نمونه سوالات دوره تفسیر آیات جزء سی ام قرآن کریم( تفسیر آیات برگزیده )- قسمت 1

نمونه سوالات دوره تفسیر آیات جزء سی ام قرآن کریم( تفسیر آیات برگزیده )- قسمت 1 همکاران عزیز حتماً دروس را از رادیو قرآن یا فایلهای صوتی گوش کنید. نمونه سوال جهت آشنایی است. ترجمه و تفسیر سوره کوثر دارای 3 آیه بنام خدای بخشنده و مهربان براستی که ما کوثر را به تو عطا کردیم – پس در مقابل پروردگارت و برای پروردگارت نماز بخوان و شتر قربانی کن همانا که ملامت کننده تو او ابتر است. 1 - سوره کوثر بنظر یکی از مفسران معروف نماد چیست؟ نماد بلاغی 2 – در تفسیر سوره کوثر چه چیزهایی را باید در نظر بگیریم؟ الف – مفردات سوره را از نظر معنا ، لغت و مفهوم مرور کنیم. ب- رابطه این آیات با یکدیگر چه خواهد بود؟ ج- پیام و مفهوم سوره کوثر چه خواهد شد؟ 3 – معنی لغت اعطینا چیست؟ دادیم و بخشیدیم – ظرافت آن در اعطی است و نوعی حرمت برای آن کسی که چیزی را می گیرد وجود دارد. و با صیغه جمع بکار رفته و با نوعی حشمت و جبروت و موضع بالا و قدرت همراه است. 4- معنی لغت کوثر چیست؟ خیر کثیر – بر وزن فوعل و از اوزان مبالغه است و بر کثرت دلالت می کند. 5 – فصل یعنی چه؟ فعل امر است و نماز گذار 6- در وانحر چه احتمالاتی وجود دارد؟ در معنا شناسی لغوی دو احتمال است - الف – به معنای نحر شتر است (قربانی ) ب – در مقام نماز دستان خود به حوالی گردن بیاور 7 – لغت شان یعنی چه ؟ از شنان می آید ،به معنای عداوت و کینه ورزی و بدخلقی است. شانک یعنی کسی که دشمن تو است. 8 – لغت ابتر یعنی چه ؟ به معنای دم بریده و بلا نسل و مقطوع النسل . 9 – از نظر مفسران منظور آیه " ان شانک هو الایتر " چیست؟ بعلت اینکه پیامبر فرزندان پسر ایشان بعد از مدتی از دنیا می رفتند و فقط فرزندان دخترشان باقی می ماندند افرادی مثل ابوجهل ، ابوسفیان ، ابولهب و مهمترینشان عاص بن صحنی ایشان مسخره کرده و ابتر می نامیدند. خدا در مقام تسلی دل رسول خود و در مقام بیان این نکته که دشمن ابتر خواهد بود سوره کوثر را نازل کرده است. و پاسخی است در مقابل این ملامتهاست. 10 – چه چیزی ثابت می کند که پیامبر ابتر نیست؟ انا اعطیناک الکوثر به اعتبار 11 – آیه فصل لربک وانحر چیست؟ در مقام شکر گزاری و به شکرانه نعمت کوثر نازل شده است.و با آیه قبل و بعد ارتباط دارد. 12 – بفرمایش علامه طباطبایی در تفسیر المیزان چند مصداق برای کوثر شناسایی شده است؟ 26 مصداق که معروفترین این مصداق ها " علم کثیر ، نهری در بهشت، کثرت پیروان ،قرآن ،وحی ، نبوت ،مقام شفاعت، اخلاق نیکو، ..." 12 – مصداق کوثر که با سبب نزول بسازد و هم با ان شانک هوالابتر بسازد چیست؟ مصداقی که در تفاسیر برآن تاکید شده وجود مبارک فاطمه زهرا (س) است. 13 – با تولد حضرت فاطمه (س) در آن جامعه چند چیز به اثبات می رسد؟ الف – زن این مقام و شخصیت را دارد که بر خلاف نظر جاهلی عامل استمرار نسل انسان تلقی بشود. ب- رسول گرامی از هجمه ملامت دشمنان خود خارج شد وصاحب نسل بابرکت شد. 14 – آیه 62 آل عمران(ایه مباهله ) مقصود از" ابنا ءَ نا " کیانند؟ حضرت امام حسن (ع) و امام حسین (ع) 15 – پیامبر (ص) به برکت نعمت کوثر (حضرت فاطمه (س) در سوره کوثر موظف به چه شدند؟ به شکرانه آن اولاً نماز برای پروردگار بجا بیاورند و با ذبح شتر و اطعام و دادن ولیمه به مومنین شکرگزاری عملی کنند. 15 – بلاغت یک سوره مثل کوثر یعنی چه ؟ آیات یک ارتباط تنگاتنگ با هم دارند. تفسیر سوره ماعون – 7 آیه 16 – سوره ماعون در مقام چه کسانی نازل شده است؟ در مقام تهدید کسانی که چه بسا خود را مسلمان معرفی می کنند ولی متخلق به اخلاق منافقانه هستند. 17 – شاخصه های اخلاق منافقانه چیست؟ سهو و بی توجهی در نماز - ریا کردن – کمک اجتماعی به بینوایان نکردن 18 – منع ماعون یعنی چه ؟ کمک اجتماعی به بینوایان نکردن 19 - سوره ماعون چند آیه دارد؟ 7 آیه 20 – واژه " ارایت " یعنی چه ؟ به ظاهر از رویت می آید که ما یک رویت چشمی داریم و یک رویت قلبی داریم. در تمام آیات که این واژه آمده بیشتر رویت دلی و قلبی است. معنی آن در آیات = رای و نظر تو چیست در باره کسی که دین الهی را تکذیب می کند. 21 - واژه دین یعنی چه؟ روز جزا و قیامت 22 – معنی دع در این سوره چیست؟( یدع الیتیم ) ردکردن و راندن یتیم به زور و جفا از خود است 23 – تحضیض یعنی چه ؟ تشویق و ترغیب 24 – ویل یعنی چه؟ از ادوات نفرین و مذمت در قرآن است. در این آیه نثار نماز گزارانی که از نمازشان غفلت دارند، شده است. 25 – کلمه عن یعنی چه؟ در این آیه " فی" معنی میشود. ( در نمازشان غفلت دارند.) 26 – حروف در قرآن چگونه معنی میشوند؟ تحت تاثیر جملات و سیاق آیات است. 27 - ماعون چیست؟ از مَعن گرفته شده و معن به معنای چیز کم و اندک است. (طبق روایات مثلاً امام صادق (ع) : ماعون قرضی است که بدهی ، احسانی است که بکنی. اثاث خانه ایست که به عاریت دهی و زکات هم یکی از مصادیق ماعون است.) ماعون بطور کلی آن شی قلیلی است که بتواند برای رفع مختصر یک مومن بصورت موقت در اختیار او قرار بدهد. 18 – چند نکته تفسیری از سوره ماعون: الف- مفهومی مثل " ارایت الذی یکذی بالدین " از سنخ مفاهیم اعتقادی است(اعتقاد به توحید یعنی اعتقاد به روز جزا ) ب – مفهومی مثل نماز گزاردن که می فرماید فویل للمصلین این از سنخ اعمال و عبادات بدنی است که انجام می دهد. ج – اما مفهومی مثل توجه به یتیم یا پرداخت ماعون به فقرا و نیازمندان از سنخ مسائل اخلاق اجتماعی است. نتیجه = مسائل اعتقادی و عبادی و اجتماعی در آیات قرآن باهم مطرح میشود. و ضعف اعتقادی میتواند انسان را از کمک به فقرا باز بدارد. 19 – یک نکته تفسیری دیگر از این سوره : نمازی انسان را به خدا نزدیک می کند که همراه با اخلاص و به قصد رضای خدا باشد. 20 – طبق حدیث امام صادق نماز متاثر از ریا چگونه است؟ ونتیجه آن چیست؟ شرک خفی است. مورد ذم و نفرین خدا قرار می گیرد. 21 – غالباً ما اشتباه ما در مورد سهو چیست؟ فکر می کنیم همان شک است. معنای سهو در روایات نمازی است که فاقد حضور قلب و غفلت دلی است. امام باقر(ع): سعی کنید هنگامی که نماز می خوانید همراه با حضور دل باشد چون از نماز آن بخش ها و رکعت ها بالا می رود که همراه با حضور قلب باشد. تفسیر سوره هُمَزَه – 9 آیه - مکی 22 – سوره همزه ما را با چه چیزهایی آشنا می کند؟ با مسائل تاریخی صدر اسلام و حاوی نکات اخلاقی برای همه زمان مفید است. 23 – مصداق همزه و لمزه در زمان پیامبر کیست؟ امیه بن خلف که شخصیت مسلمانان را مسخره می کرد.(ارباب بلال حبشی) امام می تواند برای افراد دیگر مثل امیه بن خلف هم عمومیت داشته باشد. 24 – هُمَزَه و لُمَزَه یعنی چه ؟ هر دو بر وزن فعله و از اوزان مبالغه هستند. همزه از ماده هَمز گرفته شده و در اصل به معنای شکستن است. لُمَزَه از ماده لَمز است که به معنای غیبت کردن و عیب جویی نمودن است. 25 – هَمّاز یعنی چه ؟ کسانی که شخصیت دیگران را می شکنند. 26 – اختلاف معنایی ریز دو واژه هُمَزَه و لُمَزَه چیست؟ هَمز یعنی پیش روی آنها بدگویی کردن است. لَمز پشت سر مردم بدگویی کردن است. (غیبت) 27 – حُطَمَه یعنی چه ؟ بر وزن فُعَلَه و از اوزان مبالغه است. بمعنای در هم شکستن است. آتشی که به شدت در هم می شکند گنهکاران را. 28 - لَیُنبَذَنَّ یعنی چه ؟ نَبذ به معنای افتادن و فرو افتادن است . با تاکید های متعددی همراه است. لام سر فعل و نون ثقیله تاکید هستند. 29 – موقده یعنی چه ؟ برافرو ختگی و آتشی که شعله برآورده. 30 – افئده یعنی چه ؟ آتشی که از دلهای مردم طلوع می کند و زبانه اش شروع میشود. 31 – موصده یعنی چه ؟ محیط بسته و زندانی شده است. آن آتش آنچنان حصاری برآنها ایجاد کرده که گریزی و فراری از آن نخواهند داشت. 32 – عمد ممده یعنی چه ؟ بنایی که تصور بکنیم این بر ستونهایی استوار شده . بنای جهنم بر ستونهای ممتدی (آتش) استوار شده و شکل گرفته است. 33 – چند نکته تفسیری از سوره هُمَزَه: الف- رابطه بین غیبت کردن و طعنه زدن و مسخره کردن و در عین حال ، مال داشتن و مال را شمردن. تمرکز بر مال و شمردن آنها بتدریج اخلاق انسانی انسان را تحت الشعاع قرار میدهد و دیگران را مسخره کرده و طعنه می زند. ب- ارتباط بین اتش جهنم و نفس و درون انسان خطاکار (ریشه های آتش در یک محیط خارجی برای انسان در جهنم از نفس و درون و نیات سر بر می آورد.) 34 – مالداری برای چه کسانی خوب است؟ کسانی که خودساخته باشند و ظرفیت لازم را داشته باشند . 35 – طبق این سوره مالداری چه ذهنیت غلطی در فرد بوجود می آورد؟ فکر می کند مال اسباب جاودانگی و بقاع و عدم زوال او را فراهم می کند. تفسیر سوره تکاثر – 8 آیه - مکی 35 – وجه تسمیه سوره تکاثر چیست؟ از آیه اول آن گرفته شده الهئکم التکاثر 36 – سوره تکاثر چه چیزی را بازگو می کند؟ اخلاق اعراب جاهلی( فخر فروشی ، زیاده خواهی ، کثرت طلبی نسبت به یکدیگر) و انذار آنها توسط خدا که در روز قیامت بازخواست میشوید در برابر نعمتهایی که ارزانی داشته است. 37 – واژه اَلها یعنی چه ؟ مصدر اِفعال است و ریشه ثلاثی مجردش لَهو است و به معنای سرگرم شدن است و وقتی به باب اِفعال ( اِلها )می رود به معنای سرگرم سازی است.و یک مفهومی از تعدی را به خود می گیرد.که کثرت طلبی شما را نسبت به یکدیگر شما را سرگرم کرد.(از خداوند غافل شدید) 38 – زُرتم یعنی چه ؟ دید و بازدید – 39 - در کلمات کلّا سوف چه منظوری است؟ اخطار و انذار 40 - لَتَرون الجحیم یعنی چه ؟ لترون ریشه اش در رویت است و جحیم از اسم های جهنم است. مکانی که آتش در آن شعله ور میشود. 41 – علم الیقین یعنی چه ؟ علمی که دستاوردش یقین است. وماهیتش یقین است. 42 – نکات تفسیری سوره تکاثر ؟ الف- در مورد آیه حتی زرتم المقابر دو وجه تفسیری است : 1 - شما در راه فخرفروشی از نظر کثرت افراد قبیله نه تنها زندگان را بلکه مرگان را هم شمردید. 2 - شخص خودتان با دریافت مرگ به زیارت قبرستانها رفتید (غفلت داشتید که با همین روحیه مردید.) طبق خطبه 221 نهج البلاغه معنای اول ارجعیت دارد. ب- اسلوب قرآن در تهدید است. کلا سوف تعلمون ج- کلا لو تعلمون علم الیقین ، لترون الجحیم . این آیه شریفه مربوط به همین دنیاست. اگر شما در این دنیا به علم الیقین می رسیدید احساس می کردید که جهنمی وجود دارد. ح- مراقب باشیم که در قیامت از نعمتها سوال میشود.(نعمت عمر، ولایت و هدایت) 43 – حدیث پیامبر (ص) در مورد زیارت قبوردر صدر اسلام؟ من در گذشته شما را از زیارت قبور نهی می کردم. (بخاطر اینکه اسباب تفاخر بود) الان به شما می گویم به زیارت قبور بروید چون مایه عبرت است و آخرت را به یاد شما می اندازد. 44 – کلا در این سوره چیست؟ حرف ردع : انکار و تخطئه افکار پوچ و جاهلانه است. 45 – سوف تعلمون در این سوره یعنی چه ؟ مبتنی بر تهدید است یعنی اینطور نیست که شما فکر کنید .شما به زودی خواهید دانست که چه اشتباهاتی می کردید. 46 – تکرار کلا و کلا سوف در این سوره به چه خاطر است؟ از ادوات تاکید است.همان مفهوم را با ادوات بیشتر تاکید می کند. 47 – امام علی (ع) در خطبه متقین ویژگی متقین را چگونه توصیف کرده اند؟ احساس می کنند درجهنم معذبند. یا نسبتشان به بهشت بگونه ای است که احساس می کنند در بهشت متنعمند. 48 – فرق علم الیقین و عین الیقین در این سوره چیست؟ علم الیقین از رهگذر استدلال و نشانه به انسان می رسد . مثال: دیدن دود نشانه وجود آتش است. عین الیقین یعنی یقین ما به عینیت برسد مثال : دیدن خود آتش 49 – خدای نخواسته انسانی در آتش بیفتد عین الیقین چه میشود؟ به حق الیقین تبدیل میشود. 50- یقین چند مرتبه دارد؟ سه مرتبه که دو مرتبه آن در این سوره اشاره شده است. علم الیقین-عین الیقین و مرتبه سوم حق الیقین

نمونه سوالات دوره تفسیر آیات جزء سی ام قرآن کریم( تفسیر آیات برگزیده )- قسمت 1

مطالب مشابه :

سؤالات امتحانی مسابقه تفسیر سوره لقمان دبیران معارف اسلامی استان زنجان

نمونه سوالات دوره تفسیر آیات جزء سی ام قرآن کریم( تفسیر آیات برگزیده )- قسمت 1

برگزيده تفسير نمونه /سوره اعراف از ابتدا تا آیه 50

دانلود رایگان منابع امتحانی مسابقات قرآن و عترت پیام نور

دانلود رایگان منابع امتحانی مسابقات قرآن و عترت پیام نور