تنيس روي ميز (پينگ پنگ)

مقدمه

تنیس روی میز یا پینگ پنگ (به انگلیسی: Table Tennis) ورزشی است که روی میز انجام می‌شود و دو یا چهار بازیکن در آن شرکت دارند و هر بازیکن یک راکت دارد و با بهره از آن به توپ ضربه می‌زند. توپ در این ورزش سبک و توخالی است. جنس میز از چوب و سخت است.

پیشینه

زادگاه ورزش تنيس روي ميز را چند كشور نام برده اند از جمله : انگلستان ، آمريكا ، هندوستان و آفريقاي جنوبي . اما با توجه به مدارك و مداركي كه در دست است مي توان انگلستان را سرچشمه اين ورزش دانست . خاستگاه اصلي این بازی انگلستان است که در سالهای ۱۸۹۰-۱۸۸۰ شاهزادگان (زمان ملکه ویکتوریا) طبقهٔ بالا پس از خوردن ناهار برای سرگرمی به آن می‌پرداختند. گویا در آن زمان آن‌ها برتر می‌دانستند تا به جای آنکه در زیر آفتاب تنیس بازی کنند به انجام ورزشی بپردازند که در زیر سقف باشد٫ پس تنیس روی میز را ساختند. نخستين توپهاي تنيس روي ميز از پيچيدن نخ نازك به دور كاغذ مچاله شده ساخته مي شد و راكت هم از تخته معمولي بود كه هر كس در اندازه هاي مختلف براي خود مي ساخت . اما با گسترش اين بازي بتدريج در وسايل بازي بهبود حاصل شد و انواع بهتري راكت و توپ در دسترس علاقمندان قرار گرفت . معرفي اين ورزش در انگلستان و رواج آن در بين مردم سبب شد كه كارخانه هاي تهيه اسباب بازي شروع به توليد انواع راكت و ميز و توپ و تور كنند . در اوايل دهه 1950 براي اولين بار پينگ پنگ بازهاي چيني قدم به مسابقات بين الملي نهادند و گرچه در ابتدا موفقيتي بدست نياوردند اما در سالهاي بهد تبديل به يكي از مدعيان درجه اول قهرماني اين ورزش شدند . ژاپنيها نخستين كشوري بودند كه راكت رويه اسفنجي را معرفي كردند و با اجراي شيوه هاي تدافعي در بازي موجب دگرگونيهاي بسيار در تكنيك بازي تنيس روي ميز شدند . ورزش تنيس روي ميز در سال 1988 به صورت رسمي به بازيهاي المپيك پيوس و در بازيهاي سئول ( كره جنوبي در فهرست مسابقات قرار گرفت .فدراسيون تنيس روي ميز ايران نيز در سال 1326 تاسيس شد و اين ورزش در حال حاضر يكي از پر طرفدارترين ورزشها در ميان دانش آموزان و دانشجويان است .

تاريخچه

در ابتدا برای بازی دراین ورزش از راكتهای شبكه دار مثل راكت تنیس و توپهای پارچه ای كه به صورت گلوله محكم پیچیده شده بود، یا توپ لاستیكی كوچكی كه باد می شد استفاده می كردند، تا اینكه كم كم راكتهای شبكه دار جای خود را با راكتهای چوبی دسته بلند و باریك و پوشیده از پوست گوساله دردوطرف تخته راكت عوض كردند. رییس سابق فدراسیون بین المللی تنیس روی میز آقای "ایورمونتا گو" از انگلیس كه سالها دراین پست بود منشاء بازی تنیس روی میز را از سرخپوستان می دانست. هنگامی كه در سال 1890 "جیمز گیب" انگلیسی، توپ مخصوصی كه جنس آن از سلولوئید( تقریباً همجنس توپهای فعلی) بود درست كرد، تحولی بزرگ در این ورزش ایجاد نمود. راحتی و كنترل این توپ در هنگام بازی باعث رونق و معروفیت بیشتر این ورزش گردید و به خاطر صدای پینگ و پنگ كه از برخورد راكت با توپ سلولوئیدی ایجاد می شد، نام این ورزش را كه به اسم "گوسیما" یا "فلیم فلام" یا "ویف وایف" یا "پیم پام" متداول بود به "پینگ پنگ" تغییر یافت . این اصطلاح در انگستان تحت شماره 19070 به انحصار ثبتی رسید. اما چون این ورزش مقررات و قوانین مخصوصی نداشت، بازیكنان هر كشور به فراخور حال و موقعیت و علاقه خود هر طور كه مایل بودند بازی می كردند و طول و عرض میز یا بلندی و كوتاهی آن در نزد كشورهای مختلف متفاوت بود ، یا بلندی و كوتاهی تورمیز یك كشور با تور میز كشورهای دیگر هم سطح نبود. به دلیل همین ناهماهنگی هر كس فقط می توانست روی میز منتخب خود كه عادت كرده بود بهتر بازی كند. در آن زمان "لاسچلوپارتمان" مجاری و در سالهای بعد "شومن واریته" با كفشهای قلابدار و شلوار مشكی و پیراهن مشكی ابریشمی در صحنه ظاهر می شدند و تماشاچیان را با فوت و فن هایی از بازی تنیس روی میز سرگرم می كردند . شگرد و هنرنمایی خاص آنها در برگرداندن توپها از داخل یك لیوان بود، هنری كه امروز فقط تعداد كمی از بازیكنها بدان تسلط دارند.

در سال 1905 یك انگلیسی به نام " گود" به روی راكتهای چوبی، قطعه ای لاستیك موج دار( دندانه دار) قرار داد و بدین وسیله بازیكنان یاد گرفتند كه به آن پیچ ها و سرعتهای گوناگون به توپ بدهند و بدین ترتیب راكتهای روكش لاستیكی دانه دار به سرعت مورد قبول عامه قرار گرفت و جای راكتهای چوب پنبه ای و چوبی را گرفت ونیز راكتهایی ساخته شد كه روكشهای مخملی داشتند. در آغاز، بازی تنیس روی میز شامل حمله از یك طرف و ضربه ای از طرف دیگر بود كه به عنوان جواب این حمله( دفاع) از طرف دیگر میز داده می شد. از سال 1920 یك تجارتخانه ورزشی برای تبلیغ علامت كالای تجارتی اش از نام پینگ پنگ استفاده كرد و به همین علت بعدها نام این ورزش از پینگ پنگ به تنیس روی میز تغییر داده شد. در سال 1926 فدراسیون بین المللی تنیس روی میز تأسیس شد و با كمكدكتر"لی من" قوانین و مقررات خاص و یكنواخت تنیس روی میز را تصویب كرد. از همین سال مسابقات جهانی تنیس روی میز آغاز شد كه اولین دوره آن در لندن برگزار شد. از سال 1939 تا 1946 به علت وقوع جنگ جهانی دوم همه فعالیتها و مسابقات جهانی این ورزش تعطیل شد. درسال 1947 یعنی بعد از جنگ دوم جهانی مجدداً مسابقات جهانی شروع شد و تا كنون بدون وقفه انجام شده است.

از سال 1926 تا 1952 این ورزش كه بیشتر با راكتهای تخته ای پوشیده از لاستیك دانه دار در دو طرف چوب راكت و با روش دفاعی بازی می شد را به علت كسب عناوین مختلف قهرمانی توسط اروپایی ها می توان عصر اروپایی ها دانست و دهه سال 1950 را كه به دلیل ظهور و درخشش ژاپنی ها و معرفی روشپن هولدر( گرفتن راكت به شكل مداد) و ارائه ضربه های فورهند و بازی تهاجمی نزدیك به میز به وسیله راكتهای اسفنجی و رقص پا توسط آنها و كسب اغلب عناوین قهرمانی این ورزش، این دهه را نیزعصر ژاپنی ها نامید. ژاپنی ها تا سال 1961 این برتری مطلق را حفظ كردند و همواره ستاره مسابقات جهانی بودند. در سال 1959جنگ كوتان اولین بازیكن چینی بود كه كاپ انفرادی مردان جهان را با خود به پكن برد . از 1961 تا 1967 كه چینی ها در مسابقات جهانی حضور پیدا كردند و گوی رقابت را از ژاپنی ها گرفته بودند و قهرمان بی چون و چرای تنیس روی میز دنیا شدند و عناوین انفرادی و تیمی مردان را در مسابقات جهانی 1961 پكن، 1963 پراگ و 1965 لوبلیانا را به خود اختصاص دادند عصر چینی ها نامیده شد. در ضمن ، ضربه هایلوپ (ضربه های پیچدار و مارپیچی) از سال 1960 توسط ژاپنی ها اختراع شد كه با استقبال عامه روبرو شد( این ضربه به وسیله لاستیكهای اسفنجی دانه دار پشت رو شده و معكوس زده می شود) در طول سالهای 1961 تا 1983 عناوین قهرمانی در اختیار ژاپنی ها ، چینی ها و تا حدی مجاری ها بوده است كه از این میان فاتح مطلق همچنان چینی ها بوده اند.

چگونگی بازی

پس از ضربهٔ سرویس که می‌بایست در نیمهٔ زمین فرد آغازگر بر زمین بخورد٫ در ضربه‌های بعدی توپ باید فقط در نیمهٔ زمین طرف مقابل به زمین بخورد. دو نیمهٔ زمین با یک تور از هم جدا شده‌اند. اگر توپ در زمین حریف فرود نیاید یک امتیاز به حریف اضافه می‌شود و اگر توپ در زمین حریف فرود آید و پس از آن حریف نتواند توپ را به زمين طرف مقابل بزند یک امتیاز به فردی که ضربه را زده افزودده می‌شود.

شرح اصطلاحات

رالی عبارت است از مدت زمانی که توپ در جریان بازی در گردش است .

توپ از اخرین لحظه‌ای که به صورت ثابت در کف دست آزاد بازیکن قرار دارد ٬ پیش از پرتاب برای زدن سرویس ٬ رالی یک لت یا یک امتیاز محسوب می‌شود.

یک لت عبارت است از یک رالی که نتیجهٔ آن در شمارش بازی منظور نمیشود .

یک امتیاز عبارت است از یک رالی که نتیجه آن در شمارش بازی منظور می‌شود .

دست بازی دستی است که راکت را میگیرد .

دست آزاد دستی است که راکت را نمیگیرد .

یک بازیکن زمانی به توپ ضربه وارد کرده‌است که با راکتی که در دست دارد و یا با قسمت زیر مچ دست بازی به توپ ضربه بزند .

یک بازیکن زمانی در مقایل توپ انسداد ایجاد میکند که لباس وی یا آنچه همراه خود دارد در هنگام بازی با توپی که هنوز از خط انتهایی خود عبور نکرده و یا از زمان آخرین ضربه از سوی حریف با زمین بازی برخورد نداشته تماس حاصل کند.

زننده سرویس بازیکنی است که اولین ضربه را در یک « رالی » به توپ وارد میکند .

گیرنده سرویس بازیکنی است که دومین ضربه را در یک « رالی » به توپ وارد میکند .

داور شخصی است که برای کنترل مسابقه منصوب میشود .

کمک داور شخصی است که در زمان تصمیم گیری‌های ویژه به داور کمک میکند .

هر آنچه بازیکن پوشیده با همراه خود داشته باشد به غیر از توپ شامل همه لوازم و اشیایی است که در هنگام اغاز رالی مورد استفاده وی بوده‌است .

زمانی که توپ از هر منطقه‌ای به جز از قسمت بین تور و پایه آن و یا از قسمت بین تور و سطح بازی عبور کند ٬ در واقع آن توپ از روی مجموعه تور یا دور تا دور آن « عبور کرده » تلقی خواهد شد .

خط پایانی خطی است که به صورت فرضی در هر دو جهت امتداد داشته باشد.

سرویس درست:

در آغاز یک سرویس ٬ توپ باید بدون حرکت روی کف دست آزاد زننده سرویس در پشت خط پایانی و در بالای سطح بازی قرار داشه باشد .

سپس زننده سرویس توپ را تقریبا با حالت عمودی و به سمت بالا بدون چرخش پرتاب خواهد کرد به صوری که توپ ٬ پس از رها شدن از کف دست آزاد بازیکن حداقل ۱۶ سانتیمتر به سمت بالا بیاید و سپس قبل از ضربه خوردن ٬ بدون تماس با چیزی پایین خواهد آمد .

در زمانی که توپ به سمت پایین در حال حرکت است ٬ زننده سرویس به آن ضربه وارد میکند به نحوی که توپ ابتدا با زمین خود و سپس بعد از عبور از روی مجموعه تور و یا از کنار آن ٬ مستقیما با زمین حریف تماس حاصل کند . در بازی‌های دو نفره ٬ توپ باید به ترتیب به نیمه سمت راست زمین زننده سرویس و گیرنده سرویس برخورد کند .

از شروع سرویس تا وقتیکه به توپ ضربه وارد میشود توپ باید بالاتر از سطح بازی و پشت خط پایانی زننده سرویس قرار داشته باشد و نباید توپ توسط قسمتی از بدن یا لباس زننده سرویس یا یار او از گیرنده سرویس پنهان گردد . ضمنا پس از انجام سرویس ٬ دست آزاد زننده سرویس نباید بین بدن او و تور قرار گیرد .

بازیکن مسئول است سرویس را بنحوی اجرا نماید که داور یا کمک او قادر به مشاهده رعایت مقررات اجراء سرویس صحیح از جانب او باشند

درصورتیکه داور نسبت به صحیح بودن سرویس شک داشته باشد (برای اولین بار) تنها با دادن اخطار به زننده سرویس اکتفا میکند (لت) اما امتیاز به دریافت کننده سرویس داده نمیشود.

در صورت تکرار بندبالا (تردید داور در ارتباط با صحیح بودن سرویس) خطا گرفته شده و برای دریافت کننده سرویس یک امتیاز در نظر گرفته خواهد شد .

در صورتیکه سرویس محققا بطور وضوح غلط باشد ٬ هیچ اخطاری داده نخواهد شد و به گیرنده سرویس یک امتیاز تعلق خواهد گرفت .

استثنائا ٬ در صورتیکه داور ٬ پیش از مسابقه از ناتوانی‌های جسمی یک بازیکن آگاهی داشته باشد میتواند برخی از موارد عدم اجرای صحیح سرویس را نادیده بگیرد .

برگشت صحیح:

به توپی که سرویس شده یا برگشت داده شده به نحوی ضربه وارد خواهد شد که یا مستقیما از بالا و یا از کنار مجموعه تور عبور کند و یا پس از اصابت به مجموعه تور به زمین حریف اصبت کند .

ترتیب بازی:

در بازی‌های انفرادی ٬ زننده سرویس ابتدا باید یک سرویس صحیح را اجرا کند ٬ سپس گیرنده سرویس ٬ یک برگشت صحیح را اجرا کند و به همین ترتیب زننده سرویس و گیرنده سرویس هر یک به طور متناوب یک برگشت صحیح را انجام دهند .

در بازی‌های دو نفره ٬ ابتدا زننده سرویس ٬ باید یک سرویس صحیح را اجرا کند ٬ سپس گیرنده سرویس ٬ یک برگشت صحیح انجام داده ٬ بعد از آن همبازی زننده سرویس ٬ یک برگشت درست انجام میدهد و پس از آن هر بازیکن به نوبه خود به طور متوالی برگشت صحیح را انجام خواهد داد .

لت:

یک رالی در موارد زیر یک (( لت )) محسوب میشود :

در صورتیکه توپ در سوریس در حین عبور از محموعه تور ٬ به آن برخورد کند ٬ مشروبط بر آنکه سرویس به درستی اجرا شده باشد و یا گیرنده توپ یا همبازی او در توپ انسداد ایجاد کند ؛

درصورتیکه سرویس زمانی اجرا شود که گیرنده سرویس با همبازی او آمادگی لازم را نداشته و هیچگونه اقدامی در جهت وارد کردن ضربه به توپ انجام ندهند ؛

در صورتیکه بنا به دلایلی که خارج از کنترل بازیکن است ٬ سرویس غیر صحیح یا برگشت غیر صحیح و یا عملی مغایر با قوانین بازی صورت گرفته باشد ؛

در صورتیکه بازی توصط داور یا کمک داور متوقف شود .

بازی را در موارد زیر میتوان متوقف ساخت :

به منظور تصحیح اشتباهی که در سرویس ٬ دریافت و یا زمین رخ داده‌است ؛

بمنطور اعلام سیستم تسریع ؛

بمنطور اخطار یا جریمه بازیکن ؛

اگر عواملی باعث اختلال در شرایط بازی شود به نحوی که در نتیجه رالی تاثیر بگذارد .

امتیاز:

به غیر از مواردی که رالی ٬ یک لت محسوب میشود ٬ در موارد زیر بازیکن یک امتیاز کسب میکند :

اگر حریف او نتواند یک سرویس صحیح اجرا کند.
اگر حریف او نتواند یک برگشت صحیح اجرا کند.
اگر پس از آنکه یک سرویس صحیح با یک برگشت صحیح را انجام داد ٬ توپ پیش از آنکه توسط حریف زده شود به جایی غیر از مجموعه تور اصابت کند.
اگر توپ پس از آنکه توسط حریف زده شد ٬ بدون اصابت با زمین او از خط انتهایی عبور کند.
اگر حریف مانعی بر سر راه توپ ایجاد کند.
اگر حریف دو مرتبه متوالی به توپ ضربه وارد کند.
اگر حریف با طرفی از راکت که سطح آن قانونی نباشد.
اگر بازیکن مقابل و هر آنچه که پوشیده یا حمل میکند ٬ سطح بازی را حرکت دهد.
اگر بازیکن مقابل و هر انچه که پوشیده و یا حمل میکند ٬ به محموعه تور اصابت کند.
اگر دست آزاد بازیکن به سطح بازی برخورد کند.
اگر بازیکنان مقابل در مسابقات دو نفره خارج از نوبتی که توسط اولین زننده توپ و اولین گیرنده توپ تعیین شده‌است به توپ ضربه وارد کنند.
و مواردی که در قسمت مربوطه به سیستم تسریع ) به آنها اشاره خواهد شد.

گیم:

بازی از پنج گیم 11 امتیازی تشکیل می‌شود.

هر بازیکنی یا زوجی که زودتر به امتیاز ۱۱ دست یابد ٬ برنده گیم خواهد بود ٬ مگر انکه دو بازیکن و یا هر دو زوج به امتیاز مساوی ۱۰دست یابند . در این صورت برنده ٬ بازیکن یا زوجی خواهد بود که دو امتیاز پی در پی بیشتر از حریف خود کسب کند .

میز:

سطح روی میز که سطح بازی نامیده میشود ، باید به صورت مستطیل بوده طول آن ۷۴/۲ متر و عرض آن ۵۲۵/۱ متر باشد. این میز که در سطح افقی قرار میگیرد باید ۷۶ سانتیمتر از زمین ارتفاع داشته باشد.

سطح موثر بازی کناره‌های عمودی میز را در بر نخواهد گرفت

سطح بازی میتواند از هر جنسی ساخته شود با این شرط که وقتی یک توپ استاندارد در هر قسمت میز از ارتفاع ۳۰ سانتیمتری رها شود به اندازه ۲۳ سانتیمتر به سمت بالا جهش داشته باشد

سطح بازی باید دارای رنگی یکنواخت به صورت تیره و مات و بدون و بازتاب نور باشد و خط سفید کناری به عرض ۲ سانتیمتر در امتداد طول ( لبهٔ ۴۷/۲ متری ) و خط سفید انتهایی به عرض ۲ سانتیمتر در امتداد عرض ( لبه ۵۲۵/۱ متری ) کشیده میشود سطح بازی به وسیله یک تور عمودی به دو قسمت مساوی تقسیم میشود . این تور موازی با خطوط انتهایی و به طور یکنواخت از یک طرف میز به طرف دیگر آن کشیده میشود در بازیهای دو نفره ٬ هر زمین به وسیلهٔ یک خط میانی سقید رنگ به عرض ۳ میلیمتر به دو قسمت مساوی به نام ((نیم زمین)) تقسیم می‌شود. این خط میانی به موازات خطوط کناری کشیده خواهد شد و باید جزئی از نیم زمین سمت راست محسوب شود .

مجموعه تور:

مجموعه تور شامل تور ٬ ضمائم آن ٬ پایه‌های مربوطه و گیره‌هایی است که مجموعه تور را به میز متصل میکند .

تور باید به وسیلهٔ طنابی که طرفین آن به دو پایه عمودی به ارتفاع ۲۵/۱۵ سانتیمتر بسه شده متصل شود و حد خارجی این دو پایه نیز باید ۲۵/۱۵ سانتیمتر خارج از خط کناری میز باشد .

بخش بالای تور در سرتاسر طول آن باید به ۲۵/۱۵ سانتیمتر از سطح بازی ارتفاع داشته باشد .

بخش پایین تور ٬ در سرتاسر طول آن باید تا حد امکان به سطح بازی نزدیک بوده و قسمتهای انتهایی دو طرف تور نیز تا حد امکان نزدیک و چسبیده به میله‌های نگهدارنده تور باشد .

توپ:

توپ باید کروی شکل و قطر ان ۴۰ میلیمتر باشد .

وزن توپ باید ۷/۲ گرم باشد.

جنس توپ باید از سلولوئید با مواد پلاستیکی مکشابه و زنگ آن سفید مات یا نارنجی مات و بدون انعکاس نور باشد.

راکت:

راکت میتواند به هر شکل ٬ اندازه و وزن مورد استفاده قرار گیرد اما تیغه (چوب) آن باید صاف و محکم باشد .

حداقل ۸۵ ٪ از ضخامت تیغه راکت ( چوب راکت ) باید از چوب طبیعی باشد . یک لایه چسبانک در میان تیغه راکت میتواند به کمک مواد الیافی مانند الیاف کربن ٬ الیاف شیشه ٬ یا کاغذ فشرده ٬ محکم و تقویت شود اما این لایه نباید ضخیم تر از ۵/۷ درصد کل ضخامت و یا ۵۳/۰ میلیمتر باشد ( در این محاسبه هر کدام عدد کمتری باشد در نظر گرفته می‌شود ) .

هر طرف تیغه یا چوب راکت که برای ضربه زدن به توپ مورد استفاده قرار میگیرد باید از جنس لاستیک معمولی عاجدار که عاج آنها به طرف بیرون است پوشیده شود که در این صورت ضخامت کل آن به انضمام چسب نباید از ۲ میلیمتر تجاوز کند ٬ و یا از جنس لاستیک دو لایه با عاج‌های به طرف داخل یا خارح بوده که ضخامت کل آن به انضمام چسب نباید از ۴ میلیمتر بیشتر باشد .

لاستیک عاجدار معمولی عبارت است از یک لاستیک بدون منفذ از نوع طبیعی یا مصنوعی که عاج‌های آن به طور یکنواخت قرار گرفته‌اند . تراکم این عاج‌ها نباید کمتر از ۱۰ عاج و بیشتر از ۳۰ عاج در هر سانتیمتر مربع باشد .

لاستیک دو لایه عبارت است از یک لایه اسفنج منفذدار که با یک لایهٔ بیرونی لاستیک عاجدار معمولی با ضخامت حداکثر ۲ میلیمتر پوشیده شده‌است .

تیغه راکت ٬ لایه بین ان ٬ لایه‌های پوشش و یا لایه‌های چسب بین آن که در قسمتی از راکت قرار داشته باشند که ضربه‌ها با آن زده میشود ٬ باید یکنواخت بوده و دارای ضخامت یکسانی باشند .

سطح رویه یک طرف راکت و یا سطح تیغه راکت که رویه نداشته باشد ٬ باید به رنگ قرمز روشن و مات و طرف دیگر آن سیاه باشد.

عدم یکنواختی در سطح رویه راکت حتی به صورت جزئی و یا عدم یکنواختی در رنگ ان که به دلیل ضربه خوردن یا ساییدگی رخ داده باشد مجاز است مشروط بر آنکه منجر به تغییر در کل خصوصیان سطح رویه راکت نشود .

در آغاز هر مسابقه و هر زمان که در طول مسابقه ٬ بازیکن راکتش را عوض کند باید راکتی که میخواهد از آن استفاده کند به خریف اش و داور نشان دهد و اجازه امتحان کردنش را نیز به آنان بدهد.

وانگ لیکین٬ قهرمان جهان در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷

تنيس روي ميز (پينگ پنگ)

شرح اصطلاحات

مطالب مشابه :

مدل های جدید سرویس چینی

سرويس چيني از برند طوس چيني - طرح هاي گل دار

خرید جهیزیه

تنيس روي ميز (پينگ پنگ)

چــــــــری