کودک و ترافیک

تصادفات کودکان در دیگر کشورها

در انگلیس تصادفات جاده ای علت اصلی حوادث منجر به جرح در میان کودکان و نوجوانان بوده است. هر ساله بیش از 130 کودک در حین پیاده روی یا دوچرخه سواری اکثراً در نزدیکی منزلشان در اثرکشته شده و بیش از 4500 نفر دیگر به سختی مجروح می شوند. بیش از 60 کودک در داخل اتومبیل در حال حرکت کشته و بیش از 1100 کودک به سختی زخمی می شوند. این در حالی است که نرخ کلی تصادفات منجر به جراحت های سخت در کشور انگلیس نسبت به متوسط کشورهای اروپایی وضع بهتری دارد. در آمریکا در سال 1999 حدود 6000 کودک به دلیل بی توجهی قربانی شده اند که این رقم بیشتر از تلفات مربوط به بیماریها، خشونت و یا خودکشی است. بررسی ها نشان می دهد گروه سنی زیر 10 سال، 22 درصد تلفات عابرین را در ایران تشکیل می دهند .به دلیل همین حساسیت ویژه نسبت به کودکان است که در پیمان نامه حقوق کودک از سوی سازمان ملل انتشار یافته، بندی به ایمنی کودکان اختصاص یافته است.
بند "ث" می گوید: دسترسی راحت و امن به محیط های طبیعی باید در اختیار تمام کودکان قرار گیرد تا آنها بتوانند از سیستم های طبیعی ای که تمام حیات به آن متکی است لذت ببرند و بیاموزند.

بررسی آمار کشته شدگان در تصادفات بر اساس سن آنها در ایران

بررسی آمار کشته های ناشی از تصادفات بر اساس سن نشان می دهد که گروه سنی زیر 10 سال و هچنین بزرگسالان بالای 60 سال دارای بالاترین درصد فوتی های ناشی از تصادفات می باشند و با توجه به اینکه کودکان زیر 3 سال کمتر به عنوان عابر در خیابان ها تردد می نمایند گروه سنی زیر 10 سال، 22 درصد تلفات عابرین را تشکیل می دهند که نشان دهنده تعداد بسیار زیاد تلفات کودکان در سنین بین 4 الی 9 ساله است، امری که بسیار تأسف آور است.جدول 1 تعداد و درصد متوفیات عابران را بر اساس گروههای سنی مختلف نشان می دهد.

ردیف	سن	تعداد متوفیات	درصد متوفیات
1	کمتر از 10 سال	845	22
2	10 تا 20 سال	581	1/15
3	21 تا 30 سال	390	1/10
4	31 تا 40 سال	318	3/8
5	41 تا 50 سال	331	6/8
6	51 تا 60 سال	350	1/9
7	61 سال به بالا	1029	8/26
کل		3844	100

رفتار کودکان در ترافیک

کودکان به عنوان یکی از استفاده کنندگان را، هنگامی که در محیط ترافیک واقع می شوند توسط چند عامل محدود می گردند:

1. آموزش ترافیک اندک و تجربه کم از مسائل ترافیک

2. عامل کوتاهی قد، که موجب می شود بعضی اوقات دیده نشوند، به ویژه در شرایطی که راننده اتومبیل در حال دنده عقب رفتن است.

3. کودکان به سهولت نمی توانند دریابند که چه چیزهایی برای تأمین ایمنی آنها مهم است، آنها یاد نگرفته اند هنگام عبور از خیابان به هر دو طرف نگاه کنند و نمی دانند و واکنش آنها هنگام مواجهه با خطر باید چگونه باشد.

4. درک خطراتی که به طور ناگهانی در محیط ترافیک بروز می کند برای آنها دشوار است، به بیان دیگر کودکان بتوانند شرایط و هنگام عبور از خیابان را اظهار نمایند اما یک تغییر ناگهانی باعث حواس پرتی و دستپاچگی آنها می شود.

5. کودکان، واکنش های خود جوش از خود نشان می دهند که می تواند مغایر با موارد آموزشی باشد.

6. تکامل حس شنوایی کودکان نسبت به بزرگسالان محدود است، آنها در مورد تشخیص جهت صداهای ترافیک دچار اشتباه می شوند.

7. هنگامی که کودکان از عرض خیابان دوطرفه عبور می کنند سرعت زیاد وسیله نقلیه در یک جهت خیابان، توجه کودک را نسبت به جهت دیگر خیابان کمرنگ می نماید.

8. سرعت حرکت کودکان در یک چشم برهم زدن باعث وجود حادثه ای دلخراش می شود.

9. کودکان معمولاً به وسایل هشدار دهنده در سطح راه ها توجه چندانی ندارند چون درک آنها از مرگ، جرح و یا خطر بسیار محدود است.

10. فعالیت های هم زمان در مورد کودکان خطرآفرین است، بعنوان مثال قدم زدن در محیط ترافیک و نگاه کردن به فروشگاه ها، دوچرخه سواری و در عین حال حال نگاه کردن به اتفاقات محیط اطراف، عبور از پیاده رو و هجوم ناگهانی به خیابان در اثر بازی و شوخی و نظایر آنها.

11. کودکان زمانی که بدون کمک بزرگترها از خیابان عبور می نمایند میزان خطر افزایش می یابد.

12. کودکان بر خلاف بزرگسالان از گوشه به چیزهای مختلف توجه ندارند. به همین علت امکان دارد نتوانند اتومبیلی را که در حال نزدیک شدن است، ببینند.

حضور کودکان در ترافیک

کودکان به سه شکل در ترافیک حضور می یابند:

عابر پیاده که بیشترین نقش کودک در ترافیک محسوب می شود.
سر نشین وسایل نقلیه
دوچرخه سوار

شناخت رفتار کودک در ترافیک از آن رو اهمیت دارد که برای برنامه ریزی آموزشی ابتدا باید این رفتارها شناخته شود تا بتوان آموزشهای لازم را برای اصلاح و بهبود آنها تدارک دید.

رفتارهای کودک در نقش عابر پیاده

دویدن ناگهانی به خیابان
رها کردن دست بزرگتر خود به هنگام عبور از خیابان
عبور از خیابان از محل های غیر مجاز
بی توجهی به چراغ عابر پیاده
بازی کردن در خیابان
شوخی کردن در سطح سواره رو
دویدن به دنبال وسیله نقلیه
مطالعه در خیابان
قدم زدن چند نفره در سطح سواره رو
عجله در هنگام گذشتن از سطح سواره رو
عبور در شب از خیابان با لباس تیره و در روشنایی نا کافی
توجه نکردن به جهت حرکت وسایل نقلیه در خیابان
عبور کردن از جلو وسیله نقلیه عمومی
عبور از محل پیچ که راننده دید ندارد
پریدن از نرده های وسط خیابان
رفتار های کودک در نقش سر نشین
نبستن کمربند ایمنی در اتومبیل
نشستن در صندلی جلو
گفتگو با راننده
بازی کردن با دنده و فرمان اتومبیل
باز کردن در اتومبیل قبل از توقف
نشستن روی پای والدین به هنگام رانندگی
دوترکه سوار شدن بر دوچرخه
مسدود کردن دید پشت سر راننده
تشویق راننده به تند راندن
شلوغی و سر و صدا در سرویس مدرسه
رفتارهای کودک در نقش دوچرخه سوار
حرکت در میان سایر وسایل نقلیه
اندازه نبودن دوچرخه مورد استفاده
یک دست دوچرخه سواری کردن
بی دست دوچرخه سواری کردن
نداشتن زنگ و شبرنگ بازتابنده نور
مسابقه دادن یا هل دادن دوچرخه سوار دیگر
بی توجهی به حقوق عابران پیاده
حرکت در میان سایر وسایل نقلیه، اندازه نبودن دوچرخه مورد استفاده، یک دست و بی دست دوچرخه سواری کردن، نداشتن زنگ و شبرنگ بازتابنده نور، مسابقه دادن یا هل دادن دوچرخه سوار دیگر و بی توجهی به حقوق عابران پیاده از جمله رفتارهای کودکان در نقش دوچرخه سوار می باشد.

در این مرحله یک سئوال به ذهن خطور می کند: چه باید کرد؟

گام نخست آموزش ترافیک از خانواده آغاز می شود و اگر افراد خانواده با فرهنگ ترافیک آشنا شوند و در رفتار خود آن را رعایت کنند، می توانند بر فرزندان خود نیز تاثیر بگذارند.
مرحله دوم آموزش در مهد کودک ها و کودکستان هاست. مربیان مهد کودک می توانند به صورت نظری و عملی کودکان را با عبور و مرور و خطراتی که آنها را تهدید می کند، آشنا سازند. می توان از بازیها و اشعار و نقاشی برای آموزش بهره گرفت.
مرحله سوم آموزش زمانی است که کودک وارد دبستان می شود. این مرحله در صورت عدم توجه کافی می تواند خطرناک ترین مرحله باشد، زیرا عوامل گوناگونی در این گروه سنی موجب افزایش خطرات می شود، از جمله طولانی بودن و خطرزا بودن مسیر خانه به مدرسه، بازی گوشی کودک، شوخی با همکلاسی ها، تمایل به تنهایی رفتن و به طور مستقل کار کردن.پیشنهاد می شود اولیا ضمن شناخت مسیر ایمن خانه و مدرسه، چند روز این مسیر را به همراه فرزند خود طی کنند تا کودک با مشکلات مسیر آشنا شود و یک روز هم می تواند بی آنکه کودک بفهمد مراقب او باشد.
مرحله چهارم زمانی است که کودک وارد دوره راهنمایی می شود. در این مرحله از آموزش، مدرسه نیز مسئولیت هماهنگی با اولیا را دارد. باید ضمن انتخاب گذربان یا پلیس برای کمک به دانش آموزان برای عبور ایمن، دانش آموزان را فعالانه درگیر کرد.لازم است متناسب با کلاس و سن دانش آموزان دروسی در کتابهی درسی گنجانده شود. در حال حاضر تعدادی درس وجود دارد، اما اولاً این متون اشکالات زیادی دارد و دوم اینکه ناکافی است.

اینها پیشنهادهایی برای آموزش رسمی بود. برای آموزشهای غیر رسمی نیز پیشنهادهایی وجود دارد که می توان آنها را به دو دسته آموزش حضوری و غیر حضوری تقسیم کرد.

آموزش حضوری شامل جنگ ها و مسابقات و استفاده از پارک آموزش ترافیک است.
آموزش غیر حضوری با بهرگیری از رسانه ها انجام می گیرد که رسانه ها را می توان به طور کلی به چهار دسته تقسیم کرد: رسانه های نوشتاری شامل کتاب،جزوه، بروشور و مطبوعات. رسانه های شنیداری شامل رادیو، نوارها وCD، رسانه های دیداری و چهارم مولتی مدیا یا چند رسانه ای (آموزش با استفاده از نرم افزارهای رایانه ای )

عمده ترین نکات این آموزشها عبارتند از :

در محیط ترافیک، ساده ترین و موثرترین راه تأمین ایمنی کودکان گرفتن دست آنهاست.
کودکان از رفتار ترافیکی بزرگسالان متأثر می شوند، برای مثال هنگامی که یک کودک مشاهده نماید که پدر یا مادرش از کمربند ایمنی استفاده می کند یا در عبور از عبور خیابان، گذرگاه عابر پیاده را مورد استفاده قرار می دهد این موارد را بعنوان «هنجار» فرا می گیرد.
هنگام عبور از یک راه از فضای لابلای اتومبیل های پارک شده استفاده نکنید.
هنگامی که با چراغ سبز روبرو می شویم بهتر است کنار جدول حاشیه خیابان بایستیم، به اطراف نگاه کنیم و هنگامی که اطمینان حاصل نمودیم، وسایل نقلیه پشت چراغ قرمز متوقف شده اند، از عرض خیابان عبور کنیم.
خطرات بالقوه پیاده رو را به کودکان تذکر دهیم.
کودکان اغلب اشتیاق دارند خودشان از اتومبیل پیاده شوند و این امر نتایج اسف انگیزی دارد. پس بهتر است این عادت کودکان تقویت شود مه از در اتومبیل منتهی به جدول پیاده شوند.
بعضی از والدین اتومبیل خود را هنگام پیاده کردن فرزند خیلی نزدیک به گذرگاه عابر پیاده متوقف می نمایند. این امر خطرناک است، چون فاصله بسیار بین اتومبیل تا گذرگاه نوعی مانع دیداری برای رانندگانی که به محل نزدیک می شوند، محسوب گشته و ممکن است کودک از دید آنها مخفی بماند.
به کودک نباید در محیط ترافیک اجازه دوچرخه سواری داده شود.
کودکان هنگام جابجایی با اتومبیل می بایستی با وسایل محدود کننده (مانند صندلی مخصوص کودک) محافظت شوند. درصورت عدم دسترسی به چنین وسایلی می توان کمربندرا جایگزین نمود.

تاثیرآموزشی عبارات و جملاتی نظیر: «مواظب باش» به مراتب کمتر از مواقعی است که با استدلال توأم باشد، مثلاً: «در پیاده رو بازی نکن، چون ممکن است یادت برود در پیاده رو هستی و امکان دارد به وسط خیابان بدوی» در این مقوله جای می گیرد.

پس بیائید : از امروز احترام به ارزش ها و هنجارها و پایندی به قوانین و مقررات را به فرزندان خود بیاموزیم.

کودک و ترافیک

مطالب مشابه :

روي دوچرخه قوز نكيند

بنیادِ کودک: «بابالنگ دراز» یا «بابا گوش دراز»؟

دوچرخه سواری کودکان

دوچرخه

معرفی کتاب کودک

دوچرخه

کودک و ترافیک