عوامل موثر در یادگیری

عوامل موثر در یادگیری

1.آمادگی

2.انگیزه وهدف

3.تجارب گذشته ی فرد

4.شرایط ومحیط آموزشی

5.رابطه ی کل با جزء

6.روش تدریس معلم

7.تمرین وتکرار

آمادگی :شاگرد باید از نظر روحی وجسمی عقلی وعاطفی رشد کافی کرده باشد تا بتواند به خوبی یادبگیرد و یادگیری زمانی برای او مفید است که از هرنظر آمادگی داشته باشددر غیر این صورت یادگیری برای او خسته کننده است.آمادگی افراد در زمینه های مختلف متفاوت است ممکن است فرد از نظر عقلی آماده باشد اما از نظر عاطفی نسبت به امر مورد نظر فاقد احساس مطبوع باشد؛مثل ترس از معلم، دلهره ،اضطراب وپریشانی فکر یادگیری رادر زمینه ی مورد نظر مختل میکند.هرچه فرد آمادگی بیشتری داشته باشد برای انجام دادن رفتار به محرک کمتری نیاز دارد؛مثلا"خنداندن یک انسان خوشحال بسیا رساده تر از خنداندن یک شخص غمگین است.پس تدریس وفعالیت معلم زمانی بیشترین تاثیررا دریادگیری دارد که شاگرد آمادگی لازم را از هر جهت داشته باشد.

انگیزه : یادگیری معلول انگیزه های متفاوتی است.از مهمترین آنها میل و رغبت شاگرد به آموختن است که باعث می شود او را به فعالیت وادارد.عامل دیگر انگیزه هدف است که به انسان جهت می دهد اگر انسان هدف قابل وصولی داشته باشداو را به خواستن و طلب کردن وادار می کند و نیروی لازم یرای فعالیت را به او می دهد و سبب پیدایش اراده در او می شود.

تجربه به ما نشان داده که شاگردان معمولا"بادرس درگیر نمی شوندواجتناب می کنندچرا؟

مهمترین عامل نداشتن انگیزه است .انگیزه ی درونی پایدارتر از انگیزه ی بیرونی است.ماننداحساس رضایت. زمانی که انگیزه درونی کمرنگ شده بایداز انگیزه بیرونی استفاده کرد.

مواردی که باعث به وجودآوردن انگیزه در دانش آموزان می شود.

1.فهمیدن مطلب و لذت بردن از آموختن

2.استفاده بهینه از فضا برای جلب نظر شاگردان

3.سازماندهی مطالب و استفاده از فنون متنوع تدریس

4.تداوم یادگیری درگرو تدریس مطالب با ارزش

تجارب گذشته ی فرد: "تجربه ها و آموخته های گذشته ی شاگرد " ساخت شناختی او راتشکیل می دهند.آمادگی شاگرد تاحدودی تحت تاثبر تجارب گذشته ی اوست.فرد وقتی مفهومی را واقعا می آموزد که پایه و ریشه در تجارب گذشته اش داشته باشد اگر این ارتباط برقرار نشود یادگیری به معنای خاص خود صورت نخواهد گرفت بنابراین معلم باید فعالیتهای آموزشی خودرا براساس تجارب گذشته ی شاگردان ومتناسب با ساخت شناختی طراحی و اجرا کند توجه به این امر اساسی موفقیت در کارهای تربیتی است.

محیط یادگیری:هرچه محیط از نظر فیزیکی مثل نور ،هوا ،تجهیزات وامکانات آموزشی بهتر باشد یادگیری بهتر صورت می گیرد.

محیط عاطفی نیز دریادگیری بسیار موثراست مثل رابطه بین معلم وشاگرد، رابطه شاگردان باهم،رابطه والدین و نگرش والدین و مربیان درزمینه ی تربیت کودکان .

روش تدریس معلم:اگر معلم یادگیری را فقط کسب معلومات بداند و از روشهای غیرفعال استفاده کند .مطالب را طوطی وار از دانش آموز بخواهد با اصول یادگیری آشنا نباشد مسلم است که در تقویت کنجکاوی و پرورش استعداد و تفکر علمی شاگردان موفقیتی بدست نخواهدآورد.اگر معلم خودرا راهنما و ایجاد کننده شرایط مطلوب یادگیری بداند به جای انتقال اطلاعات روش کسب تجربه را به شاگردان می آموزد و آنان را در برخورد با مسائل فعالتر خواهد کرد و با چنین روشی ،شاگرد فقط حقایق علمی را یاد نمی گیرد بلکه با روشهای کسب معرفت نیز آشنا می شود و در فرایند یادگیری ،ابتکار و خلاقیت خودرا به کار خواهد انداخت.

رابطه ی کل با جزء:طرفداران مکتب گشتالت معتقدند کل ،اجزاء را دریک طرح و زمینه قرار می دهد و ارتباط آنهارا روشن می سازد .به نظر ایشان ،اجزاءبه تنهایی معنا و مفهوم ندارند و وقتی در یک طرح و زمینه قرار گیرند معنا پیدا می کنند.طرح یا کل قابل انتقال وتعمیم است اما اجزاء این خصوصیت را ندارندمطالعه ی فرایند یادگیری نشان خواهدداد که حرکت از کل به جزء روند یادگیری را بهتر و فهم مطالب را آسانتر می کند.مطالعه از کل به جزء با مشخص کردن روابط جزء با کل باث افزایش قدرت تحلیل در فرا گیران و یادگیری معنی دار می شود.

تمرین وتکرار :تاثیر تمرین در فرایندیادگیری وحیطه های مختلف آن خصوصا در حیطه روانی –حرکتی انکار ناپذیر است.(کار نیکو کردن از پر کردن است) مانند بازی روی یخ یا رانندگی که فقط درنتیجه تمرین و تکرار یادگرفته می شوند.اما این نکته راباید در نظر گرفت که کیفیت اجرای تمرین ،مقدار وزمان آن نقش بسیار مهمی در تثبیت یا عدم تثبیت رفتاردارد. چنانکه آزمایشهای متعدد نشان داده است که اجرای تمین در زمان غیر متمرکز اثر یادگیری بیشتری نسبت به اجرای تمرین در زکمان متمرکز داردمثلا"شاگرد موضوع مورد یادگیری را در دوتمرین 20 دقیقه ای ،زودتر از یک تمرین 40 دقیقه ای یادمی گیرد.

شرایط تکرار و تمرین:منظم ومرتب .طول دوره های آن مناسب باشد. در شرایط واقعی و طبیعی انجام گیرد. باید بلافاصله از نتیجه تمرین و کارکرد خود مطلع شود.نباید بیش از حد طولانی و خسته کننده باشد.

موانع یادگیری

موانعی هستند که در شخص یادگیرنده ایجاد مقاومت میکنند:

1.مقاومت دربرابر یادگیری به دلیل آموزش دهنده

یاددهنده در وقوع یادگیری نقش موثری دارد.ویژؤگیهای شخصی که مطلوب مانیست از قبیل خدوخواهی مدرس ویا غرور سبب ایجاد مقاومت درشخص یادگیرنده می شود.

کلیشه سازی نوعی مقاومت معمول افراد در برابر یادگیری استمسائل مربوط به نژاد ،جنسیت،سبک زندگی ،فرهنگ از جمله این کلیشه ها می باشند.

موقعیت وجایگاه افراد نیز پدیده ی مقامت دربرابر یادگیری را ایجاد می کندمسائلی مانن سن ،تجربه وسمتاز عوامل مهم این مقاومتها هستند.

2.مقاومت به دلیل محتوای مطالب

مواقعی که محتوای موضوع یادگیری باباورها وعقاید ما درتضاد باشد اگر چه به آن موضوع علاقه داشته باشیم دریادگیری آنها مقاومت می کنیم.

یادگیری که منجر به افزایش میزان کار وتلاش درانجام فرایند می شودکه قبلا"به شیوه های دیگری انجام می گرفته و یا عامل تحقیر شخصیت یادگیرنده می شود.

3. شیوه انتقال مطالب

معمولا این مقاومت ریشه در تجربه های پیشین شخص دارندوبه علت نامطلوب بودن آنها درشخص ایجاد مقاومت می کند.

مقاومت دیگر در خصوص سبک یادگیری استهر چند سبک یادگیری خودفرد بسیار مهم است ،امانباید موجب محدودیت دربکار گیری سایر سبکها شود.

موانع یادگیری موانعی است که شخص یادگیرنده مستقیما"در مسیر دستیابی به اهداف خاص یادگیری با آنها مواجه می شود.

- کم اهمیت بودن موضوع یادگیری.

- دست نیافتنی بودن هدف یادگیری.

- داشتن استرس دررسیدن به هدف.

- تردید درتوانایی شخص برای رسیدن به موفقیت.

- کاربردی نبودن موضوع یا سهل الوصول نبودن هدف.

- نگرش منفی یادگیرنده به موضوع یادگیری به علت تجربیات قبلی.

- عدم حمایت محیط از موضوع مورد مطالعه.

تفاوت مقاومت با موانع دراین است که مقاومتها نوعا"دراخلاق و رفتار یادگیرنده ظاهر می شوند،اماموانع از محیط

هستند و شخص کنترلی روی آنها ندارد درهر صورت وجود این موانع عامل مهمی برای کاهش انگیزه یادگیری و همچنین کاهش انرژی یادگیرنده می شوند.

شیوه های برخورد بابرخی خصوصیات شاگردان

1.شاگردانی که اطلاعات زیادی دارند:

• صحبت با انها.

• ارزش قائل شدن برای تجربیات آنها.

• کمک گرفتن ازآنها دردادن درس.

• درگیر کردن آنها بامطالب.

• مورد تایید قراردادن آنها تا ارزش علم وتجربه برای کلاس ملموس شود.

• آنهارا به عنوان مربی گروههای کوچک وکم تجربه قرار دهیم.

2. شاگردانی که فکر می کنند همه چیزرا می دانند:

• انجام فعالیتهای گروهی.

• صحبت کردن باآنها درزنگ تفریح واجازه دادن به آنها تا متوجه شوند اطلاعات غیر مرتبط است.

• تا حد ممکن از اطلاعات به روز آنها استفاده کنیم.

3. شاگردانی که به نظرات خود ودیگران احترام نمی گذارند:

• برنامه هایی طراحی کنید تااعضای گروه همدیگررا بشناسند.

• گروه محور باشید.

• قانونی وضع کنید که به اطلاعات وایده های یکدیگر احترام بگذارید.

• به نقطه نظرات افراد درکلاس احترام گذارید وآنهارا تکمیل کنید.

۴. شاگردانی که با هم صحبت می کنند ومزاحم دیگران می شوند:

• قانونی درکلاس حاکم کنید که درهرزمان فقط یک نفر می تواند حرف بزند.

• بدون اینکه در شاگردان حالت دفاعی ایجاد کنید قبل از ادامه درس چند لحظه سکوت کنید.

• در طول سخنرانی به طرف شاگردان بروید.

• به خاطر داشته باشید هدف شما شرمنده کردن شاگردان نیست بلکه جلوگیری از مزاحمت است.

5.شاگردانی که رفتار خصمانه دارند:

• با انها مخالفت نکنید.

• خونسرد باشید وسعی کنید سخنان خصمانه ی آنهارا به شیوه ای بهتر برگردانید.

• رفتار آنهارانادیده بگیرید وبه دنبال جلب همکاری جمعی نباشید.

۶. شاگردانی که تمایل به مشارکت درکلاس ندارند:

• ازابتدا سعی کنید همه را درگیر کنید.

• به آنهایک وظیفه ی ساده محول کنید.

• بعضی گروه کوچک را دوست دارند آنهارا در گروههای کوچک قرار دهید.

• سعی کنید سوالاتی از اوبپرسید که می تواند جواب دهد.

• به خاطر داشته باشید عدم مشارکت به معنای عدم یادگیری نیستشاید سبک یادگیری آنها این طورباشد.

۷.شاگردانی که در کلاس حضور ذهن ندارند:

• آنها را مخاطب قرارداده وسوال بپرسید.

• از ابزارهای بصری استفاده کنید.

• ازآنهادرخلاصه کردن درس کمک بخواهید.

8. شاگردانی که زیرکانه بحث اصلی درس را به سوی انحراف می کشانند:

• یادآوری کنید که همیشه روی موضوع باید بحث کرد.

• یک چارچوب از درس خود روی تابلو بنویسید تااگر خواستند از بحث خارج شوندبه روند بحث اشاره کنید.

• جعبه ی پیشنهادات را فعال کنید.

• چند دقیقه به آنها گوش دهیدخیلی وقتها خیلی افراد فقط می خواهند شنیده شوند.

9. شاگردانی که حکمفرما هستند:

• علت این تسلط را پیدا کنیددانستن علت در عکس العمل شما تاثیر دارد.

• مستقیما"درگیر نشوید به گروه متوسل شوید.

ویژگی رفتارهای غیر کلامی:

• نه تنها ارزش ارتباطی دارند بلکه عین ارتباط قلمدادمی شوند.

• مبهم ودو پهلو هستند.

نقش رفتارهای غیر کلامی:

• بازگو کننده وموکد رفتارهای کلامی هستند.

• جایگزین رفتارهای کلامی هستند.

• تکمیل کننده وکنترل کننده ی رفتارهای کلامی هستند.

• تکذیب کننده ونقض کننده ی رفتارهای کلامی هستند.

نگاه شاگردان:

• مستقیم :دارا ی مشکل ،دررویا بودن،عدم تمرکز،عدم علاقه وتوجه به موضوع.

• نگاه به بالا سمت راست:ارتباط داده ها با تجربیات نزدیک،تجزیه وتحلیل منطقی موضوع.

• نگاه به بالا سمت چپ:ارتباط داده ها با تجربیات دور،تجزیه وتحلیل هیجانی واحساس.

• نگاه به سمت پایین :نگاه متفکرانه ،تمرکز گراودر عین حال درفکر خاتمه دادن به شرایط موجود.

• نگاه به دور دست:عدم اطمینان وتردید،تداوم درس را می طلبد،اما ترس از درگیر شدن دارد.

• نگاه به سقف:تحلیل گر،شکل دادن به نظرات،ارتباط دادن موضوعات به تجربیات.

عوامل موثر در یادگیری

مطالب مشابه :

انتصاب جديد رئيس اداره آموزش و پرورش ناحيه 3 اهواز

از سال تحصيلي‌آينده ‪ ۱۵‬مدرسه در اهواز بصورت هيات امنايي اداره مي‌شود

عوامل موثر در یادگیری

طرح 3+3+6

شیوه های غلط مطالعه

برگزاری اولین همایش علم و تجربه در مدرسه راهنمایی گلچهره

ویژگی‌های مشترک دانش‌آموزان موفق

راه کار عملی برای شناسایی و برنامه ریزی مشکلات املایی