بانك مركزي تازه‌ترين آمار شاخص قيمت‌ها را منتشر كرد

دنياي اقتصاد- بانک مرکزی تازه‌ترین اطلاعات از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (تورم) طی اردیبهشت ماه سال جاری را منتشر کرده که بر اساس آن نرخ تورم به صورت «میانگین» که نشان دهنده تغییرات این شاخص در دوازده ماه منتهی به اردیبهشت ماه 1392 نسبت به دوازده ماه منتهی به اردیبهشت ماه 1391 است؛ به 34 درصد افزایش پیدا کرده است. مقایسه رقم ارائه شده برای نرخ تورم در اردیبهشت ماه با فروردین ماه امسال نشان می‌دهد که گرچه نرخ تورم میانگین با روند رو به رشد به بالاترین سطح خود در 17 سال گذشته رسیده؛ اما سرعت رشد تورم به صورت ماهانه و نقطه به نقطه كاهش يافته است. چنان که با توجه به نرخ تورم میانگین در فروردین ماه امسال که به 2/32 درصد رسیده بود؛ تورم ماهانه 01/1 درصد رشد کرده و تورم نقطه‌ای نیز با 5/0 درصد افزایش نسبت به تورم نقطه‌ای فروردین ماه به حدود 42درصد رسیده است. پیش از این، نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردين ماه، 2/41 درصد و اسفند ماه 4/40درصد اعلام شده بود. به نظر می‌رسد تاثیر افزایش نرخ ارز بر قیمت تمام شده کالاها، به طور تدریجی در حال کاهش است. ضمن اینکه مسوولان بانک مرکزی نیز به تازگی از کاهش رشد نقدینگی به عنوان یکی از عوامل ایجادکننده تورم خبر داده‌اند که این موضوع نیز می‌تواند بر روند آتی نرخ تورم تاثیرگذار باشد.
بانک مرکزی تازه‌ترین آمار شاخص‌های قیمتی را منتشر کرد:
نرخ تورم از شتاب می‌افتد؟
گروه بازار پول– بانک مرکزی، تازه‌ترین اطلاعات از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (تورم) طی اردیبهشت ماه سال‌جاری را منتشر کرده است. در این آمار که «بدون ذکر جزئیات»، تنها به عدد شاخص تورم در اردیبهشت ماه اکتفا شده است؛ نرخ تورم میانگین (دوازده ماه منتهی به اردیبهشت ماه 1392 نسبت به دوازده ماه منتهی به اردیبهشت‌ماه 1391) در ماه یاد شده به 34 درصد افزایش پیدا کرده است. رقم اعلام شده برای نرخ تورم در اردیبهشت ماه امسال از سال 75 تاکنون بی سابقه بوده است.
با این حال مقایسه رقم ارائه شده برای نرخ تورم در اردیبهشت ماه با فروردین ماه امسال نشان مي‌دهد که گرچه نرخ تورم میانگین با روند رو به رشد به بالاترین سطح خود در 17 سال گذشته رسیده است؛ اما سرعت رشد تورم به صورت ماهانه و نقطه‌ای «کند» شده است. چنان که با توجه به نرخ تورم میانگین در فروردین ماه امسال که به 2/32 درصد رسیده بود؛ تورم ماهانه 01/1 درصد رشد کرده و تورم نقطه‌اي نیز با 5/0 درصد افزایش نسبت به تورم نقطه‌اي فروردین‌ماه به حدود 42 درصد رسیده است.
چگونگی تهیه شاخص
اقتصاددانان براي اينکه بتوانند در وضعيت تغيير قيمت‌ها به ابزاري براي محاسبه اين تغييرات دست پيدا کنند، به ابداع روشی پرداخته‌اند که در نهایت به محاسبه سطح کلي قيمت‌ها در هر زمان، مي‌انجامد و از آن به‌عنوان «شاخص‌هاي قيمتي» یاد مي‌شود. به عبارت دیگر، این شاخص‌ها بيان‌کننده سطح عمومي قيمت‌ها هستند. به عنوان مثال، يکي از اين شاخص‌ها، شاخص قيمت مصرف‌کننده (CPI) است که با استفاده از «ميانگين وزني قيمت‌هاي کالاهاي مختلفي که يک مصرف کننده يا خانوار معمولي در يک دوره مصرف مي‌کند»، سنجيده مي‌شود.
بنابراين به جاي تک تک قيمت‌ها، اين شاخص کلي وارد محاسبات مي‌شود. اين موضوع امکان اين را مي‌دهد که نرخ تورم که معادل رشد سطح عمومي قيمت‌ها است، قابل محاسبه شود که براي آن بايد تغييرات شاخص قيمت مصرف کننده را محاسبه کرد و با استفاده از آن رشد شاخص که همان تورم است، محاسبه شود، البته اين تورم، تورم نقطه‌اي يا نقطه به نقطه است. اما اگر از ميانگين شاخص قيمت در يک سال (دوازده ماه) قبل از يک دوره استفاده شود، تورم ميانگين يا دوازده ماهه به دست مي‌آيد.
افزایش تورم نقطه‌ای
اعداد جديد شاخص تورم، نشانگر رسيدن تورم نقطه‌اي به آستانه‌هاي تازه و قابل تاملي است. مقایسه اعداد ارائه شده از «شاخص» تورم در اردیبهشت ماه امسال با عدد شاخص در اردیبهشت ماه، نرخ تورم نقطه‌اي در ماه دوم سال، نیم درصد افزايش يافته و به نزدیک 7/41 درصد رسيده است. پیش از این، نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردين ماه، 2/41 درصد و اسفند ماه 4/40 درصد اعلام شده بود. نرخ تورم نقطه‌اي از تيرماه سال قبل به اين سو، ماه به ماه در حال افزايش بوده و به نظر مي‌رسد به آستانه‌هاي هشدار رسيده است. در تيرماه سال 91، نرخ تورم نقطه به نقطه 9/21 درصد بود و پس از آن هر ماه بر رقم آن افزوده مي‌شد، به طوري که در عرض 9 ماه، يعني تا پايان اردیبهشت ماه امسال، از 9/21 درصد به رقم 7/41 درصد رسيده که افزايش قابل توجهي به ميزان 8/19 درصد را نشان مي‌دهد و تقريبا نرخ آن دو برابر شده است. به عبارت ديگر، طي يک بازه زماني 9 ماهه، نزدیک به 20 درصد بر نرخ تورم نقطه‌اي در اقتصاد کشور اضافه شده است.
کاهش سرعت رشد تورم ماهانه
اطلاعات جديدي که بانک مرکزي منتشر کرده، حاکي از کاهش نرخ تورم ماهانه است. شيوه محاسبه نرخ تورم ماهانه مثل نرخ تورم نقطه به نقطه است با اين تفاوت که به جاي دوره يک ساله، دوره يک ماهه در آن منظور مي‌شود. اين آمارها مي‌گويد که نرخ تورم ماهانه از 3 درصد در فروردین ماه سال‌جاری به 01/1 درصد در اردیبهشت ماه کاهش پیدا کرده است. نرخ تورم ماهانه در بهمن ماه پارسال 3/5 درصد بوده که در ماه پایانی سال گذشته به 9/3 درصد کاهش پیدا کرده است. پس از آن با تداوم روند نزولي، به رقم 3 درصدي در فروردين ماه امسال رسيده است. حال گزارش بانک مرکزی نشان مي‌دهد که روند نزولی نرخ تورم ماهانه در اردیبهشت ماه نیز تداوم پیدا کرده است.
تداوم روند افزايشي تورم میانگین
آمار اعلام شده 34 درصدي براي تورم ميانگين اردیبهشت ماه، در ادامه روند صعودي نرخ تورم در تقريبا سه سال گذشته بوده است. مقايسه اين آمار با داده‌هاي قبلي بانک مرکزي نشانگر اين است که از مرداد 89 که نرخ تورم در سطح 8/8 درصد بود و مسير رو به بالاي خود را آغاز کرد، اين روند افزايشي ادامه يافته است. تنها مورد استثنا در ارديبهشت و خرداد 91 رخ داده که نرخ تورم از 6/21 درصد در ارديبهشت ماه به 5/21 درصد در خرداد ماه کاهش يافت، اما بلافاصله از ماه بعد؛ يعني تيرماه روند افزايشي قبلي خود را از سر گرفت که تاکنون ادامه داشته است.
البته در آمار قبلي که با سال پايه 1383 از سوی بانک مرکزی اعلام شده بود؛ اين استثنا در روند صعودي مشاهده نمي‌شد و نرخ تورم از ارديبهشت به خرداد سال 91، با کاهش مواجه نمي‌شد. آمار قبلي نرخ تورم در ارديبهشت ماه سال 91 را به ميزان 2/22 درصد و اين نرخ در خرداد ماه سال 91 را به ميزان 4/22 درصد اعلام کرده بود.
مقایسه با تورم مرکز آمار
ارقام ارائه شده برای نرخ تورم در اردیبهشت ماه امسال از سوی بانک مرکزی در حالی است که چندی پیش مرکز آمار ایران نیز نرخ تورم اردیبهشت ماه را به صورت میانگین، 32 درصد اعلام کرده بود. رقم اعلام شده برای نرخ تورم نقطه‌اي نیز از سوی مرکز آمار ایران، بیش از 38 درصد بود.
گروه‌های تاثیرگذار
بانک مرکزی برای استخراج شاخص تورم، کالاهای مورد محاسبه را دسته‌بندی مي‌کند. این دسته‌بندی که به «گروه های کالایی » شناخته مي‌شود که در گروه اصلی و اختصاصی از سوی بانک مرکزی مورد استفاده قرار مي‌گیرد. در گروه اصلی 13 گروه شامل خوراكي‌ها و آشاميدني‌ها، دخانيات، پوشاک و کفش، مسکن، آب و برق و گاز، لوازم خانه، بهداشت و درمان، حمل و نقل، ارتباطات، تفریح و امور فرهنگی، تحصیل، رستوران و هتل و کالاهای متفرقه وجود دارد. در گروه‌های اختصاصی نیز سه گروه کالایی شامل کالا، خدمات و مسکن ، آب و برق و گاز وجود دارد. با توجه به این که بانک مرکزی در آمار جدید از تورم اردیبهشت ماه، به جزئیات شاخص‌ها در این گروه‌ها اشاره نکرده است نمی‌توان به تصویر مستندی از سهم هر یک از این گروه‌ها در افزایش شاخص کل دست یافت. اما در فروردین ماه امسال که جزئیات تورم منتشر شده است؛ شاخص قیمت در گروه‌هایی به مانند خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها تا سطح حدود 58 درصد، دخانیات حدود 90 درصد پوشاک و کفش حدود 63 درصد و لوازم منزل نزدیک به 80 درصد نسبت به فروردین ماه سال گذشته رشد کرده و بالاترین میزان تاثیرگذاری در شاخص کل تورم را داشته است.
مقایسه تورم میانگین و نقطه‌ای
بر اساس آمار بانک مرکزی و ظرف یک ساله اردیبهشت 91 تا اردیبهشت 92 نقطه تلاقی دو نرخ تورم میانگین و نقطه به نقطه، تیر ماه سال گذشته بوده است. تا پیش از این ماه، نرخ تورم نقطه به نقطه پایین‌تر از نرخ تورم میانگین بوده است. از اینجا به بعد، روند صعودی نرخ تورم نقطه به نقطه آغاز مي‌شود.این روند ابتدا آهسته است؛ اما در فاصله پاییز، اوج مي‌گیرد. در دو ماه ابتدایی فصل زمستان سال گذشته، نرخ تورم نقطه به نقطه در مسیر کاهش و ثبات حرکت کرده است؛ اما به یکباره در اسفند ماه پا به پای نرخ تورم میانگین، بار دیگر اوج گرفته است و تا اردیبهشت ماه به روند صعودی خود ادامه داده است.

بانك مركزي تازه‌ترين آمار شاخص قيمت‌ها را منتشر كرد

مطالب مشابه :

شاخص بانک مرکزی

استقلال سیاست‌های پولی به سبک ایرانی

بانك مركزي تازه‌ترين آمار شاخص قيمت‌ها را منتشر كرد

عوامل رشد مطالبات معوق بانکی

كاهش تورم با استقلال بانك مركزي

شاخص بهای کالا ها و خدمات مصرفی؛ بانک مرکزی

شاخص های ارزیابی عملکرد بانک توسعه صادرات ایران

بانکداری + تورم + نقدینگی