آشنایی با چند تن از حقوقدانان بزرگ ایران (1)

دکتر پرویز صانع
دکتر پرویز صانعی، در سال ۱۳۱۵ (ش) در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدائی ومتوسطه را در مدارس ابن سینا، فیروز بهرام وعلمیه تهران به پایان رساند. سپس به دانشکده حقوق و علوم سیاسی و با رتبه اول به دریافت لیسانس نائل آمد. آنگاه به آمریکا رفت ودر دانشگاههای کلمبیا و ییل به تحصیل در رشته حقوق کیفری وحقوق تطبیقی پرداخت. پس از در یافت فوق لیسانس، با ارائه پایان نامه ” مسائل باز پرسی پلیس در ایالات متحده امریکا دکترای حقوق کیفری و جزایی خود را دریافت کرد.
پس از بازگشت به ایران، به عنوان عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تهران به تدریس حقوق جزا و جامه شناسی حقوق پرداخت. پس از تشکیل دانشکده حقوق دانشگاه ملی ایران (شهید بهشتی کنونی) به عنوان عضو مدعو ودر اوائل ۱۳۵۰ (ش) به عضویت رسمی در این دانشکده به خدمات علمی خود ادامه داد ومدتی نیز ریاست دانشکده را برعهده داشت.
آثار تالیفی و تحقیقی دکتر صانعی عبارتند از:
۱- حقوق جزای عمومی ( دو جلدی )
۲- جامعه شناسی حقوق
۳- حقوق واجتماع
۴- مقاله های متعدد علمی وتحقیقی که در نشریه های حقوق مردم، حقوق امروز و مجله کانون وکلا، پیش از انقلاب به چاپ رسیده است.

دکتر امیر ناصر کاتوزیان
دکتر ناصر کاتوزیان، یکی از چهره های برجسته وصاحب سبک ونظر در علم حقوق ایران، در سال ۱۳۱۰ (ش) در خانواده ای اهل علم و هنر در تهران به دنیا آمد.
دوره تحصیلات ابتدائی را در مدرسه اقبال و دوره متوسطه را در دبیرستان علمیه و با رتبه اول و کسب نشان درجه دو علمی به پایان رساند. در سال ۱۳۲۸ (ش) وارد دانشکده حقوق دانشکاه تهران شد و در سال ۱۳۳۱ (ش) لیسانس (رتبه اول) و در سال ۱۳۳۶ (ش) فوق لیسانس و در سال ۱۳۳۸ (ش) با ارائه پایان نامه ” وصیت در حقوق مدنی ایران ” دکترای حقوق خصوصی را دریافت کرد.
دکتر کاتوزیان از سال ۱۳۳۲ (ش) به کادر قضائی دادگستری پیوست و تا سال ۱۳۴۴ (َش) در محاکم حقوقی تهران فعالیت قضائی داشت. در همین سال از خدمت قضائی کناره گیری کرد وبه عضویت هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تهران درآمد واز آن سال تا کنون، به تدریس حقوق خصوصی به ویژه حقوق مدنی در دوره های تحصیلات تکمیلی وعالی حقوق مشغول است ایشان در سالهای ۱۳۵۸ و ۱۳۵۹ ریاست دانشکده حقوق را برعهده داشت آثار تالیفی وتحقیقی دکتر کاتوزیان که بارها تجدید چاپ شده است، عبارتند از:
۱- مقدمه علم حقوق
۲- حقوق خانواده (دو جلدی)
۳- حقوق مدنی (در وصیت)
۴- وقایع حقوقی
۵- تاریخ تحولات حقوقی خصوصی
۶- حقوق مدنی عقود معین
۷ – اعتبار قضیه محکوم بها به ضمیمه مبانی قاعده در حقوق اسلام
۸- فلسفه حقوق
۹- نظریه عمومی ایقاع معین
۱۰- حقوق مدنی ارث و وصیت
۱۱- حقوق مدنی ضمان قهری و مسئولیت مدنی
۱۲-قواعد عمومی قراردادها
۱۳- کلیات حقوق خصوصی (مقدمه تحقیق در رشته ها حقوق خصوصی و فلسفه آن)
۱۴– حقوق انتقالی تعارض قوانین
۱۵- حقوق مدنی عقود اذنی و ثیقه های دین
۱۶ – حقوق مدنی مشارکتها صلح وعطایا
۱۷– حقوق مدنی معاملات فضولی، عقود تملیکی، ببع، معاوضه، اجاره و رهن
۱۸- دوره مقدماتی حقوق مدنی ایران با وقایع حقوقی
۱۹ دوره مقدماتی حقوق مدنی ایران (اعمال حقوقی قرارداد ایقاع)
۲۰- کلیات حقوق
۲۱- مجموعه مقالات گذری بر انقلاب
۲۲- جلد دوم مسئولیت مدنی
۲۳–گامی به سوی عدالت
۲۴ توجیه ونقد رویه قضایی
۲۵- کلیات حقوق خصوصی (مقدمه تحقیق در رشته حقوق خصوصی و فلسفه آن)
۲۶- مقالات بی شمار حقوقی که در نشریات مختلف قبل وبعد از انقلاب به چاپ رسیده است.

دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی
دکتر محمد جعفر جعفر لنگرودی، از مفاخر و مشاهیر علم حقوق ایران، در سال ۱۳۰۲ (ش) در لنگرود به دنیا آمد. پدر و مادرش تحصیلات مذهبی و اشتغالات علمی و روحانی داشتند. در آغاز کودکی به فراگیری خوشنویسی، سواد، ادبیات فارسی و ادبیات عربی در محضر پدر بزرگوار خود مشغول شد. دوره تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در لنگرود به پایان رساند و وارد دانشسرای مقدماتی رشت شد. پس از در گذشت پدر، به ادامه تحصیل در مدارس و حوزه های علمیه مذهبی پرداخت و به مشهد مقدس رفت. در این شهر به فراگیری صرف ونحو، فرهنگ و ادبیات عرب، فصاحت و بلاغت در مدرسهً علمیهً دودر چهار گنبد مشهد مشغول شد. پس از مدتی کتاب المیزان در منطق را ترجمه کرد. او از اولین طلابی بود که پس از احیای مجدد حوزه علمیه مشهد به آنجا رفت و به طور همزمان به تحصیل علوم و تدریس دانش خود مشغول بود. در این زمان با چهره هایی مشهور مانند پروفسور عبدالجواد فلاطوری دوستی داشت. پس از تکمیل مقدمات، دروس سطح و خارج خود را نزد آیت الله حاج میرزا هاشم قزوینی آموخت و مورد اعتماد ایشان قرار گرفت، به طوری که اغلب، پاسخ به سوالات طلبه های دیگر را به او (آقای لنگرودی) ارجاع می کرد.
دکتر لنگرودی از محضر آیت الله حاج میرزا مهدی اصفهانی (در مدرسه نواب)، آیت الله کدکنی، میرزا مهدی آشتیانی، ادیب نیشابوری بهره های فراوان برد. در سال ۱۳۲۶ (ش) به مدرسه حاجی اسد رفت و دروس خارج خود را در محضر آقا شیخ هاشم و آیت الله دامغانی فراگرفت. آنگاه به قم رفت و از محضر علما و مراجع بزرگ آن زمان مانند آیت الله العظمی بروجردی، آیت الله خوانساری و آیت الله صدر کسب فیض کرد. به موازات تحصیل در حوزه قم، در دانشکده حقوق دانشگاه تهران نیز ثبت نام کرده و با پیشینه دانش و آگاهی های قبلی خود به سرعت در علم حقوق پیشرفت کرد. در همان سال اول کتاب اصول فلسفه حقوق را تالیف کرد و نبوغ خویش را در علم حقوق نمایان ساخت. دوره لیسانس رابا رتبه اول به پایان رساند و سرانجام با ارائه پایان نامه “تاثیر اراده در حقوق مدنی” موفق به دریافت دکترای حقوق خصوصی و قضایی خود با درجه عالی و تقدیر هئیت رسیدگی به این پایان نامه، شد. (چهاردهم دی ماه ۱۳۳۹ ش).
در اواسط دهه ۱۳۳۰ (ش) به استخدام وزارت دادگستری درآمد و در کادر قضایی به خدمات مختلفی پرداخت اما غالبا خدمت قضایی در اداره کل ثبت کشور را بر عهده داشت. به موازات شغل قضایی، از اواخر دهه ۱۳۳۰ به تدریس در دانشکده حقوق دانشگاه ملی ایران (شهید بهشتی کنونی)، دانشکده حقوق دانشگاه تهران، کلاسهای قضایی دادگستری و مراکز آموزش عالی دیگر پرداخت.پس از بازنشستگی از دادگستری، به عضویت هئیت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تهران درآمد و مدتی نیز در سال ۱۳۶۳ (ش) ریاست دانشکده حقوق این دانشگاه را برعهده داشت.
دکتر لنگرودی در طول بیش از چهل سال خدمت فرهنگی و علمی، به تحقیق در شاخه ها و رشته های مختلف حقوقی پرداخته است که نمونه ای از آنها عبارتند از: حقوق اسلامی، حقوق تطبیقی، فقه و اصول فلسفه و ادبیات فارسی. او سالهای گرانبهای عمر خویش را در راه پژوهش در علم حقوق و تلفیق حقوق اسلامی و حقوق نوین صرف کرد. آثار ایشان سرشار از ایده ها و ابتکارات تالیفی به منظور تفهیم حقوق به زبان ساده و کاربردی است. نمونه ارزشمند این گونه آثار، مجموعه دوره دانشنامه حقوقی و ترمینولوژی حقوق است. مقدمه ای که ایشان بر دیوان حافظ (درباره حافظ) نوشته بودند به مدت سی سال چاپ می شد و به عنوان مرجع مورد استفاده قرارمی گرفت.
اهم آثار تالیفی و تحقیقی دکتر لنگرودی عبارتند از:
۱- آرای شورای عالی ثبت و شرح آن
۲- اصول فلسفی حقوق از ادوار فلسفه ابوالمعالی
۳- تاثیر اراده در حقوق مدنی ایران
۴- تاریخ حقوق ایران از انقراض ساسانیان تا آغاز مشروط
۵- تاریخ معتزله، فلسفه فرهنگ اسلام به انضمام کتاب علی (ع) به زبان انگلیسی
۶- ترمینولوژی حقوق
۷- التقریب الی حاشیه التهذیب
۸- حقوق اسلام
۹- حقوق ثبت
۱۰- حقوق مدنی رهن، صلح، وصیت (دو جلدی)
۱۱- حقوق مدنی عقد کفالت
۱۲- حقوق مدنی وصیت
۱۳- دانشنامه حقوقی (دائره المعارف قوانین و مقررات آیین دادرسی مدنی، ادله اثبات دعوی، امور حسبی و ثبت املاک و اسناد و ثبت شرکتها و ثبت احوال (کلا در ۵ جلد))
۱۴- دائره المعارف حقوق مدنی و تجارت
۱۵- دائره المعارف علوم اسلامی (۳ جلد)
۱۶- حقوق مدنی ارث
۱۷- حقوق مدنی تعهدات
۱۸- حقوق مدنی عقد حواله
۱۹- حقوق مدنی حقوق خانواده
۲۰- شرح قانون مدنی حقوق اموال
۲۱- حقوق مدنی عقد ضمان
۲۲- مقدمه عمومی علم حقوق
۲۳- فرهنگ حقوقی (کانون معرفت)
۲۴- علم الحدیث یا خودآموز رجال و درایه
۲۵- مجموعه محشی از قوانین و مقررات ثبت (ثبت اسناد و املاک شرکتها و اعلام واختراعات)
۲۶-مجموعه قوانین ایران (مجلس شورای ملی- قسمت قوانین)
۲۷- تعدیل النحو (خلاصه شرح رضی الدین استر آبادی بر کتاب کافی منهاج)
۲۸- المعمول (خلاصه کتاب المطول)
۲۹- المیزان (در مسائل تهذیب تفتازانی)
۳۰- مکتبهای حقوقی در حقوق اسلام
۳۱- منطق حقوق.

آشنایی با چند تن از حقوقدانان بزرگ ایران (1)

مطالب مشابه :

آشنایی با چند تن از حقوقدانان بزرگ ایران (1)

نشست اعضای انجمن حقوق در 11 اسفند

برنامه کلاسی حقوق

شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) تسلیت

با 10 نکته آسان عصبانیت تان را کنترل کنید

حمایت قاطع باهنر از علی مطهری

روز جمهوری اسلامی ایران گرامی باد

بازدید ازپیام نور منجیل