موضوع :نماد و نمادگرایی

مفهوم نماد:

در یک تعریف ساده اشاره به یک سری رابطه دارد که در آن بر پایه یک گونه دلالت می توان از یک پدیده به پدیده دیگری پی برد. بنابراین هنگامی که یک پدیده بتواند نشانگر پدیده دیگری جز خود باشد، و با ظهور خود امر دیگری را در پس خود نمودار سازد، آنگاه نماد آن شمرده خواهد شد.

نماد و گونه های آن:

در نگرش علمی: به نماد همچون یک زبان ویژه نگریسته می شود.

یونگ: نماد به زبانی می پردازد که در رویاهای ما نمودار می شود و نا خوداگاه مارا اشکار می کند.(رویا سرچشمه نمادسازی انسانها)

فروم:

سمبول های متعارف : سمبول های قرار دادی هستند: زبان ، علائم

سمبولهای تصادفی: که یک چیز به طور تصادفی در زندگی شخصی ما، معرف یک پدیده یا احساس می شود.

سمبولهای همگانی (جهانی): که در آن سمبول رابطه ای ذاتی با مدلول خود دارد.

در نگرش فلسفی: بیشتر از جنبه حقیقت نمایی اش نگریسته شده است و کمتر از آن به عنوان یک زبان بهره برده اند.

فیثاغورس- افلاطوننظریه پردازان: هگل-

درنگرش سنتی و سنت گرایانه امروزین: به هردو وجه و کارکرد نماد پرداخته می شود. نماد پردازی هم می تواند پرده از روی حقیقت برداشته و هم می تواند ابزاری برای انتقال معانی از جهانی برتر به دنیای مادی باشد.

نظریه پردازان: کوماراسوامی – بورکهارت – نصر

دیدگاه برخی معماران معاصر

سمیر عکاش : نمادگرایی را در پرتو کارکردگرایی توجیه می کند:

1- بهره گیری از نماد در معماری اسلامی مربوط به ساختمان هایی است که کاربردی دینی و جنبه مذهبی دارند و ساختمان هایی که کاربری این دنیایی دارند، مانند بازار و ... از نماد تهی هستند.

2- نمادگرایی امری وابسته به کاربری ساختمان است. این کاربری است که حضور معانی انتزاعی را می پذیرد یا نمی پذیرد.

3- عناصر نمادین در اصل برای پاسخگویی به یک کاربری پدید آمده بودند ولی با گذشت زمان و از میان رفتن آن نیازها کم کم به نماد تبدیل شدند.

نماد پردازی عدد و شکل : عدد 1 نقطه را پدید می آورد، 2 خط را،و 3 مثلث را، این مفاهیم صور، که جنبه ایستایی هندسه اند، ذهن فکور را از محسوس به معقول ، از ظاهر به باطن صورت، رهنمون می شوند.

تناظر عدد دو/خط : عدد دو نماد کثرت است در هندسه متناظر با خط است. عدد دو مظهر توازن، سکون، انعکاس، قطب‌های متضاد و ذات دوگانه انسان است. همان گونه که یک مظهر نقطه است، دو نمایانگر طول محسوب میشود.

: تناظر عدد سه/مثلث

مثلث سربالا: نمادآتش و در عین حال انسانی است که در جهت کائنات ،فعال و در جهت زمین متصل است

مثلث سرپایین: با آب یا انسانی که در جهت کائنات منفعل و در جهت زمین فعال است همخوانی دارد

تناظر عدد چهار.مربع:

1- عدد چهارمتناظربا مربع در هندسه شمرده شده 2- برابر با عالم ماده وصفات اصلی ، جسمانی است

ایستاترین و بی جنبش ترین شکلها و نماینده متجسم ترین و ثابت ترین جنبه خلقت است.

تناظر عدد پنج/ پنج ضلعی منتظم:

.عدد 5 در هندسه متناظر با پنج ضلعی متنظم ،عناصر پنج گانه اثیر، آتش ،هوا ،آب، زمین ، انسان می تواند به حواس پنج گانه بینایی، شنوایی،بساوایی، چشایی، بویایی. نسبتی است که راه را برای اصل نسبت هایی که تناسب زرین خوانده می شوند،باز می کند در اسلام پنج ضلعی اساس تناسبات طلایی قرار گرفت. اهمیت پنج ضلعی یکی از آن جهت بود که تسطیح دوازده وجهی که نماد عالم انگاشته می شد، بدست می امد، و دیگر سنت جادویی که میراث فرهنگی یونان بود و این خود حاصل پیچیدگی ترسیم آن با وسایل ساده پرگار و خط کش در دنیای کهن بود

تناظر عدد شش/ شش ضلعی:

عدد6 در هندسه متناظر شش ضلعی است که نخستین شکل کامل است . احجام ،مکعب را می سازد که ایستاترین و بی جنبش ترین شکل هاست و نماینده ثابت ترین جنبه خلقت ، یعنی زمین، شش وجهی یا مکعب، رمز یا نمادی این جهانی است. عدد6 در عالم کبیر متناظر با جسم و شش جهت اصلی بالا، پایین،جلو ، پشت ،راست ،چپ شده و نیز در عالم صغیر با شش قوه حرکت در جهات ششگان.

تناظرعدد هفت/ هفت ضلعی: هفت نخستین عددی است که هم مادی و هم معنوی می باشد. هفت یعنی کمال، امنیت، ایمنی، آرامش،اتحاد مجدد.

برخی از مهمترین توصیه های نظری اسلام در معماری

معماری یک خلاقیت هنری و غیر تقلیدی است. -

جوهر و خاستگاه اصیل معماری فضای حضور انسان است و معماری با حضور انسان معنا پیدا می کند. -

مواد و مصالح ،شکلها و رنگها، نقش ها و هندسه ها. -

- معماری بعنوان مکمل فضای طبیعی باید، نیازهای متنوع مادی و روحی انسانها را، بطور مناسب تامین نماید.

نیازهای مادی انسان در معماری بطور نسبی قابل تامین است. -

نیازهای روحی انسان چون با اراده خود او محقق می شود، معماری می تواند زمینه مناسب آنرا فراهم آورد. -

-از آنجا که همه هستی برای صیرورت انسان سامان یافته است، معماری نیز باید با این هدف هماهنگ و هم جهت باشد

موضوع :نماد و نمادگرایی

مطالب مشابه :

انتخاب موضوع پايان نامه براي رشته هاي معماری

برخی موضوعات پایان نامه کارشناسی معماری

پایان نامه معماری

پايان نامه

پایان نامه معماری

موضوع :نماد و نمادگرایی

سبک های معماری