آشنایی با استان تهران

استان تهران

مرکـــــز : تهران

موقعیت : بین ۳۴ تا ۳۶٫۵ درجه عرض شمالی و ۵۰ تا ۵۳ درجه طول شرقی

 مجاورت : شمال:  استان مازندران  جنوب: استان قم  جنوب غرب :به استان مرکزی شرق:استان سمنان  غرب: استان قزوین
آب و هوا: هوای تهران در مناطق کوهستانی دارای آب و هوای معتدل و در دشت، نیمه بیابانی است. تهران در مرز شرایط جوی بری و اقیانوسی قرار گرفته و تمایل آن به موقعیت بری بیشتر از وضعیت اقیانوسی است.
وسعــــت: 18814 کیلومتر مربع
جمعـیــت: حدود ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر
تقسیمات: در سال ۱۳۸۳خ دارای ۱۳ شهرستان و ۴۴ شهر
شهرستانها: اسلام‌شهر، پاکدشت، تهران، دماوند، رباط‌کریم، ری، ساوجبلاغ، شمیرانات ، شهریار، فیروزکوه ، کرج، نظرآباد، ورامین

مکان های دیدنی و تاریخی 

استان تهران که در زمينه گردشگری نيز از مكان هاي با اهميت ايران به شمار می آيد. اين منطقه دارای مکان های ديدنی، بناهای تاريخی وجاذبه های طبيعی زيادی است که هميشه نظر گردشگران و جهانگردان را به خود جلب كرده است.
شهرستان های اطراف تهران که در دامنه کوه های البرز قرار گرفته اند، به لحاظ جاذبه های طبيعی، غنی و منحصر به فرد هستند. دشت ها و دره های پرگل و زيبا که با چشم اندازهای بديع و کم نظير در دامنه قله سر به فلک کشيده دماوند گسترده شده اند، درهر فصل چشم انداز خاصی را به وجود می آورند و طبيعت دوستان را به تحسين وا می دارند. رودخانه های متعدد و پرآب و در راس آن ها رودخانه کرج و رودخانه جاجرود سبب به وجود آمدن روستاهای سرسبز، باغ های ميوه و نواحی ييلاقی با چشم اندازهای زيبا در مناطق اطراف استان شده اند. درياچه های طبيعی استان بيش تر در دامنه های دماوند گسترده شده اند و درياچه های مصنوعی چون درياچه سد اميرکبير از تجمع رودخانه های پرآب به وجود آمده اند. علاوه بر جاذبه های طبيعی، آثار تاريخی و فرهنگی زيادی نيز در شهرستان های مختلف استان تهران پراکنده شده اند که از مکان های ديدنی و مهم به شمارمی آيند. ری مهم ترين منطقه باستانی استان تهران است که قدمت طولانی و سابقه کهن آن سبب شده آثار تاريخی زيادی مانند باروی ری برين که به سده های قبل از ميلاد مربوط می شود، دراين شهر وجود داشته باشد. آستانه حضرت عبدالعظيم مهم ترين اثر تاريخی و مذهبی استان تهران است که در ری واقع شده است. برج و مقبره شبلی که به قرن 5 هجری قمری مربوط می شود و معروف ترين بنای تاريخی دماوند است که به همراه ده ها اثر تاريخی و باستانی و زيارتی اين شهرستان و شهرستان فيروزکوه از بناهای تاريخی و مکان های ديدنی خاور استان به شمار می آيند.
به لحاظ اين که شهر تهران در 200 سال گذشته همواره پايتخت حکومت بوده از عمارت ها و کاخ های زيادی برخورداراست که بيش تر به دوره صفويه و قاجاريه تعلق دارند. استان تهران علاوه بر جاذبه های طبيعی و تاريخی زيادی که دارد، از مراکز تفريحی و گردشگری، موزه ها، نمايشگاه های دايمی، سالن های سينمايی، مراکزمجلل و استاندارد اقامتی، مراکز بازی و تفريح، فرهنگ سراها، سالن های مجهز ورزشی، پارک ها و استخرهای مدرن و... نيز برخوردار بوده و همواره پذيراي گردشگران داخلي و خارجي است.
 

صنايع و معادن

استان تهران يكی از كانون های عمده صنايع كشور است. برابرآخرين آمارهای منتشره، 40 درصد كل صنايع كشور در استان تهران قرار دارند. بيش تر اين صنايع درامتداد سه محور باختری، جنوبی و خاوری متراكم شده است. هم چنين 44 درصد كارگران كارگاه های صنعتی كل كشور در استان تهران كار می كنند. يكی از اركان اصلی اقتصاد استان تهران صنايع ماشينی وابسته است كه بيش تر آن ها به مونتاژ و توليد كالاهای مصرفی اشتغال دارند. توسعه اين صنايع بيش تر درامتداد راه های ورودی به تهران به ويژه در مسير تهران ـ كرج، تهران ـ دماوند‌، تهران ـ ساوه و تهران ـ قم است. صنايع استان را بر حسب نوع توليدات می توان به گروه های زير تقسيم كرد:
صنايع غذايی: شامل كارخانه قند سازی، روغن نباتی، لبنيات پاستوريزه، فرآورده های گوشتی، تصفيه قند، بيسكويت سازی، نان ماشينی، نوشابه سازی، كنسرو و مربا سازی و … سهم اين صنايع از كل صنايع مشابه آن ها در سطح كشور نزديك به 30 درصد است.
صنايع نساجی و چرم: شامل ريسنده گی و بافنده گی پنبه ای و پشم، تريكو، كف پوش، فرش ماشينی، موكت، پتو، حوله، تهيه انواع پوشاك، كفش، چرم، كيف و چمدان كه به تازه گی توليد برزنت و الياف نيز جزء اين رشته از صنايع درآمده است. سهم اين رشته از كل صنايع هم رشته خود در كشور نزديك به 50 درصد است.
صنايع كانی غير فلزی: اين رشته از صنايع شامل تهيه و توليد مصالح ساختمانی و لوازم بهداشتی خانه ها و شيشه است كه كارخانه سيمان از جمله آن هاست. اين صنايع 28 درصد صنايع كانی غير فلزی كشور هستند.
صنايع فلزی: اين رشته از صنايع، اتومبيل و مينی بوس، وانت، لوازم خانگی مانند بخاری، كولر، اجاق گاز، يخچال، ماشين لباس شويی و مانند آن ها و هم چنين مخازن تحت فشار، لوله پروفيل, پنجره و بسياری ديگراز فرآورده های فلزی را توليد می كنند و در باختر تهران (دو سوی مسير تهران – كرج) و خاور تهران (به سوی جاده تهران ـ آب علی) قرار دارند.
صنايع سلولزی: شامل موسسه هايی است كه به توليد كاغذ، مقوا، كارتن، كيسه و پاكت كاغذی، كاغذهای بهداشتی و توليدات چوبی مانند نئوپان، فيبر، كبريت و مداد اشتغال دارند.
صنايع شيميايی و دارويی: شامل كارخانه ها و كارگاه هايی است كه به توليد دارو، مواد بهداشتی، مواد ضدعفونی كننده، لاستيک و پلاستيک، رنگ های ساختمانی و صنعتی، پاك كننده های جامد و مايع، فرآورده های نفتی، روغن موتور و سموم دفع آفات نباتی اشتغال دارند.
صنايع برق و الكترونيک: شامل موسسه هايی است كه به مونتاژ وسايل برقی و الكتريكی، توليد كابل، باطری و لامپ اشتغال دارند. توليدات اين صنايع در سطح استان، نسبت به ديگر گروه های صنعتی چشم گير نيست، اما در مجموع كل كشور سهمی بسيار بالاتر از صنايع مشابه خود را در بر می گيرد.
از کل معدن های كشور 4/15 درصد آن ها در محدوده استان تهران است. معادن استان تهران را می توان به دسته های زير تقسيم كرد:
معادن فلزی: شامل مس، سرب، موليبدن، منگنز و آهن است. تقريبا همه منگنز استخراجی كشور از معادن منگنز استان تهران به دست می آيد كه در جنوب و جنوب باختری آن قرار دارند.
معادن غير فلزی: ‌در بر گيرنده ذخاير سنگ آهک و دولوميت است.
معادن خاک نسوز: شامل كائولن (خاك چينی) است كه 51 درصد توليد كل كشور از اين استان استخراج می شود. معدن های سنگ گچ استان نيز دارای ذخاير بزرگ است، معادن نيتونيت و خاك صنعتی در بخش های خاور و جنوب خاوری استان كشف شده است.
استان تهران يكی از مراكز مهم بازرگانی كشور است. مهم ترين صادرات و واردات از اين استان صورت می گيرد و تقريبا نيمی از مردم استان به كار بازرگانی و خدماتی اشتغال دارند. اقلام صادراتی تهران به ديگر نقاط كشور معمولا از فرآورده ها و توليدات صنعتی است. برخی از اقلام صادراتی استان تهران عبارتند از: انواع مواد غذايی از قبيل روغن نباتی، بيسكويت، نان ماشينی، نوشابه، كنسرو، انواع پارچه های پشمی، پنبه ای، تريكو، كف پوش ماشينی، موكت حوله، انواع لباس، ‌جوراب، كفش، كيف، چرم، كاغذ، مقوا، كارتن، كاغذهای بهداشتی، نئوپان، فيبر، دارو، لاستيک، پلاستيک، پاک كننده های جامد و مايع، فرآورده های نفتی، سموم دفع آفات گياهی، مصالح ساختمانی، لوازم بهداشتی، لباسشويی، انواع اتومبيل از قبيل كاميون، اتوبوس، مينی بوس، وانت و …، انواع لوازم خانگی از قبيل يخچال، لباسشويی، كولر، بخاری، اجاق گاز و …، مخازن تحت فشار، لوله و پروفيل، درب و پنجره و بسياری ديگر از مصنوعات فلزی، وسايل برقی و الكترونيكی، كابل، باتری، لامپ و غيره.
قسمتی از مهم ترين واردات استان تهران از ساير نقاط كشور نيز عبارتند از: غلات و فرآورده های آن، بنشن، انواع ميوه تره بار، برنج، لبنيات، قند و شكر، چای، انواع ماهی، كنسرو، كمپوت، عسل, دام زنده، مرغ و تخم مرغ، گياهان دارويی و صنعتی، پنبه، پشم، انواع پارچه، فرش های دستباف و ماشينی، انواع چوب و تيرآهن و …