زراعت و اصلاح نباتات

مقدمه

رشته زراعت و اصلاح نباتات یکی از گرایشهای مهم و اساسی در مجموعه مهندسی کشاورزی به شمار می آید. مجموعه مهندسی کشاورزی نیز از رشته های پراهمیت و جذاب در مجموعه علوم تجربی می باشد که توسط داوطلبان گروه آزمایشی علوم تجربی انتخاب می گردد. ایران کشوری است که از توانمندیهای خوب بالقوه و بالفعل کشاورزی برخوردار بوده و کشاورزی در برنامه های توسعه کشور از محورهای اصلی است.

توسعه کشاورزی نیازمند نیروی انسانی ماهر است که بتواند عملیات کشاورزی مربوط به محصولات زراعی و باغی را بر اساس یافته های جدید علمی انجام دهد و بیشترین بازدهی و محصول را در بهره گیری از منابع به دست آورد. بدین منظور برای تأمین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته زراعت و اصلاح نباتات، برای نیل به خودکفایی در مواد اولیه غذایی و صنعتی لازم است متخصصانی تربیت شوند که بتوانند با استفاده از دانش و تجربیات خود، تولید اقتصادی محصولات زراعی را به طور علمی امکان پذیر سازند و از امکانات موجود کشور حداکثر استفاده را برده، در امور تحقیقات و آموزش و برنامه ریزی کشاورزی نیز خدمت نمایند.

تربیت کاردان فنی، به عنوان رابط بین مهندسان و متخصصان کشاورزی و کشاورزان در کشور، دارای اهمیت فوق العاده است و از نظر تعداد نیروی انسانی در حال حاضر در سطح پایینی قرار دارد. تأمین نیروی انسانی در این مقطع می تواند نقش سازنده ای را در توسعه کشاورزی ایفا نماید.

1- زراعت و اصلاح نباتات

1-1) تعریف و هدف

مطالعه و بررسی در زمینه کاشت و پرورش گیاهان زراعی و انتخاب ارقام مناسب این گیاهان و برداشت صحیح محصولات آنها در رشته ای از علوم دانشگاهی قرار می گیرد که با عنوان زراعت و اصلاح نباتات نامیده می شود. این رشته در دو مقطع کاردانی و کارشناسی ارائه می شود.

هدف از ایجاد دوره کارشناسی در رشته زراعت و اصلاح نباتات تربیت افرادی است که بتوانند به عنوان کارشناس در زمینه های مختلف تولیدی کار و در برنامه ریزیهای منطقه ای و مطالعاتی و همچنین به صورت مربی آموزشی در دبیرستانها و هنرستانهای کشاورزی، و به عنوان مجری امور تحقیقات کشاورزی و یا به عنوان مدیر و مجری واحدهای تولیدی دولتی و خصوصی بخش کشاورزی منشأ خدمت باشند.

در دوره کاردانی تولیدات گیاهی و امور زراعی افرادی تربیت می شوند که بتوانند برنامه های تولیدی تدوین شده در این رشته را زیر نظر مهندسان کشاورزی بر اساس اصول علمی اجرا کنند. این افراد همچنین قادر خواهند بود طرحهای تحقیقاتی را زیر نظر متخصصان مربوط اجرا نموده، در برنامه های آموزش کشاورزی به عنوان مروج کشاورزی خدمت نمایند.

1-2) اهمیت و جایگاه در جامعه

ایجاد رشته زراعت و اصلاح نباتات برای تربیت کارشناسانی است که بتوانند در جهت افزایش سطح زیرکشت محصولات اصلی کشاورزی، استفاده بهینه از زمان و بالا بردن عملکرد این محصولات در واحد سطح (هکتار) تلاش کنند.

با توجه به این که در حال حاضر حدود 16 میلیون هکتار از اراضی کشور زیرکشت محصولات مختلف زراعی قرار دارد و با عنایت به این که مساحت زمینهای قابل کشت در کشور حدود 50 میلیون هکتار است، و نظر بر این که ایران از تنوع آب و هوایی برخوردار است؛ با برنامه ریزی صحیح و دقیق و با استفاده از دانش کارشناسان رشته زراعت و اصلاح نباتات، می توان به میزان هر چه بیشتر از زمینهای کشور برای افزایش تولید کمی و کیفی بهره برداری نمود. این مطالب ضرورت و اهمیت تربیت افرادی را که بتوانند با به کار گرفتن دانش خود در جهت رسیدن به این اهداف اقدام نمایند، مشخص می کند.

همچنین از جمله مشکلات کشاورزی در کشور ما همواره این بوده است که مجریان فعالیتهای تولیدی کشاورزی، کمتر تحصیلاتی در زمینه کشاورزی داشته اند؛ به طوری که روشهای کار همچنان سنتی و قدیمی باقی مانده است. در حالی که در سطوح بالاتر یعنی کارشناسان و یا مراکز برنامه ریز و هدایت گر، توان بالایی برای تأمین فن آوری مورد نیاز وجود دارد.

از بین بردن این خلا یعنی تربیت کاردانها در این رشته، می تواند ضمن بهره گیری از تواناییهای متخصصان و صاحبنظران سطوح بالاتر، با به کارگیری دانش و فنون جدید در امور کاشت و نگه داری محصولات زراعی و باغی، برنامه های کشاورزی را با بازدهی بیشتری قرین سازد. 


سطوح رشته  

درسهای رشته