دشمن زیاری یعنی چه؟
<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
بار ها دانشجویان عزیز، می پرسند: دشمن زیاری یعنی چه؟
امیدوارم با ارائه مطالب زیر، تا حدودی دوستان گرامی نسبت به این واژه شناخت پیدا کنند.
دشمن زیاری در سال ۱۳۳۹
۱. از شعب طايفه جاکي ، از تيره چهاربنيچه ، از طوايف کوهکيلويه فارس . مرکب از 700 خانوار است و به دو شعبه منقسم ميشود، الياسي و گشتاسبي .(از جغرافياي سياسي کيهان).
۲. سومين طايفه از طوايف ممسني فارس است مرکب از 1500خانوار، و اين غير از دشمن زياري طوايف کوه کيلويه است . (از جغرافياي سياسي کيها).
۳. نام يکي از دهستانهاي پنجگانه بخش فهليان و ممسنيشهرستان کازرون . اين دهستان در جنوب شرقي بخش واقع است ، زمين آن کوهستاني ورودخانه شش پير يا دشمن زياري تقريباً از وسط آن جريان دارد. هواي آن در قسمت هايشمالي معتدل مايل به سردي و در قسمت هاي جنوبي و جنوب غربي گرم است به طوري کهقسمتي از اهالي قراي جنوبي در تابستان به نواحي شمالي تغيير محل مي دهند. آب مشروبو زراعتي از رودخانه دشمن زياري و چشمه سارهاي متعدد تامين مي گردد. محصولات عمدهعبارتند از: غلات ، برنج ، حبوب و لبنيات . اين دهستان از 45 آبادي بزرگ و کوچکتشکيل يافته و نفوس آن در حدود 11200 تن مي باشد و قراي مهم آن عبارتند از کلاهسياه ، درک ده گپ ، سرنجلک ، بابا صالحي ، هرايجان بالا و پائين و قلعه آقاخان . قريه علي آباد مرکز دهستان محسوب ميگردد. (از فرهنگ جغرافيائي ايران ج 7(
۴. دهي از دهستان بيضا از بخش اردکان شهرستان شيراز. سکنهآن 413 تن . آب آن از چشمه . محصول آنجا غلات ، حبوب ، ميوه جات و چغندر. (از فرهنگجغرافيائي ايران ج 7)
۵. نام يکي از دهستانهاي بخش کهکيلويه شهرستان بهبهان است . اين دهستان بين دهستان بويراحمد سرحدي و بويراحمد سردسير و دهستان طيبي سرحديواقع شده است . اراضي آن کوهستاني و هواي آن سردسير مالاريائي است . از 38 آباديبزرگ و کوچک تشکيل شده ، جمعيت آن در حدود5000 تن است . قراي مهم آن عبارتند از: دهچل دم عباسي و زيرنا. و مرکز دهستان قلعه کلات است . آب آن از رودخانه و چشمه تامينميگردد. محصول عمده آن غلات ، برنج ، پشم و لبنيات است . ساکنان آن از تيره هايمختلف دشمن زياري مي باشند. (از فرهنگ جغرافيائي ايران ج 6(
دشمن زيارى منطقه‌اى است پوشيده از تپه و ماهور و کوهستانى به‌وسعت حدود ۸۰۰کيلومتر مربع با جمعيت تقريباً ۲۵،۰۰۰ نفر که به‌طور رسمى در هر کيلومتر مربع آن ۳۰نفر زندگى مى‌کنند.
ايل دشمن زيارى از ۹ طايفه تشکيل شده است. دشمن زيارى‌ها علاوه بر دامدارى بهزراعت به ويژه زراعت برنج اشتغال دارند، به‌همين جهت بخشى از جمعيت آنانتابستان‌ها براى زراعت برنج در گرمسير مى‌مانند، بقيه نيمه کوچ‌نشين هستند و ييلاق - قشلاق مى‌کنند تابستانها مدت ۴ ماه به سردسير مى‌روند و از اوايل مهر بازمى‌گردند، فاصله ميان سردسير و گرمسير را مدت ۱۵ تا ۲۰ روزه طى مى‌کنند
لینک مطلب ایلات کهگیلویه و بویر احمد
فرهنگ و سيستم اجتماعي عشاير دشمن زياري
ايل دشمن‌زياري يکي از شش ايل عمده منطقهء کهگيلويه و بويراحمد است و مردم اين ايل در قلمرو ايل‌شان که در ميانه سلسله جبال زاگرس قرار دارد زندگي ميکنند. دشمن‌زياري ها مانند ساير ايلات منطقهء کهگيلويه و بويراحمد، بختياري و غيره، به زبان فارسي (گويش لري) تکلم ميکنند. تا زمان قبل از انقلاب خوانين ايلي سرزمين ايل خود را حکومت مي‌کردند. عمده‌ترين معاش‌شان دامپروري بوده که با استفاده از اختلاف ارتفاعات کوهستاني دام‌ها را در فصل‌هاي مختلف به دو منطقه سرما و گرما مي‌بردند، يعني در فصل‌هاي سرما در منطقهء کم‌ارتفاع بنام گرمسير، در فصل‌هاي گرما در منطقه مرتفع بنام سردسير دام‌ها را برده، منابع طبيعي را بطور معقول براي دامپروري بکار مي‌بردند. بنابراين در اوايل بهار و اواخر تابستان بين گرمسير و سردسير همراه دام‌ها و وسايل زندگي کوچ مي‌کردند. اما در 30 سال اخير بتدريج با گسترش مزارع، از جايي که چشمه آب فراواني وجود دارد يا پائين جريان رودخانه قرار گرفته مي‌توانند براي کشاورزي از آب رودخانه استفاده کنند، روش زندگي کوچنده را ترک کرده هم در گرمسير و هم در سردسير اسکان يافته‌اند. در اين شرايط ده آبريز که در جنوب شرق گرمسير دشمن‌زياري قرار دارد، به دليل محاصره بودن در کوه‌هاي بلندي و نبودن جادهء خوبي به شهرهاي بزرگ سنت عشايري را در زندگي‌شان به خوبي حفظ کرده‌اند و اغلب ارتباط انساني‌شان در بين منطقه‌شان اجرا ميشود.
سوزوکي، يوکو
پايان نامه (کارشناسي ارشد) -- دانشگاه تهران، 1374به راهنمايي: محمود روح‌الاميني.
ایل دشمن زیاری: در منطقه مرکزی استان کهگیلویه و بویراحمد، استقرار یافته و به دو بخش سردسیری و گرمسیری تقسیم می شود. برفکوه مرز گرمسیر و سردسیر این منطقه است. ناحیه سردسیری میان کوه های مرتفع جوکار و رون در شمال و ناحیه برفکوه در جنوب قرار دارد.
وبلاگ جوانان زنده رودhttp://javananezendehrood.blogfa.com/post-129.aspx
مونوگرافي ايل دشمن زياري
دشمن زياري يکي از 6 ايل کهگيلويه است. از نظر وسعت قلمرو ايل و از جهت کثرت جمعيت کمي بزرگتر از ايل چرام يعني کوچکترين ايلات کهگيلويه ميباشد. جمعيتي معادل 1840 خانوار دارد که قسمت اعظم آن بين دو تيره باورديناري و الياسي که اصلا" دشمن زياري هستند و نوئي‌ها و سادات و طوايف متفرقه که نياي ديگر دارند توزيع ميشود. شيوه‌هاي اصلي معيشت در دشمن زياري دامداري و کشاورزي است. فعاليتهاي موسمي نيز کمکي است به آندسته از مردم که فقط کشاورزند يا معدودي که از اين فعاليت هم بعللي که ذکر خواهد شد محرومند. حدود 85 تا 90 درصد افراد ايل دشمن زياري هستند تابستانها را بمدت 4 ماه در منطقه کم وسعت و کوهستاني سردسير ميکنند و 8 ماه بقيه سال را در گرمسيراند. خان دشمن زياري ميان دو ايل قدرتمند بويراحمد و طيبي قرار دارد، موقعيت مذکور مسبب آن بوده است تا بکرات دشمن زياريها مورد تهاجم و غارت قرار گيرند و از اين رهگذر آنچه را در فاصله دو غارت اندوخته‌اند از دست بدهند.
هوشنگ کشاورز
لازم به توضیح است که: برخی از کوچندگان این ایل به استان های همجوار مانند: خوزستان، فارس، بوشهر، چهار محال و بختیاری و... دارای نام خانوادگی و یا پسوند ایل(دشمن زیاری) هستند.
هم اکنون تنها در بخش چنارشاهیجان کازرون و در شهر قائمیه، چهار محله، کوه پیرایه، بنار مورد، قندیل و مظفرآباد اهالی دشمن زیاری سکنی گزیده اند. ضمن اینکه در سایر مناطق شهرستان مثل روستای مشایخ در بخش کمارج، روستاهای برج سوخته، اسلام آباد، انارستان و ....نیز تعداد زیادی از دشمن زیاری ها زندگی میکنند.
استاد گرانقدر، عنایت محمودی مطالب مفیدی در مورد بخش دشمن زیاری از توابع شهرستان ممسنی روی کامنت گذاشته اند که با سپاس از ایشان عینا به شرح زیر آورده می شود.
این مطلب از فارس نما گرفته شده است
بخش دشمن زیاری با وسعتی حدود هزار کیلومتر مربع و جمعیتی حدود پانزده هزار نفر یکی از محرومترین نقاط استان فارس است که با شهرستانهای شیراز و سپیدان هم مرز می باشد. دولت آباد مرکز آن بخش تا نورآباد مرکز شهرستان ممسنی شصت کیلومتر فاصله دارد. شغل بیشتر مردم منطقه باغداری، کشاورزی و دامداری است و محصولاتی چون گندم، برنج و انگور از تولیدات عمده کشاورزان محسوب می شود. بیشتر انگور تولیدی منطقه به علت نبود کارخانه آب میوه گیری در بازارهای استان بویژه شیراز به صورت غوره عرضه می شود.
این بخش دارای پنجاه و دو روستا و دو دهستان است که تنها دوازده روستا از نعمت مسجد برخوردارند تا جایی که مساجد مذکور به علت فقر مردم منطقه به صورت غیر اصولی ساخته و یا نیمه تمام مانده است.
همچنین به دلیل فقر و محرومیت در نقاط مختلف این بخش و نبود بازار کار و تاسیسات صنعتی مردم روستاهای منطقه به شهرستانهای شیراز و نورآباد مرکز شهرستان ممسنی مهاجرت کرده اند.
معرفی کتاب
از تیرمردان تا مشایخ دشمن زیاری
نصرالله پارسا
قیمت پشت جلد: 35000 ریال
موجودی: در حال حاضر در هیچ فروشگاهی عرضه نشده است.
مشخصات کتاب
تعداد صفحه: 406
نشر: بهار ایران زمین (30 شهریور، 1384)
شابک: 964-94623-4-1
قطع کتاب: وزیری
وزن: 850 گرم
موسیقی در ایل دشمن زیاری
منطقه دشمن زياري از توابع شهرستان ممسني درغرب استان فارس قرار دارد. فاصله تقريبي دشمن زياري از شيراز هشتاد و پنج کيلومتر است. اگر چه ممسني از جنوب با بوشهر همسايه است و نزديک شيراز هم واقع است اما به دليل قرار گرفتن منطقه دشمن زياري در دامنه زاگرس داراي آب و هوايي سرد است. هر چند به دلايل متعددي از جمله نبود زمين کشاورزي مسطح و کافي و عدم امکانات بهداشتي و آموزشي در حال حاضر اين منطقه را خالي از سکنه کرده و حدود هشتاد درصد مردم اين منطقه از بيست و پنج سال پيش تاکنون عمدتا به شيراز مهاجرت کرده اند.
اما سرنوشت فرهنگ و هنر اين منطقه از اين هم غم انگيزتر است. اكنون در مراسم عروسي در اين منطقه نه از اسب خبري هست و نه از لباس محلي. مردم ترجيح مي دهند بجاي استفاده از اسب، پژو و سمند اقوام خود را قرض بگيرند و بجاي لباس و آرايش محلي، عروسها را به شيراز اعزام مي كنند تا لباس تور سپيد بپوشندديگر هنگام كار در مزرعه يا هنگام دوشيدن گاو، از آوازي و ترانه اي خبري نيست. هر چه هست به بركت تلوزيون است كه فرهنگها را توده اي كرده است و همه دارند مثل هم مي شوند. الان حتي روابط مكانيكي و صميمي قديم تبديل به روابطي ارگانيكي و رسمي شده است. مجموعه اين عوامل و چند عامل ديگر مرا بر آن داشت كه گوشه هايي از اين آوازهاي منقرض شده (حتي نه رو به انقراض) را به دوستان هنر دوست عرضه كنم. ضمن اينكه خود اين جشنواره اينترنتي مي تواند گامي نو در جهت حفظ و اشاعه موسيقي باشد. آنجا كه برگزاري زنده جشنواره و شركت در اين جشنواره ها گذشتن از هفت خوان رستم است، استفاده از دنياي مجازي مي تواند مكمل مناسبي باشد. سخن آخر اينكه تمام نغماتي كه در اين جشنواره شنيده خواهد شد مربوط به سي سال پيش است كه همه آنها توسط پروفسور سو رايت مردم شناس انگليسي كه مدت چهار سال از سالهاي پنجاه و سه تا پنجاه و هفت به عنوان تز دكتراي خود در ميان مردم دشمن زياري زندگي كرد، جمع آوري شده است. تحقيقات مردم شناسي جزء نگر هستند و منطقه كوچكي را در طول چند سال مورد مطالعه قرار مي دهند. در بخش جنبي جشنواره بيشتر به پروفسورسو رايت مي پردازم و از خدمات او تجليل مي كنم.اياز رزمجويي ( سوم اسفند هشتاد و سه)
مطالب مشابه :
استان کهکیلویه وبویراحمد دریک نگاه
سایت روزنامه کهگيلويه و بويراحمد از جنوب با استان‌هاي فارس و بوشهر، از
اقلیم واب وهوای استان کهکیلویه وبویر احمد
سایت روزنامه استان کهگيلويه و بويراحمد از شرق با استان‌هاى اصفهان و فارس و از
نقش صنعت نفت و گاز گچساران در اقتصاد کهگيلويه و بويراحمد/فرصتها از دست می رود
کهگيلويه و بويراحمد روزنامه اینترنتی دليل مزيت هاي نسبي متعدد استان مي
یاسوج یا بویراحمد
استان کهگيلويه و بويراحمد: ارتفاعات و قله‌هاي استان براساس روايت‌هاي محلي
جاذبه های گردشگری استان کهکیلویه وبویراحمد -قسمت اول
استان کهگيلويه و بويراحمد را با هاي استان كهگيلويه و حکومتي محلي را
کنسرت موسيقي لری "کورش اسدپور" در ياسوج برگزار مي شود
رييس حوزه هنري کهگيلويه و بويراحمد (شمال،نواحی مرکزی و شرق استان) بازي هاي محلي لُری
جشنواره منطقه اي فرهنگ اقوام زاگرس در لرستان برگزار مي شود
(فیلی،ثلاثی،بختیاری،ممسنی،کهکیلویه و روزنامه اینترنتی معرفي فرهنگ استان هاي حاشيه
تنگ تاريخي «سولک» بهمئی تخت جمشيدي ديگر
شناسنامه هويتي استان کهگيلويه و بويراحمد مرکزی و شرق استان) بازي هاي محلي لُری
دشمن زیاری یعنی چه؟
ويژه استان‌هاي کهگيلويه و بويراحمد است و بجاي لباس و آرايش محلي
برچسب :
روزنامه هاي محلي استان کهگيلويه و بويراحمد