هرس بنسای

زمان و چگونگی هرس شاخه ها بستگی به نوع گیاه دارد . از جداول زمانبندی شده کتابها فقط بعنوان یک ملاک کلی بهره گیرید زیرا فصول از سالی به سال دیگر و از منطقه ای به منطقه دیگر تفاوت می نمایند . هرس شاخه ها (pruning) را بکمک قیچی یا ابزار مناسب دیگری برای شکل دهی دلخواه درختان انجام دهید . برای این منظور سعی شود که شاخه ها تا حد امکان در نزدیکی محور (pivot) تلاقی دو لبه برش قیچی قرار گیرند تا عمل قطع آنها راحت تر انجام شود ولی برای قطع شاخه های ضخیم تر می توان از ارّه مناسب استفاده نمود . شاخه ها را از فاصله یک اینچی تنه قطع کنید زیرا برآمدگی حاصل شده بر روی تنه درخت بمرور زمان تحلیل (nibble) خواهد رفت و فقط اثری از آن (stub) باقی خواهد ماند . داشتن تنه کوتاهتر و شاخه های اصلی کوچکتر توسط گیاه اولویت دارد تا دارای سیستم انتهایی و برگدهی جذابتری گردد و در این حالت باید کوشش شود تا خصوصیت ایجاد شده بخوبی حفظ گردد و بمرور به شکل دلخواه نهایی درآید . پس از اینکه درختان پرورش یافته به مراحل پالایش (refinement stage) نائل آمدند ، عملیات هرس کردن را به منظور حفظ گیاه و همچنین برای ایجاد خصوصیات ظاهری بهتر اجرا می کنند .
مرحله ۱ شروعاجازه بدهید تا نهال شما رشد نموده و سپس انتهای آنرا قطع کنید . میزان ساقۀ قطع شده به تمایل شما و ریسکی که می پذیرید ، بستگی دارد زیرا هرچه گیاه را از ارتفاع بلندتری قطع نمایید برای بقاء گیاه مطمئن تر است ولی برای کسب بهترین نتایج باید به هرس شدیدتری اقدام کنید . محل بریدگی را با وازلین مسدود نمایید . برخی افراد بواسطه عدم پذیرش خطرات هرس شدید ، آنرا انجام نمی دهند و ترجیح می دهند تا از این مرحله اجتناب نموده و گیاهانی را بخرند که بین مرحله ۲ و۳ باشند درصورتیکه مرحله ۱ کلید موفقیت بحساب می آید زیرا در این مرحله است که بسیاری از تفاوت های ممکنه بروز می نمایند . در این مرحله ، هرس ریشه ها نیز درمورد گیاهان خیلی جوان برای قطع انتهای ریشه اصلی و ایجاد سیستم ریشه ای فشرده و ایده آل انجام می پذیرد .
مرحله ۲ فرم دهیدرصورتی که پس از انجام هرس فقط یک یا دو جوانه جدید ظاهر شوند ، در بسیاری از مواقع باید از خود بپرسید که چرا چنین شده است ؟ آیا می توان بذور گیاهان مناسب بیشتری بدست آورد ؟ آیا می توان شرایط محیطی را بهتر نمود ؟ آیا آبیاری و کود دهی مناسب بوده اند ؟ زیرا در این مرحله باید گیاهان را بخوبی تغذیه کنید تا رشد بسیار خوبی حاصل نمایند سپس از ۳-۲ نقطه جدید که ظاهر گردیده اند ، یکی را که دارای بهترین موقعیت است انتخاب نموده و بقیه را حذف کنید و اجازه بدهید تا حداقل ۸ -۷ برگ جدید قبل از انجام هرس بعدی برویند و آماده انجام مرحله ۳ گردند .
مرحله ۳ یا پالایشپس از ۱۰ -۸ سال که از عمر بنسای گذشت و وضعیت مناسبی را از خود بروز داد ، بهتر است ظرف آنرا بزرگتر نمائید تا با افزایش سیستم ریشه دهی برای مراحل بعدی آماده شود امّا در بسیاری از موارد باید به آسانترین راه مبارزه طلبی که دارای ریسک زیادی است و منجر به بهگزینی گیاهان می گردد یعنی هرس کردن تن در دهید . سرانجام اگر بخوبی درک نموده باشید که چگونه گیاهتان در طی سالهای اخیر رشد یافته است ، آنگاه به بهترین وجهی خواهید توانست در ادامه راه به شکل دهی ، نگهداری و اصلاح درخت خود و حتی ایجاد تغییر در آن همت گمارید .
تعویض گلدان بنسایگیاهان بنسای به خاک اندک داخل گلدان خود وابسته هستند ولیکن زمانیکه این گلدان ها پُر از ریشه می گردند ، لاجرم گیاه از رشد باز می ماند و جذب هوا و آب از خاک دشوار می گردد و تعویض مرتب گلدان باعث طول عمر و دیرپایی گیاه می شود . درختان با افزایش عمرشان یقیناً دارای تاج بزرگتری خواهند شد و باید آنها را در گلدان هایی که اندکی بزرگتر می باشند ، منتقل نمود و حتی اگر گلدان بعدی از نظر عمق ، زوایا و شکل مشابه قبلی است امّا باید از وسعت بیشتری برخوردار باشد . راز داشتن یک بنسای سالم ، محافظت کافی از ریشه های آن است که نیازمند تعویض منظم گلدان یا ظرف آن می باشد که ضمن آن باید ریشه های دارای رشد اضافی را هرس نمود و گیاه را به خاک و ظروف جدید منتقل کرد . برای این منظور ابتدا باید گیاه را از گلدان خارج ساخت و با دقت خاک های اطراف ریشه های آنرا تمیز نمود و یک سوم ریشه های آنرا هرس کرد تا به توسعه بیشتر تاج خود بپردازد . برای خارج کردن درخت از گلدان نباید آنرا بکشید بلکه به کمک ابزارهای چنگال مانند ریشه ها را از خاک خارج کنید و بتکانید و سپس آنها را تا حد نزدیک به طوقه به پیرائید و به گلدان مشابهی منتقل سازید . خاک اطراف ریشه ها را می توان با فشار ملائم آب نیز بزدائید .
ابزارهای مراقبت بنسایاغلب علاقمندان بنسای درمورد ابزارهای مورد نیاز در شروع کار و برای کسب مهارت لازم مطمئن نیستند امّا در حقیقت فقط به چند ابزار اصلی نیاز می باشد که از نظر قیمت و کیفیت دارای تنوع زیادی هستند و مبتدیان می توانند آنها را در مراحل بعدی تهیه یا خریداری نمایند . در ابتدا از ابزارهای گران استفاده نکنید زیرا ابزارهای معمولی می توانند نیازهای اولیه شما را بر طرف سازند ؛ مثلاً از چارچوب های داخل قماش و توری سیمی پنجره ها بعنوان الک و از چنگال های کهنه آشپزخانه بعنوان خاکزدای ریشه ها و یا بجای شنکش جهت شیاردهی پای بوته ها و از قیچی خیاطی و سیم چین برای هرس سرشاخه ها می توان استفاده نمود .ابزارهای بدلی ارزان حتی با علائم تجاری معروف سریعاً صدمه می بینند بنابراین بهتر است از ابزارهای ویژه بنسای بهره گیرید . استفاده نادرست و خوردگی بزرگترین دشمن ابزارها هستند . ابزارهایی که دارای تیغه هستند را می توان با مهارت تیز نمود . ابزارها را باید بعد از هر بار استفاده ، تمیز نموده و سپس با روغن آغشته کرد . تربانتین (turpentine) برای زدودن شیره گیاهی (sap) برجای مانده بر تیغه ها عالی است . موادی چون شیره گیاهی ، رطوبت و عرق دست ها و نگهداری در محل نامناسب موجب خوردگی ابزارها می گردند و باقی گذاردن آنها در فضای آزاد نیز بر شدت زنگار خواهد افزود ؛ بنابراین ابزارهایی که دارای تیغه هایی از جنس فولاد ضد زنگ (black steel) هستند بواسطه مقاومت و استحکام توصیه می گردند .

هرس بنسای

مطالب مشابه :

بن سای!

پرورش درختان به صورت "بونسای"

ازگیاهان مناسب پرورش در تراریوم

هرس بنسای

بن سای

بونسای