متن سخنراني دکتر ادهم ضرغام :

دکتر ادهم ضرغام :

دکتر ادهم ضرغام متولد 1337 ليسانس هنرهاي تجسمي(با گرايش نقاشي) از دانشگاه تهران، فوق ليسانس پژوهش هنر از دانشگاه تهران، دکتراي پژوهش هنر از دانشگاه تهران، عضو هيات علمي و مدير گروه آموزش نقاشي و مجسمه سازي دانشکده هنرهاي تجسمي پرديس هنرهاي زيبا دانشگاه تهران،

آثار :

برگزاري نمايشگاه هاي متعدد نقاشي بصورت گروهي و انفرادي در ايران و کشورهاي ايتاليا، عربستان، عمان، مغرب و بنگلادش و داراي تخصصهاي طراحي، نقاشي، نقاشي ديواري و مجسمه سازي.

متن سخنراني دکتر ادهم ضرغام :

عنوان : نقاشي معاصر ايران

مکان : مرکز دانشجويي زاگرب.

زمان : 28/2/85 – ساعت 7 شب

بنام خدا

تحولات هنر تصويري ايراني به روزگار پيشاتاريخي بر مي گردد. روند چندهزار سالة هم آميزيِ سنتهايِ تصويريِ آسياي غربي نهايتاً در الگوي ايرانيِ عصر هخامنشي تبلور يافت.

نقاشي ايران در سراسر تاريخ با فرهنگهاي بيگانه و سنتهاي ناهمگونِ شرقي و غربي برخورد كرده و غالباً به نتايج جديد دست يافته است. به راستي‘ ادوار شكوفايي و بالندگي اين هنر را بايد محصول اقتباسهاي سنجيده و ابداعات تازه دانست. اما با وجود تأثيرات خارجيِ گوناگون و دگرگون كننده مي توان نوعي پيوستگي دروني را در تحولات تاريخي نقاشي ايران تشخيص داد. در مقايسة نمونه هاي تصويريِ بازمانده از ادوار قبل و بعد از ظهور اسلام به شباهتهاي آشكار برمي خوريم.

كوشش هنرمند ايراني از ديرباز معطوف به نمونه آفرينيِ آرماني بوده است. نقاش بيشتر تمايل داشت كه دنياي آمال و تصوّرات خويش را تصوير كند. اگر هم به جهان پيرامونش روي مي كرد چندان به صرافت تقليد از فضايِ سه بعدي‘ نور و سايه‘ و شكل و رنگ اشياء نبود. ولي او مي توانست هر چيزي را به مدد ساده ترين خطوط و خالص ترين رنگها بدان گونه نمايش دهد كه متفاعدكننده به نظر آيد. بنابراين‘ جز در دوره هايِ اثرپذيري از سنتهاي غربي‘ نشاني از طبيعتگرايي در نقاشي ايران نمي توان يافت. در عوض‘ چكيده نگاري (استيليزاسيون)‘ نمادپردازي و آذينگري از كهن ترين روزگار در هنر تصويري اين سرزمين معمول بود.

مبانيِ زيبائي شناسي نگارگري ايراني بر اساس اين ادراكِ انتزاعي از جهان شكل گرفت و تكامل يافت.

رويكرد به زيبائي شناسي ناب هيچ گاه نقاش ايراني را از توجّه به انسان و ارزشهاي بشري باز نمي داشته است. قهرمانان و رويدادهاي گوناگون در نقاشي ايران- كه نظيرشان در ادبيات فارسي نيز به وفور مشاهده مي شود- از ماورايِ تاريخ‘ از اعماق حافظة جمعي برآمده اند. در واقع ادبيات و هنرهايِ ايران در روند بهره گيري از كهن الگوها (آركيتيپ ها)‘ به هم پيوسته اند.

در تاريخ نقاشي ايران به آثاري متعدّد در مضمونهاي حمسي‘ تغزّلي‘ عرفاني و اخلاقي بر مي خوريم.

اوائل قرن هفدهم‘ نقّاشاني چون محمّدزمان‘ به موضوعها و اسلوب نقاشي طبيعتگراي اروپائي روي آوردند. ديري نگذشت كه از تلفيق سنتهاي ايراني و اروپائي يك هنر دورگه پديد آمد. نقاش ايراني كه از قبل با جهان واقعي آشنا شده بود‘ اكنون مي خواست اشياء را بدان صورت كه به ديده مي آيند‘ نمايش دهد. تاريخ نشان مي دهد كه نقاش ايراني بارها توانسته است با توسِل به منابع خارجي از تنگناي هنر مرسوم زمان راهي براي تحوّل آينده بگشايد.

نقاشي به نام كمال الملك نيز‘ در مقامِ واپسين نقاش برجستة دربار پادشاهي قاجار (قرن نوزدهم)‘ از مهمترين نقاشان ايراني بود كه شيوه هاي كلاسيكِ اروپائي را تجربه كرد. از اينجا نقاشي با الهام از شيوه هاي اروپائي در كنار نگارگري ايراني پابه عرصة هنر ايراني مي گذارد و با دورة سلطنت پهلوي و همگام با تفكّر غرب گرايانة آن حكومت‘ نفوذ روزافزونِ فرهنگ و هنر غرب و مدرنيسمِ تقليدي‘ جايِ خود را در هنر معاصر ايران باز نمود.در سال 1940 ميلادي‘ نخستين دانشكدة هنري به شيوة جديد‘ با مديريت يك ايراني و مشاورة استادان فرانسوي و با پيوستن به دانشگاه تهران و با نام دانشكده هنرهاي زيبا‘ در ايران پا گرفت. برنامه هاي درسي به روش مدرسه بوزار پاريس آموزش داده مي شد.

تقريباً 50 سال پس از شروع مدرنيسم در هنر غرب‘ پژواك آن به ايران رسيد. اين در شرايطي بود كه نقاشان ايراني همچنان از مكتب هاي منسوخِ اروپائي و روش هاي به جاي مانده از سنت هاي هنر ايراني در آثار خود بهره مي گرفتند. گسترش دامنه جنگ دوم جهاني به ايران و ورود متّفقين در سال 1947 ميلادي به ايران‘ تغيير وضع سياسي و دگرگوني جوّ فرهنگي جامعه ايراني‘ مجالي براي نوجوييِ فرهنگي و هنري پديد آورد و سرآغاز دوره اي جديد در نقاشي ايراني شد.

پرسشي كه يقيناً ذهن بسياري از هنرمندان نوپرداز را در آغاز نوگراييِ هنر ايران به خود مشغول كرد كشف آن كيفييات و ويژگي هايي بود كه مي توانست كار آنان را از كارهاي مشابه در نقاط ديگر جهان مشخص و متمايز سازد و آن چيزي بود كه مي توانست تابلوهاي نقاشي و پيكره هائي را كه از زيرِ دست آنها بيرون مي آمد با گذشته فرهنگي وطن شان پيوند دهد. علاقه به ظهور مكتبي ملّي در هنر بر پاية مدرنيسم مسئله اي بود كه هنرمندان در جستجويِ آن بودند. مكتبي كه مي توانست نشان دهندة پيوندهاي روشني با دوره هاي باشكوه هنر قديم ايران باشد.

با وقوع انقلاب اسلامي ايران در سال 1979 ميلادي‘ و رشد و تقويتِ انديشة بازگشت به ارزشهاي فرهنگيِ ايراني- اسلامي‘ هنرمندان نيز از اين روح تازه دميده بهره گرفته و در كنار پيشرفتهايِ فوق العادة كمّي و كيفي (از نظر گسترش تعداد مراكز آموزش عالي هنر- آموزشگاه هاي آزادِ هنري- خلقِ ديوارنگاري ها و آثار نقاشي با مضمون هايِ حماسي‘ ديني‘ سياسي‘ عرفاني‘ شاعرانه و...- برگزاريِ دوسالانه هايِ متعدّدِ داخلي و بين المللي- تشكيل گروه هايِ هنري- حضور منتقدان برجستة شرقي و غربي در ايران- گسترش مراكز فرهنگي- موزه ها- گالري ها- گرايش روزافزون جوانان به هنر و بالاخص هنرهايِ تجسّمي و نقّاشي و...)‘ روز به روز ضمن بهره وري از تكنيكها و امكانات جهاني در عرصة تجارب هنرهاي تجسمي‘ در تلاش و جستجوي بيشتر براي يافتن هويت ايراني- اسلامي گامهاي جديدتر برمي دارند. اين همه نشانگر اين واقعيت است كه در طول سالهاي پس از انقلاب اسلامي شرايط مطلوبي براي خلق آثار هنري به وجود آمده است.

با وقوع اين انقلاب‘ دورة جديدي در تاريخ هنر معاصر ايران رقم زده شد و جنبشي تازه تحت عنوان نقاشي انقلاب اسلامي به وجود آمد. نقاشان معاصر ايران فعاليتهاي هنري خود را در طول سه دهه پس از انقلاب كه با مبارزات ملت ايران عجين شده بود عرضه نمود‘ و فصل جديدي را در تاريخ هنري ايران گشودند.

در سالهاي اخير‘ استعدادهاي نوماية بسياري پا به عرصه گذارده اند كه مي توان در آثار ايشان بازتاب دو نگرش ملّي و جهاني بر مبناي تجارب هنر ايراني را مشاهده نمود. اين تنوع نگرش ها‘ نشان دهندة جستجوهاي جدي تر و انتخاب هاي آگاهانه تر نيز هست.

هنرمندان نسل جديد در رويارويي با سنت ها با شناخت وسيع تري عمل كرده و دستاوردهاي مدرنيسم را بهتر شناخته اند و به نظر مي رسد كه كوشش هاي ايشان از هر نقطه كه آغاز شده باشد‘ معطوف به درك و بيان موقعيت خود در جهان معاصر است.

آخر سخن اينكه‘ نقاشيِ حالِ ايران زبانِ كشف و شهود عرفاني و معنوي‘ محبت‘ صلح‘ دوستي‘ درستي و صداقت‘ كرامات و ارزشهاي انساني و در يك كلام زبان عشق است.

(در اين سخنراني نمونه هائي از نقاشي قديم و سنتي و نيز نقاشي معاصر ايران نمايش داده شد و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و در خاتمه به پرسشهاي مستمعين پاسخهاي لازم ارائه گرديد.)

منبع خبر ُُُُ عکس واطلاعات بیشتردر سایت www.zagreb.icro.ir

متن سخنراني دکتر ادهم ضرغام :

مطالب مشابه :

نكات آغاز سخنراني

چگونه يك سخنراني ماندگار ايراد كنيم؟

سخنوري و آداب سخنراني

فنون سخنرانی

سه داستان استیو جابز در سخنرانی دانشگاه استنفورد

درس اصول سخنوري (جزوه نهايي)

متن سخنراني دکتر ادهم ضرغام :

داستان تکان دهنده ی نماز یک دختر بچه