نکاتی درباره تدریس ادبیات دوره اول متوسطه

نکاتی که در تدریس درس ادبیات، باید مدّ نظر داشت:

· با توجه به طراحی شیوه های جدید آموزشی، استفاده از روش های مشارکتی و فعّال تدریس، امری ضروری است.

· به تعداد دانش آموزان، روش تدریس وجود دارد.

· در تمام روش های تدریس مشارکتی و فعّال دانش آموزان را سوار قایقی کرده ایم ؛ آن ها باید پارو بزنند و معّلم راهنمایی کند.

· سعی کنیم دانش آموزان را با مطالب درس، درگیر کنیم ؛ درست گفته اند که : اگر به من درس بدهید ،حفظ می کنم ؛ اگر به من بگویید فراموش می کنم و اگر مرا درگیر کنید، یاد می گیرم.

· خود ارزیابی ها کاری کاملاً شفاهی و دانش آموز خودش می فهمد که چه قدر فهمیده، صورت سوال را می خواند و جنبه ی روانی دارند . سوال چهارم گویای این است که : خودتان یک سوال بنویسید و به آن پاسخ دهید و سؤالات دیگری هم می توانید مطرح کنید . نیازی به نوشتن و پاسخ خودارزیابی در کتاب نیست .

· دانش های زبانی به روش استقرایی و استفاده از مثال تدریس شود و از اطلاعات اضافی که باعث انباشت ذهن و خستگی دانش آموز شود، جداً پرهیز گردد . فقط در حدّ کتاب درسی گفته شود نه بیشتر .

· در کارهای گروهی، دانش آموزان از هم یاد می گیرند ؛ می آموزند و می آموزانند ؛ به موقع سکوت می کنند و حرف می زنند و رفتار اجتماعی را در خود نهادینه می کنند . به دو سؤال از سؤالات بخش کارگروهی پرداخته شود .

· اغلب سؤالات بخش نوشتن ارزش املایی و انشایی دارند .

· هم خانواده، مختصّ زبان عربی است و در زبان های پیوندی وجود ندارد . در زبان فارسی با تساهل و تسامح قائل به هم خانواده برای واژه گانیم .

· استفاده از مترادف واژگان و روابط معنایی، برای زیبایی و تأثیر بیشتر کلام در مخاطب است .

· شرط تلفظ برای واژگان وارداتی، زبان مقصد است . مثلاً، عید در عربی "عِید"، اما در فارسی "عَید" تلفظ می شود .

· هدف از قسمت مطالعه و پژوهش، حرکت از مطالعه به سمت پژوهش است ؛ بنابراین، لازم است هفته ای حداقل یک کتاب را به دانش آموزان معرفی کنیم تا علاوه بر یادگیری محتوا، با اطلاعات کتاب شناسی، با نحوه ی ارجاع و فهرست منابع و مأخذ و .... آشنا شود . اگر کتاب داستانی باشد، در کلاس درس در مورد "شخصیت ها و قهرمانان، درون مایه، لحن، زاویه ی دید و..."بحث شود .

· شعرخوانی ها، روان خوانی ها و حکایت، برای اشداذ ادبی و تقویت مهارت های خواندن است ؛ سعی شود از این قسمت ها، املا به عمل نیاید و سؤالی مطرح نگردد .

· درس آزاد، چون آیینه ای است که دانش آموز خود را در آن می بیند، بنابراین باید در برابر یک درس مهم و اصلی به آن اهمّیّت داده شود و وقت اختصاص داد . درس های آزاد در مقایسه با کل درس ها با این مثال قابل توجیه است : فرض کنیم صاحب 21 مغازه هستیم (21درس) نوزده مغازه را با اجناس خود پر کرده ایم و درآمد خوبی هم داریم، و دو مغازه ی خالی را به اجاره داده ایم، مستأجر باید در قالب شغل جدید و اجناس تازه و متفاوت از اجناس ما، به سود بیشتری بیندیشد و در صدد جلب رضایت مشتری باشد .همین که دانش آموزان خود را در ردیف پدیدآورندگان آثار و مؤلفین کتاب می نویسد، به استعداد خویش پی می برد ؛ به خود باوری می رسد و عزّت نفس می یابد . درس های آزاد، نوعی انقلاب در کتب دوره ی راهنمایی است .

· شعر را معنی نمی کنیم، بلکه پیام اصلی آن را بیان می نماییم . اگر بیت به بیت معنی کردیم، فرصت نوشتن معنا، را به بچه ها ندهیم . سعی کنیم به کمک دانش آموزان معنی و مفهوم اشعار را تحلیل کنیم . به گلوگاه ها (تکیه) شعر توجه کنیم . مثلاً تا لحظه های پیش، دلم گورسرد بود .

· در باب قالب شعر (استفاده از شکل هندسی)، پیدا کردن ردیف و قافیه ی اشعار ،عناصر زیبایی سخن (آرایه های ادبی)بحث کنیم . از وزن شعر سخنی به میان نمی آوریم . از دانش آموزان بخواهیم اشعار را صامت خوانی کنند و سپس همراه خود ما، زمزمه و ترنم کنند .

· در مورد تاریخ ادبیات، دانش آموزان را به بخش آثار و اعلام ارجاع دهیم و از آن ها بخواهیم تا در حین تدریس، مطالب را از بخش آثار به دامن توضیحات (متن ها) منتقل و درج کنند تا همراه با تدریس گام به گام متن ها، پیش بروند .

· هم آوا بودن کلمات، یکی از مشکلات رسم الخط فارسی است و علت آن بیشتر مربوط به قرض گیری از دیگر زبان هاست . درست آن است که از طریق آموزش و کاربرد صحیح آن ها در جمله، مشکل را برطرف کنیم .

نکاتی درباره تدریس ادبیات دوره اول متوسطه

مطالب مشابه :

روش های نوین در تدریس فارسی دوره ی راهنمایی

روش های نوین تدریس ادبیات فارسی

روش تدریس ادبیات فارسی

نکاتی درمورد تدریس درس ادبیات فارسی راهنمایی

روش های پیشنهادی برای تدریس دروس زبان وادبیات فارسی

روش های نوین در تدریس ادبیات فارسی دوره ابتدایی

تاریخ ادبیات فارسی دوره راهنمایی

نکاتی درباره تدریس ادبیات دوره اول متوسطه