حج تمتع
پس از انجام اعمال مِنا در روز عيد قربان، حاجى بايد
بار ديگر براى انجام پنج عمل از اعمال حج به مكّه برگردد، گرچه وقت اين اعمال تا
پايان ماه ذىحجه است (1) و مى تواند در مِنا بماند براى بقيه اعمالى كه در مِنا
شبهاى يازدهم و دوازدهم و روزهاى يازدهم و دوازدهم انجام مى شود و بعداز ظهر روز
دوازدهم از منا خارج شود و براى بقيّه اعمال به مكّه بيايد . |
||||
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 2 نساء به معنى زنان است، و طواف نساء يكى از اعمال عمره مفرده و حج است و به سبب آن زن بر مرد و مرد بر زن كه به سبب احرام، حرام شده بود حلال مى شود .
* چند مسأله : 1 ـ كيفيّت اعمال بعد از مِنا، همانگونه است كه در اعمال عمره تمتّع گذشت، و تنها در نيّت با هم تفاوت دارند . 2 ـ كيفيت طواف نساء و نماز آن هم، مانند طواف عمره و نماز آن است، ولى بايد به نيت طواف نساء و نماز طواف نساء انجام شود . 3 ـ طواف نساء و نماز آن اختصاص به مردان ندارد، بلكه بر تمام كسانى كه حج (1) به جا مى?آورند واجب است . 4 ـ پس از انجام طواف حج و نماز آن و سعى، بوى خوش هم بر او حلال مى شود، (2) و بعد از انجام طواف نساء و نماز آن، زن بر مرد و مرد بر زن كه به واسطه احرام، حرام شده بوده، حلال مى شود . 5 ـ پس از سعى، لازم نيست فوراً طواف نساء را به جا آورد و تأخير انداختن آن، حتى تا چند روز بعد هم اشكال ندارد ولى تا زمانى كه مرد محرم طواف نساء و نماز آن را انجام نداده، زن بر او حلال نمى?شود و همچنين زن محرم تا وقتى كه طواف نساء و نماز آن را به جا نياورد، مرد بر او حلال نمى گردد . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ خوش نيز اجتناب نمايد .
يكى ديگر از واجبات حج، بيتوته (ماندن در شب) به مِناست . 1 ـ تمام حجاج، چه آنها كه براى اعمال بعد از منا به مكّه رفته اند و چه آنها كه به مكه نرفته اند و در مِنا مانده اند، بايد شب يازدهم ذى حجه و شب دوازدهم را از غروب آفتاب (1) تا نيمه شب، با قصد قربت در منا باشند، بنابر اين آنها كه به مكّه رفت اند بايد قبل از غروب به منا برگردند . 2 ـ بر اين افراد ماندن در منا واجب نيست : * بيماران و پرستاران آنها و ديگر كسانى كه ماندن در آنجا برايشان مشقّت داشته باشد . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ مى?تواند از سر شب تا بعد از نيمه شب يا قبل از نيمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند . آية الله زنجانى : در شب يازدهم حاجى مخيّر است بين بيتوته نيمه اوّل شب وبين اصباح; يعنى هنگام طلوع فجر در منى باشد، ولى در شب 12 و 13 بنابر احتياط واجب بايد از غروب آفتاب تا طلوع آفتاب روز بعد در
منا بماند. و از آنجا خارج نشود، حتّى براى طواف و سعى واجب .
* كسانى كه در مكّه تمام شب از اوّل آن تا صبح به عبادت خدا مشغول باشند و كار ديگرى بجز كارهاى ضرورى نكنند . * كسانى كه ترس آن دارند اگر در منا بمانند اموالى از آنها در مكّه از بين برود . 3 ـ كسى كه بيتوته در منا را ترك كند، بايد براى هر شب يك گوسفند قربانى كند، امّا بر كسى كه تمام شب را در مكّه به عبادت مشغول بوده، كفّاره واجب نيست .
رمى جمرات سه گانه ( سيزدهمين عمل از اعمال حج تمتّع ) * در روز يازدهم و دوازدهم ذى حجه حجّاج بايد به هريك از سه ستون هفت عدد سنگ بزنند . * وقت رمى : از طلوع آفتاب تا غروب است. (چه در روز عيد يا در اين ايام ). رمى در شب جايز نيست (مگر كسى كه عذر داشته باشد و نتواند در روز رمى كند )(1) و اگر مثلاً روز يازدهم، رمى را ترك كرد، بايد فرداى آن روز قبل از رمى همان روز، رمى روز گذشته را قضا كند . * كيفيت رمى : همانگونه كه در رمى جمره عقبه بيان شد . * ترتيب رمى : ابتدا بايد به جمره اولى سنگ زد و سپس به وسطى و بعد از آن به جمره عقبه . در روز دوازدهم ذى حجه، بعد از ظهر شرعى حجاج مى توانند از مِنا خارج شوند، ولى چنانچه كسى آن روز از مِنا ــــــــــــــــــــــــــــــــــ روزهاى يازدهم و دوازدهم را بدون عذر نمى?توانند در شب انجام دهند
. نرود تا آفتاب غروب كند، بايد شب سيزدهم را نيز در منا بماند و روز سيزدهم جمرات سه گانه را رمى كند . | ||||
طواف مُستحب 1 ـ يكى از اعمال مستحب در مكّه مُعَظّمه، طواف است . 2 ـ طواف مستحب با طواف واجب فرقى ندارد و بجا آوردن نماز آن نيز مستحب است . 3 ـ نماز طواف مستحب، لازم نيست نزد مقام ابراهيم خوانده شود، بلكه در هر جاى مسجدالحرام جايز است، بخصوص در موقع ازدحام، مناسب است مراعات ديگران را بنمايند . طـواف وِداع 1 ـ براى كسى كه مى?خواهد از مكّه بيرون رود مستحب است طواف وداع انجام دهد . 2 ـ طواف وداع نيز هفت شوط است و انجام نماز آن هم مستحب است . 3 ـ مستحب است كه از خداوند متعال توفيق مراجعت را بطلبد . منبع: پایگاه اطلاع رسانی امور حج و زیارت صدا و سیما |
برچسبها: حج تمتع + نوشته شده توسط در چهارشنبه چهارم اردیبهشت 1392 و ساعت 10:25 | نظر بدهید
سير اعمال عمره تمتع
| ||
1 ـ كسانى كه از بيرون مكّه (فاصله 16 فرسخ) براى انجام حج مي روند، بايد قبل از
اعمال حج «عُمره تَمتُّع» بجا آورند . 2 ـ اعمال عمره تمتع عبارت است از : 3 ـ زمان انجام عمره تمتّع : عمره تمتع بايد در فاصله زمانى اوّل شوّال تا ظهر روز نهم ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 تمتّع: در لغت به معناى لذت بردن، بهره مند شدن مى باشد و در اينجا نام نوعى
از عمره و حج است، و بدان جهت اين نوع از عمره وحج را « تمتّع» ناميده اند كه در
مدتى كه انسان از احرام عمره خارج مى شود تا زمانى كه بار ديگر براى حج محرم مى
شود، لذتهايى كه زن از شوهر خود و مرد از همسر خود مى برد جايز مى باشد . ذى حجه انجام شود و اگر اين زمان بگذرد، وقت عمره تمتع تمام شده و وظيفه حاجى هم عوض مى شود . 4 ـ مكان اعمال عمره تمتّع : * احرام : در يكى از ميقاتها ;(1) مثلاً جُحفه يا مسجد شجره . * طواف : در مسجد الحرام به دور كعبه ; * نماز طواف : در مسجد الحرام، پشت مقام ابراهيم (2); * سعى : در فاصله بين صفا و مروه، (3) كه امروزه به صورت راهروى سرپوشيده ساخته شده است ; * تقصير : مكان معيّنى ندارد . احكام هر يك از اين اعمال به تفصيل خواهد آمد . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 2 مقام ابراهيم: سنگى است كه حضرت ابراهيم «ع» در هنگام ساختن كعبه زير پاى خود مى گذاشته و اثر پاى آن حضرت بر سنگ مانده است و اكنون در مسجد الحرام نزديك كعبه در محفظه اى بلورين نگهدارى مى?شود . 3 صفا و مروه نام دو كوه كوچك در كنار مسجد الحرام است كه امروزه بخش عمده اى از
اين دو كوه برداشته شده و بين آنها راهرو سرپوشيده اى ساخته اند .
آن دسته از زائرانى كه قبل از اعمال حج براى زيارت قبر پيامبر اكرم ( صلى الله عليه وآله ) و ائمه بقيع ( عليهم السلام ) به مدينه مىروند، آنگاه كه روانه مكه مىشوند، بايد در«مسجد شجره» كه در چند كيلومترى مدينه و بر سر راه مكّه واقع شده است، مُحرم شده و براى انجام بقيّه اعمال بهسوى مكّهحركت كنند و آنان كه از جدّه عازم مكّه مىشوند بايد به « جُحفه» بروند و در آنجا محرم شوند . كيفيّت احرام (1) * مردان، بايد تمام لباسهاى دوخته ـ حتى لباسهاى زير و كوچك ـ را از تن درآورند و دو تكّه لباس غير دوخته بر تن كنند كه يكى را مانند لنگ بر كمر مىبندند و ديگرى را بر شانه مىاندازند و با نيّت احرامِ عُمره تَمَتُّع بگويند : « لَبَّيْكَ اللّهُمَّ لَبَّيْكَ، لَبَّيْكَ لا شَرِيكَ لَكَ لَبَّيْكَ » ــــــــــــــــــــــــــــــــــ و احتياط مستحب است (1) پس از آن بگويند : « اِنَّ الْحَمدَ وَالنِّعْمَةَ لَكَ وَالْمُلكَ لاشريكَ لَكَ لَبَّيْكَ ». * بانوان، مىتوانند لباس دوخته بپوشند و بيرون آوردن آنها و پوشيدن دو تكه پارچه غير دوخته بر آنان واجب نيست . پس، بانوان هم نيّت كرده و لبيكها را مىگويند . نيّت احرام، آن است كه هنگام پوشيدن لباس و گفتن لبيك بنا داشته باشد كه براى « عمره تمتّع » محرم شود، و اين عمل و اعمال بعدى را براى اطاعت دستور خداوند انجام دهد (2) ، و لازم نيست به زبان بگويد، گرچه گفتن آن هم، مانع ندارد . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 ـ آيةالله بهجت : بنابر احتياط واجب جمله دوم را نيز بگويند . آيةالله مكارم : احتياط واجب آن است كه جمله دوّم را نيز بگويند امّا لبيك پنجم را نگويند. البته گفتن آن به قصد احتياط مانعى ندارد و در هر حال ضررى به صحّت لبّيك وارد نمىكند . آيةالله زنجانى : صورت تلبيه واجب چنين است : « لبيك، اللّهُمَّ لبّيكَ، لبّيك لا شريك لكَ لبّيك، إنَّ الحَمدَ والنِعمةَ لك والمُلك، لا شريكَ لك .» 2 ـ آيةالله صافى، آيةالله بهجت : و لازم است قصد كند ترك محرماتى را كه بر مُحرم حرام است . آيةالله خامنهاى : لكن بايد قصد انجام چيزى كه احرام را باطل مىكند نداشته باشد
. 1 ـ لباس احرام بايد پاك و مباح باشد 2 ـ بانوان در حال احرام، بنابر احتياط نبايد لباس حرير بپوشند . 3 ـ اگر بدن يا لباس مُحرم نجس شود، بنابر احتياط واجب (1) بايد بدن را تطهير و لباس را تعويض يا تطهير كند . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ آيةالله صافى : بنابر احتياط مستحب . آيةالله بهجت : اگر بدن محرم نجس شود، به جهت احرام تطهير آن واجب نيست .
كسى كه براى انجام عمره تمتّع محرم شده و وارد مكّه مي شود ، بايد به نيّت طواف، هفت مرتبه به دور خانه كعبه كه در مسجدالحرام است بگردد . احكام طواف 1 ـ طواف را بايد از مقابل گوشهاى از كعبه كه حَجرُالاَْسْوَد (1) در آن است آغاز كند و در همان جا به پايان ببرد .(2) 2 ـ خانه كعبه، در حال طواف بايد در طرف چپ طواف كننده باشد، بنابراين اگر در حال حركت رو به كعبه باشد، يا عقب عقب برود صحيح نيست . 3 ـ انسان بايد همانطورى كه همه مسلمانان طواف مي کنند - بدون دقّتهاى اهل وسوسه ـ طواف را از مقابل حجرالاسود شروع كند و ادامه دهد و ايستادن مقابل حجرالاسود در هر دور لازم نيست . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 2 ـ هم اكنون از مقابل حجرالاسود تا آخر صحن مسجدالحرام خط سياهى كشيده شده است
كه افراد مىتوانند هنگام رسيدن به همان خط، طواف را آغاز و به همانجا ختم كنند .
3 ـ طواف كننده بايد به دور « حِجْرِ اسماعيل » (1) هم بگردد، يعنى در هنگام طواف، داخل «حِجر» نرود . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 ـ حجر اسماعيل: فضايى است بين
كعبه و ديوارى نيم دايره به عرض حدود 10 متر كه از زاويه شمالى تا زاويه غربى كعبه
امتداد دارد. هرگاه باران بر بام كعبه ببارد، از ناودان رحمت در اين فضا مىريزد،
اينجا مدفن حضرت اسماعيل ( عليه السلام ) و مادرش هاجر و پيامبران بسيارى مي باشد.
4 ـ محدوده طواف در تمام اطراف كعبه، حدِّ فاصل بين « كعبه » و « مقام ابراهيم » است كه 5/26 ذراع مىباشد (حدود 13 متر). بنابراين از طرف حجر اسماعيل اين فاصله كم مىشود و 5/6 ذراع باقى مي ماند.(1) 5 ـ اگر انسان بر اثر بيمارى يا پيرى يا زيادى جمعيّت نتواند در اين محدوده طواف كند، طواف در خارج اين حدّ اشكال ندارد . 6 ـ طواف كننده بايد با طهارت طواف كند يعنى با وضو باشد و غسلى برعهده او نباشد و نيز بدن و لباس وى پاك باشد، همانگونه كه نماز مىخواند . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ آيةالله فاضل : ظاهر آن است كه محدوده طواف در طرف حجر اسماعيل نيز به مقدار 5/26 ذراع مىباشد ولى احتياط مستحب است كه در محدوده 5/6 ذراع طواف كند . آيةالله مكارم : بهتر است طواف در اين محدوده باشد ولى لازم نيست . آيةالله زنجانى : طواف بايد در فاصلهاى به مقدار بين كعبه و مقام حضرت ابراهيم (
عليه السلام ) كه حدود 12 متر است انجام مىشود و در طرف حجراسماعيل نيز محدوده طواف
از بيرون حجر محاسبه مي شود نه از خانه كعبه .
پس از انجام طواف، بايد دو ركعت نماز، به نيّت نماز طواف بخواند . * كيفيت نماز طواف : مانند نماز صبح است، ولى حمد و سوره را مىتواند بلند يا آهسته بخواند . * وقت نماز طواف : بعد از طواف و قبل از سعى است . * مكان نماز طواف : در مسجدالحرام، نزد مقام ابراهيم است و بنابر احتياط واجب (1) بايد پشت مقام بجا آورد به طورى كه سنگى كه مقام است بين او و خانه كعبه واقع شود. و بهتر است هر چه مىتواند نزديكتر بايستد (نه بهطورى كه مزاحم ديگران باشد) و اگر به واسطه زيادى جمعيت نتواند پشت مقام بخواند، در يكى از دو طرف آن، نزديك مقام بجا آورد .(2) ــــــــــــــــــــــــــــــــــ آيةالله خامنه اى، آيةالله مكارم : واجب است نماز طواف را در صورت امكان پشت مقام بخواند . 2 ـ آيةالله خامنهاى : كافى است در هر نقطهاى كه عرفاً بگويند پشت مقام است، گر چه از مقام دور باشد نماز را بخواند بلكه در اين صورت بعيد نيست كه نماز در هر جاى مسجدالحرام صحيح باشد . آيةالله تبريزى : در صورتى كه نتواند نزديك مقام بخواند، بنابر احتياط در دورتر با مراعات نزديكترين مكان پشت مقام بخواند . آيةالله سيستانى : اگر نتواند پشت مقام و نزديك آن بجا آورد، احتياط واجب آن است
كه در سمت چپ يا راست مقام نزديك آن، و هم در دروتر ولى پشت مقام به جا آورد .
1 ـ بر تمام افراد بالغ و عاقل واجب است كه نمازها را به طور صحيح ياد بگيرند تا تكليف الهى را درست انجام دهند; بخصوص كسى كه قصد عمره يا حج دارد بايد نماز خود را تصحيح كند، تا تمامى نمازها كه از جمله آنها نماز طواف است، به طور صحيح انجام شود . 2 ـ بنابراحتياط واجب بايد پسازطواف،نماز طواف را زود بجا آورد به طورى كه مردم نگويند بين آنها فاصله شده است . 3 ـ جايز است نماز طواف مستحب را هر جاى مسجدالحرام كه بخواهد بجا آورد . مقام ابراهيم ( عليه السلام ) و جايگاه نماز طواف پس از انجام نماز طواف، بايد هفت مرتبه فاصله بين «صفا» و «مَروه» را كه امروزه به صورت سالنى ساخته شده و كنار مسجدالحرام قرار دارد بپيمايد . 1 ـ سعى، بايد از «صفا» آغاز و به «مروه» ختم شود . 2 ـ پيمودن فاصله «صفا» تا «مروه» يك مرتبه و برگشتن از «مروه» به «صفا» مرتبه دوّم به حساب مىآيد; بنابراين هفت شَوْطِ (1) سعى بر « مروه» ختم مىشود . 3 ـ نشستن و استراحت كردن و رفع خستگى بر صفا و مروه و در بين آنها جايز است و اگر در بين سعى باشد، بايد از همانجا كه سعى را قطع كرده است، ادامه دهد . 4 ـ سعى بين صفا و مروه لازم نيست با وضو و طهارت انجام شود، گرچه احتياط مستحب است . 5 ـ سعى در طبقه دوّم، چون بالاتر از دو كوه مىباشد اشكال دارد . ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
|