جزوه درس جمعیت و تنظیم خانواده-پارت 2
موارد
قابل توجه در پیگیری ها و مراجعه بعدی
پیگیری
مصرف کنندگان قرص های پیشگیری از بارداری دارای اهمیت ویژه ای است . به منظور
پیگیری موارد ذیل باید به مصرف کنندگان تاکید شود :
در طول
هفته قبل از پایان بسته ، برای دریافت بسته بعدی مراجعه نمایند .
در هر بار
مراجعه برای دریافت بسته جدید باید در خصوص چگونگی مصرف ، رضایت از روش ، شکایت ها
، هشدارها و یا عوارض مصرف با دقت پرسش شود .
محدوده
سنی استفاده از قرص ها ی ترکیبی پیشگیری از بارداری : مصرف این
نوع قرص ها می تواند تا 50 سالگی ، با رعایت موارد مندرج در منع مصرف قرص های
ترکیبی ، ادامه یابد .
آمپول
ترکیبی پیشگیری از پایداری
آمپول
ترکیبی یک روش هورمونی ترکیبی و تزریقی پیشگیری از بارداری است . این آمپول ها در
بردارنده نیم میلی لیتر ماده موثر (25 میلی گرم دپو مدروکسی پروژسترون استات و 5
میلی گرم استرادیول سیپونات)می باشد . آمپول ترکیبی توسط کارکنان بهداشتی دوره
دیده یا پزشک و در فاصله های یک ماهه تزریق می شود .
مکانیسم
عمل :
1- جلوگیری از تخمک گذاری
2- تاثیر بر مخاط داخلی رحم و مهار پرولیفراسیون آندومتر
3- یجاد اشکال در ورود اسپرم به داخل رحم از طریق افزایش ضخامت
ترشحات دهانه رحم ( موکوس سرویکس )
اثر بخشی
:
اثر بخشی بالا
آسانی استفاده و آسانی قطع استفاده
برگشت نسبتا سریع باروری پس از قطع روش
بی تاثیر بودن روی میل جنسی
بهبود دیسمنوره شدید
مناسب برای افرادی مه با استفاده مداوم و هر روزه از یک روش مشکل
دارند (افراد کوچ نشین ، فراموشکار ، عقب ماندگان ذهنی و ...)
کاهش خونریزی قاعدگی
مناسب برای افراد با سابقه بارداری خارج رحمی (EP)
پایین بودن عوارض افزایش وزن و خونریزی نامنظم
( درمقایسه با قرصهای ترکیبی )
پایین بودن عوارض ناشی از استروژن( در مقایسه
با قرص ها ی ترکیبی)
کم نشدن اثر بخشی در صورت اسهال و استفراغ ( در
مقایسه با قرص ها ی ترکیبی)
قابل استفاده همزمان با آنتی بیوتیک ها ( بجز
ریفامپین و گریزوفولوین)
تاثیر کم بر سیستم انعقادی
معایب :
پیشگیری نکردن از بیماری های قابل انتقال از
راه تماس جنسی
عدم امکان قطع روش یا تغییر آن پس از تزریق
آمپول تا از بین رفتن اثر آن ( اتمام دوره )
مناسب نبودن برای دوران شیردهی تا 6 ماهگی
موارد منع مصرف مطلق :
شک یا اطمینان به وجود حاملگی
در فاصله زمانی کمتر از سه هفته پس از زایمان
در زنان غیر شیرده
شک به وجود سرطان پستان ، ابتلا و یا سابقه آن
هر بدخیمی مشکوک یا شناخته شده وابسته به
استروژن
کارسینوم آندمتر
خونریزی های رحمی بدون علت مشخص
مصرف سیگار در افراد 35 ساله و بالاتر
بیماری فعال یا مزمن کبدی
ابتلای فعلی یا سابقه ترومبوفیت وریدهای عمقی ،
اختلالات ترومبوآمبولیک و یا شرایط مستعد کننده این بیماری ها
بیماری های دریچه ای قلب
بیماری عروق کرونر قلب ، آنژین قلب ناپایدار (
ابتلای به هر نوع دردهای جلو قلبی و پشت اترنوم)، سابقه این بیماری ها با شرایط
مستعد کننده آنها
بیماری سیانوتیک قلبی
سکته مغزی
بیماری عروق مغزی ، سابقه این بیماری ها یا
شرایط مستعد کننده آن ها
دیابت با بیماری های عروقی ، رتینوپاتی ،
نفروپاتی یا ابتلای بیش از 20 سال به دیابتت
فشار خون بالا (100/160 میلی متر جیوه و بالاتر
)
سردرد راجعه شامل میگرن با علایم عصبی موضعی (
کاهش میدان دید چشم بطور مشابه ، دیدن خطوط زیگزاگی روشن ، احساس سوزن سوزن شدن در
یک بازو ، یک طرف صورت یا زبان )
میگرن بدون علایم فوکال عصبی و سن بیشتر از 35
سال
افزایش چربی های خون
شرایط نیامند به بی حرکتی کامل ( باید مصرف قرص
28 روز قبل از عمل جراحی تا پایان دوره بی حرکتی پس از عمل قطع شود دادن هشدار قبل
و بعد از عمل جراحی بزرگ ضرورت دارد )
سابقه هر بیماری مرتبط با مصرف قرص های ترکیبی
یا آمپول های ترکیبی مثل : کره، فشار خون
بالا ، پانکراتیت حاد، پمفیگویید حاملگی ،
سندرم استیون – جانسون
ابتلا به
Serious trauma cancer leukemia vascular diseases
زمان شروع استفاده از آمپول ترکیبی پیشگیری از باردای
1- در
دوران قاعدگی : اولین تزریق در یکی از 5 روز اول دوره قاعدگی انجام می شود .
2- غیر
از دوران قاعدگی :استفاده از آمپول های ترکیبی پیشگیری از باردای را در هز زمان که
اطمینان از باردار نبودن وجود داشته باشد می توان آغاز کرد . باید توجه داشت تا
ایجاد تاثیر پیشگیری از بارداری اولین آمپول ، باید 7 روز از کاندمم استفاده شود .
3-
پس از زایمان
اگر مادر پس از زایمان به فرزند خود شیر ندهد ، میتواند
مصرف این روش را در فاصله روزهای 28-21 پس از زایمان آغاز کند .
اگر مادر پس از زایمان به فرزند خود شیر دهد و دذر
استفاده از آمپول اصرار داشته باشد ضمن تاکید بر منع مصرف نسبی تا 6 ماهگی اگر
هنوز خونریزی قاعدگی رخ نداده باشد ، می تواند تزریق آمپول را پس از انجام B-hcGآغاز
کند .
4-
پس از سقط
: مصرف این آمپول را میتوان را میتوان در 5 روز اول بلافاصله
پس از سقط 3ماهه اول یا دوم شروع کرد . در این مورد نیازی به استفاده از روش
پشتیبان نیست . شروع استفاده از آمپولدر فاصله بیش از 5 روز از سقط سه ماهه اول یا
دوم مانند بند2خواهد بود .
5-
تغییر روش
:
در صورت تغییر روش از قرص به آمپول
های ترکیبی فاصله 7 روزه بین دو بسته قرص بهترین زمان برای تزریق است . در این
فاصله زمانی نیازی به استفاده از کاندوم نیست .
در صورت تغییر روش از آمپولهای سه
ماهه به آمپول ترکیبی یک ماهه ، باید آمپول ترکیبی در زمان تزریق بعدی آمپول سه
ماهه تزریق شود.
در صورت تمایل به تغییر روش از IUD به آمپول
ترکیبی در 5 روز اول قاعدگی ، باید آمپول را تزریق نموده داوطلب را بلافاصله برای
خارج نمودن IUD ارجاع داد .
عوارض شایع :
معمولا در ماههای اول عوارض شایع
بروز می نماید و در عرض 3-2 ماه کاهش یافته و یا از بین می رود این عوارض عبارتند
از :
1-
سردرد و
سرگیجه
2-
حساسیت
پستانها
3-
افزایش
وزن خفیف
4-
آکنه
5-
افزایش
بروز افسردگی و اضطراب
6-
کاهش HDL و کم شدن
نسبت HDL به LDL
7-
کم شدن
مقدار و تعداد روزهای خونریزی قاعدگی
عوارض ناشایع:
1-
خونریزی
نامنظم رحمی
2-
آمنوره
هشدارها :
در صورت بروز هر کدام از علامت های
زیر مصرف کننده فورا به بیمارستان ارجاع می شود :
1-
درد در
قسمت بالای شکم
2-
درد قفسه
سینه و یا تنگی نفس یا سرفه با خلط خونی
3-
تورم یا
درد شدید در یک پا
4-
مشکلات
چشمی ( تاری دید ، دو بینی و از دست دادن قدرت دید)
5- سردرد غیر معمول ( سردرد شدید و یا ضربانی و یا سردرد در یک
طرف سر)
6- زردی اسکلرا و پوست
آزمایش ها
و معاینه های لازم
مراجعه
اول :
1- معاینه مراجعه کننده از نظر زردی
2- اندازه گیری فشار خون
3- اندازه گیری قد و وزن برای محاسبه BMI( نمایه توده
بدنی)
4- معاینه پستان
5- آزمایش پاپ اسمیر (6-4 هفته پس از زایمان و مطابق دستور
العمل کشوری)
6- بررسی مشکلات انعقادی و چربی های خون ( در صورت سابقه
ترومبوز و یا بیماری های قلبی در بستگان درجه یک زیر 50 سال )
7- اندازه گیری تری گلیسرید
مراجعه
های پیگیری :
اولین
پیگیری پس از 3 ماه و پس از آن هر 6 ماه یکبار تا دو سال ، و از آن پس در صورت
نبودن هر گونه مشکل هر ساله و به شرح زیر انجام می شود :
1- فشار خون
2- وزن
3- پیگیری بروز علائم هشدار و عارضه ها در صورت لزوم بررسی آن
ها
4- بررسی دقیق تر خانم های با بیماری های مزمنی که اثر قرص
ترکیبی روی آن بیماری ها مشخص نیست ( منظور بیماری هایی است که در موارد منع مصرف
قرص اشارهای به آن نشده است مانند گواتر )
اگر هر
کدام از مشکلات یاد شده وجود داشته باشد ارجاع به متخصص مربوطه انجام می شود
بررسی
سالانه قند ، چربی و لیپو پروتئین برای خانم های با شرایط زیر در مراجعه های
پیگیری بطور روتین ضرور است :
·
خانم های
35 ساله و بالاتر
·
خانم های
با سابقه بیماری قلبی ، یا فشار خون بالا
·
دیابتی ها
·
خانم های
با سابقه دیابت حاملگی
·
خانم های
چاق
در هر
مراجعه برای تزریق بعدی ، باید در خصوص رضایت از روش ، شکایت ها ،هشدارها و یا
عوارض مصرف با دقت پرسش شود .
تذکر های
حین مصرف
1- تزریق آمپول ترکیبی باید هر 30 روز انجام شود .اگر متقاضی
در فاصله زمانی تا 3 روز زودتر یا 3 روز دیرتر از موعد مقرر مراجعه نماید .می توان
ضمن تاکید بر لزوم رعایت زمان تعیین شده آمپول های ترکیبی راتزریق کرد . شایان ذکر
است که فاصله بین تزریق ها نباید بیشتر از 33 روز باشد.
2- پیش از کشیدن آمپول به داخل سرنگ باید آمپول یا ویال را به
آرامی تکان داد.در صورت سرد بودن آمپول یا ویال باید پیش از تزریق آن را با دمای
بدن هماهنگ نمود. مالش آمپول یا ویال بین دست به این کار کمک می کند .
3- تزریق آمپولهای ترکیبی عضلانی و عمیق است . محل تزریق نباید
ماساژ داده شود .
4- در صورت تاخیر برای تزریق بعدی بیش از 33 روز انجام تزریق
با اطمینان پیدا کردن از نداشتن تماس جنسی ( پس از فاصله 33 روز تا زمان مراجعه )
و یا اطمینان از باردار نبودن فرد مقدور خواهد بود . در غیر اینصورت باید از فرد
از نظر حاملگی بررسی و تا تزریق بعدی از یک روش کمکی دیگر استفاده کند .
برگشت
باروری پس از قطع روش
در اغلب
موارد بازگشت تخمک گذاری 3-2 ماه پس از آخرین تزریق رخ می دهد .
قرص
پیشگیری از بارداری دوران شیردهی :
لاینسترنول
، قرص خوراکی پروژسترونی پیشگیری از بارداری بوده که فقط مادران شیرده تا 6 ماه پس
از زایمان می توانند از آن برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند . این قرص باید
هر روز در ساعت معینی خورده شود . خدمت این قرص توسط کارکنان بهداشتی تعلیم دیده
ارایه می شود .
مکانسم
عمل :
1- دشوار نمودن رسیدن اسپرم به رحم به دلیل افزایش غلظت ترشحات
دهانه رحم
2- جلوگیری از تخمک گذاری ماهانه ( در نیمی از استفاده کننده
ها )
3- تاثیر بر مخاط داخلی رحم ( آندومتر)
اثر بخشی
:
اثر بخشی
این قرص هم زمان با شیردهی به کودک کمتر از شش ماه 99% است .
مزیت ها :
نداشتن
اثر منفی بر کمیت و کیفیت شیر مادر
افزایش
مدت زمان شیردهی
بازگشت
باروری بلافاصله پس از قطع قرص
قابل
استفاده در مادران شیرده با فرزند کوچک تر از شش ماه
نداشتن
فاصله 7 روزه بین بسته ها و کم شدن احتمال مصرف نادرست
عدم نیاز
به قطع روش قبل از عمل جراحی
عیب ها :
قرصها باید همه روزه ، راس ساعتی معین خورده
شوند . در غیر اینصورت ( به ویژه در مادران شیردهی که قاعدگی آن ها بازگشته است )
، احتمال شکست روش افزایش می یابد .
تاثیر کمتر در پیشگیری از بارداری خارج رحمی در
مقایسه با باردای داخل رحمی
نامنظم شدن قاعدگی ها
عارضه شایع و چگونگی برخورد با آن :
خونریزی نامرتب رحمی : این عارضه معمولاً در
ماه های اول مصرف دیده شده و 2 تا 3 ماه پس از آغاز مصرف از بین رفته کاهش می یابد
در صورت تداوم خونریزی نامرتب و یا نارضایتی فرد برای قطع خونریزی تا 5 روز کپسول
مفنامیک اسید ( 250 میلی گرمی ) ، روزی سه بار و در هر بار دو کپسول تجویز می گردد
. هر گونه اقدام پس از سه ماه توسط متخصص انجام خواهد شد.
عوارض غیر شایع :
1- کیست های تخمدانی
2- حاملگی خارج از رحم ) EP) :
3- خونریزی شدید
4- سردرد
5- حساس شدن پستان ها
موارد منع مصرف مطلق
خونریزی غیر طبیعی رحمی
اختلالات مزمن یا حاد کبدی
سابقه و ابتلا به سرطان پستان
ابتلای فعلی به ترومبوز وریدهای عمقی ، آمبولی
زمان شروع و استفاده از لاینسترنول
1- شروع نشدن قاعدگی ها :در صورت قاعده نشدن مادر شیرده و
تغدیه انحصاری شیرخوار با شیر مادر ، مصرف قرص 6 هفته پس از زایمان آغاز خواهد شد
.
2- شروع شدن قاعدگی ها : در صورت بازگشت قاعدگی و یا تغذیه
انحصاری با شیر مادر ، مصرف قرص باید در 5 روز اول قاعدگی و ترجیحاً روز اول شروع
شود .
3- تغییر از سایر روشها :
اگر مادر
شیردهی از سایر روش های مدرن پیشگیری از بارداری استفاده نموده و خواهان تغییر آن
و استفاده از لاینسترنول باشد ، اگر کمتر از 6 ماه از زایمان وی گذشته باشد ، باید
مطابق شرح زیر استفاده از لاینسترول را آغا زکند :
در صورت
استفاده از قرص های ترکیبی پیشگیری از بارداری بلافاصله خوردن قرص پروژسترونی را
؛از کند دراین حالت نیازی به استفاده از کاندوم نیست .
در صورت
استفاده از آمپول های سه ماهه : در زمان تزریق دوز بعدی یا حداکثر یک هفته بعد از
آن می تواند خوردن قرص پروژسترونی را شروع کند در این حالت نیز نیازی به استفاده
از روش پشتیبان نیست . بدیهی است در صورت تاخیر بیشتر از یک هفته از زمان تزریق
دوز بعدی آمپول ، نیاز به یک هفته استفاده از کاندوم خواهد بود .
در صورت
استفاده از کاندوم و آی بو دی : باید در 5 روز اول قاعدگی و ترجیحا روز اول
استفاده از لاینسترنول آغاز شود ، در غیر اینصورت باید به مدت یکهفته از کاندوم
استفاده کرد .
در صورت
تمایل مادر شیرده دارای فرزند کوچکتر از 6 ماه به استفاده از لاینسترول و نداشتن
هیچکدام از شرایط یاد شده ، باید بررسی بارداری با B-hcG انجام شود
وارائه خدمت لاینسترول بر آن اساس صورت گیرد.
چگونگی
استفاده از لاینسترنول :
هر بلیستر
لاینسترول 28 قرص دارد که باید هر شب یک عدد از آن راس ساعت معینی خورده شود .
باید فرد استفاده کننده از لاینسترول را تشویق کرد که خوردن قرص را با یک کار
مداوم ه روزه هماهنگ کرد .
آزمایش و
معاینه های لازم :
1- اندازه گیری و ثبت فشار خون
2- پاپ اسمیر
3- اندازه گیری وزن
4- معاینه لازم حسب مورد در صورت وجود هر گونه نکته خاص در شرح
حال
هشدارها و
چگونگی برخورد با آن ها
اگر هر
کدام از علائم :
سردرد
شدید (میگرن سردردهای همراه با تاری دید )
درد شدید
قفسه سینه پس از شروع مصرف لاینسترول
خونریزی
نامرتب رحمی و یا هر خونریزی بدون دلیلی که احتمال بیماری زمینه ای و یا حاملگی را
مطرح نماید زردی پوست و چشم
درد شدید
شکمی که بخصوص در قسمت پایین شکم و لگن بروز نماید
مراجعه به
متخصص یا بیمارستان ضروری است .
آمپول
دپومدروکسی پروژسترون استات
DMPA یک روش تزریقی پیشگیری از بارداری است حاوی ماده موثره
دپومدروکسی پروژسترون استات بوده و سه ماه از بارداری پیشگیری می نماید .
مکانیسم
عمل :
1- جلوگیری از تخمک گذاری
2- دشوار نمودن رسیدن اسپرم به رحم از طریق افزایش غلظت ترشحات
دهانه رحم
3- تاثیر بر مخاط داخلی رحم ( آندومتر)
4- اثر بخشی این روش در سال اول استفاده بیش از 99.7% است .
مزیت ها
اثر بخشی بالا
آسانی استفاده
مناسب برای افرادی مه با استفاده مداوم و هر روزه از یک روش مشکل
دارند (افراد کوچ نشین ، فراموشکار ، عقب ماندگان ذهنی و ...)
قابل استفاده در آنمی سیکل سل
فاصله استفاده نسبتاً طولانی مدت ( هر سه ماه
یکبار)
کاهش ابتلا به سرطان های اندومتر و تخمدان ،
بیماری های التهابی لگن ، کم خونی ، فیبروم رحم ، اندومتریوز ، حاملگی خارج از رحم
، کاندیدیازیس واژن ، سندرم قبل از قاعدگی ، درد زمان قاعدگی و میتل اشمرز
نداشتن عوارض استروژنی
مناسب برای دیابتی ها
مناسب برای افراد مبتلا به بیماری تیرویید
قابل استفاده از سن 16 سالگی
قابل استفاده در دوران شیردهی
افزایش شیر مادر
تداخل نداشتن با تماس جنسی
عدم نیاز به قطع مصرف قبل از اعمال بزرگ جراحی
مناسب برای بیماران تشنجی بجز بیمارانی که از
داروهای کاربامازپین و فنی تویین استفاده می کنند.
معایب :
پیشگیری نکردن از بیماری های قابل انتقال از
راه تماس جنسی
تاخیر در بازگشت باروری
لزوم تزریق در فاصله های زمانی سه ماهه
احتمال افزایش وزن
اختلالات خونریزی قاعدگی : آمنوره ، لکه بینی و
خونریزی نامرتب
احتمال بروز تغییرات خلقی
عوارض
شایع :
اختلالات
قاعدگی
افزایش
وزن
حساسا شدن
پستان ها
عوارض غیر
شایع :
1- تغییر خلق ( بی خوابی و افسردگی )
2- سردرد و گیجی
3- نفخ شکم
4- کاهش میل جنسی
5- تاخیر در برگشت باروری
6- شک به وجود سرطان پستان
7- حساسیت
موارد منع مصرف مطلق:
بارداری،
سرطان پستان،
خونریزی واژینال بدون علت مشخص،
اختلالات شدید انعقادی،
استرویید
جنسی سابقه تومور (آدنوم)
کبدی ناشی از مصرف هورمون های
ترومبوآمبولی
سابقه سکته مغزی،
فشارخون کنترل نشده،
DMPA زمان
شروع استفاده از
1-
در
زمان قاعدگی:
اولین تزریق (شروع استفاده
از روش) در یکی از پنج روز اول قاعدگی انجام و تا یک هفته نیز از یک روش کمکی مانند کاندوم استفاده
می شود.
2- مادران غیر شیرده:
پس از زایمان: اولین تزریق DMPA بلافاصله پس از زایمان یا تا ۳ هفته پس از آن امکان پذیر بوده و نیازی به برگشت قاعدگی نیست.
پس از سقط: اگر متقاضی خدمت DMPA را به عنوان روش پیشگیری از بارداری انتخاب کند، استفاده از آن تا ۵ روز بعد از سقط سه ماهه
اول یا دوم امکان پذیر است. تزریق
DMPA پس
از این فاصله زمانی (۵ روز) منوط به دریافت پاسخ منفی تست بارداری β-HCG از آزمایشگاه و رعایت سایر شرایط خواهد بود.
۳- مادران شیرده:
درصورت قاعده نشدن و تغذیه انحصاری شیرخوار با شیر
مادر و انتخاب DMPA بعنوان روش پیشگیری از بارداری، مصرف DMPA باید ۶ هفته پس از زایمان آغاز گردد.
در صورت قاعده شدن، تزریق باید
در یکی از پنج روز اول قاعدگی انجام شده و تا یک هفته نیز از یک روش کمکی، مانند کاندوم استفاده شود.
به دنبال قطع یک روش: اگر فرد
در پنج روز اول دوران قاعدگی مراجعه کند، می توان بلافاصله
DMPA را
تزریق نمود، درغیراین صورت تا فرا رسیدن دوره قاعدگی بعدی (برای تزریق
DMPA) کاندوم
در اختیار فرد قرار داده خواهد شد.
چگونگی استفاده از DMPA
1-
یک
آمپول ۱۵۰ میلی گرمی DMPA هر ۳ ماه یکبار
تزریق می گردد. اگر متقاضی در محدوده فاصله زمانی ۲ هفته زودتر و یا ۲ هفته دیرتر از موعد مقرر
مراجعه نماید، می
توان
ضمن تاکید بر لزوم رعایت زمان تعیین شده، DMPA را تزریق کرد.
۲- قبل از تزریق و برای بوجود آوردن سوسپانسیون یکنواخت، باید ویال یا آمپول را
به شدت تکان
داد.
۳- تزریق DMPA عضلانی (بالای عضله بازو یا باسن) و عمیق (با استفاده از سرسوزن بلند) است. محل تزریق نباید ماساژ داده
شود.
آزمایش ها و معاینه های لازم :
۱- اندازه گیری وزن و
قد و محاسبه BMI .
2- اندازه گیری و ثبت فشار خون (فشار
خون کنترل شده از موارد منع مصرف نسبی است. در پیگیری ها به تغییر فشار خون دقت شود.)
۳- انجام پاپ اسمیر بر اساس
دستورالعمل کشوری.
4- اندازه گیری لیپوپروفایل(یکبار). اگر LDL پایه متقاضی خدمت از۲۰۰میلی گرم در دسی لیتر بیشتر بوده و دو فاکتور خطر عروقی و یا اختلالات نادر
لیپیدی مانندFAMILIAL HYPER CHOLESTROLEMIA وجود داشته باشد، آغاز استفاده
از روش توصیه نمی شود.
توجه:
اگر انجام آزمایش و
معاینه های فوق در اولین مراجعه ممکن نباشد، می توان اولین نوبت آمپول را تزریق کرد. باید به خاطر داشت که انجام
بررسی های یادشده در فاصله زمانی سه ماه پس از تزریق اول ضرورت دارد.
هشدارها و چگونگی برخورد با آن ها:
بروز هر یک از علائم زیر نشان دهنده ضرورت مراجعه فوری به بیمارستان
است.
۱- خونریزی شدید
۲-
سردرد
شدید همراه با تاری دید،
۳- زردی چشم و
پوست،
۴- تاخیر قاعدگی (در فردی که حین استفاده از DMPA قاعدگی مرتب داشته است)
۵- افزایش فشار خون ر حدی که نیازمند درمان باشد.
6-خونریزی طولانی( در هنگام قاعدگی یا جز آن)
موارد قابل توجه در پیگیری ها و مراجعه های بعدی:
در صورت تاخیر بیش از ۲ هفته
برای تزریق بعدی و وجود قاعدگی ماهیانه درطول استفاده از این روش، بررسی احتمال بارداری و تذکر به استفاده از یک
روش دیگر (مانند
کاندوم)
تا قاعدگی بعدی ضروری است. درصورت وجود آمنوره به دلیل تزریق آمپول و تاخیر بیش از ۲ هفته، تزریق بعدی پس از دریافت پاسخ
منفی آزمایش بررسی بارداری، انجام خواهد شد.
در موارد قطع قاعدگی (آمنوره)
در استفاده کنندگان از روش، اطمینان دادن به فرد در ارتباط با عادی و بی خطربودن این مسئله (قطع خونریزی
ماهانه-آمنوره) ضروری است.
همچنین
فرد باید مطمئن شود که قطع قاعدگی دلیل وجود بارداری نخواهد بود.
در صورت بروز لکه بینی یا
خونریزی بین دوره های قاعدگی، باید گیرنده خدمت از عادی، شایع و بی خطر بودن این عارضه اطمینان خاطر یابد. اگر خونریزی
ادامه یابد،
گیرنده
خدمت باید به مراکز مربوطه ارجاع شود.(بخش برخورد با عوارض شایع(
خونریزی قاعدگی شدید یا طولانی
(خون ریزی قاعدگی شدید یا طولانی: مقدار خونریزی یا مدت آن دو برابر معمول باشد) نادر، اما مهم بوده و
نیازمند توجه پزشکی
است.
سابقه سردرد شدید(میگرن)، مانع
استفاده از DMPA نیست. اگر مصرف DMPA با شروع و یا تشدید سردرد، تاری دید، از بین رفتن موقت بینایی، برق زدن در چشم(
فلاشینگ)، دیدن خطوط زیگزاگی و یا اختلال در تکلم و حرکت
همراه گردد، استفاده از یک روش غیر هورمونی توصیه می شود. همچنین برای آغاز درمان مناسب، ارجاع این فرد
ضرورت خواهد
داشت.
اگر مشکلی وجود نداشته باشد و
فرد مایل به ادامه استفاده از
DMPA باشد،
ضمن ارائه خدمت مطابق
دستورالعمل، به فرد تذکر داده می شود که پس از سه ماه، برای تزریق نوبت بعدی ( تزریق در فاصله ۱۴ + ۹۰ روز انجام
پذیر است) مراجعه نماید.
در هر مراجعه برای تزریق بعدی
باید رضایت از روش، شکایت ها، هشدارها و عارضه ها مورد سوال و بررسی قرار گیرد.
استفاده از DMPA پیش از زایمان اول :
ممکن است باعث تاخیر در بازگشت
باروری شود .
حاملگی
هم زمان با استفاده از
DMPA
اگر هم زمان با استفاده از DMPA بارداری اتفاق بیافتد، احتمال افزایش مرگ و میر نوزادی و نئوناتال به علت کاهش وزن هنگام
تولد (IUGR) وجود دارد. بنابراین
در بارداری های هم زمان
با استفاده از این روش، نیاز به دقت بیشتر در مراقبت ها و (در صورت لزوم) ارجاع به متخصص زنان است.
برگشت باروری پس از قطع روش:
۱- ممکن است بازگشت باروری در کاربر DMPA پس از قطع استفاده از روش با تاخیر مواجه گردد، این تاخیر بطور معمول حدود ۹-۸ ماه پس از آخرین تزریق
بطول می انجامد.
۲- تزریق DMPA ناباروری دایمی ایجاد نمی کند.
۳- اگر فرد نخواهد باردار شود و نیز مایل به ادامه استفاده از DMPA نباشد، علیرغم تاخیری که در بازگشت باروری با استفاده از
DMPA پس
از پایان مدت ۳ ماهه وجود دارد، باید از یک روش دیگر پیشگیری از بارداری استفاده نماید.
آی-یو-دی
کاپر تی (TCu 380 A)
توضیح روش:
این
نوع آی – یو- دی یک وسیله
کوچک حاوی مس است که در داخل رحم کار گذاشته شده و تا ده سال از بارداری پیش گیری می کند. ارائه خدمت
این روش توسط
پزشک،
ماما و یا کارکنان بهداشتی آموزش دیده صورت می گیرد.
مکانیسم عمل:
۱/ ایجاد التهاب در حفره رحم و صدمه به اسپرم،
۲/ اختلال در حرکات لوله های رحمی و جلوگیری از انتقال اسپرم و رسیدن آن به تخمک.
اثربخشی:
اثربخشی
آی یودی TCu 380 A حدود ۹۹/۲درصد می
باشد.
مزیت ها:
اثربخشی بالا،
قابلیت برگشت باروری بلافاصله پس
از خروج IUD،
طولانی مدت بودن اثر پیشگیری از
بارداری
نیاز نداشتن به یادآوری روزانه،
عدم تاثیر بر شیردهی،
نداشتن آثار و عوارض هورمونی،
قابل استفاده دراوایل دوران
منوپوز ،
عدم تداخل با تماس جنسی،
تداخل نداشتن با مصرف داروها.
عیب ها:
لزوم کارگذاری و خروج توسط فرد
دوره دیده،
خروج خودبخودی،
عدم پیشگیری از انتقال بیماری
های منتقله از راه تماس جنسی(STIs)،
لزوم معاینه دوره ای
عوارض شایع و برخورد با آن ها:
۱/ افزایش خونریزی و درد هنگام قاعدگی: به فرد آگاهی لازم داده می شود
که این مشکل طی ۳-۲ ماه پس
از گذاردن IUD رفع خواهد شد. در
صورت نیاز، درمان با داروهایی مانند ایندومتاسین، مفنامیک اسید (روزانه ۳ بار و در هربار ۲
کپسول۲۵۰ میلی گرمی
بمدت ۵
روز)، … و آهن آغاز می شود.
اگر مشکل خونریزی و درد زمان قاعدگی با این درمان برطرف نگردد، علت آن بررسی و در صورت نیاز باید IUD را خارج نمود.
۲/ خونریزی نامنظم و لکه بینی بین قاعدگی ها: بــــــه فرد
آگاهی داده می شود که این
مشکل
در عرض ۳-۲ ماه برطرف خواهد شد. اگر مشکل پس از گذشت ۳-۲ ماه ادامه یافت، ارجاع به متخصص زنان ضرورت می یابد.
۳/ افزایش ترشحات واژینال: درصورت افزایش ترشح واژینال، نوع آن بررسی و سپس درمان آغاز می گردد. درصورت نیاز،
ارجاع به متخصص
زنان
ضروری است. (ترشحات عفونی بدبو، همراه با سوزش و خارش بوده و رنگ آن با ترشحات غیرعفونی تفاوت دارد)
عوارض غیرشایع و برخورد با آن ها:
۱/ بیماری های التهابی لگن
( PID ): در۲۰
روز اول پس از کارگذاری مشاهده می شود.
دلیل
اصلی آن تشخیص ندادن عفونت موجود قبل از IUD گذاری و یا رعایت نکردن استریلیتی در زمان جای گذاری است. باید در این موارد فرد را به بیمارستان ارجاع
نمود.
۲/ سوراخ شدن رحم هنگام کارگذاری (که به دو صورت اتفاق می افتد):
الف- با علائم بالینی: معمولا هنگام اندازه گیری عمق رحم (با
هیسترومتر) و یا
کارگذاری IUD رخ داده و فرد احساس درد دارد.
ب-
بدون علائم بالینی: علامتی
نداشته
و از علائم پی بردن به آن کوتاه شدن طول نخ است.
در
موارد احتمال سوراخ
شدن
رحم، در صورت امکان باید
IUD را
خارج کرده و فرد را به متخصص زنان یا بیمارستان ارجاع داد.
موارد منع مصرف مطلق :
شک یا اطمینان به حاملگی،
سابقه PID با بستری در بیمارستان ،
رحم با شکل غیر طبیعی،
بیماری ویلسون یا حساسیت به مس
(برای IUD های مس دار)
نقص سیستم ایمنی،
نئوپلازی درمان شده سرویکس،
فیبرومی که اندازه و شکل رحم را تغییر داده باشد،
خون ریزی شدید قاعدگی (دفع
لخته) یا آنمی شدید،
خونریزی واژینال بدون علت مشخص،
اختلالات انعقادی،
سابقه بارداری خارج رحمی،
شک به وجود بدخیمی رحم یا
سرویکس و یا قطعیت وجود آن،
پاپ اسمیر غیر طبیعی ،
در فاصله زمانی درمان و پیگیری
مول (حداقل ۱ سال(،
نداشتن سابقه زایمان،
سل لگنی.
زمان شروع استفاده از
IUD:
1. در
زمان قاعدگی: باتوجه به اطمینان از باردار نبودن، نرمی سرویکس و راحت تر بودن ارائه خدمت، کارگذاری IUD در ۵ روز اول خونریزی قاعدگی توصیه می شود.(خونریزی و درد ناشی از کارگذاری IUD، با
خونریزی و درد دوران
قاعدگی
پوشیده خواهد شد)
۲/ پس از زایمان (طبیعی، سزارین): کوتاه ترین فاصله زمانی ممکن برای
آغاز استفاده از IUD، ۶ هفته پس از زایمان طبیعی یا سزارین است. ضمنا
شیردهی مانع گذاشتن IUD نبوده و IUDاثری بر شیر مادر ندارد
.
۳/ پس از سقط یا کورتاژ: پس ازسقط یا کورتاژ زیر ۱۲ هفته و به شرط عفونی
نبودن آن، می توان در ۵
روزاول پس از سقط IUD گذاری را انجام داد.
در موارد سقط بالای ۱۲
هفته،
این کار باید با ۶ هفته تاخیر و پس از بررسی های لازم توسط متخصص انجام شود.
۴/ در مادران شیردهی که قاعدگی آن ها برنگشته است: IUD را می توان ۶ هفته پس از زایمان با انحام آزمایشβ-HCG و اطمینان از عدم بارداری
کارگذاشت.
آزمایش ها و معاینه های لازم:
اولین
مراجعه :
۱/ معاینه لگنی برای بررسی اندازه و وضعیت رحم و آدنکس ها .
۲/ بررسی موارد کنتراندیکاسیون های مطلق و نسبی.
مراجعه های بعدی:
۱/ دیدن نخ IUD (معاینه توسط خود فرد
لازم نیست): بررسی
نخIUD پس از اتمام اولین
دوره خونریزی قاعدگی بعد از گذاشتن
IUD انجام
شده و کنترل
های
بعدی آن هر ۶ ماه یکبار( در غیر از زمان قاعدگی) صورت خواهد گرفت. شایان ذکر است که در چند ماه اول پس از گذاشتن IUD و بویژه در دوران قاعدگی احتمال خروج خودبخود آن وجود دارد. در صورت افزایش طول نخ و یا در حال خروج بودن
آن، باید نسبت
به
خروج کامل IUD اقدام شود. بلافاصله
پس از خروج IUD و در صورت مناسب
بودن شرایط
فرد(حامله
نبودن، نداشتن عفونت و تقاضا برای ادامه روش)، می توان نسبت به گذاردن IUD جدید اقدام کرد.
۲/ معاینه لگنی برای بررسی ترشح ها و حساسیت رحم و آدنکس ها،
۳/ انجام پاپ اسمیر براساس دستورالعمل کشوری،
۴/ بررسی وضعیت رضایت مندی، داشتن مشکل با استفاده از
IUD، تقاضا برای تغییر روش و یادآوری
مسایلی که فرد
درصورت
بروز آن ها باید مراجعه نماید.
تذکر: درصورت رویارویی با هر کدام از علائم، عارضه ها و هشدارها
مراجعه به مراکز
ارائه
خدمت ضروری است.
هشدارها و چگونگی برخورد با آن ها
۱/ دیده نشدن نخ یا عدم لمس نخ IUD توسط فرد معاینه کننده: اگر نخ IUD دیده
نشود،
باید برای بررسی بیشتر از نظر حاملگی، پاره شدن نخ، سوراخ شدن رحم، ورود IUD به حفره شکمی و خروج
IUD سونوگرافی
درخواست شده و در صورت نیاز ارجاع صورت گیرد.
۲/ تاخیر قاعدگی: در موارد تاخیر قاعدگی، آزمایش بارداری برای حصول
اطمینان درخواست می شود. اگر
پاسخ آزمایش بارداری هم زمان با استفاده از IUD مثبت باشد،
باید
حاملگی را از نظر داخل و یا خارج رحمی بودن بررسی نمود. شانس بارداری خارج رحمی با استفاده از IUD افزایش نیافته ولی درصورت وقوع حاملگی هم زمان با استفاده از
IUD باید
بارداری خارج رحمی را مد نظر داشت.
۳ / درموارد:
الف-
حاملگی داخل رحمی: اگر درنیمه اول حاملگی باشد و نخ IUD دیده نشود فرد ارجاع خواهد شد ولی اگر بتوان نخ را دید، سعی می شود
که با کشیدن آن IUD را خارج کرد. اگر
این مانور با موفقیت همراه نباشد، ارجاع به متخصص انجام خواهد شد. درنیمه دوم حاملگی، با هر شرایطی (دیده شدن
یا دیده نشدن نخ) ارجاع فرد انجام می شود.
ب-
حاملگی خارج رحمی: فرد را باید فورا به بیمارستان ارجاع داد.
شایان
ذکر است که:
درصورت ادامه حاملگی با داشتن IUD، باید به
فرد هشدار داد که اگر به
هر کدام از علائم عفونت مانند تب، علائم شبه آنفلوانزا، درد شکمی و خونریزی دچار شود، ضرورت دارد که در اولین فرصت به مرکز
بهداشتی درمانی برای
ارجاع
فوری و یا مستقیما و فوری به بیمارستان مراجعه نماید.
درصورت سقط با IUD (بویژه در سه ماهه دوم)، خطر سپتی سمی وجود دارد.
اگر بارداری با داشتن IUD تا
ترم
ادامه یابد، وجود IUD در رحم باعث
ناهنجاری جنینی نخواهد شد.
۴/ وجود علائمی
چون
درد پایین شکم، ترشح واژینال چرکی وبدبو، تب و لرز، استفراغ و حرکت دردناک سرویکس احتمال وجود بیماری های التهابی لگن را
مطرح نموده و باید فرد به بیمارستان ارجاع شود.
۵/ بدخیمی دستگاه تناسلی: اگر هر کدام از موارد بدخیمی دستگاه تناسلی قطعیت پیدا کند، باید
IUD را
خارج نموده و فرد را به متخصص ارجاع داد.
پیگیری:
مراجعه
های پیگیری IUD در مراکز ارائه خدمت
به دو دسته بوده و به
شرح
زیر انجام می شوند:
مراجعه هایی که به منظور کنترل
انجام می شوند: ۱ ماه
پس از
کارگذاری IUD (پس از پایان خونریزی قاعدگی) و سپس هر شش ماه یک باردر دوره پاکی برای بررسی نخ IUD.
مراجعه پس از پایان مدت اثربخشی IUD: برای خروج
IUDو درصورت نیاز جای گذاری IUD جدید.
خروج
IUD:
اگر
فرد بخواهد که IUD را زودتر از پایان
مدت اثر آن خارج نموده و
نیز
تمایلی به بارداری نداشته باشد، باید در زمان قاعدگی برای خارج نمودن IUD به
مرکز
ارائه خدمت مراجعه نموده و پس از خارج نمودن آن بلافاصله از یک روش دیگر پیش گیری از بارداری استفاده نماید. اگر IUD درزمانی غیر از دوران قاعدگی خارج شود، احتمال بارداری وجود داشته و درصورت وجود تماس جنسی درعرض ۷۲ ساعت
گذشته، استفاده
از روش
های اورژانس پیش گیری از بارداری ضرورت دارد.
"بستن لوله های رحمی"
توضیح روش:
بستن لوله های رحمی
در خانم ها یک عمل جراحی ساده وکم خطر است . دراین عمل لوله های رحمی متقاضی طی
بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی بسته می شود.
این عمل توسط متخصص
زنان، بصورت سرپایی و یا یک روز اقامت در
بیمارستان قابل انجام است.
مکانیسم عمل:
بابسته شدن لوله های
رحمی از رسیدن اسپرم وتخمک به یکدیگر وتشکیل سلول تخم جلوگیری بعمل می آید.
اثربخشی:
اثر بخشی روش بیش از
99 درصد است.
مزیت ها:
·
دایمی بودن
·
اثربخشی بالا
·
عدم نیاز به یادآوری ومراجعه
مکرر
·
نداشتن عارضه برای سلامتی فرد
استفاده کننده روش در درازمدت
·
تأثیر نداشتن در روابط جنسی
·
کاهش ابتلا به سرطان تخمدان
عیب ها
·
نیازبه عمل جراحی
·
پرهزینه ودشوار بودن عمل جراحی
برگشت باروری
عوارض غیر شایع
وچگونگی برخورد با آن ها
1- احتمال
تغییر میزان خونریزی قاعدگی
2- TL مانند سایر اعمال جراحی می تواند خطرهای بیهوشی را (به میزان
بسیارکم) به همراه داشته
باشد.
درصورت بروز عارضه
اول، فرد به متخصص زنان ارجاع میشود.
موراد تأخیر عمل
جراحی TL
·
بیماری های التهابی لگن در سه
ماهه اخیر 23
·
بیماری های تروفو بلاستیک بدخیم
·
سایقه اخیر بیماریهای قلبی حاد
·
ابتلا به ترومبوز وریدهای عمقی
(DVT ) یا آمبولی ریه
·
خونریزی واژینال بدون علت مشخص
·
مشکلات دوران بارداری ، زایمان
وپس از زایمان ماننده پره اکلامپسی شدید، اکلامپسی، پارگی کیسه آب (بیش از24 ساعت)
، تب زمان زایمان یا بلافاصله پس از آن ، وجود عوارض پس از زایمان مثل خونریزی
وعفونت سایر نقاط بدن( شرایط نامساعد جسمی)
·
بیماری های فعال مقاربتی (STls)
·
سرطان های لگن
نکته های مهم
·
بستن لوله های رحمی درصورت وجود
هرکدام از مشکلات فوق، پس از رفع مشکل انجام خواهد شد.
·
بایستی از TL ضمن ،مشاوره دقیق به زن وشوهر در مورد کم بودن احتمال موفقیت ،
پرهزینه ودشوار بودن عمل جراحی برگشت توانایی باروری تذکر داد.
·
این روش برای زوجینی که خانواده
خود را از نظر تعداد فرزند کامل نموده واز زندگی با ثباتی برخوردارند ، مناسب است
. قبل از عمل بایستی رضایت متقاضی خدمت وهمسر وی کسب شود.
·
بجز موارد عنوان شده فوق منع
خاصی برای زمان انجام عمل مطرح نیست . لازم است با توجه به فاکتورهای سن ، تعداد
وسن فرزندهای متقاضی،ضمن انجام مشاوره ، به متقاضی در اتخاذ تصمیم مناسب کمک شود.
زمان انجام عمل
1- در
صورت اطمینان از باردار نبودن متقاضی ، بستن لوله های رحمی در هرزمانی از سیکل
قاعدگی امکان پذیر است ( دوهفته اول سیکل قاعدگی دوره زمانی مناسب تری است)
2- پس
از زایمان طبیعی
3- هنگام
سزارین (بستن لوله های رحمی براحتی امکان پذیر است)
4- توجه:
پس از سقط عفونی ونیز در فاصله زمانی 42-7 روز پس از زایمان ، زمان مناسبی برای
انجام عمل توبکتومی نیست.
تکنیک عمل جراحی TL
بستن لوله های رحمی
در خانم ها به دو روش عمدن انجام می شود:
1- روش
شکمی به سه شکل:
الف: لاپاراسکوپی
ب: لاپاراتومی
پ: مینی لاپاراتومی
می باشد دراین روش
با ایجاد یک برش کوچک (2-3 سانتیمتری) در پایین شکم، لوله های رحمی را گرفته وبا
برداشتن قطعه ای از لوله ویا مسدود کردن آن توسط نخ، حلقه، کلیپس ویا منعقد کردن
لوله با روش الکترو کوآگولاسیون ، عمل TL انجام می شود. امروزه در بسیاری از کشورها این
عمل به روش لاپارسوپی انجام می شود.
2- هیستروسکوپی
آزمایش ها ومعاینه
های لازم
1- گرفتن
سابقه بیماری
2- انجام
hcG - B ( در موارد غیر همزمان با سقط وبارداری)
3- سایر
آزمایش ها
(براساس دستور العمل معاونت سلامت در مورد اعمال جراحی غیر
اورژانس)
4- معاینه
لگنی( بجز موارد بارداری)
5- اندازه
گیری فشارخون
6- پاپ
اسمیر (مطابق دستور العمل کشوری)
تذکرها
·
نخوردن مایعات ومواد غذایی
حداقل 8 ساعت قبل ازعمل
·
مصرف نکردن دارو 24 ساعت قبل از
عمل( مگر به تجویز پزشک)
·
حمام کردن شب قبل از عمل
·
استفاده ازلباس های تمیز وراحت
·
نداشتن لوازم زینتی ولاک ناخن
·
داشتن همراه برای برگشت به منزل
( درصورت امکان)
تذکرهای بعد از عمل
بستن لوله های رحمی
1-مراقبت بعد از
عمل:
·
حمام کردن روزانه
·
استفاده از مسکن ( در موارد
احساس درد)
·
تمیز وخشک نگه داشتن محل بخیه
·
نداشتن رابطه زناشویی حداقل تا
یک هفته ( اگر درد پس ازیک هفته ادامه یابد لازم است تا زمان رفع درد از رابطه جنسی خودداری گردد)
هشدارها وچگونگی
برخورد با آن ها
1- تب
بالاتر از 38 درجه
2- درد
وتورم محل عمل وخروج چرک وخون از آن تا یک هفته وقرمزی محل عملی که بدتر شود یا
ازبین نرود.
3- درد
شکمی که بدتر شده یا از بین نرود.
4- از
حال رفتن ، گیجی شدید در چهارهفته اول وبه ویژه در هفته اول پس از عمل درصورت بروز
هرکدام از موارد فوق، فرد به بیمارستان ارجاع خواهد شد.
مراجعه های پی گیری
واقدامات مربوطه
1- زمان
مراجعه بعدی: مراجعه در فاصله هفت روز بعد از عمل به منظور کشیدن بخیه ها ومعاینه
محل عمل.
2- داشتن
IUD وانجام TL : لزوم مراجعه فرد در اولین سیکل قاعدگی پس از
عمل ،برای خروج IUD
3- بررسی
رضایت از عمل ، عارضه ها ، هشدارها ، راهنمایی ومشاوره (درصورت وجود مشکل خاص) از
کارهای لازم در مراجعه های پی گیری است.
حاملگی در افراد TL شده
حاملگی در افراد TL شده بسیار کم بوده، ولی
دتر صورت تأخیر قاعدگی ، تهوع ، حساس شدن پستان ها ، درد وحساسیت زیرشکم وخونریزی
واژینال برسسی آن ضروری است .
حاملگی بعد از TL
، بدون وجود هیچ اشکال تکنیکی در عمل بستن لوله های رحمی ممکن خواهد بود. با توجه به خارج رحمی بودن
نیمی ازموراد حاملگی های پس از
TL ( با روش کواگو لاسیون دوقطبی) ،
هرمورد شک به حاملگی باید از نظر EP
نیز بررسی گردد( ارجاع به متخصص زنان)
سن مناسب برای بستن
لوله های رحمی
این عمل برای خانم
ها مولتی پار بالای 35 سال که دیگر نمی خواخن تعداد فرزند بیشتری داشته باشند، بسیار مناسب است.
درمورد متقاضیان زیر
30 سال با توجه به احتمال طلاق ، ازدواج مجددو... بهتر است انجام عمل مشروط به
مشاوره دقیق شده وبا در نظر گرفتن احتیاط
های لازم همراه گردد.
" بستن لوله
های اسپرم بر( وازکتومی بدون تیغ جراحی)"
توضیح روش:
وازکتومی بدون تیغ
جراحی یک روش دایمی پیشگیری از بارداری برای آقایان است .
این روش با یک عمل
جراحی سرپایی و بی حسی موضعی ومعمولا در فاصله زمانی کوتاه تر از 20 دقیقه انجام می
گیرد. طی این عمل لوله های اسپرم بر، از طریق ایجاد یک سوراخ کوچک بر روی کیسه
بیضه ها بسته می شوند.
مکانیسم عمل:
بسته شدن لوله های
اسپرم بر از ورود اسپرم ها به مایع منی جلوگیری می نماید. در این حالت مایع منی
فرد بدون اسپرم بوده ولقاح انجام نخواهد شد.
اثر بخشی:
یکی از اثر بخش ترین
روش هایپشگیری از بارداری است با پیگیریهای بعد از عمل وانجام دونوبت آزمایش
آنالیز اسپرم پس از عمل جراحی که نبودن اسپرم در مایع منی را تایید کند، میزان
موفقیت نزدیک به 100% است.
مزیت ها:
·
اثر بخشی بالا
·
نیاز نداشتن به بیهوشی
·
دایمی بودن
·
تداخل نداشتن با فعالیت جنسی
·
عدم نیاز به یادآوری ومراجعه
هایمکرر
·
نداشتن اثر منفیبرقدرت مردانگی،
میل جنسی واز صفت های ثانویه مردانه ( ریش ، سبیل وصدای مردانه)
·
عارضه نداشتن برای سلامتی
استفاده کننده از روش در دراز مدت
·
تاثیر نداشتن برحجم وظاهر مایع
منی وکیفیت تماس جنسی
·
افزایش لذت جنسی بدلیل از بین
رفتن نگرانی حاملگی ناخواسته
·
اثر بخشی بیشتر، نیاز کمتر به
مراقبت های قبل وپس از عمل ، احتمال بیشتر در موفقیت عمل بازگشت ، زمان کوتاه تر
عمل جراحی، امکان کسب اطمینان از موفقیت
عمل وعارضه های کمتر در مقایسه با بستن لوله های رحمی
عوارض شایع وچگونگی
برخورد با آن ها
وازکتومی عارضه
درازمدت قابل توجه وسیستمیک نداشته وعارضه های احتمالی محدود به محل عمل می باشد .
این عارضه ها شامل درد، سوزش وکبودی مختصر ناحیه عمل بوده که عموماً بعد از حداکثر
یک هفته برطرف می شوند.
عوارض غیر شایع وچگونگی برخورد با آن ها
1- هماتوم
2- عفونت
پوست ناحیه عمل ویا اپیدیدیمواورکیت عفونی
3- اپیدیدیمیت
احتقانی ودرد مزمن بیضه ها
در صورت بروز هریک
از عارضه های غیر شایع یاد شده، متقاضی باید به مرکز (مراکز)ارایه خدمت وازکتومی
مراجعه کنند.
سن مناسب برای انجام
وازکتومی
انجام وازکتومی در
افراد جوان توصیه نمی شود .
موارد منع استفاده
مطلق
باید توجه داشت
هیچگونه منع مطلقی در انجام وازکتومی وجود ندارد ، اما در برخی شرایط وازکتومی
باید با " احتیاط" " تاخیر" و یا " ارجاع" به یک
مرکز مجهز انجام گیرد.
این موارد به شرح
ذیل می باشند:
موارد احتیاط
موارد ی هستند که
خدمت وازکتومی برای متقاضی با احتیاط انجام می شود. این موارد عبارت هستند از:
·
آسیب اسکروتوم ویا سابقه عمل
جراحی آن
·
واریکوسل وهیدورسل بزرگ
·
عدم نزول بیضه یکطرفه( وازکتومی
در سمت نزول یافته انجام گرفته واگر 3 ماه بعد از عمل در مایع منی اسپرم وجود
داشته باشد، وازکتومی سمت مقابل نیز باید انجام گیرد.
·
دیابت
موارد تأخیر
مواردی هستند که
وازکتومی با تأخیر ( به منظور رفع مشکل ودرمان درصورت لزم انجام می شود این
موراد عبارت هستند از :
مردان جوان متقاضی
وازکتومی باید مانند همه مردان متقاضی این روش از نظر دایمی بودن ودر دسترس بودن سایر روش های طولانی
اثر وبسیار موثر جایگزین ، مشاوره شوند .
شواهد نشان نی دهد
که مردانی که در سنین جوانی تحت عمل وازکتومی قرارگرفته اند در مقایسه با مردانی که این
خدمت برای آنها در سنین بالا انجام شده است
بیشتر تمایل به برگشت روش دارند. همچنین پشیمانی در افرادی که درزمان انجام
وازکتومی دارای زندگی بی ثباتی
بوده ، کمتر از 31 سال داشته ، فرزند نداشته یا فرزند آنها بسیار کوچک بوده وتصمیم
خود را در مقاطع بحرانی زندگی گرفته اند ، بیشتر است.
·
بیماری مقاربتی فعال
·
التهاب سرآلت ، لوله ها اسپرم
بر ویا بیضه ها
·
عفونت پوست اسکروتوم
·
عفونت حاد سیستمیک ویا گاستر
وآنتریت شدید
·
فیلا ریازیس والفا نتیازیس
·
اپیدیدیمیت ویا اورکیت
موارد ارجاع
مواردی هستند که
متقاضی باید برای انجام وازکتومی به بیمارستان ارجاع شود . این موارد عبارت هستند
از :
·
فتق کشاله ران
·
عدم نزول بیضه دوطرفه
·
اختلالا ت انعقادی
·
ایدز
·
وجود توده در کیسه بیضه ها
·
سابقه حساست به لید وکانین
تکنیک عمل وازکتومی
بدون تیغ جراحی:
وازکتومی بدن تیغ
جراحی توسط دوپنس خاص NSV به نام های پنس شکافنده (Dissecting forceps ) وپنس گرد (Ringed clamp ) ، قیچی راست کوچک وپنس هموستات انجام می گیرد
. با تزریق CC 5/0 لیدوکانین 1% یا 2% بدون آدرنالین در زیر پوست و CC 5 /2 از آن در هرطرف اسکروتوم ، پوست ووازد فران های
چپ وراست بی حس می شوند.
هردو وازد فران از
محل سوراخ ایجاد شده روی اسکروتوم خارج ودر دو نقطه به فاصله 1سانتی متر با نخ سیلک گره زده شده
وطولی از وازدفران که بین دو گره قرار گرفته است، چیده می شود.
آزمایش های ومعاینه
های لازم
معمولاً، قبل از
انجام وازکتومی نیاز به درخواست هیچگونه آزمایشی نیست.
در گرفتن شرح حال ،
سابقه پزشکی متقاضی بررسی ومعاینه فیزیکی عمومی با توجه ویژه به دستگاه نیتال می شود.
دستورهای پس از عمل
·
استراحت به مدت یک روز
·
آب نزدن به محل عمل تا دو روز
·
نداشتن تماس جنسی تا 4 روز
·
پوشیدن شورت تنگ وبا بیضه بند
·
انجام ندادن کار سنگین تا یک
هفته
هشدارها وچگونگی
برخورد باآن ها
مواردی هستند که فرد
وازکتومی شده در صورت رویارویی با آن ها ، باید فوراً به مرکز ( مراکز) انجام دهنده وازکتومی مراجعه
نماید.
1-تب بیش از 38 درجه
تا 4 هفته ، بویژه در هفته اول
2-درد شدید ناحیه
عمل که به مسکن های معمولی پاسخ ندهد.
3-خروج خوان وچرک از محل زخم
4-تورم بیش از حد اسکروتوم
موارد قابل توجه در
پیگیری ها ومراجعه های بعدی
·
بهتر است فرد وازکتومی شده یک
هفته پس از عمل برای معایه محل عمل به پزشک ارایه دهنده خدمت
مراجعه نماید.
·
فرد وازکتومی شده باید سه ماه
یعد از عمل از نظر آزواسپرمی ( نبودن
اسپرم در مایع منی) آزمایش شود.
لازم است در این مدت
وتا اخذ نتیجه آزمایش ، یک روش مطمئن جلوگیری از بارداری ( مانند کاندوم) مورد
استفاده قرارگیرد.
برای پیگیری
واطمینان از موفقیت کامل عمل، اسپرم آنالیز بعدی با فاصله زمانی یک ماه ازآزمایش
اول
مطالب مشابه :
آشنایی با ضوابط بیمه 13 قسمت دوم
ایندومتاسین 50. پروژسترون 25. آمپول. 2700. 2700. 2700. پروژسترون 50.
سخنی با پزشکان حج
¯ تزريق عضلاني دو عدد آمپول پروژسترون 50 به مصرف آمپول و يا قرص پروژسترون و مصرف o.c.p
آشنایی با ضوابط بیمه 12 قسمت دوم
پروژسترون 25. آمپول. 2700. 2000. 2700 پروژسترون 50. آمپول. 3000. 2200. 3000
جزوه درس جمعیت و تنظیم خانواده-پارت 2
مصرف این نوع قرص ها می تواند تا 50 آمپول ترکیبی (25 میلی گرم دپو مدروکسی پروژسترون
آشنایی با ضوابط بیمه 21
کلسی تونین 50 آمپول. 6000. 10000. 13300. کلسی تونین 100 مدروکسی پروژسترون 150. آمپول. 5500. 7500
برچسب :
آمپول پروژسترون 50