مقاله

نگاهي به وضعيت گازگرفتگي دركشور

سايت آفتاب : گازگرفتگي و مرگ خاموش ناشي از آن يكي از حوادث تلخي است كه هر از چند گاهي در يكي از نقاط شهر يا كشور رخ داده و در نتيجه وقوع آن خانواده اي داغ دار شده يا آسيب جدي به آنها وارد مي شود. اين حادثه تلخ كه مي توان آن را به نوعي نتيجه بي توجهي به توصيه هاي ايمني در هنگام استفاده از وسايل گاز سوز دانست در فصول سرد سال كه استفاده از وسايل گرمايشي تشديد مي شود افزايش هم پيدا مي كند.

نگاهي به آمارهاي اعلام شده از سوي سازمان پزشكي قانوني اين واقعيت تلخ را ثابت مي كند. كه در شش ماهه اول سال گذشته230 نفر بر اثر مسموميت با گازCOجان خود را از دست دادند. اين در حالي است كه اين رقم در شش ماهه دوم سال به794 نفر افزايش يافت.

بنا به گفته كارشناسان وسايل گرمازا كه عمدتاً از سوخت هاي فسيلي استفاده مي كنند، اگرچه گرمابخش محيط هستند، اما رعايت نكردن اصول و موازين ايمني در كاربرد درست از آنها و همچنين بي احتياطي در حين استفاده تلفات جاني و نگران كننده اي را به وجود مي آورد. بخاري نفتي و گازي، آبگرمكن نفتي و گازي، شومينه هاي گازي و يا هيزمي، چراغ هاي خوراك پزي، بخاري هاي نفتي دستي و... وسايل گرمازايي هستند كه عمدتاً مورد استفاده قرار گرفته و در اثر سوختن ناقص مواد و گازها در اين وسايل، گاز منواكسيدكربن يا اكسيد دو كربن ايجاد مي شود كه اين گاز فوق العاده خطرناك، سمي و كشنده است.

? اهميت آموزش صحيح

آمار موجود از افزايش درصدي تعداد جان باختگان براثر مرگ خاموش نسبت به سال 86 خبر مي دهد، اين در حالي است كه بسياري از كارشناسان سرماي بي سابقه سال 86 را دليل اصلي افزايش آمارتلفات اين حوادث عنوان مي كنند.

مهندس »محمد بيات« معاون عمليات سازمان آتش نشاني تهران بزرگ نداشتن اطلاع درست مردم از خطرناك بودن گاز بي رنگ و بي بو مونواكسيدكربن را مهم ترين علت وقوع حوادث گازگرفتگي در فصل هاي سرد مي داند. وي، نبود آموزش هاي لازم براي پيشگيري از حوادث گازگرفتگي را يكي از دلايل تلفات ناشي از اين گونه حوادث نام برده و معتقد است كه پيشگيري از حادثه مرگباري مانند گازگرفتگي با رعايت اصول ايمني، مسئله بسيار ساده اي است كه مي تواند كاهش تلفات اين حوادث را در پي داشته باشد. معاون عمليات سازمان آتش نشاني تهران با اشاره به تجربه هاي تلخي كه در رابطه با حوادث گازگرفتگي وجود دارد، مي گويد: « نصب غلط دودكش ها و يا رعايت نكردن استانداردها در ساختمان سازي در وقوع اين حوادث مؤثر است، به طوري كه بعضي از مردم گاهي در رابطه با نصب دودكش ها به خرافات هم روي مي آورند. به طور مثال اين افراد معتقدند اگر لوله بخاري را به درون يك ظرف آب بگذارند، ناخالصي گاز وسيله گرمايشي به درون آب رفته و ديگر خطري آن ها را تهديد نمي كند و يا آن قدر سهل انگار هستند كه در طول سال، يك بار هم به دودكش هاي خود، سر نمي زنند، شايد بر اثر وزش باد و غيره مواد زايدي در دودكش ها وجود داشته باشد.

بيات با اشاره به ناخالصي و استاندارد نبودن مواد سوختي كشور، استانداردهاي لازم در زمينه دستگاه هاي گرمايشي و رعايت كردن اصول ايمني را تأثيرگذار دانسته و تأكيد مي كند كه با توجه به ناخالصي موجود در مواد سوختي، دستگاه هاي گرمايشي بايد داراي تأييديه استاندارد باشند.

به گفته معاون عمليات سازمان آتش نشاني تهران، كارگران ساختماني در سال گذشته سهم بسزايي را در حوادث گازگرفتگي پايتخت به خود اختصاص دادند، به طوري كه سرايدارها و كارگران ساختماني ساختمان هاي نيمه كاره در فضاي كوچكي اقدام به ديواركشي كرده و براثر استفاده نادرست و غيراستاندارد از وسايل گرمايشي، دچار گازگرفتگي شده بودند كه آتش نشاني تهران در سال گذشته موفق به شناسايي چند مورد از ساختمان هاي نيمه كاره در اين باره شد. به گفته كارشناسان سوختن كامل زماني انجام مي شود كه اكسيژن كافي باشد، چرا كه عمدتاً در دستگاه هاي گرم كننده، هواي مورد نياز بايد از خارج از محيط تأمين و گازهاي مضر ناشي از سوختن مانند گازكربنيك و منواكسيد كربن بايد در خارج از محيط تخليه شود. در وسايل گرمازاي دودكش دار، در صورتي كه دودكش بدون نقص باشد، عمل تهويه (ورود اكسيژن لازم و تخليه گازهاي مضر) به خوبي از طريق آن انجام مي شود، اما در وسايل گرمازا با شعله باز و بدون دودكش، اين شرايط فراهم نيست. به اين ترتيب اين وسايل، اكسيژن لازم براي سوختن را از همان محيط مي گيرند و طبعاً گازهاي مضر حاصل از سوختن را نيز به همان محيط بر مي گردانند كه با توجه به سرماي هوا و بسته بودن راه هاي تهويه هوا مثل پنجره ها، دريچه هاي كولر و در ها، عمل تهويه هوا به درستي انجام نمي شود و در اثر سوختن ناقص و وجود گازهاي مضر بخصوص گازCOدر اين محيط، افراد دچار مسموميت يا به اصطلاح »گازگرفتگي« شده و در اثر اين مسموميت در اندك زماني جان خود را از دست مي دهند.كارشناسان بارها و بارها اعلام كرده اند كه استفاده از وسايل گازسوز و گرمايش بدون دودكش، نقص در دودكش و نشت گاز در فضاي مسكوني، استفاده از وسايل خوراك پزي جهت گرمايش، بكارگيري روشنايي گازي به مدت طولاني بخصوص در فضاي بدون تهويه، ضعف در دودكش شومينه، معيوب بودن مشعل شوفاژ، آبگرمكن هاي ديواري و زميني بويژه وقتي كه دودكش مناسب ندارند و استقرار اتومبيل روشن در پاركينگ از جمله مهم ترين منابع و راه هاي توليد گاز منوكسيدكربن در منازل و ساختمان ها به شمار مي روند. علائم وجود گاز منوكسيدكربن در محيط به منظور پيشگيري از خطر گازگرفتگي شناخت نسبي و اوليه در مورد علائم گاز منوكسيدكربن و چگونگي ايجاد آن، بهترين راه براي پيشگيري است، چرا كه به اين ترتيب گازگرفتگي و به دنبال آن مسموميت منجر به فوت به وقوع نمي پيوندد.

منوكسيد كربن بسيار سمي، بي رنگ، بي بو و بي طعم است. اين گاز اگرچه سبك تر از هواست، اما قابليت انتشار آن در محيط بسيار زياد است. به همين دليل در تمامي نقاط يك فضا به سرعت متراكم شده و چون هموگلوبين خون ميل تركيبي فوق العاده اي با اين گاز دارد، اكسيژن ديگر به بافت هاي بدن نرسيده و به سرعت موجب مسموميت شده و سلسله عصبي را فلج كرده و قدرت هرگونه اقدامي از سوي شخص مسموم را از وي سلب مي كند. به گفته كارشناسان، مهم ترين عامل بروز اين نوع حوادث، غفلت و بي توجهي است. اين در حالي است كه بارها از سوي كارشناسان در اين خصوص هشدار داده شده، اما ظاهراً چون اين »قاتل پنهان« غيرقابل حس بوده و بي بو و بي رنگ است، افراد، كشنده بودن آن را باور ندارند. به عقيده كارشناسان ساير عواملي كه به انتشار اين گاز در محيط منجر مي شود، عبارتند از: عدم تهويه درست و مناسب محيط، تخليه ايمن گازهاي مضر و جايگزيني هواي تازه، نقص فني در وسايل گرمازا و نيم سوز بودن زغال چوب، نقص فني در شبكه تهويه (لوله كشي آبگرمكن ها، بخاري ها و شومينه ها و.‎..‎) از ديگر عوامل انتشار گاز CO در محيط است.

دودكش هاي غيرثابت (غيرديواري) كه بايد از مواد غيرقابل اشتعال و گالوانيزه (زنگ نزن) و از مقاومت فيزيكي مناسبي برخوردار باشند و تا جاي ممكن، كوتاه، مستقيم و در محل اتصالات كاملاً محكم و غيرقابل نفوذ بوده، حتماً كنترل شوند. همچنين تصريح شده قدرت مكش دودكش ها هر چند وقت يكبار از سوي يك سرويس كار و متخصص فن بررسي شود. براي جلوگيري از برگشت دود و گازهاي مضر به داخل دودكش و در نهايت به داخل محيط كه معمولاً بر اثر گرفتگي و يا وزش باد به وجود مي آيد، توصيه شده كه بايد دودكش ها داراي هواكش مخصوص باشند و كلاهك آنها حداقل 30 سانتي متر از بلندترين نقطه ساختمان بالاتر باشد. در اين ميان دودكش ها بويژه در مورد شومينه ها هر سال بايد بررسي و از دوده تميز و از هرگونه نقص و نشت گاز حفاظت شوند.

مقاله

مطالب مشابه :

جلیقه

بافتهاي فرسوده شهر بوكان باز سازي مي شوند

اخبار

علی آباد

تالاسمي

مقاله

سفر-خبر