معماری جهان اسلام

معماری جهان اسلام

همان گونه که از نام بر می‌آید این گونه از معماری شامل معماری گستره‌ای از جهان می‌شود که ما با عنوان جهان اسلام میشناسیم.معماری این کشورها تحت تأثیر ایدئولوژی اسلام در طول زمانی مشخص قرار گرفته و به همین خاطر دارای برخی ویژگی‌های مشترک شدند.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

گستره مکانی

در گستره مکانی جهان اسلام شامل:هند، افغانستان، کشورهای آسیای میانه و قفقاز، ایران، عراق، ترکیه، سوریه، فلسطین، مصر، تونس، الجزایر، مراکش(مغرب)رواج داشته‌است.

گستره زمانی

گستره زمانی معماری جهان اسلام را میتوان از سالهای اولیه ظهور اسلام تا پیش از گستردگی عام معماری مدرن دانست.با این حال نمی‌توان این گسترگی و نقش اثر گذار در معماری را در همه مناطق یکسان دانست.به عنوان نمونه «چنین نقشی در مصر» از سال ۹۲۴ ه.ق به وجود آمد(هیلن براند، ۱۳۷۷).

مکاتب

مارتندبستان ها(مکاتب)پنج گانه را در مورد معماری و هنر اسلامی بر میشمرد:

مکتب سوریه.

مکتب مغرب شامل تونس، الجزایر، مراکش و اسپانیا.

مکتب ایرانی شامل ایران، عراق، آسیای میانه، افغانستان و بخشی از پاکستان.

مکتب عثمانی شامل ترکیه و آناتولی.

مکتب هند

برخی از کاربری‌ها که تشابه عملکردی در گستره جهان اسلام دارند عبارت‌اند از:

معماری اسلامی در جهان اسلام به نسبت آب و هوا،فرهنگ و علاقه به سبکهای هندسی و آرابسک، ایده های هنرمندان و معماران هر منطقه بایکدیگر تفاوت دارد؛ اما در میان عمارتهایی که دارای معماری اسلامی هستند مسجد حائزاهمیت بسیاری است؛ چرا که در سراسر جهان اسلام مسجد مرکز زندگی دینی و مکان سجده وتسلیم است.

معماری اسلامی بخشی از هنرمعماری است که به عنوان یک پدیده اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و دینی از دین اسلام نشأتگرفته است . بنابراین این واژه دربرگیرنده ساختمانهای دینی و غیر دینی، تاریخی ومدرن و تمام مکانهایی که است در زیر مجموعه سطوح متنوع تأثیر اسلامی قرار می گیرند. معماری اسلامی براساس وقایع نگاری، جغرافیایی و سنخ شناسی ساختمان طبقه بندی میشود. گنبدها و مناره های بزرگ، محوطه های بیرونی وسیع که اغلب با سالن عبادت مرکزیهمراه است؛ استفاده از ایوان میان بخشهای گوناگون؛ استفاده از اشکال هندسی و نقش ونگارها به سبک آرابسک، استفاده شدید از خطاطی زینتی عربی، استفاده قرینه سازی،فواره، محراب داخل مساجد رو به سمت مکه، استفاده از رنگهای روشن، تمرکز بر نمایداخلی ساختمان تا نمای خارجی آن از عناصر شناسایی معماری اسلامی در میان دیگرسبکهای معماری محسوب می شود. معماری اسلامی دارای مفاهیم متعدد و گسترده ای است. مفهوم قدرت بیکران الله با تم های تکرای همراه است که اشاره به عدم محدودیت قدرتپروردگار دارد. اشکال انسان و حیوان کمتر در معماری اسلامی دیده می شود و شاخ و برگدرختان از طرحهایی هستند که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند و نشانده مفاهیم خاصیهستند. در معماری اسلامی از خوشنویسی آیات قرآن در داخل ساختمان به منظور زیبایی واعتبار مورد استفاده قرار می گیرد. معماری اسلامی را معماری مستور نیز می نامید واین امر به دلیل زیبایی نهفته در فضاهای باز و اتاقها است که از نمای خارجی به چشمنمی خورد و سرانجام استفاده از مناره و گنبدهای بزرگ نشانده قدرت است. سبک معماریاسلامی مدت کوتاهی پس از رحلت رسول اکرم(ص) شکل گرفت. در دوران آغازین شکل گیری اینهنر از سبکهای رومی، مصری، ایرانی/ ساسانی و بیزانسی تأثیرگرفت. نمونه اولیه آن درسال 691 میلادی با تکمیل قبة السخرة ( گنبد سنگی) یا همان مسجد الاقصی در بیتالمقدس محسوب می شود. این بنا دارای ویژگی هایی چون فضاهای طاقدار داخلی، گنبد مدورو استفده از الگوهای تکراری تزئینی به سبک آرابسک است. مسجد سامره عراق از دیگرنمونه های بارز معماری اسلامی است که در سال 847 میلادی با ترکیب معماری ستون دارکه ردیفی از ستونها در زیر یک سقف قرار گرفته اند و مناره ای مارپیچی ساخته شد.

منابع:

هیلن براند، رابرت.معماری اسلامی.۱۳۷۷.ترجمه ایرج اعتصام.
هوگ.ج، مارتن.هانری.سبک شناسی معماری در سرزمینهای اسلامی.۱۳۷۵.ترجمه پرویز ورجاوند.

از ویکی پدیا دانشنامه آزاد.

معماری جهان اسلام

مطالب مشابه :

دوره آمادگی آزمون تشریحی مطالعات معماری ایران

عناوین پایاننامه های کارشناسی ارشد مرتبط با شهرسازی

پروژه های درس معماری جهان

پرسش و پاسخ دانشجویان

جایزه معماری آقاخان تقسیم شد

معماری جهان اسلام

جدول خلاصه معماری هند

منابع کنکور کاردانی به کارشناسی رشته معماری:

منابع درس مبانی نظری معماری...پیشنهادی برای کنکور کارشناسی ارشد طراحی شهری و معماری