ساخت سد ها بر وسعت خاک خود افزوده اند در جهان بيش از ديگر کشورها است.جالب است بدانيد از دير باز ساخت سدها سنگين ترين هزينه هاي بيمه را در بر داشته است. اين سازه ها داراي بيمه مهندسي هستند و اين نوع بيمه، بيمه اي است که خسارات وارده در هنگام عمليات نصب،مقاطعه کاري و...را بر اساس شرايط قرار داد جبران مي کند.

انرژي برق آبي يکي از سالم ترين انواع توليد انرژي است که هم ارزانتر از انرژي هاي فسيلي است و هم اثرات آلودگي زيست محيطي ندارد،در کشور ما براي اولين بار اين نوع انرژي در « سد دز » در استان خوزستان صورت گرفت.انرژي برق توليدي مولد هاي آبي پس از ورود به پست هاي فشار قوي توسط خطوط انتقال نيرو به مناطق مورد نظر منتقل مي شود،اين خطوط انتقال برق را با ولتاژ230،132،63 و 400 کيلووات از خود عبور مي دهد.

منابع :

http://damtypes.persianblog.com/

http://www.sivand.com/sivand/sivand3.htm

http://www.sci.org.ir/persia/MAFAHIM/MAFAHIM.HTM

http://daneshnameh.roshd.ir

سدها(آزاد قشم)

مطالب مشابه :

معرفی رشته پزشکی(دانشگاه آزاد قشم)

شماره اساتید

دستگاه تناسلي

جداول نام علمي مواد شيميايي(دانشگاه آزاد قشم)

لینک شماره تلفن اساتید دانشگاه آزاد قشم

تكنولوژي اطلاعاتي در كشورهاي جهان سوم

سدها(آزاد قشم)